InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Azot. Azottyń tabıǵattaǵy aınalymy
Hımıa 9 synyp
Bilimdilik: Oqýshylarǵa azottyń mańyzy, tabıǵattaǵy aınalymy men tirshilik prosesterindegi máni týraly túsinik berý.
Damytýshylyq: Saraptaý, jınaqtaý, elementterdi bir - birimen baılanystyrý qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń óz betimen jasaýyn, kedergi jasamaýǵa, alǵyrlyq qasıetterin tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: baıandaý, japsyrmaly úıler, aýdarmashy, sáıkestendirý. sandar sóıleıdi
Sabaqtyń kórnekiligi: kespe qaǵazdar, magnıtter, vıdeo, markerler

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
3. Jańa sabaq
4. Sabaqty bekitý
5. Úıge tapsyrma
6. Baǵalaý

Uıymdastyrý: Meıirimdi júrekpen,
Aqpeıildi tilekpen,
Amandasyp alaıyq,
Bir jadyrap qalaıyq!
a) oqýshylarmen sálemdesý;
á) kezekshi málimeti;
b) sabaqqa nazaryn aýdarý;

Úı tapsyrmasyn tekserý:
Japsyrmaly úıler:
1. Kúkirttiń fızıkalyq qasıeti qandaı?
2. Kúkirt quramy boıynsha neshege bólinedi?
3. Alúmınıdi súlfıt, súlfat, sýlfıdi boıynsha esepte?
4. Kálsıdi súlfıt, súlfat, sýlfıdi boıynsha esepte?
5. Qyzdyryp soqsań ılenedi,
Balǵa men tósten ımenedi. (temir, jelezo,)
6. Syrttaı uqsas maltaǵa, Qalamnyń bul ǵajaby.
Mekteptegi taqtaǵa, Sútteı aq qyp jazady. (bor, mel,)

Meken jaı:
Mendeleev qalashyǵy, Beımetaldar aýdany, Negizder kóshesi 14 úıdiń 7 páterinde turatyn turǵyndy ata?
Jana sabaq:
1. Azottyń tańbasy (N)
2. Molekýlalyq formýlasy (N2)
3. Rettik nómiri (7)
4. Salystyrmaly atomdyq massasy (14)
Azot tabıǵatta óte kóp taraǵan elementtiń biri bolyp esepteledi. Jer betindegi onyń negizgi túrleri — lıtosferadaǵy baılanysqan jáne atmosferadaǵy molekýlalyq azot. Atmosferadaǵy bos azotty ósimdikter ózdiginen sińire almaıdy. Organıkalyq zattar shirigende ondaǵy azottyń biraz bóligi amıakqa aınalady. Topyraqtaǵy nıtrleýshi bakterıalardyń kómegimen sol amıak azot qyshqylyna deıin totyǵady. Óz kezeginde topyraqtaǵy karbonattar SaS03 qyshqylmen reaksıaǵa túsip, nıtratqa aınalady da ósimdikke sińedi. Shirý prosesi kezinde azottyń biraz bóligi atmosferaǵa bos kúıinde bólinip otyrady. Tabıǵı jaǵdaıda topyraqtaǵy baılanysqan azottyń mólsheri kemimeıdi. Aýadaǵy bos azot ta túrli sebeptermen tolyqtyrylyp otyrady. Mysaly, aǵash, shymtezek (torf), taskómirdi jaqqanda, organıkalyq zattar shirigende, atmosferaǵa azot bólinedi.
Vıdeorolık qaraý.
Sabaqty bekitý:

Aqtóbe oblysy,
Shalqar aýdany, Eset aýyly
Sarybulaq negizgi mektebi
Hımıa jáne Geografıa pán muǵalimi
Saıynova Gúlim Álimqyzy