Akýstıkalyq rezonans. Dybystyń shaǵylýy. Jańǵyryq. Últradybys
Fızıka 9 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Akýstıkalyq rezonans. Dybystyń shaǵylýy. Jańǵyryq. Últradybys.
Silteme: 9 - synyp oqýlyǵy, ınternet materıaldary.
Jalpy maqsaty: 1. Dybys týraly uǵym qalyptastyra otyryp, onyń sıpattamalarymen tanystyrý.
2. Tolqyndardyń negizgi ereksheligi týraly bilimderin damytý. 3. Dybystyń qasıetterin tehnıka men turmysta qoldana alýǵa tárbıeleý.
Kútiletin nátıje:
1. Qandaı tolqyndar dybysqa jatatynyn biledi.
2. Dybystardyń ınfradybystar men últradybystardan aıyrmashylyǵyn túsinedi.
3. Tolqyndarǵa tán qasıetterdi dybys úshin qoldana biledi.
4. Dybystyń sıpattamalaryn olardyń ereksheligine qaraı ajyrata biledi.
5. Dybystardyń, onyń ishinde ınfradybystar men últradybystardyń qoldanatyn jerlerin sıntezdeı alady.
6. Mehanıkalyq tolqyndardy olardy jıiligi men tolqyn uzyndyǵyna qaraı baǵalaı biledi.
Túıindi ıdeıalar: toppen jumys jasaǵanda dybystyń negizgi erekshelikteri men sıpattamalaryna mysaldar keltire otyryp, taldaı bilý.
Sabaqta qoldanylatyn materıaldar: Kamertondar, flıpcharttar, markerler, taratpa materıaldar.
Oqytý ádisteri: Syn turǵysynan oılaý, zertteýshilik áńgime.
İ. Uıymdastyrý: (1 - 2 mın)
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý. (3 - 5 mın)
Bilý:
a) Oqýshylar bir – birine sáttilik tileıdi.
á) Topqa bólý («Uqsasyńdy tap»)
Dybystyń qandaı sıpattamalyryn bilesińder? (slaıd arqyly dybysqa sıpattama berý)
á) Fızıkalyq dıktant. (Iá, joq dep jaýap berý)
1. Dybys – estý túısigin týǵyzatyn serpimdi tolqyndar.
2. Jıiligi 20Gs - tan joǵary tolqyndardy adam qulaǵy estıdi.
3. Naızaǵaı – tabıǵı dybys kózi.
4. Akýstıka – dybysty zertteıtin fızıka bólimi.
5. Dybys qattylyǵy terbelis jıiligimen anyqtalady.
6. Dybys tony terbelis jıiligimen anyqtalady.
7. Dybystyń aýdaǵy jyldamdyǵy 230 m/s.
8. Dybys qattylyǵynyń ólshem birligi – Bel.
Jaýaptary: 1. ıá, 2. ıá, 3. ıá, 4. ıá, 5. joq, 6. ıá, 7. joq, 8. ıá.
b) Testtik tapsyrma:
1. Jıiligi 16 Gs - ten tómen dybystar qalaı atalady?
A) ınfradybystar
B) akýstıkalyq dybystar
S) últradybystar
D) tolqyndyq dybystar
2. Adamnyń estý múshesi qabyldaıtyn dybys tolqyndarynyń joǵary jıiligi qandaı?
A) 20 000Gs
B) 200 000Gs
S) 200Gs
D) 2Gs
3. Jıiligi 510 Gs dybys kózinen tolqyn aýada 340 m/s jyldamdyqpen taralsa, tolqyn uzyndyǵy qandaı bolǵany?
A) 4, 55m
B) 4, 5m
S) 5m
D) 4, 35
4. Dybys qattylyǵy qandaı shamaǵa táýeldi?
A) tonnyń bıiktigine
B) terbelis amplıtýdasyna
S) terbelis jıiligine
D) taralý jyldamdyǵyna
5. Dybys qattylyǵynyń birligi qandaı?
A) metr
B) gers
S) metr/sekýnd
D) desıbel
6. Aýadaǵy dybystyń taralý jyldamdyǵy qansha?
A) 340m/s
B) 50m/s
S) 1480m/s
D) 5600m/s
7. Adamnyń daýysyna nemese aspaptyń únine ózindik boıaý beretin dybystyń sapasy..
A) ton B) shý S) tembr
D) mýzykalyq dybys
Jaýaptary: A, A, D, B, D, A, S.
Sabaqtyń taqyryby: Akýstıkalyq rezonans. Dybystyń shaǵylýy. Jańǵyryq. Últradybys.
Silteme: 9 - synyp oqýlyǵy, ınternet materıaldary.
Jalpy maqsaty: 1. Dybys týraly uǵym qalyptastyra otyryp, onyń sıpattamalarymen tanystyrý.
2. Tolqyndardyń negizgi ereksheligi týraly bilimderin damytý. 3. Dybystyń qasıetterin tehnıka men turmysta qoldana alýǵa tárbıeleý.
Kútiletin nátıje:
1. Qandaı tolqyndar dybysqa jatatynyn biledi.
2. Dybystardyń ınfradybystar men últradybystardan aıyrmashylyǵyn túsinedi.
3. Tolqyndarǵa tán qasıetterdi dybys úshin qoldana biledi.
4. Dybystyń sıpattamalaryn olardyń ereksheligine qaraı ajyrata biledi.
5. Dybystardyń, onyń ishinde ınfradybystar men últradybystardyń qoldanatyn jerlerin sıntezdeı alady.
6. Mehanıkalyq tolqyndardy olardy jıiligi men tolqyn uzyndyǵyna qaraı baǵalaı biledi.
Túıindi ıdeıalar: toppen jumys jasaǵanda dybystyń negizgi erekshelikteri men sıpattamalaryna mysaldar keltire otyryp, taldaı bilý.
Sabaqta qoldanylatyn materıaldar: Kamertondar, flıpcharttar, markerler, taratpa materıaldar.
Oqytý ádisteri: Syn turǵysynan oılaý, zertteýshilik áńgime.
İ. Uıymdastyrý: (1 - 2 mın)
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý. (3 - 5 mın)
Bilý:
a) Oqýshylar bir – birine sáttilik tileıdi.
á) Topqa bólý («Uqsasyńdy tap»)
Dybystyń qandaı sıpattamalyryn bilesińder? (slaıd arqyly dybysqa sıpattama berý)
á) Fızıkalyq dıktant. (Iá, joq dep jaýap berý)
1. Dybys – estý túısigin týǵyzatyn serpimdi tolqyndar.
2. Jıiligi 20Gs - tan joǵary tolqyndardy adam qulaǵy estıdi.
3. Naızaǵaı – tabıǵı dybys kózi.
4. Akýstıka – dybysty zertteıtin fızıka bólimi.
5. Dybys qattylyǵy terbelis jıiligimen anyqtalady.
6. Dybys tony terbelis jıiligimen anyqtalady.
7. Dybystyń aýdaǵy jyldamdyǵy 230 m/s.
8. Dybys qattylyǵynyń ólshem birligi – Bel.
Jaýaptary: 1. ıá, 2. ıá, 3. ıá, 4. ıá, 5. joq, 6. ıá, 7. joq, 8. ıá.
b) Testtik tapsyrma:
1. Jıiligi 16 Gs - ten tómen dybystar qalaı atalady?
A) ınfradybystar
B) akýstıkalyq dybystar
S) últradybystar
D) tolqyndyq dybystar
2. Adamnyń estý múshesi qabyldaıtyn dybys tolqyndarynyń joǵary jıiligi qandaı?
A) 20 000Gs
B) 200 000Gs
S) 200Gs
D) 2Gs
3. Jıiligi 510 Gs dybys kózinen tolqyn aýada 340 m/s jyldamdyqpen taralsa, tolqyn uzyndyǵy qandaı bolǵany?
A) 4, 55m
B) 4, 5m
S) 5m
D) 4, 35
4. Dybys qattylyǵy qandaı shamaǵa táýeldi?
A) tonnyń bıiktigine
B) terbelis amplıtýdasyna
S) terbelis jıiligine
D) taralý jyldamdyǵyna
5. Dybys qattylyǵynyń birligi qandaı?
A) metr
B) gers
S) metr/sekýnd
D) desıbel
6. Aýadaǵy dybystyń taralý jyldamdyǵy qansha?
A) 340m/s
B) 50m/s
S) 1480m/s
D) 5600m/s
7. Adamnyń daýysyna nemese aspaptyń únine ózindik boıaý beretin dybystyń sapasy..
A) ton B) shý S) tembr
D) mýzykalyq dybys
Jaýaptary: A, A, D, B, D, A, S.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
