Aqseleý - Alashqa ortaq tulǵa
«Aqseleý - Alashqa ortaq tulǵa» ádebı - tanymdyq kesh
Maqsaty: Bilimdilik: Arqanyń altyn sandyǵy jerles qalamger Aqseleý Slanuly Seıdimbektiń ómiri men shyǵarmashylyǵyn jan - jaqty taný, kórkem ádebıetke qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Damytýshylyq: Alashtyń Aqseleýiniń prozasy men zertteýleriniń ózindik ereksheligin uǵyndyrý, jerles qalamgerimizdiń daralyǵyn tanytyp, shyǵarmalaryn jatqa aıtýǵa baýlý.
Tárbıelik: Aqseleý shyǵarmashylyǵynyń tereńdigin sezindirý, adamgershilik, ultjandylyq estetıkalyq, ónerpazdyq tárbıe berý.
Keshtiń jospary:
1. Aqseleý týǵan ólke
2. Aqseleý ósken orta
3. Bilim jolynda
4. Alǵashqy qyzmetter
5. Alǵashqy áńgimeleri men zertteýleri
6. Jazýshy, ádebıetshi
7. Aýdarmashy
8. Ǵylym - zertteýshi
9. Etnograf
10. Kúıshi - sazger
11. Ult azamaty
1 - júrgizýshi: Seıdimbek Aqseleý Slanuly - 1942 jyly12 jeltoqsanda Qaraǵandy oblysy Jańaarqa aýdanynda dúnıege keldi. Ákesin soǵys jalmap, anasy jesir qalǵan Aqseleýdiń qaıǵy - qasiretin umyttyrǵan ákesiniń aǵasy Amanbek pen Kúlándá edi. Ómirge ǵashyq órim jasty Amanbek aqsaqal erte tanyp, qatarynan qaldyrmaýǵa baryn saldy. Mektep qabyrǵasynda júrgennen - aq úkili úmit arqalaǵan aqyn atanyp, óleńderi baspasóz betterinde jaryq kórdi.
2 - júrgizýshi: 1959 jyly orta mektepti tamamdaǵan soń, komsomoldyq joldamamen Qyzyltaý keńsharynda mal sharýashylyǵynda eńbek etken.
1963 - 1968 jyldary KazMUÝ - dyń jýrnalısıka fakúltetinde oqyǵan. Qalam aldy alǵashqy týyndylary týǵan jer, aýyl turmysy taqyrybyna arnalǵan.
Ortada alǵashqy shyǵarmalarynyń biri «Atameken» áńgimesinen úzindini
8A synyp oqýshysy Belılova Alýa oqıdy.
1 - júrgizýshi: Qalamgerlik jolyn 1968 - 1975 jyldary «Lenınshil jas» (qazirgi «Jas Alash») gazetinde ádebı qyzmetker, menshikti tilshi bolyp bastap, 1976 - 1981 jyldary «Sosıalısik Qazaqstan» gazetinde ádebıet jáne óner bóliminiń meńgerýshisi, 1983 - 1987 jyldary «Bilim jáne eńbek» (qazirgi «Zerde») jýrnalynyń bas redaktory qyzmetterin atqarady.
2 - júrgizýshi: Seıdimbektiń jazýshylyq qarymyn, kórkemdik deńgeıin meılinshe kórsetken kitaby «Aqqyz». Bul kitapta jınaqtalǵan povesterdiń ishinen aıryqsha «Kúzeýde» jáne «Bir atym nasybaı» povesterin bólip aıtýǵa bolady. Bul povesterdiń qaı - qaısysy bolmasyn óziniń kórkemdik konsepsıasy, til órnegi jóninen osy tektes shyǵarmalardyń klasıkalyq úlgisi dep sıpattalǵan.
1 - júrgizýshi: Ásirese, sújet qurý tartymdylyǵy men til kórkemdigi, qunarlylyǵy, sóz joq kánigi sheberliktiń kýási ispettes. Árbir sóz san qyrymen barsha árimen qulpyryp tur. Sóz salmaǵy, máni, qoldanys orny minsiz. Oqyp otyrǵanda bulaqtyń sýyn ishkendeı meıiriń qanady. Keıpkerlerdiń sezim tolqyndaryna ózin de qosa túsip ketkenińdi baıqamaı qalasyń. Bul, árıne, kórkemdik qýattyń bıik kerýeniniń áseri deý kerek.
«Aqqyz» povesinen úzindini 8 synyp oqýshysy --------------------------- oqıdy.
2 - júrgizýshi: Aqseleý Seıdimbek eń áýeli halqyna kórkem shyǵarmashylyǵymen, merzimdi baspasóz betterinde jıi jarıalaıtyn mazmundy maqalalarymen, ocherkterimen tanyldy. Ádebı synǵa da aıtarlyqtaı úles qosty. Jazǵan maqalalarynda ádebıet pen til, mádenıet pen bilim, óner men ómir, qoǵam men ýaqyt, el men jer, tarıh pen ult keleshegi týraly keleli - keleli máselelerdi kóterip, oǵan qatysty oısyzdyq, beıǵamdyq, toqmeıilsý, enjarlyq pen erinshektik, astamshylyq pen qanaǵatsyzdyqty synshyldyqpen kórsete aldy.
«Taýǵa bitken jalbyz» áńgimesinen úzindini 8 synyp oqýshysy ------------------------ oqıdy.
1 - júrgizýshi: Boıyndaǵy bilimi jan - jaqty tolysyp, asqaq asýlardan ótken Aqseleý Seıdimbek der kezinde ǵylymǵa keldi. Onyń ǵalymdyq joly bir kezdegi ózi bas redaktor bolǵan «Bilim jáne eńbek»jýrnalynda jalǵasyp, keıinnen atyn «Zerde» ataǵan jýrnaldyń mazmuny men ulttyq qazynalarymyzdy asqaqtatqan, kóne dáýir eskertkishterin kóz aldyma alyp kelgen eleýli eńbekterinen kórindi.
2 - júrgizýshi: Qazaqtyń tóltýma mádenıetin tutastaı tarıhı turǵydan jan - jaqty saralaýdy kózdegen «Kúńgir - kúńgir kúmbezder» atty eńbegi 1981 jyly jaryq kórdi. Zıaly qaýym arasynda aıryqsha qyzyǵýshylyqpen ulttyq silkinis týdyrǵan bul kitapty kópshilik ǵylymı iri izdenis dep baǵalady.
1 - júrgizýshi: «Kúńgir - kúńgir kúmbezder» atty ǵylymı - kópshilik kitaby qazaqtyń dástúrli mádenıetin óziniń tóltýma qalpynda birtutas qubylys retinde qarastyrýymen, tarıhı - etnografıalyq dereginiń moldyǵymen, ásirese ulttyń rýhanı álemin paryqtaýdaǵy tujyrymdarymen oqyrman nazaryn aýdarǵan eńbek boldy. Bul kitap 1985 jyly «Poıýshıe kýpola» degen atpen E. Qajybekovtyń aýdarýynda orys tilinde jaryq kórdi.
Qaraǵandy oblysy,
Jańaarqa aýdany, «№132 orta mektebi» KMM
qazaq tili men ádebıeti pán muǵalimi Dostaeva Gýlshat Iglıkovna
kitaphanashy Kaznıazova Raýza Kajmaganbetovna
Tolyq nusqasyn júkteý
Maqsaty: Bilimdilik: Arqanyń altyn sandyǵy jerles qalamger Aqseleý Slanuly Seıdimbektiń ómiri men shyǵarmashylyǵyn jan - jaqty taný, kórkem ádebıetke qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Damytýshylyq: Alashtyń Aqseleýiniń prozasy men zertteýleriniń ózindik ereksheligin uǵyndyrý, jerles qalamgerimizdiń daralyǵyn tanytyp, shyǵarmalaryn jatqa aıtýǵa baýlý.
Tárbıelik: Aqseleý shyǵarmashylyǵynyń tereńdigin sezindirý, adamgershilik, ultjandylyq estetıkalyq, ónerpazdyq tárbıe berý.
Keshtiń jospary:
1. Aqseleý týǵan ólke
2. Aqseleý ósken orta
3. Bilim jolynda
4. Alǵashqy qyzmetter
5. Alǵashqy áńgimeleri men zertteýleri
6. Jazýshy, ádebıetshi
7. Aýdarmashy
8. Ǵylym - zertteýshi
9. Etnograf
10. Kúıshi - sazger
11. Ult azamaty
1 - júrgizýshi: Seıdimbek Aqseleý Slanuly - 1942 jyly12 jeltoqsanda Qaraǵandy oblysy Jańaarqa aýdanynda dúnıege keldi. Ákesin soǵys jalmap, anasy jesir qalǵan Aqseleýdiń qaıǵy - qasiretin umyttyrǵan ákesiniń aǵasy Amanbek pen Kúlándá edi. Ómirge ǵashyq órim jasty Amanbek aqsaqal erte tanyp, qatarynan qaldyrmaýǵa baryn saldy. Mektep qabyrǵasynda júrgennen - aq úkili úmit arqalaǵan aqyn atanyp, óleńderi baspasóz betterinde jaryq kórdi.
2 - júrgizýshi: 1959 jyly orta mektepti tamamdaǵan soń, komsomoldyq joldamamen Qyzyltaý keńsharynda mal sharýashylyǵynda eńbek etken.
1963 - 1968 jyldary KazMUÝ - dyń jýrnalısıka fakúltetinde oqyǵan. Qalam aldy alǵashqy týyndylary týǵan jer, aýyl turmysy taqyrybyna arnalǵan.
Ortada alǵashqy shyǵarmalarynyń biri «Atameken» áńgimesinen úzindini
8A synyp oqýshysy Belılova Alýa oqıdy.
1 - júrgizýshi: Qalamgerlik jolyn 1968 - 1975 jyldary «Lenınshil jas» (qazirgi «Jas Alash») gazetinde ádebı qyzmetker, menshikti tilshi bolyp bastap, 1976 - 1981 jyldary «Sosıalısik Qazaqstan» gazetinde ádebıet jáne óner bóliminiń meńgerýshisi, 1983 - 1987 jyldary «Bilim jáne eńbek» (qazirgi «Zerde») jýrnalynyń bas redaktory qyzmetterin atqarady.
2 - júrgizýshi: Seıdimbektiń jazýshylyq qarymyn, kórkemdik deńgeıin meılinshe kórsetken kitaby «Aqqyz». Bul kitapta jınaqtalǵan povesterdiń ishinen aıryqsha «Kúzeýde» jáne «Bir atym nasybaı» povesterin bólip aıtýǵa bolady. Bul povesterdiń qaı - qaısysy bolmasyn óziniń kórkemdik konsepsıasy, til órnegi jóninen osy tektes shyǵarmalardyń klasıkalyq úlgisi dep sıpattalǵan.
1 - júrgizýshi: Ásirese, sújet qurý tartymdylyǵy men til kórkemdigi, qunarlylyǵy, sóz joq kánigi sheberliktiń kýási ispettes. Árbir sóz san qyrymen barsha árimen qulpyryp tur. Sóz salmaǵy, máni, qoldanys orny minsiz. Oqyp otyrǵanda bulaqtyń sýyn ishkendeı meıiriń qanady. Keıpkerlerdiń sezim tolqyndaryna ózin de qosa túsip ketkenińdi baıqamaı qalasyń. Bul, árıne, kórkemdik qýattyń bıik kerýeniniń áseri deý kerek.
«Aqqyz» povesinen úzindini 8 synyp oqýshysy --------------------------- oqıdy.
2 - júrgizýshi: Aqseleý Seıdimbek eń áýeli halqyna kórkem shyǵarmashylyǵymen, merzimdi baspasóz betterinde jıi jarıalaıtyn mazmundy maqalalarymen, ocherkterimen tanyldy. Ádebı synǵa da aıtarlyqtaı úles qosty. Jazǵan maqalalarynda ádebıet pen til, mádenıet pen bilim, óner men ómir, qoǵam men ýaqyt, el men jer, tarıh pen ult keleshegi týraly keleli - keleli máselelerdi kóterip, oǵan qatysty oısyzdyq, beıǵamdyq, toqmeıilsý, enjarlyq pen erinshektik, astamshylyq pen qanaǵatsyzdyqty synshyldyqpen kórsete aldy.
«Taýǵa bitken jalbyz» áńgimesinen úzindini 8 synyp oqýshysy ------------------------ oqıdy.
1 - júrgizýshi: Boıyndaǵy bilimi jan - jaqty tolysyp, asqaq asýlardan ótken Aqseleý Seıdimbek der kezinde ǵylymǵa keldi. Onyń ǵalymdyq joly bir kezdegi ózi bas redaktor bolǵan «Bilim jáne eńbek»jýrnalynda jalǵasyp, keıinnen atyn «Zerde» ataǵan jýrnaldyń mazmuny men ulttyq qazynalarymyzdy asqaqtatqan, kóne dáýir eskertkishterin kóz aldyma alyp kelgen eleýli eńbekterinen kórindi.
2 - júrgizýshi: Qazaqtyń tóltýma mádenıetin tutastaı tarıhı turǵydan jan - jaqty saralaýdy kózdegen «Kúńgir - kúńgir kúmbezder» atty eńbegi 1981 jyly jaryq kórdi. Zıaly qaýym arasynda aıryqsha qyzyǵýshylyqpen ulttyq silkinis týdyrǵan bul kitapty kópshilik ǵylymı iri izdenis dep baǵalady.
1 - júrgizýshi: «Kúńgir - kúńgir kúmbezder» atty ǵylymı - kópshilik kitaby qazaqtyń dástúrli mádenıetin óziniń tóltýma qalpynda birtutas qubylys retinde qarastyrýymen, tarıhı - etnografıalyq dereginiń moldyǵymen, ásirese ulttyń rýhanı álemin paryqtaýdaǵy tujyrymdarymen oqyrman nazaryn aýdarǵan eńbek boldy. Bul kitap 1985 jyly «Poıýshıe kýpola» degen atpen E. Qajybekovtyń aýdarýynda orys tilinde jaryq kórdi.
Qaraǵandy oblysy,
Jańaarqa aýdany, «№132 orta mektebi» KMM
qazaq tili men ádebıeti pán muǵalimi Dostaeva Gýlshat Iglıkovna
kitaphanashy Kaznıazova Raýza Kajmaganbetovna
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
-
Mahambet Ótemisulynyń ómirinen qysqa úzindi
