Dos bolaıyq bárimiz
Ózin – ózi taný ashyq sabaq
«Dos bolaıyq bárimiz» (prezentasıasymen)
Sabaqtyń taqyryby: «Dos bolaıyq bárimiz»
Maqsaty: Balalardyń dostyq týraly uǵymyn keńeıtý jáne naqtylaý. Dostarǵa degen qarym – qatynasty qalyptastyrý, dostyqty qadirleı bilý, bir - birine kómek kórsetý jáne qamqor bolýǵa úıretý.
Kórneki quraldary: japyraqtar, úntaspa, múltfılm.
Muǵalimniń sózi:
Sálemetsińder me, balalar! Búgin bizdiń sabaǵymyzǵa qonaqtar keldi. Búgin qandaı keremet kún. Bul kúndi jaqsy, qýanyshty kóńil kúımen ótkizý úshin senderdi «Dos bolaıyq bárimiz» atty ashyq sabaǵymyzdyń
«Shattyq sheńberine» shaqyramyn.
- Balalar biz barlyǵymyz sheńberge turdyq, bizdiń sheńberimiz qandaı tamasha! Bizdi dostyq pen súıispenshilikke shaqyratyndaı.
Armysyń dosym,
Kel, maǵan qosyl (qolymen shaqyrady).
Alaqanǵa salyp alaqan,
Sheńberge birge turaıyq (qoldarynan ustaıdy).
Jer sharyndaı aınalyp,
Álemge jaryq uqsaıyq (aınalady).
Qolymyzdy kóterip,
Kúnniń nuryn alaıyq (qoldaryn kókke sozady).
Ortamyzda kún nury,
Qushaqqa ony alaıyq (qushaqtasady).
- Balalar, búgin biz «Adal dostyq» qalasyna meıirimdilik jolymen baramyz.
Múltfılm qosý «Ǵajaıypstanǵa saıahat»
Osy qalaǵa meniń suraǵyma jaýap bergender ǵana kire alady. Al meniń suraǵym osyndaı:
sender dostyq degendi qalaı túsinesińder?
al aınymas dosy bar adam – eń baqytty adam – degendi qalaı túsinesińder?
- qandaı dostyqty biz «adal» dep aıtamyz?
Balalardyń jaýaptaryn tyńdaý (taza, ashyq, meıirimdi, qamqor, súıýshi, aınymas)
Al endi senderge «Eki dos»ertegisin oqyp bereıin
«Eki dos» ertegisi
Bir kúni eki dos ormanda kele jatady. Kenetten aldarynan bir aıý shyǵa keledi. Sol kezde bireýi qasha jóneledi, ekinshisi talǵa órmelep jasyrynyp qalady. Qashqan jigit ortada qalyp ketedi.
Alaıda, ne isterin bilmeı turǵanda, oıyna «Ólgen adam sıaqty jerge etbetimmen jata qalsam, bálkim qutylyp ketermin» dep jerge jata qalady.
Aıý kelip ony ıiskeleı bastaǵanda demin jutyp, dem almaı jatady. Aıý ketken soń talǵa órmelep ketken dosy tómen túsip, dosynyń qasyna kelip, kúlip: «Aıtshy al, aıý seniń qulaǵyńa ne dep sybyrlady?» deıdi.
Sonda dosy: «Dosyna qaýip - qater tónip turǵanda qashyp ketken adamdardan saqtaný kerektigimdi, aıtty» deıdi.
- Qalaı oılaısyńdar bular adal dos pa?
Jańa aqparat
Aınymas dos degen adal dos degen túsinikti de beredi. Dosy ýádesine berik bolsa, qandaı jaǵdaıda da dosymen birge bolsa, qolynan kelgen kómegin aıamasa, onyń kóńilin kóterip jabyrqaǵanda qasynan tabylsa, ol árıne aınymas dos. Balalar dostyqtyń eki túri bolady eken. Birinshisi – adal dostyq, ekinshisi aınymaly aldamshy dostyq.
Bizder sol eki dostyqtyń qaısysyn tańdaımyz. Olaı bolsa balalar bir – birimizge adal dos bolaıyq.
Synyppen jumys: Myna dáıeksózderdiń ishinen bizdiń sabaǵymyzǵa keletinin tańdap alaıyq
Jaqsy joldas – janǵa serik,
Jaman joldas – malǵa serik.
«Tatýlyq – dostyq kepili»
Dostyq malǵa emes, basqa jarasady,
Naǵyz dos bir - birine shynaıy qarasady.
Amandyq sheshen
Tynyshtyq sáti
- Al, endi kózderińdi jumyp otyryńdar, men ádemi áýen qoıamyn, al sender ony tyńdap óz dostaryńa qandaı jaqsylyq jasaǵandaryńdy esterine túsirińder.
(Balalar áýendi tyńdap, óz oılaryn aıtyp beredi. Sender bir - birińniń jaýaptaryńdy tyńdadyńdar, al endi aıtyńdarshy)
- Senderdiń aralarynda qaı balany «Adal dos» dep aıtýǵa bolady? Nelikten olaı oılaısyńdar?
- minekı, biz «Adal dos» qalasyna kirdik, óıtkeni senderde barlyqtarynda ashyq, meıirimdi, jyly, aıaly, qamqor júrekteriń bar.
- Senderdiń jaýaptaryńdy tyńdap, senderde shynynda adal dos bolatyndaryńa kózim jetti.
Myna jaǵdaıattardy taldap kóreıikshi
1. Syrym men Janar dos bolatyn. Birde Syrymnyń laqtyrǵan doby Janardyń basyna baryp tıdi. Syrym dobyn domalatyp teýip ala jóneldi.
- Janar men Syrym shyn dostar dep, aıtýǵa bola ma?
- Nelikten?
- Olardyń dostyqtary qalaı jalǵasady dep oılaısyńdar?
2. Sen asyǵyp barasyń, eshqandaı keshigýge bolmaıtyn kezdesýiń bar. Dosyń saǵan tez kelip ketshi, bir jaǵdaımen óte qatty qysylyp turmyn dedi. Seniń áreketiń.
3. Ekinshi synyp oqýshylary arasynda ótkiziletin «Ónerge qanat qaqqandar» atty jarysqa dostary Álıhandy usynyp, úlken senim artty. Jarys bolatyn kúni Álıhan sabaqqa kelmeı qaldy. Olardyń synyptarynan jarysqa eshkim shyqpady.
Álıhannyń bul isine kózqarastaryń qandaı? Sender onyń ornynda bolǵanda ne ister edińder?
Perishte keledi:
Salamatsyńdar ma balalar! Men ormannan kelgen perishte qyzbyn. Ormanda kóleńkesinde saıalaıtyn máýeli aǵashym bar edi. Sol aǵashymnyń qatty jelden japyraqtary túsip qalypty. Sol japyraqtardy qaıta ornyna japsyraıyn dep edim, japyraqtaǵy tapsyrmalardy oryndaýǵa jalǵyz ózimniń shamam keler emes. Tapsyrmalardy oryndasýǵa dostar izdep kelip edim. Maǵan kómektesesińder me balalar?
(perishte qyz balalarmen dostasady)
Japyraqtar tapsyrmasyn oryndaý:
Ádeptilikti kimnen úırenemiz? (danadan)
Dana degen kim? (kópti kórgen qarıa)
Meıirimdilikti kimnen úırenemiz? (anadan)
Maqaldy jalǵastyrý:
Jaqsymen joldas bolsań,
(Jetersiń muratqa.)
Jamanmen joldas bolsań,
(Qalarsyń uıatqa
Júz somyń bolǵansha,
(júz dosyń bolsyn).
Balalar, al sender dostyq, meıirimdilik, mahabbat týraly taqpaqtar bilesińder me? Perishte qyzǵa kim aıtyp beredi?
«Dos bolaıyq bárimiz» (prezentasıasymen)
Sabaqtyń taqyryby: «Dos bolaıyq bárimiz»
Maqsaty: Balalardyń dostyq týraly uǵymyn keńeıtý jáne naqtylaý. Dostarǵa degen qarym – qatynasty qalyptastyrý, dostyqty qadirleı bilý, bir - birine kómek kórsetý jáne qamqor bolýǵa úıretý.
Kórneki quraldary: japyraqtar, úntaspa, múltfılm.
Muǵalimniń sózi:
Sálemetsińder me, balalar! Búgin bizdiń sabaǵymyzǵa qonaqtar keldi. Búgin qandaı keremet kún. Bul kúndi jaqsy, qýanyshty kóńil kúımen ótkizý úshin senderdi «Dos bolaıyq bárimiz» atty ashyq sabaǵymyzdyń
«Shattyq sheńberine» shaqyramyn.
- Balalar biz barlyǵymyz sheńberge turdyq, bizdiń sheńberimiz qandaı tamasha! Bizdi dostyq pen súıispenshilikke shaqyratyndaı.
Armysyń dosym,
Kel, maǵan qosyl (qolymen shaqyrady).
Alaqanǵa salyp alaqan,
Sheńberge birge turaıyq (qoldarynan ustaıdy).
Jer sharyndaı aınalyp,
Álemge jaryq uqsaıyq (aınalady).
Qolymyzdy kóterip,
Kúnniń nuryn alaıyq (qoldaryn kókke sozady).
Ortamyzda kún nury,
Qushaqqa ony alaıyq (qushaqtasady).
- Balalar, búgin biz «Adal dostyq» qalasyna meıirimdilik jolymen baramyz.
Múltfılm qosý «Ǵajaıypstanǵa saıahat»
Osy qalaǵa meniń suraǵyma jaýap bergender ǵana kire alady. Al meniń suraǵym osyndaı:
sender dostyq degendi qalaı túsinesińder?
al aınymas dosy bar adam – eń baqytty adam – degendi qalaı túsinesińder?
- qandaı dostyqty biz «adal» dep aıtamyz?
Balalardyń jaýaptaryn tyńdaý (taza, ashyq, meıirimdi, qamqor, súıýshi, aınymas)
Al endi senderge «Eki dos»ertegisin oqyp bereıin
«Eki dos» ertegisi
Bir kúni eki dos ormanda kele jatady. Kenetten aldarynan bir aıý shyǵa keledi. Sol kezde bireýi qasha jóneledi, ekinshisi talǵa órmelep jasyrynyp qalady. Qashqan jigit ortada qalyp ketedi.
Alaıda, ne isterin bilmeı turǵanda, oıyna «Ólgen adam sıaqty jerge etbetimmen jata qalsam, bálkim qutylyp ketermin» dep jerge jata qalady.
Aıý kelip ony ıiskeleı bastaǵanda demin jutyp, dem almaı jatady. Aıý ketken soń talǵa órmelep ketken dosy tómen túsip, dosynyń qasyna kelip, kúlip: «Aıtshy al, aıý seniń qulaǵyńa ne dep sybyrlady?» deıdi.
Sonda dosy: «Dosyna qaýip - qater tónip turǵanda qashyp ketken adamdardan saqtaný kerektigimdi, aıtty» deıdi.
- Qalaı oılaısyńdar bular adal dos pa?
Jańa aqparat
Aınymas dos degen adal dos degen túsinikti de beredi. Dosy ýádesine berik bolsa, qandaı jaǵdaıda da dosymen birge bolsa, qolynan kelgen kómegin aıamasa, onyń kóńilin kóterip jabyrqaǵanda qasynan tabylsa, ol árıne aınymas dos. Balalar dostyqtyń eki túri bolady eken. Birinshisi – adal dostyq, ekinshisi aınymaly aldamshy dostyq.
Bizder sol eki dostyqtyń qaısysyn tańdaımyz. Olaı bolsa balalar bir – birimizge adal dos bolaıyq.
Synyppen jumys: Myna dáıeksózderdiń ishinen bizdiń sabaǵymyzǵa keletinin tańdap alaıyq
Jaqsy joldas – janǵa serik,
Jaman joldas – malǵa serik.
«Tatýlyq – dostyq kepili»
Dostyq malǵa emes, basqa jarasady,
Naǵyz dos bir - birine shynaıy qarasady.
Amandyq sheshen
Tynyshtyq sáti
- Al, endi kózderińdi jumyp otyryńdar, men ádemi áýen qoıamyn, al sender ony tyńdap óz dostaryńa qandaı jaqsylyq jasaǵandaryńdy esterine túsirińder.
(Balalar áýendi tyńdap, óz oılaryn aıtyp beredi. Sender bir - birińniń jaýaptaryńdy tyńdadyńdar, al endi aıtyńdarshy)
- Senderdiń aralarynda qaı balany «Adal dos» dep aıtýǵa bolady? Nelikten olaı oılaısyńdar?
- minekı, biz «Adal dos» qalasyna kirdik, óıtkeni senderde barlyqtarynda ashyq, meıirimdi, jyly, aıaly, qamqor júrekteriń bar.
- Senderdiń jaýaptaryńdy tyńdap, senderde shynynda adal dos bolatyndaryńa kózim jetti.
Myna jaǵdaıattardy taldap kóreıikshi
1. Syrym men Janar dos bolatyn. Birde Syrymnyń laqtyrǵan doby Janardyń basyna baryp tıdi. Syrym dobyn domalatyp teýip ala jóneldi.
- Janar men Syrym shyn dostar dep, aıtýǵa bola ma?
- Nelikten?
- Olardyń dostyqtary qalaı jalǵasady dep oılaısyńdar?
2. Sen asyǵyp barasyń, eshqandaı keshigýge bolmaıtyn kezdesýiń bar. Dosyń saǵan tez kelip ketshi, bir jaǵdaımen óte qatty qysylyp turmyn dedi. Seniń áreketiń.
3. Ekinshi synyp oqýshylary arasynda ótkiziletin «Ónerge qanat qaqqandar» atty jarysqa dostary Álıhandy usynyp, úlken senim artty. Jarys bolatyn kúni Álıhan sabaqqa kelmeı qaldy. Olardyń synyptarynan jarysqa eshkim shyqpady.
Álıhannyń bul isine kózqarastaryń qandaı? Sender onyń ornynda bolǵanda ne ister edińder?
Perishte keledi:
Salamatsyńdar ma balalar! Men ormannan kelgen perishte qyzbyn. Ormanda kóleńkesinde saıalaıtyn máýeli aǵashym bar edi. Sol aǵashymnyń qatty jelden japyraqtary túsip qalypty. Sol japyraqtardy qaıta ornyna japsyraıyn dep edim, japyraqtaǵy tapsyrmalardy oryndaýǵa jalǵyz ózimniń shamam keler emes. Tapsyrmalardy oryndasýǵa dostar izdep kelip edim. Maǵan kómektesesińder me balalar?
(perishte qyz balalarmen dostasady)
Japyraqtar tapsyrmasyn oryndaý:
Ádeptilikti kimnen úırenemiz? (danadan)
Dana degen kim? (kópti kórgen qarıa)
Meıirimdilikti kimnen úırenemiz? (anadan)
Maqaldy jalǵastyrý:
Jaqsymen joldas bolsań,
(Jetersiń muratqa.)
Jamanmen joldas bolsań,
(Qalarsyń uıatqa
Júz somyń bolǵansha,
(júz dosyń bolsyn).
Balalar, al sender dostyq, meıirimdilik, mahabbat týraly taqpaqtar bilesińder me? Perishte qyzǵa kim aıtyp beredi?
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.