Birligimiz jarasqan
Aqtóbe oblysy, Baıǵanın aýdany,
A. S. Pýshkın atyndaǵy orta mektep ádiskeri
Elshınbekova Tamasha Býrıbaevna
BİRLİGİMİZ JARASQAN
Beıbitshilik – baýyrlastyqtyń belgisi
Maqsaty: jas urpaqty beıbitshilikti saqtaý jáne nyǵaıtýǵa, óz Otanyn súıýge, elimizdiń saıasatyn qoldaýǵa, erlikke, ınternasıonalızmge tárbıeleý; oqýshylardy adamgershilik, baýyrlastyq, otansúıgishtik qasıetterge baýlý.
Sabaqtyń kórnekiligi: beıbitshilik rámizderi, gazet - jýrnaldardan maqalalar, sýretter, beıbitshilik týraly qanatty sózder.
Barysy.
Júrgizýshi: Beıbitshilik. Osy bir asyl sóz qazir búkil dúnıege tarap, árbir izgi nıetti, adal oıly adamnyń júreginen qurmetti oryn aldy. Qazaqtyń barlyǵy bir - birine baýyr.
Beıbitshilik – adamzat ómiriniń búgini men erteńi. Onyń shaıqalmaı, synbaýy úshin beıbitshilik qusy aspan kóginde qalyqtaı beredi. Beıbitshilik bizge ońaı kelgen joq, osy sózde surapyl qandy soǵystyń adam aıtqysyz azaby, halyqtar qaharmandyǵynyń, dostyǵynyń úlgisi, beıbitshilik jolyndaǵy halyqtar kúresiniń tarıhı jeńisteri ushtasyp jatyr.
1941 jyly 22 - maýsym kúni tańǵy saǵat 4 - te beıbit jatqan KSRO - ǵa jaý tutqıyldan soǵys ashty. Jaýyngerler qasyqtaı qany, shybyndaı jany qalǵansha jaýmen aıanbaı aıqasty.
Beıbitshilik, Jeńis ońaılyqpen kelgen joq. Soǵys 50 mıllıon adamnyń ómirin jalmady.
1 - oqýshy: Ardagerler eske alar ótkenderdi,
Ómir úshin órtenip ketkenderdi.
Al búgin maqtan eter urpaqtardy
Jeńis alyp eline jetkenderdi.
(Sol kezde sáıkes mýzyka berilip turýy qajet. Sahnaǵa oıly, sabyrly basyp, qolynda myltyǵy bar sarbaz shyǵady).
Sarbaz: Zulymdyqpen deısiń búgin baq taıdyń,
Al men bolsam tynyshtyqty saqtaımyn.
Men Almaty, Qazaqstan, Balqashpyn,
Qyraǵymyn, kirpigimdi qaqpaımyn.
Balalardyń, babalardyń maqsatyn
Qansha ǵasyr keldiń eken ańsatyp?
O, zulym jaý, aýlaq ári elimnen,
Endi qaıtip ala almaısyń tań satyp.
Álem búgin astan - kesteń qyzǵanysh,
Qyzǵanyshtan barady ma syzdap ish.
(Beıbitshilik rámizi Qyz shyǵady da, óleń oqyp, qolyndaǵy qyzyl gúldi sarbazǵa usynady).
Beıbitshilik rámizi:
Ras dosym, dańqyń ketti jańǵyryp,
Gúldendi eliń, shyrqa kókke án qylyp.
Beıbitshilik rámizimin, senimen,
Otanymmen qashanda men máńgilik.
Al adamdar qostap bizdi jatady,
Endigi kún Nursultan dep atady.
Sen bar jerde men de barmyn, álem de,
Meniń, seniń jáne onyń Otany.
Jambyl: Men dáýirmen,
Ul - qyzyńdy jasqamaı,
Kógimizde kúlimdeı ber, aspan, aı.
Eı nurly kún, meıirimdi ǵasyrym,
Adamzattyń kóz jasyna bastama.
Sarbaz: Dáýir úni, armysyń,
Tyńda tynysh dúnıe bulaq únin,
Aǵytaıyq án menen jyr aǵynan.
Men saqshymyn, uly elim, uly Otanym,
Órkendeı ber alańsyz, qyraǵymyn.
(Dáýir úni) Jambyl bir shýmaq óleń oqyp (aq kógershin) Beıbitshilik rámizine usynady.
Jambyl: Jıyrmasynshy ǵasyrym,
Kelmes eshbir jasyrǵym.
Beıbitshilik rámizi
Synyǵysyń asyldyń.
Ótti - ketti tasyr kún,
Zulmat jaýdy qashyrdyń.
Jaralymyn men áli,
Iyǵyna asyldym.
Saǵan ǵana senemin,
Amanatyna ıe bol
Jıyrmasynshy ǵasyrdyń.
Aq kógershindi tamashalap joǵary kóterisedi. «Aq kógershin» áni oryndalady.
Aq kógershin
Aq kógershin, kógershin,
Qolǵanat qus sen ediń.
Bar kezip qaıt el úshin
Jer dúnıeniń kólemin.
Ádilettiń qusy dep
Kóz almastan jolyńnan.
Baqyt bolyp qonshy dep
Ushyramyn qolymnan.
Qaıyrmasy:
El tilegin alyp ush
Adamzattyń baǵyna.
Qara bultty jaryp ush
Muhıttyń arǵy jaǵyna.
Senen kózin almaıdy
Aq nıetti bar adam.
Aq qanatyń talmaıdy
Ádiletten jaralǵan.
Tynysh - beıbit ómirdiń
Belgisi bop qanat qaq.
Álemge ortaq kóńildiń
Qaıt shyńyna qonaqtap.
Beıbitshilik rámizi:
Aıaýly álem, arman kún,
Júrekke júrek jalǵa da,
Aq kógershin – ardaǵym,
Aq armandardy aldama.
Sarbaz: Buǵaýlanyp jatyr oq,
Tynyshtyqty buzbaıdy.
Qan da tóktik batyr bop
Soǵan janym syzdaıdy.
Bolsyn elde toı ǵana,
Qýanyshqa qosylam.
Myltyqpenen oınama,
Balalar - aı, shoshynam!
1 - oqýshy: Aǵash aıaq damyl tappaı syzdatyp,
Tula boıyn syrqyratyp muzdatyp,
Sum soǵystyń múgedegi kóz ilmeı,
Uzaq tańǵa dóńbekshidi júz jatyp.
2 - oqýshy: Taımasa da basynan syı, baq, yrys,
Sezim degen aǵyndy arna, taǵy kúsh,
Júrekterdi áli kúnge órteıdi.
Júrgizýshi: Ár adamnyń boıynda týǵan jerine, eline degen saǵynysh sezim bolady. Qazaq eli degen esimge kir túsirmeı, týǵan jerdi ánge qosyp madaqtaǵan eken. «Týǵan jerde júrseń, óz anańnyń qolynda uıyqtaǵandaı sezimde bolasyń» degen eken.
Ne túsindik? Qandaı oı túıdik?
Meniń elim, Otan, týǵan ólkem, beıbitshilik degen sózderdi keń aýqymda tanyp bildik.
A. S. Pýshkın atyndaǵy orta mektep ádiskeri
Elshınbekova Tamasha Býrıbaevna
BİRLİGİMİZ JARASQAN
Beıbitshilik – baýyrlastyqtyń belgisi
Maqsaty: jas urpaqty beıbitshilikti saqtaý jáne nyǵaıtýǵa, óz Otanyn súıýge, elimizdiń saıasatyn qoldaýǵa, erlikke, ınternasıonalızmge tárbıeleý; oqýshylardy adamgershilik, baýyrlastyq, otansúıgishtik qasıetterge baýlý.
Sabaqtyń kórnekiligi: beıbitshilik rámizderi, gazet - jýrnaldardan maqalalar, sýretter, beıbitshilik týraly qanatty sózder.
Barysy.
Júrgizýshi: Beıbitshilik. Osy bir asyl sóz qazir búkil dúnıege tarap, árbir izgi nıetti, adal oıly adamnyń júreginen qurmetti oryn aldy. Qazaqtyń barlyǵy bir - birine baýyr.
Beıbitshilik – adamzat ómiriniń búgini men erteńi. Onyń shaıqalmaı, synbaýy úshin beıbitshilik qusy aspan kóginde qalyqtaı beredi. Beıbitshilik bizge ońaı kelgen joq, osy sózde surapyl qandy soǵystyń adam aıtqysyz azaby, halyqtar qaharmandyǵynyń, dostyǵynyń úlgisi, beıbitshilik jolyndaǵy halyqtar kúresiniń tarıhı jeńisteri ushtasyp jatyr.
1941 jyly 22 - maýsym kúni tańǵy saǵat 4 - te beıbit jatqan KSRO - ǵa jaý tutqıyldan soǵys ashty. Jaýyngerler qasyqtaı qany, shybyndaı jany qalǵansha jaýmen aıanbaı aıqasty.
Beıbitshilik, Jeńis ońaılyqpen kelgen joq. Soǵys 50 mıllıon adamnyń ómirin jalmady.
1 - oqýshy: Ardagerler eske alar ótkenderdi,
Ómir úshin órtenip ketkenderdi.
Al búgin maqtan eter urpaqtardy
Jeńis alyp eline jetkenderdi.
(Sol kezde sáıkes mýzyka berilip turýy qajet. Sahnaǵa oıly, sabyrly basyp, qolynda myltyǵy bar sarbaz shyǵady).
Sarbaz: Zulymdyqpen deısiń búgin baq taıdyń,
Al men bolsam tynyshtyqty saqtaımyn.
Men Almaty, Qazaqstan, Balqashpyn,
Qyraǵymyn, kirpigimdi qaqpaımyn.
Balalardyń, babalardyń maqsatyn
Qansha ǵasyr keldiń eken ańsatyp?
O, zulym jaý, aýlaq ári elimnen,
Endi qaıtip ala almaısyń tań satyp.
Álem búgin astan - kesteń qyzǵanysh,
Qyzǵanyshtan barady ma syzdap ish.
(Beıbitshilik rámizi Qyz shyǵady da, óleń oqyp, qolyndaǵy qyzyl gúldi sarbazǵa usynady).
Beıbitshilik rámizi:
Ras dosym, dańqyń ketti jańǵyryp,
Gúldendi eliń, shyrqa kókke án qylyp.
Beıbitshilik rámizimin, senimen,
Otanymmen qashanda men máńgilik.
Al adamdar qostap bizdi jatady,
Endigi kún Nursultan dep atady.
Sen bar jerde men de barmyn, álem de,
Meniń, seniń jáne onyń Otany.
Jambyl: Men dáýirmen,
Ul - qyzyńdy jasqamaı,
Kógimizde kúlimdeı ber, aspan, aı.
Eı nurly kún, meıirimdi ǵasyrym,
Adamzattyń kóz jasyna bastama.
Sarbaz: Dáýir úni, armysyń,
Tyńda tynysh dúnıe bulaq únin,
Aǵytaıyq án menen jyr aǵynan.
Men saqshymyn, uly elim, uly Otanym,
Órkendeı ber alańsyz, qyraǵymyn.
(Dáýir úni) Jambyl bir shýmaq óleń oqyp (aq kógershin) Beıbitshilik rámizine usynady.
Jambyl: Jıyrmasynshy ǵasyrym,
Kelmes eshbir jasyrǵym.
Beıbitshilik rámizi
Synyǵysyń asyldyń.
Ótti - ketti tasyr kún,
Zulmat jaýdy qashyrdyń.
Jaralymyn men áli,
Iyǵyna asyldym.
Saǵan ǵana senemin,
Amanatyna ıe bol
Jıyrmasynshy ǵasyrdyń.
Aq kógershindi tamashalap joǵary kóterisedi. «Aq kógershin» áni oryndalady.
Aq kógershin
Aq kógershin, kógershin,
Qolǵanat qus sen ediń.
Bar kezip qaıt el úshin
Jer dúnıeniń kólemin.
Ádilettiń qusy dep
Kóz almastan jolyńnan.
Baqyt bolyp qonshy dep
Ushyramyn qolymnan.
Qaıyrmasy:
El tilegin alyp ush
Adamzattyń baǵyna.
Qara bultty jaryp ush
Muhıttyń arǵy jaǵyna.
Senen kózin almaıdy
Aq nıetti bar adam.
Aq qanatyń talmaıdy
Ádiletten jaralǵan.
Tynysh - beıbit ómirdiń
Belgisi bop qanat qaq.
Álemge ortaq kóńildiń
Qaıt shyńyna qonaqtap.
Beıbitshilik rámizi:
Aıaýly álem, arman kún,
Júrekke júrek jalǵa da,
Aq kógershin – ardaǵym,
Aq armandardy aldama.
Sarbaz: Buǵaýlanyp jatyr oq,
Tynyshtyqty buzbaıdy.
Qan da tóktik batyr bop
Soǵan janym syzdaıdy.
Bolsyn elde toı ǵana,
Qýanyshqa qosylam.
Myltyqpenen oınama,
Balalar - aı, shoshynam!
1 - oqýshy: Aǵash aıaq damyl tappaı syzdatyp,
Tula boıyn syrqyratyp muzdatyp,
Sum soǵystyń múgedegi kóz ilmeı,
Uzaq tańǵa dóńbekshidi júz jatyp.
2 - oqýshy: Taımasa da basynan syı, baq, yrys,
Sezim degen aǵyndy arna, taǵy kúsh,
Júrekterdi áli kúnge órteıdi.
Júrgizýshi: Ár adamnyń boıynda týǵan jerine, eline degen saǵynysh sezim bolady. Qazaq eli degen esimge kir túsirmeı, týǵan jerdi ánge qosyp madaqtaǵan eken. «Týǵan jerde júrseń, óz anańnyń qolynda uıyqtaǵandaı sezimde bolasyń» degen eken.
Ne túsindik? Qandaı oı túıdik?
Meniń elim, Otan, týǵan ólkem, beıbitshilik degen sózderdi keń aýqymda tanyp bildik.