Ejelgi Rım óneri
Sabaqtyń taqyryby: Ejelgi Rım óneri
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Rımdegi mektep, oqý júıesi týraly, ádebı shyǵarmalar men sheshendik óner jóninde, quqyq damýy týraly oqýshylarǵa tarıhı maǵlumat berý.
Damytýshylyq: Rım ónerine basqa elder mádenıetiniń áseri, óner túrleri, olardyń erekshelikteri, damý joldary.
Tárbıelik: Tıanaqty bilim alýǵa degen qushtarlyqqa, sheshendik óner muralaryna degen qurmet sezimine, poezıany túsine bilýge, quqyqty saqtaýǵa baýlý. Bulardyń bárine jalpy adamzattyq mura, qundylyqtar retinde qaraýǵa tárbıeleý.
Psıhologıalyq: Oqýshylarmen qalypty psıhologıalyq klımat jáne sanıtarlyq - gıgıenalyq talaptardy oryndaý.
Sabaqtyń túri: Dástúrli emes.
Sabaqtyń ádisi: STO - ń strategıalaryn paıdalaný.
Kórnekiligi: karta, plakattar, beınetaspa.
Sabaqtyń barysy:
İ. Qyzyǵýshylyqty týǵyzý. Oqýshylar aldyn ala 4 topqa bólinip, árqaısysyna úıge izdený úshin jeke tapsyrma beriledi.
1) 1 - top tikeleı suhbat.(Intervú alý). Joǵarǵy, orta, tómengi býynnan ıntervú alynady.
1. Ejelgi Rım týraly ne bilesiz?
2. Ejelgi Rım mektebi týraly ne aıtar edińiz?
3. Ejelgi Rım qalasynyń negizi qashan qalandy jáne onyń alǵashqy patshasy kim?
4. Ári qolbasshy, ári sheshen Gaı Iýlıı Sezar týraly qandaı qundy málimet aıtar edińiz?
İİ. Maǵynany ashý.
1. Taqyryp tańdaý.
a) Rım mektebi.
á) Rım poezıasy.
b) Sheshendik óner.
v) Quqyq.
Oqýshylar: 1) Taqyryp tańdaıdy; 2) İshteı oqıdy; 3) Túsinip oqıdy; 4) Oılanady; 5) Jaýap beredi.
2) Táýelsiz zertteý. 2-top úıge berilgen tapsyrma boıynsha Vergılıı, Gorasıı, Sıseron, Sezar týraly qosymsha málimet jınaqtaıdy. Oqýshy: 1) İzdenedi 2) Oqıdy 3) Jazady 4) Aıtady.
3) Qoıylym 3-toptyń úıge berilgen tapsyrmasy.
Basqarýshysy: Oktovıan Avgýstiń Mesenat atty baı dosy bolypty. Ol aqyndarǵa qamqorlyq jasap júripti. Eń ataqty aqynnyń biri Gorasıı óte kedeı edi.
Mesenat: G. Iý. Sezardiń taq murageri, ımperatorymyz Oktovıan Avgýst ımperatorlyq bılikti nyǵaıtý úshin aqyndardy óz jaǵyna tartyp, óleńder jazǵyzyp jatyr. Men sizdiń ımperator Avgýstiń tapsyrmasy boıynsha «júz jyldyq oıyn» merekesi kezinde úlken hor oryndaıtyn saltanatty án uranynyń óleńderin jazǵanyńyzdy bilemin. Sizdiń ónerińizge tántimin! Barlyq kúsh - qýatyńdy óleń shyǵarý isine arnaý úshin Gorasıı sizge men shaǵyn ımenıe (jer bóligin) syılaımyn.
Basqarýshy: Gorasıı óz óleńderiniń ýaqyt qysymyna baǵynbaıtyn eskertkish bolyp qalatynyn bilgen.
Gorasıı: Meniń eskertkishim ornatyldy. Ol mystan da máńgilik. Pıramıdadan da saltanatty. Ony jańbyr tamshylary da, ekpindi jel de, ótken jyldardyń sheksiz shıyry da qırata almaıdy. Joq, men zym-zıa quryp ketpeımin! Meniń eń asyl bólshekterim jerge kómilmeıdi...
Basqarýshy: Mesenattyń esimi jomarttyqtyń úlgisine aınalǵan. Qazirgi zamanda da aqynǵa, sýretshige, ártisterge kómek kórsetýshilerdi Mesenat dep ataıdy.
4) Joba plakat. 4-topqa «Ejelgi Rım óneri» degen taqyrypta joba plakat jasaýǵa úıge tapsyrma berildi. Oqýshylar: 1) Joba plakat jasaıdy; 2) Qorǵaıdy.
1. Júregimiz soǵyp turǵanda, urpaq jalǵastyǵy toqtamaq emes. Sondyq - tan Ejelgi Rım ónerin júrek tusyna ornalastyrdyq.
2. Sanany jetildirý joly - bilim. «Bilekti birdi, bilimdi myńdy jyǵady» degen qazaq maqalyna saı, ári bilimge aqyl - oı, eńbek arqyly jetetin bolǵandyqtan bilimdi joǵary qoıdyq.
3. «Myń ret estigennen bir ret kórgen artyq» degen sózge súıene otyryp, ári quqyq normalarynyń saqtalýyn qadaǵalaıtyndyqtan quqyqty kózge beıneledik.
4. Poezıany qulaqqa salǵan sebebimiz, kishkentaıdan estip, qulaqqa sińirip ósýge septigin tıgizetindikten.
5. Sheshendik ónerdi tilge salǵan sebebimiz, qazaqta sheshen adamdy «tilinen bal tamǵan» degen teńeýge baılanysty.
6. Dindi moıynǵa salǵan sebebimiz, din erte kezden pasda bolyp, qazirge deıin moınymyzdan túspeı kele jatqandyqtan.
7. Sáýlet óneri men músin óneri qolmen jasalatyn bolǵandyqtan, qolǵa saldyq.
8. Latyn tili Rımdikter sóılegen til. B. z. V ǵasyrynda Rım ımperıasy joıylyp, latyn tili fransýz, ıtalán, portýgal, rýmyn t. b. tilderge jiktelip ketse de qazirdiń ózinde medısına t. b. salalarda halyqaralyq termınde qalmaı qoldanylyp kele jatqandyqtan aıaqqa saldyq.
Sol sıaqty osydan 2000 j. Buryn G. Iý. Sezar jasatqan kúntizbedegi aı attary áli kúnge deıin paıdalanylyp kele jatqandyqtan aıaqqa saldyq. «Sentábr» jetinshi, «dekabr» onynshy degendi bildiredi. Óıtkeni, rımdikter jyldyń basyn naýryz aıynan bastap eseptegen. Sebebi, fevral aıy ólim qudaıy Fevrýstiń atymen atalǵandyqtan ony 28 kúnnen turatyn ǵana etip, jyldyń eń sońǵy aıy dep eseptegen.
Iýl Sezardiń qurmetine, al avgýst aıy ımperator Oktovıannyń qurmetine osylaı atalǵan.
İİİ. Oı – tolǵanys.
RAFT. Oqýshylar: 1) Oılanady; 2) Jazady; 3) Aıtady.
Rol – Ejelgi Rım halqynan.
Aýdıtorıa – 6 «A» synyp oqýshylaryna.
Forma – hat.
Taqyryp. Alǵys hat.
Qurmetti 6 «A» synyp oqýshylary! Sizderdiń, bizdiń, ıaǵnı Ejelgi Rım ónerin jaqsy meńgergenderińizge rızamyz, ári alǵysymyzdy bildiremiz!
Aldaǵy ýaqytta bilimniń kemesimen kóp jerdi sharlap, ulttyq rýhy myqty, parasatty azamat bolyp ósýlerińizge tilektespiz.
Baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Grek jáne Rım mektebin salystyra otyryp, argýmenttik esse jazý.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Rımdegi mektep, oqý júıesi týraly, ádebı shyǵarmalar men sheshendik óner jóninde, quqyq damýy týraly oqýshylarǵa tarıhı maǵlumat berý.
Damytýshylyq: Rım ónerine basqa elder mádenıetiniń áseri, óner túrleri, olardyń erekshelikteri, damý joldary.
Tárbıelik: Tıanaqty bilim alýǵa degen qushtarlyqqa, sheshendik óner muralaryna degen qurmet sezimine, poezıany túsine bilýge, quqyqty saqtaýǵa baýlý. Bulardyń bárine jalpy adamzattyq mura, qundylyqtar retinde qaraýǵa tárbıeleý.
Psıhologıalyq: Oqýshylarmen qalypty psıhologıalyq klımat jáne sanıtarlyq - gıgıenalyq talaptardy oryndaý.
Sabaqtyń túri: Dástúrli emes.
Sabaqtyń ádisi: STO - ń strategıalaryn paıdalaný.
Kórnekiligi: karta, plakattar, beınetaspa.
Sabaqtyń barysy:
İ. Qyzyǵýshylyqty týǵyzý. Oqýshylar aldyn ala 4 topqa bólinip, árqaısysyna úıge izdený úshin jeke tapsyrma beriledi.
1) 1 - top tikeleı suhbat.(Intervú alý). Joǵarǵy, orta, tómengi býynnan ıntervú alynady.
1. Ejelgi Rım týraly ne bilesiz?
2. Ejelgi Rım mektebi týraly ne aıtar edińiz?
3. Ejelgi Rım qalasynyń negizi qashan qalandy jáne onyń alǵashqy patshasy kim?
4. Ári qolbasshy, ári sheshen Gaı Iýlıı Sezar týraly qandaı qundy málimet aıtar edińiz?
İİ. Maǵynany ashý.
1. Taqyryp tańdaý.
a) Rım mektebi.
á) Rım poezıasy.
b) Sheshendik óner.
v) Quqyq.
Oqýshylar: 1) Taqyryp tańdaıdy; 2) İshteı oqıdy; 3) Túsinip oqıdy; 4) Oılanady; 5) Jaýap beredi.
2) Táýelsiz zertteý. 2-top úıge berilgen tapsyrma boıynsha Vergılıı, Gorasıı, Sıseron, Sezar týraly qosymsha málimet jınaqtaıdy. Oqýshy: 1) İzdenedi 2) Oqıdy 3) Jazady 4) Aıtady.
3) Qoıylym 3-toptyń úıge berilgen tapsyrmasy.
Basqarýshysy: Oktovıan Avgýstiń Mesenat atty baı dosy bolypty. Ol aqyndarǵa qamqorlyq jasap júripti. Eń ataqty aqynnyń biri Gorasıı óte kedeı edi.
Mesenat: G. Iý. Sezardiń taq murageri, ımperatorymyz Oktovıan Avgýst ımperatorlyq bılikti nyǵaıtý úshin aqyndardy óz jaǵyna tartyp, óleńder jazǵyzyp jatyr. Men sizdiń ımperator Avgýstiń tapsyrmasy boıynsha «júz jyldyq oıyn» merekesi kezinde úlken hor oryndaıtyn saltanatty án uranynyń óleńderin jazǵanyńyzdy bilemin. Sizdiń ónerińizge tántimin! Barlyq kúsh - qýatyńdy óleń shyǵarý isine arnaý úshin Gorasıı sizge men shaǵyn ımenıe (jer bóligin) syılaımyn.
Basqarýshy: Gorasıı óz óleńderiniń ýaqyt qysymyna baǵynbaıtyn eskertkish bolyp qalatynyn bilgen.
Gorasıı: Meniń eskertkishim ornatyldy. Ol mystan da máńgilik. Pıramıdadan da saltanatty. Ony jańbyr tamshylary da, ekpindi jel de, ótken jyldardyń sheksiz shıyry da qırata almaıdy. Joq, men zym-zıa quryp ketpeımin! Meniń eń asyl bólshekterim jerge kómilmeıdi...
Basqarýshy: Mesenattyń esimi jomarttyqtyń úlgisine aınalǵan. Qazirgi zamanda da aqynǵa, sýretshige, ártisterge kómek kórsetýshilerdi Mesenat dep ataıdy.
4) Joba plakat. 4-topqa «Ejelgi Rım óneri» degen taqyrypta joba plakat jasaýǵa úıge tapsyrma berildi. Oqýshylar: 1) Joba plakat jasaıdy; 2) Qorǵaıdy.
1. Júregimiz soǵyp turǵanda, urpaq jalǵastyǵy toqtamaq emes. Sondyq - tan Ejelgi Rım ónerin júrek tusyna ornalastyrdyq.
2. Sanany jetildirý joly - bilim. «Bilekti birdi, bilimdi myńdy jyǵady» degen qazaq maqalyna saı, ári bilimge aqyl - oı, eńbek arqyly jetetin bolǵandyqtan bilimdi joǵary qoıdyq.
3. «Myń ret estigennen bir ret kórgen artyq» degen sózge súıene otyryp, ári quqyq normalarynyń saqtalýyn qadaǵalaıtyndyqtan quqyqty kózge beıneledik.
4. Poezıany qulaqqa salǵan sebebimiz, kishkentaıdan estip, qulaqqa sińirip ósýge septigin tıgizetindikten.
5. Sheshendik ónerdi tilge salǵan sebebimiz, qazaqta sheshen adamdy «tilinen bal tamǵan» degen teńeýge baılanysty.
6. Dindi moıynǵa salǵan sebebimiz, din erte kezden pasda bolyp, qazirge deıin moınymyzdan túspeı kele jatqandyqtan.
7. Sáýlet óneri men músin óneri qolmen jasalatyn bolǵandyqtan, qolǵa saldyq.
8. Latyn tili Rımdikter sóılegen til. B. z. V ǵasyrynda Rım ımperıasy joıylyp, latyn tili fransýz, ıtalán, portýgal, rýmyn t. b. tilderge jiktelip ketse de qazirdiń ózinde medısına t. b. salalarda halyqaralyq termınde qalmaı qoldanylyp kele jatqandyqtan aıaqqa saldyq.
Sol sıaqty osydan 2000 j. Buryn G. Iý. Sezar jasatqan kúntizbedegi aı attary áli kúnge deıin paıdalanylyp kele jatqandyqtan aıaqqa saldyq. «Sentábr» jetinshi, «dekabr» onynshy degendi bildiredi. Óıtkeni, rımdikter jyldyń basyn naýryz aıynan bastap eseptegen. Sebebi, fevral aıy ólim qudaıy Fevrýstiń atymen atalǵandyqtan ony 28 kúnnen turatyn ǵana etip, jyldyń eń sońǵy aıy dep eseptegen.
Iýl Sezardiń qurmetine, al avgýst aıy ımperator Oktovıannyń qurmetine osylaı atalǵan.
İİİ. Oı – tolǵanys.
RAFT. Oqýshylar: 1) Oılanady; 2) Jazady; 3) Aıtady.
Rol – Ejelgi Rım halqynan.
Aýdıtorıa – 6 «A» synyp oqýshylaryna.
Forma – hat.
Taqyryp. Alǵys hat.
Qurmetti 6 «A» synyp oqýshylary! Sizderdiń, bizdiń, ıaǵnı Ejelgi Rım ónerin jaqsy meńgergenderińizge rızamyz, ári alǵysymyzdy bildiremiz!
Aldaǵy ýaqytta bilimniń kemesimen kóp jerdi sharlap, ulttyq rýhy myqty, parasatty azamat bolyp ósýlerińizge tilektespiz.
Baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Grek jáne Rım mektebin salystyra otyryp, argýmenttik esse jazý.
You Might Also Like
-
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
-
Sabaqtyń taqyryby: Qazaq handyǵynyń qurylýy jáne qazaq handary
