InfoHub Logo

Taqyryby: «Aıaýly kúz, Altyn kúz - 2023»
Maqsaty:
1. «Aıaýly kúz, Altyn kúz - 2023» saıysyna qatysýshylardyń arasynan kúz hanshaıymyn jáne kúz hanshasyn anyqtaý. Oqýshylardyń tapqyrlyǵyn, sheberligin baqylaý.
2. Kúz aılary týraly biletinderin ortaǵa sala otyryp, oqýshylardyń saıysqa degen qyzyǵýshylyǵyn, yntasyn arttyrý.
3. Uıymshyldyqqa, óz oılaryn ortaǵa salyp kórsete bilýge, tabıǵatty súıýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Saıys sabaq.
Merekelik bezendirý: Kúzge baılanysty qabyrǵa gazetteri men sharlar ilý, japyraqtar, jemis - jıdekter, kókónister t. b.
Júrgizýshi:
Armysyzdar, meıirimdi ata - analar, qymbatty ustazdar, oqýshylar! Tabıǵat - kúlli tirshilik ataýlynyń qýatty qonysy, altyn uıa besigi, qut berekesi. Osy tabıǵattyń tórt mezgiliniń alatyn orny erekshe. Kúz adam balasyna molshylyq, bereke ákeletin mezgil. Sondyqtanda da, adamdar kúzdi berekeli kúz, altyn kúz dep baǵa beredi. Altyn deıtin sebebi, birinshiden, aınalanyń bári sap - sary túske boıalady, ekinshiden, altyn baılyqtyń belgisi. Kúzde egindi jınap alatyn bolǵan ata - babalarymyz «Saban toı» ótkizip, kúz berekesin toılap otyrsa, árbir mektepte osy kúz merekesin toılaý, keshter ótkizý dástúrge aınalǵan. Sol dástúrdi jalǵastyra otyryp,«Aıaýly kúz, Altyn kúz - 2022» merekesimen quttyqtaımyn.

Altyn kúz biz ben sizge shýaq shashsyn,
Kóńildi serippeli kúıin ashsyn.
Baq penen shattyq birge qatar qonyp,
Bereke birlikpenen ortaqtassyn.
Kóńil qoıyp, qulaq salyńyzdar!
Únsizdik ornap tyna qalyńyzdar!
Búgingi bizdiń baǵdarlamamyzda:
Keltiretin árdaıym sezim kúıin,
Kóresizder qyzyqtyń neshe túrin
Ánshiniń anyqtaǵan ánin estip,
Kóńilińiz qalary haq bir serpilip.
Osylaı bári - bári bolyp jatsa,
Maqsatqa qalar edik biz de jetip.

Saıys bes bólimmen turady:
1. Kel tanysaıyq
2. Óz ónerin kórsetý
3. Qas - qaǵym sát.(Kúz mezgiline qatysty suraqtarǵa jaýap berý)
4. Kúzgi hanzada men hanshaıymy (kúzgi sán úlgilerin kórsetý.)
5. Kúzgi syıy.(Kúzgi tabıǵı materıaldan jasaǵan jumystaryn kórsetý) Júrgizýshi:
Naǵyz sary altyndaı sary kúz - qyrkúıek aıy. Ol - eńbek aıy. Kúz maýsymynyń ekinshi aı – qazan. Bul aı – mereke basy. Óıtkeni dıhandar sabantoı jasaıdy. Kúzdiń sońǵy aıy - qarasha. Qarasha dese degendeı, aınala tep - tegis súreńsiz. Japyraǵynan aıyrylǵan aǵash qara sýyqqa qaltyrap, júdeý dalaǵa óń bere almaı seltıedi.
Kúz meıram qutty bolsyn barshaǵa, Kúzdiń sáni kelip qapty ortaǵa. Ádilqazy alqalarmen tanystyryp, Keteıinshi osy otyrǵan barshańa,- deı otyryp qurmetti kórermender ádilqazy alqalarymen tanystyryp óteıin.
Júrgizýshi:
Bizderde oıyn - saýyq bastalady,
Tamasha án aıtylyp, bı bıleıdi.
Qoshemettep qol soǵyp otyraıyq,
Umytarmyz kúni boıy sharshaǵandy.
Aqqýdaı ádemimiz, sulý janbyz
Jan sulýy men tán sulýyn tepe - teń ǵyp
Eriksiz ózimizge qaratamyz - dep «Aıaýly kúz, Altyn kúz - 2022» atty baıqaýymyzǵa qatysatyn úmitkerlerimizdi qoshemetpen ortaǵa shaqyramyz. Búgingi balymyzdyń úmitker hanzadalary men hanshaıymdary.
Qosh keldińiz kórermen,
«Aıaýly kúz, Altyn kúz» keshine.
Otyryńyz qol soǵyp,
Shat kúlkige bólene.
Kóbeıdi qut - bereke,
Astyq toly qoımamyz.
Qutty bolsyn mereke,
«Altyn kúzdi» toılaımyz.
Endeshe, qurmetti kórermender qatysýshylarymyzǵa sáttilik tileı otyryp, aldymen toptyń qaısysy birinshi bolyp shyǵatynyn anyqtap alaıyq. Ol úshin jerebe tartsa deımiz hanzadalar.
Júrgizýshi: Qurmetti kópshilik kórermenim,
Jaqsylyqqa árdaıym artqan senim.
Aqjol tilep úkili úmitterge,
Tanystyrý shartyna kezek berdim.

Endeshe birinshi shartymyz «Kel tanysaıyq» úmitkerlerimizdiń ózderin tanystyrýy. Olaı bolsa, ardaqty da, aıaýly ádilqazylarǵa júgineıik.
«Kel tanysaıyq» bólimine baǵasyn berseńizder eken.

Atym - Manas bolady surasańyz,
Alban eken keshegi bir atamyz.
Ákem aty Qalıjan asqar taýym,
Pana bolyp bizderge júz jasańyz!
Anashym Gúlsaıa Elemeseqyzy,
Júzinen tógiletin kúnniń nury.
Atyńa kir keltirmeı ótsem seniń,
Moınymnan túser me eken perzent júgi..!
Ustazym - Gúlnur apaı aıaýly adam,
Bizderden bar bilgenin aıamaǵan!
Osyndaı ustazdardyń arqasynda,
Kópshiliktiń kóńili toıar maǵan!
Kóp aıtyp óz jaıymdy ne qylaıyn,
Ónerimmen odan da tań qylaıyn!
Kishige úlgi, úlkenge ónege bop,
Sahnanyń tórinde sán quraıyn!

Armysyzdar ulaǵatty ustazdar,
Barmysyzdar jigerli dos qurbylar.
Qarsylasym sálem berdim bárińe,
Bas ıemin sálem berip ıile!
Tektilikten jaralǵan qazaǵymnyń,
Erekshe dara týǵan qyzdaryńmyn.
Shýaq shashqan kóktemniń shýaǵyndaı,
Aıgýl atty kishkentaı qyzdaryńmyn.
Ádilqazy alqalary búgingi,
Ár arýdy baǵalaı bil ónerli.
Qarsylasym barshańyzǵa sáttilik.
Dostyq degen arttyraıyq uǵymdy.
Namysty Nurqoja Assalaýmaǵalýıkım el aǵaıyn,
Sózdiń basy qashanda sálemdesken.
Ulymyn Meırambektiń Nurqoja atym
Ájemniń ertegisin tyńdap ósken.
Oqımyn birinshi synypta, rýym kókek,

Bar Nurly, Aıym atty baýyrlarym.
Arýdaı Aıkúmis Armysyń jınalǵan dana halqym,
Jaqaıymmyn saqtaǵan eldiń saltyn.
Mansur atty inimniń qamqorshysy,
Aıkúmistiń qyzynyń Jasýlannyń.
Ónerli Órken. Azan aıtyp Órken depti esimiń,
Qonaqtardan arylmaıdy esigim.
Úıimde uıytqy bolar berekem,
Atam menen ájemniń ıesimin.
Arǵy tegim Myrzahmet áýletim,
Úshqudyq shaǵyn sharýa dáýletim.
Al halaıyq kelip qaldym aldyńa,
Ónerimdi synamaqshy aldyńda.
Qyryqtyń biri qydyr depti babamyz,
Sıynarym áýlıe Beket atamyz.
Daryndy Darıǵa Nursultanqyzy Darıǵa,
Rýym tobyn qoıanmyn
Týǵan aýylym Úshqudyq
Barlyǵyna aıanmyn!
Nysanbaı atam, ájem Dına Papam mamam bári de.
Abyroımen osy aýylda Eńbek eter áli de.
Sálem berem ustazdarǵa,
Sálem berem bárińe!
Altyn ul mektebim,
Bilim ul mektebim,
Bilim alyp shattanamyn.
Jaqsy oqyp, tártipti top
Bı bıleımin, maqtanamyn! Symbatty Saǵynysh.
Ata - ájemniń qýanyshy, qyzyǵy - Atam - Saǵynysh,
Nurbolattyń qyzymyn.
Minezi uıań, ınabbatty
Otbasymnyń erkeletken gúlimin
Úshqudyǵym - týǵan jerim, keń dalam
Óner qýǵan ónegeli men balań
Ýa, halaıyq, qarsy alyńyz qol soǵa
Samatova Saǵynyshyń men bolam!
Aıbyndy Alısher. Jınalǵan qoshemetke, ýa, halaıyq
Sózimizge jyrdan alqa taǵaıyq.
Sálemdesý - ata salty qazaqtyń,
Aldymenen amandasyp alaıyq.
Arýaǵy aýnasynshy atalardyń,
Búginge kún qabyl bolǵaı atalardyń.
Tileýin qos balanyń tilep kelgen.
Araılanǵan Almıra.
Armysyzdar, barmysyzdar aǵaıyndar,
Jarysqa kelip turǵan talaıyn bar.
Iilip sálem berem, ádil qazy,
Bilinsin gúl - qyzdardyń erke nazy.
Jaınaǵan gúl báısheshek jazdyń kezi,
Qulpyrǵan gúldermenen jerdiń júzi.
Ákem Qobdybaı, anam Lazzat Almıra dep qoıǵan eken esimimdi.
Júrgizýshi: Asyl tastan, óner jastan, Shyǵady dep daryndy.
Halyq aıtsa, qalt aıtpas,
Árqashanda nanymdy
Sol shyndyqty kúndelikti,
Kórip júrmiz ómirden.
Ónerimen tanysaıyq,
Tilekshi bop kóńilden. Ortada saıyskerlerimizdiń «Óz ónerlerin»tamashalaıyq.
Endi ádil qazy alqalaryna sóz beremiz. Júrgizýshi: Kúz keldi, han men hanshaıym,
Ótkizdi kúzgi bal aıyn.
Aǵyzar sóılep sóz maıyn,
Al hanymyz aqyldy.
Barsha jurtty shaqyrdy,
Bı de bılep án aıtty.
Qýanyshtan shalqydy.
Hanzadalarymyz ben hanshaıymymyzdy óz ónerlerin kórip bolsaq, úshinshi bólimi «Qas - qaǵym sát».(Kúz mezgiline baılanysty suraqtarǵa jaýap berý) kezek bereıik.
«Japyraq terý» oıyny arqyly uıymdastyrylady. Aldaryńyzdaǵy shashylǵan japyraqshalardaǵy suraqtarǵa jaýap berý. 1 - suraq: Kúz mezgilinde tabıǵat qandaı ózgeristerge ushyraıdy? - Kún sýytady, jańbyr jaýady, japyraqtar sarǵaıyp jerge túsedi, qustar jyly jaqqa ushady. Adamdar, balalar jyly kıinedi. 2 - suraq: Jumbaq sheshý. Aǵaıyndy bári,
Shyqsa – jasyl,
Tússe – sary. Bul ne?
Japyraq 3 - suraq: Kúz mezgili neshege bólinedi? - Erte kúz, altyn kúz, qara kúz. 4 - suraq: Kúz aılaryn ata. - Qyrkúıek, qazan, qarasha. 5 - suraq: Jumbaq sheshý. Aspaı pisken, qaınamaı túsken.
- Jemis. 6 - suraq: «Maqal - máteldi jalǵastyr»
1. Eńbek túbi --------------------
2. Eńbek etseń erinbeı -------------------- 7 - suraq: Bes jemis - jıdekterdi atap berý. - Alma, almurt, júzim, órik, shabdaly. 8 - suraq: Bes kókónisterdi atap berý. - Pıaz, qyzanaq, oramjamjapyraq, kartop, sábiz.
Ádilqazylar baǵalaryn berse.
Mendibaıbaı Aqjúnis pen Baqytqalı Aqnıet oryndaýynda Altyn kúz taqpaǵy.
Damyldap jatqan balǵandaı
Toqtatty sýlar tasýyn.
Aǵashtar altyn Jambydaı
Shashady jerge shashýyn.
Júreksiz qoıan bezedi,
Jóńkilse qańbaq kúzdegi
Qıqýlap kókte júzedi,
Qustardyń kerýen tizbegi
Kúıekte kúıli mal qansha.
Altyn kúz, ásem aınalam
Qaraımyn kózim talǵansha.

Júrgizýshi: Búgingi kesh ótip jatyr óz mánimen,
Ár sulý ásem bolar óz sánimen.
Kúz sáni ónerimen ortaǵa shyǵyp,
Sán kórseter saıyskerler sánimen
- dep qatysýshylarymyz óz shyǵarmashylyqtarymen jasaǵan «Kúzgi hanzada men hanshaıymdy» (kúzgi sán úlgilerin kórsetý) sán úlgisinde ortaǵa shaqyramyz. Olaı bolsa, qol soǵyp qoshemettep otyraıyq.
Salmaqty uldar men symbatty qyzdarymyzdyń óz qoldarymen jasaǵan kıim úlgilerin tamashalap bolsaq, ádilqazylarǵa sóz bersek. Júrgizýshi: Kórsetedi óner ár salada saıysyp, Qımyldary júrgendeı bir jaı ushyp Merekelik kúzgi syıdy jasapty, Uldarymyz ben qyzdarymyz birlesip. «Kúz syıy» bóliminde qatysýshylarymyz kúzgi syıdan óz shyǵarmashylyqtary boıynsha daıyndap ákelgen týyndylarymen tanystyrsyn. Olaı bolsa, toptarymyzdyń ózderi daıyndaǵan tabıǵı materıaldan ákelgen jumystaryn tanystyryp ótsin. Jánede ádil qazylar alqasy da qarap baǵalap jiberse.

Júrgizýshi: Bilim - teńiz, mektepti keme deımiz, Bilim men tárbıe egiz nege deımiz, Ádemi men tálimi úndesetin, Jastardy bolashaqqa jeteleımiz. Jeńister men jeńilisten turatyn Ómir - kúres, jetkize me muratyn. Jeńbedim dep, jeńildim dep renjimegiń, Qatysý da bir jeńis, jan bolsań sen uǵatyn. Qosh demeımiz, áli talaı saıystar bar Ónerleriń órleı bersin, qaıyspańdar, Oıly orta keńeısin kúnnen - kúnge Ósken eldiń jurtynan qalyspańdar,- dep otyryp búgingi «Aıaýly kúz, Altyn kúz - 2023» baıqaýynyń naǵyz hanzadasy men hanshasyn jarıalaý úshin ortaǵa qurmetti ádilqazylar alqasyn shaqyramyz. Qurmetti kórermender! Jempazdarymyzǵa bıik shyndardy baǵyndyryp, qonar tuǵyrlary bıikteı bersin deı otyryp, keshimizdi osymen aıaqtaımyz! Jeńisti kúnderde kezdeskenshe!!!!!!

Aqtóbe oblysy, Alǵa aýdany,
Úshqudyq mektep - baqshasynyń bastaýysh klass muǵalimi
Myrzaǵulova Gúlnur Serikqyzy