Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Dara jáne kúrdeli san esimder
Cabaqtyń taqyryby: Dara jáne kúrdeli san esimder
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: San esimnen alǵan bilimderin keńeıtý, san esimniń quramdyq túrlerin meńgertý, dara jáne kúrdeli san esimderdi ajyrata bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń tildik qory men oılaý qabiletterin arttyrý.
Tárbıelilik: Oqýshylardy adamgershilikke, sypaıylyqqa, adaldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: tirek syzba, úlestirmeli kespe qaǵazdar.

Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý
2. Úı tapsyrmasyn surap, baǵalaý. Mátinmen jumys
a) mátindi oqý, aýdarý
á) mazmunyn aıtý
b) mátin boıynsha berilgen suraqtarǵa jaýap berý.
3. Jańa sabaq
San esim
Taqtaǵa tirek syzba ilinedi. Muǵalim gramatıkalyq taqyrypty osy syzba arqyly túsindiredi.
San esim
Tulǵasyna qaraı: negizgi, týyndy
Quramyna qaraı: dara, kúrdel
Maǵynasyna qaraı 6 túrge bólinedi:
1. Eseptik san esim
2. Rettik san esim
3. Jınaqtyq san esim
4. Boljaldyq san esim
5. Toptaý san esim
6. Bólshektik san esim

4. San esimge satylaı keshendi taldaý
Qyryq toǵyz
Bul sóz eki quramnan tur: qyryq, toǵyz
1. Tulǵasyna qaraı týyndy, qyryq jáne toǵyz sózderiniń tirkesinen jasalǵan
2. Qurylysyna qaraı kúrdeli, tirkesti sóz
3. Sózde bir leksıkalyq, bir gramatıkalyq maǵyna bar
4. Leksıkalyq maǵynasy – zattyń sanyn bildiredi
5. Gramatıkalyq maǵynasy - leksıkalyq maǵynanyń jalpylanýynan týǵan
6. Qansha? degen suraqqa jaýap beredi
7. Maǵynasyna qaraı eseptik san esim

5. Kitappen jumys
1 - topqa:
Mátindi oqyp shyǵyp, san esimniń astyn syzyńdar.

1. Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi,
Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi.(Maqal)
2. Jeti jurttyń tilin bil,
Jeti túrli bilim bil.
3. Atadan altaý, anadan tórteý - jalǵyzdyq kórer jerim joq.(Abaı)
4. Jeti ret ólshep, bir ret kes.(Maqal)
5. Myń jylqyny úsh adam baǵyp júr.(Ǵ. M.)
6. Er jigitke jeti óner de az.

2 - topqa:
Kóp núkteniń ornyna kerekti san esimderdi qoıyp, astyn syzyńdar.
Kerekti sózder: otyz, úshinshi, jetinshi, on ekinshi, tórt, on eki, jıyrma tórt, birinshi.
1. Bir jylda... aı,... mezgil bar.
2. Qańtar - jyldyń... aıy.
3. Jyldyń... aıy jeltoqsan.
4. Bir táýlikte... saǵat bar.
5. Aptanyń... kúni – sársenbi,... kúni – jeksenbi.
6. Bir aıda... kún bar.

3 - topqa:
Tórtinshi sózine satylaı taldaý jasa

Tórtinshi
Bul sóz eki quramnan tur: tórtinshi
1. Tulǵasyna qaraı týyndy, tórt – negizgi túbir, (inshi) jurnaǵy jalǵaný arqyly jasalǵan
2. Qurylysyna qaraı dara, sebebi bir ǵana túbirden tur
3. Sózde bir leksıkalyq, bir gramatıkalyq maǵyna bar
4. Leksıkalyq maǵynasy – zattyń sanalý retin bildiredi
5. Gramatıkalyq maǵynasy - jalpy gramatıkalyq maǵyna – san esim
6. Neshinshi? degen suraqqa jaýap beredi
7. Maǵynasyna qaraı rettik san esim

Sýretke qarap san esimdi kiristirip mátin qurastyryńdar
Birinshi topqa: qamshy
Ekinshi topqa: dombyra
Úshinshi topqa: jylqy

Sabaqty baǵalaý: Sabaqqa belsene qatysqan oqýshylardy baǵalaý.
Úıge tapsyrma berý: San esimderdi qatystyryp, bes sóılem qurap jazyp, oǵan satylaı keshendi taldaý jasaý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama