- 09 qar. 2023 00:00
- 266
Balalarǵa zorlyq-zombylyq “Kerrı” fılmi mysalynda
Balalarǵa zorlyq-zombylyq kórsetý taqyrybyn qozǵaıtyn fılmder mańyzdy bolyp sanalady, óıtkeni olar ózekti jáne jıi kúrdeli áleýmettik máselelerdi kóteredi. Mundaı fılmderdiń saraptamalyq taldaýy olardyń osy taqyrypty qalaı zerttep, qalaı qamtyǵanyn túsinýge kómektesedi. Osyndaı fılmderdiń birine saraptamalyq taldaý jasaıtyn bolsaq, Braıan De Pálma túsirgen «Kerrı» fılmin qarastyrýǵa bolady.
Stıven Kıngtiń romany boıynsha Braıan De Pálma túsirgen «Kerrı» fılmi kıno áleminde keremet áser qaldyryp, qorqynyshty mádenıettiń ajyramas bóligine aınaldy. Qarqyndy drama men jan túrshigerlik zorlyq-zombylyq arasynda jyldam qozǵalatyn fılm jasóspirimderdiń qýǵynǵa ushyraýynyń, ata-ana men balanyń qarym-qatynasynyń jáne ishki jyndardyń tereń taqyryptaryn zertteıdi.
Fılmniń eń áserli aspektileriniń biri - onyń kórermendi Sıssı Speık tamasha somdaǵan bas keıipker Kerrı Ýaıtqa janashyrlyq pen qorqý qabileti. Kerrı – qurbylarynyń qatygezdiginen jáne onyń fanat anasy Margaret Ýaıttyń (Paıper Lorı tamasha somdaǵan) qatygezdiginen zardap shegetin jasóspirim. Onyń telekınez kúshteri, bıliktiń ishki rezervi onyń ishki qaqtyǵystary men kek alýǵa degen umtylysynyń metaforasyna aınalady.
Fılmdegi mekteptegi qorlaý, psıhologıalyq zorlyq-zombylyq jáne qysym sıaqty áleýmettik taqyryptar búgingi kúni ózekti bolyp qala beredi. «Kerrı» qoǵam tipti eń beıkúná adamdardy shetine qalaı ıtermeleı alady jáne olardyń qaıǵysyna qalaı jaýap bere alady degen suraqtardy kóteredi.
Degenmen, fılm ata-ana men bala arasyndaǵy kúrdeli qarym-qatynasty da zertteıdi. Margaret Ýaıt - balanyń psıhıkasyna orny tolmas zıan keltirýi múmkin tosqaýyldar men dinı fanatızmniń mysaly. Búkil fılmdi Kerrıdiń táýelsizdigi men jeke basy úshin kúresi, sondaı-aq onyń óz qabiletterin túsiný áreketi retinde túsindirýge bolady.
Braıan De Pálmanyń ıntensıvti kórinister men vızýaldy effektilerdi jasaýdaǵy sheberligi Kerrıdiń qorqynyshy men tragedıasyn keremet túrde kórsetedi. Bitirý keshindegi Kerrı óz kúshterin ózine qıanat jasaǵandardan kek alý úshin paıdalanǵan kezdegi keremet kórinis. Bul kórinis onyń azattyǵyn bildiredi, sonymen qatar onyń syıynyń joıǵysh kúshin kórsetedi.
1976 jyly shyqqan «Kerrı» fılmi kórermenderdiń jańa urpaǵyn shabyttandyryp, tań qaldyrýdy jalǵastyratyn mańyzdy kıno týyndysy bolyp qala beredi. Ol zorlyq-zombylyq, otbasylyq qarym-qatynastar jáne ishimizdegi qarańǵy kúshter týraly mańyzdy suraqtardy kóterip, ony qorqynyshty jáne dramanyń umytylmas shedevrine aınaldyrady.
Balalarǵa zorlyq-zombylyq kórsetý týraly fılmderdi sarapshylyq taldaý fılmniń mánmátinine jáne maqsatyna baılanysty ártúrli qorytyndylar berýi múmkin ekenin atap ótken jón. Mundaı fılmder balalar zorlyq-zombylyǵy men balalar quqyqtarynyń buzylýy problemasyn kórsetý jáne sheshý úshin mańyzdy qural bola alady.
"Áleýmettik jumys" mamandyǵynyń 2-kýrs magıstranty Zarbat A.S.
Jetekshi: aǵa oqytýshy Avsydykova Q.Á.
http://www.kaznu.kz/