InfoHub Logo

Kúrshim aýdany jurtshylyǵy úshin búginde úlken merekege  aınalǵan  aıtýly shara –ómirden erte ozǵan daryndy sazger jerlesimiz Oralhan Kósherovtiń tvorchestvosyna arnalǵan, eki jylda bir ótip kele jatqan «Oralhan kóktemi» atty án konkýrsy. Bastabynda aýdandyq deńgeıde ótkenimen, kele-kele uıymdastyrýshylar  men mesenattardyń úlken eńbekteriniń arqasynda  aldymen oblystyq, sońynan respýblıkalyq masshtabtaǵy án baıqaýlarynyń birine aınala bastaǵan «Oralhan kóktemine» bıyl «festıvál» mártebesi berilip, óz elimizdiń ánshilerinen basqa, Qytaı, Reseı, Mońǵolıa úmitkerleri qyzyǵýshylyq tanytyp otyrǵan syńaıly.Artyna elý shaqty án qaldyrǵan, bergeninen bereri kóp shaǵynda  baqılyq bolǵan Oralhan marqumnyń  án-ǵumyry osylaı jalǵasyp kele jatqany-onyń tyńdarmandary úshin kóńilge medeý,qýanysh ákelse, ekinshi jaǵynan talaı ánshiniń baǵyn ashqan dúbirli dodabolǵany kúrshimdikterdiń kóńilinde oryndy maqtanysh týǵyzady.Bizdiń kóp rette osyndaı ıgilikti is qalaı dúnıege keldi, onyń bastaýyna yqpal etken kim, ony kimder júzege asyrdy degen suraqtarǵa enjar qaraıtynymyz bar. Al, shyndyǵynda, keshegi sharýa-búgingi tarıh. Sonanda, eren eńbekterimen el esinde qalatyn birtýar azamattar jaıly keıingi býynǵa jetkizip otyrý-urpaqtar sabaqtastyǵynyń bir parasy bolar. Osy maqsatta «Oralhan kóktemine» qatysty ózim kýá bolǵan bir jáıtti áńgimelep berýdi jón kórdim.

2003 jyly sáýir aıynyń basynda meni sol kezdegi aýdan ákimi Q.Tóleýbekov qabyldaýyna shaqyrtypty. Ol kezde Kúrshim óndiristik-jol bólimshesin basqaryp júrgenmin.Kóktemgi sý tasqyny qaýpi kúsheıip turǵan mezgil, joldardyń jaıy da qaı kezdegideı, máz emes.Árıne, basshy shaqyrtýyna qýana qoımaǵanym ras-ty. Kútkenimdeı, Qonysbaı Qoıshybaıuly áńgimeni jumystan bastap,meni biraz tyǵyryqqa tirep terletip alǵan soń:

-Maqalańyzdy oqydym, maǵan unady,óte qajetti máseleni ýaqytynda kótergensiz.Meni burynnan  osy suraq mazalap júrgen-di, endi bir sheshimge  kelgendeımin.-dedi.

Men, shyny kerek,abdyrap qaldym. Aýdandyq gazetpen tyǵyz baılanysta ekenim ras, jazǵandarymnyń redaksıada jatqandary da barshylyq,onyń qaısysy qajetti bolǵanyn qaıdan bileıin?.. Ákim betime bajaılap qarap, meniń eshteńe uqpaǵanymdy baıqady-aý deımin, sózin ári jalǵady:

-Men Abaı aýdanynda ákim bop turǵanymda, marqum Jánibek Kármenovti este qaldyrý maqsatynda, «Jánibektiń kóktemi.., jazy.., kúzi..,qysy...»-dep jyldyń tórt kezeńinde Jákeń oryndaǵan Arqa ánderiniń baıqaýyn ótkizip turdym. Jurtshylyqtyń da,ánshilerdiń de yntasy keremet boldy, ókinishke oraı, menen keıin bul úrdis jalǵasyn tappady-Biraz ýaqyt stolǵa tesilip otyrdy da kenet ornynan atyp turdy-Men Oralhanǵa da sondaı baıqaý jasaımyn. Áli sheshkem  joq qalaı atalatynyn, biraq, kórińiz de turyńyz, osy joba júzege asady. Al, Sizge meniń oıymdy dóp basqan maqalańyz úshin kóp rahmet!-Jyldam basyp kep maǵan qolyn berdi...

     Men kabınetten shyqqan soń baryp, ótken jyldyń aıaǵyna taman ózimniń Oralhan Kósherov týraly maqala jazǵanymdy, onyń áldebir sebeptermen jarty jyldaı ýaqyt jarıalanbaǵanyn, al, Qonysbaı Qoıshybaıulynyń jańaǵy aıtyp otyrǵany, ózim áli kórmegen sol maqala ekenin uqqandaı boldym. Shynynda, ony jazýǵa sebep bolǵany-sol kezde  Oshan jaryqtyqtyń aty umytyla bastaǵan syńaıly edi, birer ret ony eske alý keshteri ótkizilgenimen, odan árigetereńdeı qoımaǵan  shaq bolatyn. Men óz óremde oqýshylar men kórkemónerpazdardyńaýdandyq baıqaýlarynda O. Kósherovtiń ánderi aıtylsa, mektepterde onyń tvorchestvosyna arnalǵan fakúltatıvter ótkizilse.., t.s.s. usaq usynystar aıtqanmyn-dy. Jáne meniń oıym-meniń jazǵanymdy keıbir oqyrmandar qoldap óz usynystaryn jarıalasa, sóıtip kópshilik arasynda rezonans týsa, ol joǵarǵy bılikke jetse, sodan áldebir sharalar júzege assa degen shamada edi...  Al, maqalaǵa eldiń aldymen aýdan ákimi ún qatady, ol mynandaı úlken sharany jobalaıdy degen oı mende bolǵan emes. Shynyn aıtqanda, onsha senińkiremegenim de ras.

   ...Keıinnen bilsem, bul maqalany «Raýannyń» jaýapty hatshysy Kádirbek Aıdarhanuly  Oralhannyń týǵan kúnine oraılap ótken jyldan bıylǵy sáýir aıyna deıin ustap kelgen eken. Al, gazetti birinshi bolyp Qonysbaı Qoıshybaıuly oqıdy eken.Meni qaıran qaldyrǵany-bul adamnyń óte shapshań sheshim qabyldaıtyndyǵy boldy. Ony aıtyp otyrǵanym-bul áńgime tańerteńgilik jumys bastalǵannan keıin bolǵan-dy. Sol kúni tústen keıingi ákimdiktiń keńeıtilgen otyrysynda aldaǵy mamyrdyń ortasynda «Oralhan kóktemi» atty án baıqaýy ótetini, soǵan ár aýyldyq okrýgten eki ánshiden sazgerdiń ánderin daıyndaýyn baqylaýǵa alý tapsyryldy...

      Burynǵydan jetken «Júırikte de júırik bar-qazanaty bir basqa, jigitte de jigit bar-azamaty bir basqa»-atty ataly sóz kezindeMaqanshy,Abaı, Kúrshim aýdandarynyń ákimi, oblystyq jer qatynastary basqarmasy men aýylsharýashylyq basqarmasynyń basshysybolǵan Qonysbaı Qoıshybaıuly Tóleýbekov syndy,  biregeı jandarǵa arnalǵan sıaqty.Onyń tek qana Jánibek Kármenov, Oralhan Kósherov sıaqty talanttardyń rýhyn halyq kóńilinde jańǵyrtyp, olardyń  aıshyqty ónerin ǵumyrly etken osy eńbeginiń ózi ǵana qaı maqtaýǵa laıyq-aý...

 

                                                                                                                      Qumarbek  QALIEV

                                              

---