InfoHub Logo

Ana tilim – ardaǵym
Maqsaty: 1. Oqýshylardy óz ana tiliniń qadir - qasıetin bilip, óz ana tiliniń kórkemdigin sezinip, sóz qudiretin túsinip, onyń adam ómirindegi mańyzyn uǵynýǵa úıretý.
2. Til áýezdiligin, kórkemdigin, baılyǵyn, sheshendigin kórsetetin naqyl sózder, maqal - mátelder arqyly oqýshy dúnıetanymyn, oı órisin damytý.
3. Til tazalyǵyn saqtaý, mádenıetti sóıleý, sheshendik ónerdi oqýshy boıyna sińire otyra, ana tiline súıispenshiligin qalyptastyrý, memlekettik til mártebesin kóterýge atsalysýǵa shaqyrý.
Kórnekiligi: prezentasıa, naqyldar jazylǵan plakat, kespe áripter, aqyn - jazýshylardyń fotosýretteri men kitaptary, kartochkalar.
Túri: saıys - baıqaý

Barysy
- Qurmetti oqýshylar, ustazdar! «Ana tilim ardyǵym» atty tárbıe saǵatyna qosh kelipsizder!
- Balalar, biz qaı tilde sóıleımiz?
- Ana tili degendi qalaı túsinesińder?
- Durys - aq. Ana tili atańnyń, anańnyń tili, týǵan halqyńnnyń tili.
Qazaq halqy sózge sheshen, oıy ushqyr, maqaldap sóıleıtin halyq. Kez kelgen daýdy ataqty bılerimiz bir aýyz sózben sheshe bilgen. Til ulttyń jany, til ulttyń asyl qazynasy. Bul qazynany joǵaltýǵa bolmaıdy. Qurmetti oqýshylar! Ana tilimiz qazaq tiliniń mereıin kóterý bolashaq sizderdiń enshilerińizde. Osy oraıda mektebimizde «Ana - tilim ardaǵym» atty tárbıe saǵatyn ótkizip otyrmyz.
Qazaqstannyń memlekettik tili – qazaq tili. Qazaqstan – kóp ult ókilderi mekendeıtin memleket. Mundaı memleket úshin memlekettik til qajet. Prezıdentimiz Nursultan Nazarbaev óz joldaýynda «Ulttyq til – qazaq ultynyń rýhanı, mádenı baılyǵyn urpaqtan urpaqqa jetkizýshi qasıetti qural» dep kórsetken bolatyn.
Qazaq tiliniń mártebesin ósirý úshin jáne memlekettik tilimizdi qasterleýge, qurmetteýge tárbıeleý úshin elimizde kóptegen is – sharalar júrgizilip keledi. 22 qyrkúıek – Qazaqstan Respýblıkasy halyqtarynyń tilder merekesi. Eń aldymen, bul barsha elge ortaq jalpy halyqtyq mereke, barlyq ult ókilderine kórsetilgen qurmet.
Qazaqstanda 100 – den astam ult ókilderi turady, árbir ulttyń eń úlken, eń negizgi anasy týǵan tili bolyp sanalady. Ana tili – árbir ulttyń, ulystyń maqtanyshy, kóziniń qarashyǵyndaı kóretin qazynasy, asyl murasy.
Elimiz táýelsizdik alǵannan keıin 1997 jyly 11 – shildede Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamenti «Til týraly» jańa Zańyn qabyldady. 2007 jyl «Memlekettik til jyly» dep jarıalandy.
Sondaı - aq bul shara qyrkúıek aıynda atap ótilgen Til merekesine oraılastyryp otyrmyz.
Slaıdtan ataqty adamdardyń sýretteri men til týraly aıtqan dana sózderi shyǵyp turady.
«Ana tilin bilmeıtin adam bir qoly joq sholaq adam sekildi» Ǵ. Mustafın
«Ana tilin umytqan adam óz halqynyń ótkeninen de, bolashaǵynan da qol úzedi» Ǵ. Músirepov
«Anamyzdyń aq sútimen boıymyzǵa daryǵan tilimizdi umytý búkil ata babamyzdy, tarıhymyzdy umytý» B. Momyshuly
«Árbir sanaly, mádenıetti azamatqa ana tili men ana tilindegi ádebıettiń qadirin bilmeý - mádenıetsizdik» M. Áýezov

- Tárbıe saǵatymyz oqýshylardyń ana tiline degen qurmetin, qazaq tilin meńgerýin baıqap, tiline degen patrıottyq sezimin arttyrý maqsatynda eki topqa bólinip, qazaq tiliniń baılyǵyn, kórkemdigin baıqap, synap kóreıik.

İ top «Alǵyrlar» toby, İİ top «Tapqyrlar» toby

Sabaq tórt bólimnen turady:
İ. Sóz tapqanǵa qolqa joq.
İİ. Maqal - sózdiń máıegi.
İİİ. Turaqty sóz tirkesiniń maǵynasyn ashý
IV. Óleń - sózdiń patshasy

İ «Sóz tapqanǵa qolqa joq» bólimi, toptarǵa jeti suraq qoıylady. Top músheleri tańdaǵan áripten ǵana bastalatyn sózdermen ǵana jaýap beredi:

A, J, T, Q,
1. Seniń atyń kim?
2. Qaıdan kelesiń?
3. Jolda neni kórdiń?
4. Ne istediń?
5. Túski asqa ne jediń?
6. Qaıda barasyń?
7. Qandaı syılyq aldyń?

İİ. Bólim «Maqal - sózdiń máıegi». Sharty: Muǵalim aıtqan maqaldy jalǵastyrý kerek.
1. Bas kespek bolsa da,..... (til kespek joq)
2. Ana súti boı ósiredi, (ana tili oı ósiredi).
3. Tilmen baılanǵan... ( tispen sheshilmes).
4. Til tas jarady,... ( tas jarmasa bas jarady)
5. Jaqsy sóz... (jarym yrys)
6. Til - adam oıynyń... (aınasy)
7. Til qylyshtan... (ótkir)
8. Oınap sóıleseń de... (oılap sóıle)
10. Tıse terekke, tımese... (butaqqa)
11. Aıtylǵan sóz,... (atylǵan oqpen teń)
12. Bal tamǵan tilden... tamar (ý)
13. Kóp sóz -... (bos sóz)
14. Kóp sóz - kúmis, az sóz -... (altyn)
15. Jeti jurttyń tilin bil,... (jeti túrli ilim bil)
16. Taza sóıleý – bıik... (mádenıettilik)
17. Jaqsy baıqap sóıler... (jaman shaıqap sóıler)
18. Kóre - kóre kósem bolarsyń... (sóıleı - sóıleı sheshen bolarsyń)
19. Til tas jarady, tas jarmasa... (bas jarady).
20. Ine kózinen synady,... (sheshen sózinen synady).
22. Pil kótermegendi,... (til kóteredi).

Aqtóbe oblysy, Mártók aýdany,
Qumsaı aýyly Qumsaı bastaýysh mektebiniń
bastaýysh klass muǵalimi
Aımýhambetova Lázzat Sándibekqyzy

Ana tilim – ardaǵym. júkteý
Ana tilim – ardaǵym slaıdyn júkteý