Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 saǵat buryn)
Ahmet Baıtursynov "Ógiz ben Baqa"
Ahmet Baıtursynov "Ógiz ben Baqa"
Sabaqtyń maqsaty:
1. A. Baıtursynovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵyn baılanystyra túsindirý; Ahmet eńbekterine sholý jasaý; Ahmettiń halqy úshin jasaǵan eńbekteriniń joǵary ekendigin uǵyndyrý;
Aqyn mysaldarynyń negizgi ıdeıasyn, mazmunyn túsindirý.
2. Ustaz ulaǵatyn taný, oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin damytý.
3. Balalardy bilimdilikke, mádenıettilikke, adamgershilikke baýlı otyra, kórseqyzarlyqtan, kórealmaýshylyqtan aýlaq bolýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: kompozısıalyq sabaq.
Sabaqtyń ádisi: baıandaý, salystyrý, mánerlep oqý, rólge bólip oqý, jınaqtaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: portret, syzba, aqynnyń shyǵarmashylyǵynan kórme, ınteraktıvti taqta, dáıek sózder
Pánaralyq baılanys: tarıh, orys ádebıeti, bıologıa, qazaq tili, án.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
Psıhologıalyq daıyndyq.
2. Úı jumysyn suraý.
Sergitý.
3. Jańa sabaq.
4. Rólge bólip oqý.(Sahnalyq kórinis).
5. Toptastyrý strategıasy.
6. Satylaı keshendi taldaý jumysy.
7. Kompozısıalyq taldaý.
8. Shyǵarmashylyq tapsyrma.
9. Qorytyndy. Semantıkalyq kartamen jumys.
10. Úıge tapsyrma, baǵalaý.

Úı tapsyrmasyn suraý
Ádebı erteginiń avtory Ábdildá Tájibaev ómiri men shyǵarmashylyǵy
“Á. Tájibaev kim?” toptastyrý strategıasy
Á. Tájibaev

Aqyn
Qazaqstannyń halyq jazýshysy
Fılologıa ǵylymdarynyń doktory
Marapattaýlary: “Oktábr revolúsıasy “ordenimen “Eńbek Qyzyl Tý ” ordenimen 2 ret “Qurmet belgisi” ordenimen, medaldarmen
Dramatýrg
Profesor
“Jambyl” kınofılminiń senarıin jazǵan.
Ádebıet zertteýshisi
Tuńǵysh jınaǵy “Jańa yrǵaq” 1933 jyly jaryq kórgen
50 shaqty kitaptyń avtory
“Tolaǵaı” ádebı ertegisi

▪ Tolaǵaıdyń er jetýi
Úshten tórtke jetti jasy,
Týǵan aıdaı eki qasy,
Aq tisteri aq merýertteı.
Qos juldyzdaı kóz janary,
Qos betiniń tamyp qany,
Jalyndaıdy janǵan órtteı.
▪ Tolaǵaıdyń jolbaryspen arpalysýy
▪ Tolaǵaıdyń elge jasaǵan erligi

Kim qaldy eken egilmegen,
Kim qaldy eken tógilmegen,
Kóz kórgennen Tolaǵaıdy.
Kúńirendi de anasyndaı,
Kún de batty sharasyzdaı,
Tún qap - qara shashyn jaıdy.
Aýysypty zaman talaı,
Atalǵaly taý – Tolaǵaı...

Oı tastaý
Tolaǵaı sıaqty halyqtyń taýdaı úmitin arqalap, taýdaı is atqaryp júrgen azamattar bar ma?
El Táýelsizdigine – 20 jyl
Táýelsizdik máńgilikke saqtalsyn,
Aldymyzda barlyq úmit aqtalsyn.
Tatý – tátti birlik bolyp qashanda,
Beıbit ómir bar halyqta saqtalsyn.

Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý
Ertegi

Qıal - ǵajaıyp, Haıýanattar týraly, Shynshyl ertegi, Ádebı ertegi

Sergitý sáti:
Shattyq sheńberi

Jańa sabaq
A. Baıtursynov (1873 - 1938)

1873 jyly 28 qańtarda Qostanaı oblysy, Torǵaı alybyndaǵy, Sarytúbek jerinde dúnıege kelgen.
Aqyn - aýdarmashy.
Kórkemsóz sheberi, ǵalym. Ádebıet zertteýshisi.
Aǵartýshy.

Ahmet Baıtursynovtyń tarıhtaǵy ornyna qatysty pikirler

M. Áýezov: “Aqań ashqan qazaq mektebi Aqań túrlegen ana tili, Aqań salǵan ádebıettegi elshilik urany, “Qyryq mysal”, “Masa” eńbegi, “Qazaq” gazetiniń 1916 jylǵy qanjylaǵan qazaq balasyna istegen eńbegi, óner, bilim, saıasat jolyndaǵy qajymaǵan qaıraty biz umytqanda da tarıh umytpaıtyn ister bolatyn. Ony jurttyń bári biledi. Bunyń shyndyǵyna eshkim daýlaspaıdy”.

S. Seıfýllın: “Oqyǵan myrzalar shen izdep júrgende, qorlyqqa shydap, kónip, uıqy basqan qalyń qazaqtyń ult namysyn jyrtyp, aryn joqtaǵan, patsha zamanyndaǵy jalǵyz – aq Ahmet edi. Qalaı bolsa da jazýshysy azǵana, ádebıeti nashar qazaq jarlylaryna oqý hám til quraldarymen qylǵan qyzmeti taýdaı... ”

Taý silemindeı mol mura
1882 - 1885 jj.
Aýylynda hat tanyp saýat ashty. Osy jyly ákesi Baıtursyn men onyń inisi Aqtas qazannyń 12 – de Sibirge 15 jylǵa jer aýdarylady.
Ádiletsiz ómirdiń ýly zary bala júregin 13 – de jaralaıdy.
1891 - 1895jj.
Muǵalimdikti bitirip, aýyl mektepterine muǵalim boldy. Aqtóbe, Qostanaı, Qarqaraly atyrabynda bala oqytady.

1909j.
Abaıdan keıingi aýdarmashy Ahmet Ivan Andreevıch Krylov (1768 - 1844j) týyndylaryn aýdaryp “Qyryq mysal” degen atpen 1909 jyly Peterbýrgte basyp shyǵardy.
1912 - 1920jj.
“Qazaq” gazetiniń redaktory, “Alashorda” partıasy basshylarynyń biri retinde qazaq eliniń bolashaǵy, táýelsizdik úshin qyzmet etti.
Ǵylymı eńbekteri: arab jazýyn qazaq tiline yńǵaılap óńdedi. Álippeni qazaq tanymyna, ulttyq túsinigine laıyqtap jazdy “Oqý quraly” degen atpen 1912 jyly Orynborda basylyp shyqty.
Osy jyldar aralyǵynda birneshe kitaptary jaryq kórdi.
1929 - 1938jj.
Ahmet ustalyp, abaqtyǵa qamalady da, lagerde uzaq azap kórip, odan 1936 jyly qaıtyp kelgenimen, 1937 jyly taǵy jappaı jazalaý naýqanyna ushyrap, 1938 jyly ólim jazasyna kesildi.
Mysal

▪ Ósıet bolatyn oıdy baıandaıdy: Eńbeksúıgishtikke, adaldyqqa ýaǵyzdaıdy. Jaǵymsyz qylyqtardy mysqyl túrinde aıtyp túsindiredi.
▪ Jaqsy qasıetterdi madaqtaıdy: Alegorıa
Ivan Andreevıch Krylov
“Aqqý, shortan hám shaıan”, “Qasqyr men qozy”, “Qaıyrymdy túlki”, “Ala qoılar”, “Qartaıǵan arystan”, “Qaıyrshy men qydyr”, “At pen Esek”, “Ógiz ben baqa”.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama