Bilim sapasyn aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar arqyly arttyrý
Bilim sapasyn aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar arqyly arttyrý.
HHİ ǵasyr – jańa tehnologıa men aqparattandyrý ǵasyry. Táýelsiz Qazaqstan da sol ǵasyrǵa nyq qadam basty. El ómiriniń barlyq salasy kompúterlendire bastady. Endigi kezekte elimizdiń erteńi bolar búgingi jas urpaq kompúterdiń qyr - syryn tereń meńgerýi tıis.
Qazirgi kezde aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıany damytý bilim berý saıasatynyń ajyramas bóligi bolyp tabylady. Biz «aqparattyq jarylys» dáýirinde ómir súrip otyrmyz. Ǵylymı bilim men aqparat kózderiniń mólsheri tez ósýde. Aqparattandyrý – jeke jáne zańdy tulǵalardyń aqparatqa degen talaptaryn qanaǵattandyrý maqsatynda aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalaný negizinde aqparattyq qorlar men júıelerdi qalyptastyrýǵa jáne damytýǵa baǵyttalǵan uıymdastyrýshylyq, áleýmettik - ekonomıkalyq jáne ǵylymı - tehnıkalyq proses. Aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalyq máselelerin tabysty túrde sheshý isteriniń:
1) aqparattandyrý salasyndaǵy ǵylymı - ádisnamalyq, zań shyǵarý jáne normatıvti - quqyqtyq negizder sapasyna:
2) esepteý tehnıkasy, aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalar aımaǵynda atqarylyp, jatqan irgeli, ári qoldanbaly zertteýler men ǵylymı - tehnıkalyq ázirlemeler deńgeıine baılanysty ekeni belgili bolýda. Aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar salasyndaǵy aldyńǵy qatarly jetistikterdi paıdalanyp, bilimniń jańa deńgeıi men sapasyna qol jetkizýge umtylatyn pedagogtyq jáne ǵylymı qaýymdastyqtyń túrli elder iskerlik ortasy ókilderiniń basyn qosatyn úshinshi Halyqaralyq Qazaqtan men TMD elderiniń bilimdi aqparattandyrý forýmy ótti. «Qashyqtan oqytý - úzdiksiz bilim formasy: tájirıbe jáne damý bolashaǵy» oqytýǵa arnalǵan baǵdarlamalyq quraldar jasaý ádisnamalyq atty ǵylymı seksıalar jumys jasap, tuńǵysh ret bilim berýdiń barlyq deńgeılerine arnalǵan eki júzden asa elektrondyq basylymdar usynyldy.
Qazaqstan Respýblıkasynda qabyldanǵan bilim aqparattandyrýdyń memlekettik baǵdarlamalary elimizdiń birtutas dúnıejúzilik bilim keńistigine ený múmkindikterimen baılanysty bilim berý sapasyn aqparattyq turǵydan qamtamasyz etýdiń jańa satylyq júıesin jasaýǵa baǵyttalǵan. Baǵdarlamanyń júzege asýy bilim mekemelerin kompúterlendirýge ǵana emes, bilim berýdi aqparattandyrýdy qamtamasyz etý ádistemesine, ǵylym men tájirıbeniń ózara tárbıelenýi baılanysýyna da táýeldi. Qazirgi kezdegi kompúterlik tehnologıanyń damý deńgeıi jańa dáýirdiń mýltımedıalyq, telekomýnıkasıalyq múmkindikteri men artyqshylyqtaryn kórsetetin tolyqqandy sapaly, naqty alǵy sharttar bolyp tabylady. Bundaı múmkindikterdi júzege asyrý úshin bilim salasynda da, sondaı - aq qazirgi kezdegi aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıany damytý salasynda mamandardy biriktirýge kúsh salýda. Búgingi tańda mektep pánderin kompúter kómegimen oqytý nátıjeliligin zertteýdegi ǵylymı problemalardy sheshý eń basty oryn aldy. Zertteý nátıjeleri kórsetip otyrǵandaı, mektep pánderin oqytý prosesinde kompúterdi qoldaný muǵalim men oqýshy qarym - qatynasy júıesin, olardyń is - áreketteriniń mazmunyna, qurylymyna ózgeris ákeledi, túrlendiredi. Demek, oqytý prosesinde kompúterdi qoldaný bilim men biliktilikke qoıatyn talaptardy qaıta qarap, jetildirip júıeleýdi talap etedi. Qazirgi zamanǵy aqparattyq tehnologıalar árbir oqýshynyń bilim berý úrdisine shyǵarmashylyq qabiletin damytýǵa aıqyn múmkindikter beredi. Sondaı - aq oqýshynyń tanymdyq is - áreketteri kúsheıip, ózindik jumystardy tez oryndaý múmkindikteri artady. Osylaısha oqytý quraldarynyń biri – elektrondyq oqýlyq. Ol oqýshylardy daralaı oqytýda jańa ınformasıalardy jetkizýge, sondaı - aq ıgerilgen bilim men bilikterdi testtik baqylaýǵa arnalǵan programmalyq qural.
Bilim berý júıesinde elektrondy oqýlyqtardy paıdalanyp, úlken tabystarǵa jetýge bolady. Elektrondy oqýlyqtardy paıdalaný barysynda oqýshy eki jaqty bilim alady: birinshisi - pándik bilim, ekinshisi - kompúterlik bilim. Elektrondy oqýlyqtardy paıdalaný oqýshynyń óz betinshe shyǵarmashylyq jumys jasaýyna, teorıalyq bilimin praktıkamen ushtastyrýyna múmkindik beredi. Elektrondy oqýlyqqa oqý tehnologıalary jınaqtalǵan. Mysaly: oıyn arqyly oqytý, blokty oqytý, tirek - sıgnaldar arqyly oqytý, t. s. s. Elektrondy oqýlyq arqyly oqýshy kóptegen qosymsha materıal ala alady, osy alǵan málimetterin kompúterden kórgendikten esinde jaqsy saqtaıdy, óz betinshe jumys jasaý qabileti qalyptasady. Osylaısha jas urpaqty oqytýda ınovasıany paıdalanýdyń – shyǵarmashylyq jetistiktiń negizgi kózi.
Bilim sapasyn aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar arqyly arttyrý. júkteý
HHİ ǵasyr – jańa tehnologıa men aqparattandyrý ǵasyry. Táýelsiz Qazaqstan da sol ǵasyrǵa nyq qadam basty. El ómiriniń barlyq salasy kompúterlendire bastady. Endigi kezekte elimizdiń erteńi bolar búgingi jas urpaq kompúterdiń qyr - syryn tereń meńgerýi tıis.
Qazirgi kezde aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıany damytý bilim berý saıasatynyń ajyramas bóligi bolyp tabylady. Biz «aqparattyq jarylys» dáýirinde ómir súrip otyrmyz. Ǵylymı bilim men aqparat kózderiniń mólsheri tez ósýde. Aqparattandyrý – jeke jáne zańdy tulǵalardyń aqparatqa degen talaptaryn qanaǵattandyrý maqsatynda aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalaný negizinde aqparattyq qorlar men júıelerdi qalyptastyrýǵa jáne damytýǵa baǵyttalǵan uıymdastyrýshylyq, áleýmettik - ekonomıkalyq jáne ǵylymı - tehnıkalyq proses. Aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalyq máselelerin tabysty túrde sheshý isteriniń:
1) aqparattandyrý salasyndaǵy ǵylymı - ádisnamalyq, zań shyǵarý jáne normatıvti - quqyqtyq negizder sapasyna:
2) esepteý tehnıkasy, aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalar aımaǵynda atqarylyp, jatqan irgeli, ári qoldanbaly zertteýler men ǵylymı - tehnıkalyq ázirlemeler deńgeıine baılanysty ekeni belgili bolýda. Aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar salasyndaǵy aldyńǵy qatarly jetistikterdi paıdalanyp, bilimniń jańa deńgeıi men sapasyna qol jetkizýge umtylatyn pedagogtyq jáne ǵylymı qaýymdastyqtyń túrli elder iskerlik ortasy ókilderiniń basyn qosatyn úshinshi Halyqaralyq Qazaqtan men TMD elderiniń bilimdi aqparattandyrý forýmy ótti. «Qashyqtan oqytý - úzdiksiz bilim formasy: tájirıbe jáne damý bolashaǵy» oqytýǵa arnalǵan baǵdarlamalyq quraldar jasaý ádisnamalyq atty ǵylymı seksıalar jumys jasap, tuńǵysh ret bilim berýdiń barlyq deńgeılerine arnalǵan eki júzden asa elektrondyq basylymdar usynyldy.
Qazaqstan Respýblıkasynda qabyldanǵan bilim aqparattandyrýdyń memlekettik baǵdarlamalary elimizdiń birtutas dúnıejúzilik bilim keńistigine ený múmkindikterimen baılanysty bilim berý sapasyn aqparattyq turǵydan qamtamasyz etýdiń jańa satylyq júıesin jasaýǵa baǵyttalǵan. Baǵdarlamanyń júzege asýy bilim mekemelerin kompúterlendirýge ǵana emes, bilim berýdi aqparattandyrýdy qamtamasyz etý ádistemesine, ǵylym men tájirıbeniń ózara tárbıelenýi baılanysýyna da táýeldi. Qazirgi kezdegi kompúterlik tehnologıanyń damý deńgeıi jańa dáýirdiń mýltımedıalyq, telekomýnıkasıalyq múmkindikteri men artyqshylyqtaryn kórsetetin tolyqqandy sapaly, naqty alǵy sharttar bolyp tabylady. Bundaı múmkindikterdi júzege asyrý úshin bilim salasynda da, sondaı - aq qazirgi kezdegi aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıany damytý salasynda mamandardy biriktirýge kúsh salýda. Búgingi tańda mektep pánderin kompúter kómegimen oqytý nátıjeliligin zertteýdegi ǵylymı problemalardy sheshý eń basty oryn aldy. Zertteý nátıjeleri kórsetip otyrǵandaı, mektep pánderin oqytý prosesinde kompúterdi qoldaný muǵalim men oqýshy qarym - qatynasy júıesin, olardyń is - áreketteriniń mazmunyna, qurylymyna ózgeris ákeledi, túrlendiredi. Demek, oqytý prosesinde kompúterdi qoldaný bilim men biliktilikke qoıatyn talaptardy qaıta qarap, jetildirip júıeleýdi talap etedi. Qazirgi zamanǵy aqparattyq tehnologıalar árbir oqýshynyń bilim berý úrdisine shyǵarmashylyq qabiletin damytýǵa aıqyn múmkindikter beredi. Sondaı - aq oqýshynyń tanymdyq is - áreketteri kúsheıip, ózindik jumystardy tez oryndaý múmkindikteri artady. Osylaısha oqytý quraldarynyń biri – elektrondyq oqýlyq. Ol oqýshylardy daralaı oqytýda jańa ınformasıalardy jetkizýge, sondaı - aq ıgerilgen bilim men bilikterdi testtik baqylaýǵa arnalǵan programmalyq qural.
Bilim berý júıesinde elektrondy oqýlyqtardy paıdalanyp, úlken tabystarǵa jetýge bolady. Elektrondy oqýlyqtardy paıdalaný barysynda oqýshy eki jaqty bilim alady: birinshisi - pándik bilim, ekinshisi - kompúterlik bilim. Elektrondy oqýlyqtardy paıdalaný oqýshynyń óz betinshe shyǵarmashylyq jumys jasaýyna, teorıalyq bilimin praktıkamen ushtastyrýyna múmkindik beredi. Elektrondy oqýlyqqa oqý tehnologıalary jınaqtalǵan. Mysaly: oıyn arqyly oqytý, blokty oqytý, tirek - sıgnaldar arqyly oqytý, t. s. s. Elektrondy oqýlyq arqyly oqýshy kóptegen qosymsha materıal ala alady, osy alǵan málimetterin kompúterden kórgendikten esinde jaqsy saqtaıdy, óz betinshe jumys jasaý qabileti qalyptasady. Osylaısha jas urpaqty oqytýda ınovasıany paıdalanýdyń – shyǵarmashylyq jetistiktiń negizgi kózi.
Bilim sapasyn aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalar arqyly arttyrý. júkteý