InfoHub Logo

Aqtóbe oblysy, Shalqar qalasy,
№8 jalpy orta bilim beretin mektep
Bastaýysh synyp muǵalimi:
Mahambetova Mereke Qazbaǵanbetqyzy

4 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Aýanyń lastanýy. Aýany qorǵaý.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Aýanyń qalaı lastanatyny, aýǵa taralatyn kezdeısoq zattardyń kóbeıýinen aýa qabatynyń ózin – ózi tazarta almaıtyndyǵy, ol úshin arnaıy sharalardy júzege asyrý arqyly qorǵaýǵa bolatyndyǵy jóninde maǵlumat berý.
Damytýshylyq: Dúnıetanymyn keńeıtý, oı – órisin damytý. Pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Aýyzsha sóıleý tilin damytý.
Tárbıelik: Qorshaǵan ortany taza ustaýǵa, ósimdikterdiń ósýine óz úlesterin qosýǵa, aýany lastanýdan qorǵaı bilýge, tabıǵatty qorǵaýǵa az da bolsa óz úlesin qosa bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilimdi meńgertý
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, taldaý, jınaqtaý, baıandaý, suraq – jaýapt t. b
Sabaqtyń kórnekiligi: OÁJÁ
Tehnologıa: BjS Aýyzsha sabaq – 1 kartasy

Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý kzkńi A) Amandasý, oqýshylardy túgendeý
Psıhologıalyq trenıń:
Jańa ǵasyr, jańa úmit, jańa arman,
Jaqsy tilek, jaınaǵan kún shyq aldan,
Bilim degen shalqar teńiz shalqyǵan,
Tereńine súńgı alar talpynǵan.
- Ia, balalar «Bilim teńiz» dep beker aıtpaǵan, sol bilimdi jaryqqa shyǵarý úshin adam balasy kóp izdený kerek eken. Endeshe úı tapsyrmasy boıynsha TSQ jazaıyq.

İ kezeń TSQ – 5 mınýt
TSQ 63% shyǵarý
Alǵashqy baǵalaý. Matrısaǵa belgileý: Kóp sóz jazǵan oqýshylarǵa oqytý.
Madaqtaý.
Úı tapsyrmasyn bekitý
- Aýa raıy degenimiz ne?
- Aýa raıyn baqylaý úshin ne qajet?
- Aýa raıynyń qandaı qubylystaryn bilesińder?
- Qazaqstan jerine ne úshin jaýyn - shashyn az túsedi?
- Qys mezgiline baılanysty qandaı qubylystar bolyp turady?
- Balalar, myna sýretke qarańdarshy ne baıqadyńdar? Aýa raıy nelikten lastanady dep oılaısyńdar?
- Durys aıtasyńdar, balalar, osyndaı zavodtardan shyqqan tútinder men qaldyqtar aýa raıyn lastaıdy.
- Iaǵnı, búgingi sabaǵymyzdyń da taqyryby osy kúrdeli máselege kelip toqtalady.

II kezeń jańa sabaq
Jańa taqyryp boıynsha qysqasha maǵlumat beriledi.
Tabıǵattaǵy zattar aınalymy arasynda belgili - bir úılesimdilik bar. Olar ár qabattaǵy óziniń belgili bir mólsherin saqtaıdy. Sondyqtan aýanyń quramy turaqty bolyp shyǵady. Aýa, tabıǵı jolmen adamdardyń is - áreketteriniń nátıjesinde lastanady. Aýany lastanýdan qorǵaýdyń qandaı joldary bar ekendigin búgingi taqyryptan tereńirek oqyp, maǵlumat alasyńdar.
- Ár adam táýligine birneshe lıtr aýa jutady. Zıandy zattary bar aýamen tynys alǵan adamnyń densaýlyǵy nasharlaıdy. Sondyqtan, taza aýa – densaýlyq kepili deı otyryp jańa sabaqty bastaıyq.
Endeshe taqyryp boıynsha tirek sózderge toqtalaıyq.
Este saqtaý kezeńi ( 30 sek ) tirek sózderdi jattaý
1. Zattar aınalymy
2. Kezdeısoq zattar
3. Tabıǵı lastaný
4. Tútindi tuman
5. Aǵashtar tirshiligi
6. Gaz qospasymen
7. Tıimdi joly
Jatqa jazý (30 sek) II baǵalaý kezeńi

Mátinmen jumys.
Oqýshylar berilgen tirek sózderdi taýyp, taqyryptaǵy maǵynasyn ashady. Sonymen birge balalar mátindi óte qatty kóńil bólip oqý kerektigi jóninde nusqaý alady, óıtkeni muǵalim qarama - qarsy jáne syn turǵysynan suraq qoıý kezinde árbir detalǵa aýdarý kerek. Kartanyń negizgi maqsaty, operatıvti oılaý qabiletin damyta otyryp oqý materıalyn sapaly meńgertý jáne synyptyń barlyq kúsh - jigerin berilgen taqyrypty aqparatty óńdeýge biriktirý.

III kezeń.
Tirek sózder boıynsha qıylys suraqtary. matrısa boıynsha otyrǵan balalardan surap, baǵalaý. III kezeń. baǵalaý kezeńi

IV - kezeń. syn turǵysynan suraqtar qoıý.
- Tabıǵattaǵy zattar aınalymy arasynda belgili bir úılesimdilik bar (ıá)
- Olar ár qabattaǵy belgili bir pishindi saqtamaıdy (joq)
- Sondyqtan aýanyń quramy turaqty bolyp shyqpaıdy (joq)
- Órkenıet paıda bolǵannan bastap aýaǵa eriksiz zattar qosylmady (joq)
- Oǵan deıin aýa tabıǵı jolmen lastanatyn (ıa)
- Janartaýlar atqylaǵanda aýaǵa bý kúıinde zattar, ýly gazdar aralaspaıdy (joq)
- Jel arqyly shań, tozańdar ushyp shyǵa almaıdy (joq)
- Orman órtengende kóp mólsherde gazdar ushyp shyqpaıdy (joq)
- Ósimdikter men janýarlardyń qaldyǵy shirigende túziletin paıdaly zattar aýaǵa taraıdy (ıa)
- Munyń bári tabıǵı lastanýǵa jatpaıdy (joq)
- Zattar aınalymy kezinde aýa tabıǵı lastanýdan ózin - ózi tazarta almaıdy (joq)
- Adamnyń is - áreketi saldarynan aýa lastanbaıdy (joq)
- İri qalalardaǵy aýanyń lastanýy qaýipti shegine jetti (ıá)
- Tuman gaz ben tozańnyń aralasýynan bolmaıdy (joq)
- Qala aýasynyń quramynda ylǵal kóp bolady, sý býymen tynys alý ońaı boldy (joq)
- Aýanyń lastanýy tirshilik etýshilerge óte paıdaly (joq)
- Ósimdikterdiń japyraǵyna qonǵan shań sýdy býlandyrýyn, tynys alýyn baıaýlatady (ıa)
- Janýarlar men adamdar aýa quramyna sáıkes gaz qospasymen tynys alýǵa úırenispedi (joq)
- Qospanyń quramy ózgergende, basqa gazdar aralasqanda tiri aǵzanyń tynys alýy buzylmaıdy (joq)
- Aýany qorǵaý úshin arnaıy sharalar jasalǵan joq (joq)
- Aýany tazartý úshin sen ekken ár aǵash úlken úles qosady (ıa)

Qorytý.
Aýany tazartýdyń tıiıdi joly – kógaldandyrý. Bul asa mańyzdy isti júzege asyrý maqsatynda elimizde elbasynyń qoldaýymen «Jasyl el» baǵdarlamasy jumys jasap keledi. Sender de tabıǵatty aıalap, qorǵap, aýany tazartýǵa óz úlesterińdi qosýǵa mindettisińder.
Tabıǵat - Ana! Qushaǵyn saıalaıyq,
Qorǵaý úshin kúsh - jiger aıamaıyq.
Ol bolmasa, sen joqsyń, osyny uq,
Adamzat! Tabıǵatty aıalaıyq!
İV baǵalaý. Matrısa boıynsha
Úıge tapsyrma: Mátindi oqyp, mazmundaý.