Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№170 orta mektebiniń ınformatıka páni muǵalimi
Qalymbetova Aıman Altynbaıqyzy
Informatıka 7 klasy
Sabaqtyń taqyryby: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardy ET - ń damý tarıhymen onyń qurylýynyń negizgi prınsıpterimen tanystyrý jáne E E M - niń qoǵam ómirindegi rólin túsindirý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oı - órisin, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Tárbıeligi: Oqýshylardy rýhanı adamgershilikke, uqyptylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Kompúter, ınteraktıvti taqta, sýret, kartochka.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Túsindirmeli, suraq – jaýap, taldaý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa sabaqty meńgertý.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi:
1) Synyp oqýshylarymen amandasý.
2) Oqýshylardyń sabaqqa qatysyn túgendeý.
3) Synyptyń tazalyǵyna mán berý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
•Informatıka degenimiz ne?
•Kompúter degenimiz ne?
•Aqparattyq quraldar neden turady?
•Kompúterdiń baǵdarlamalyq jasaqtamasyna neler kiredi?
•Baǵdarlamalaý júıeleri ne úshin qoldanylady?
İİİ. Jańa sabaqty meńgertý
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№170 orta mektebiniń ınformatıka páni muǵalimi
Qalymbetova Aıman Altynbaıqyzy
Esepteýish tehnıkanyń damý tarıhy
Esepteýish tehnıka damymaı turyp adamdar qol saýsaqtaryn, tastardy, aǵash taıaqshalardy paıdalandy. Esepshottyń paıda bolýy derekterge qaraǵanda Qytaı nemese Egıpette 2000 - 5000 jyldar shamasynda bolǵan. Esepshot Reseı de XVI - XVII ǵasyrlarda paıda bolǵan XVII ǵasyrdyń aıaǵynda shotlandıalyq Djon Neper logorıfm túsinigin engizdi jáne logorıfm kestesin qurdy.
1761 jyly aǵylshyn D. Robertson logarıfm syzǵyshyn jasady. Mundaı ıdeıany Isaak Núton usynǵan.
1642 jyly fransýz matematıgi Blez Paskal 19 jasynda dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn jasady.
1694 jyly nemis matematıgi Leıbnıs Paskal mehanıkalyq esepteý mashınasyn arıfmometri qurdy. Esepteýish tehnıkanyń XIX ǵasyrdan qarqyndap damı bastady.
1833 jyly alǵashqy esepteýish avtomattyń avtory Charlz Bebbıdj analıtıkalyq mashınanyń jobasyn jasady. Ony qazirgi kezde kompúterdiń atasy dep ataıdy.
Dúnıe júzi boıynsha alǵashqy 1846 jyly Beıbbıdj mashınasyna baǵdarlama jasaýshy Ada Lavleıs birinshi baǵdarlamalaýshy dep atalynǵan.
XIX ǵasyrdyń sońynda amerıkandyq German Holerıat esepshi perfarsıalyq mashınasyn qurdy. Holerıat 7 jyl boıy paıdalanyldy. Holerıat esepshi - perforasıalyq mashınany jasaıtyn fırmanyń negizin qalady. 1944 amerıkan matematıgi Govard Aıken Gorvard Mark - 1 avtomatty esepteýish mashınasyn qurdy. Birinshi elektrondy mashınalar 1946 jyly Pensılvan ýnıversıtetinde ENIAC dep ataldy, 1949 jyly EDSAC mashınasy qurastyryldy.
EEM býyndary:
Birinshi býynda – birinshi elektrondyq mashınalar 1940 - 1955 jyldar.
Ekinshi býynǵa - 1955 jyldan bastap, jartylaı ótkizgishter, tranzıstorlar paıda bola bastady.
Úshinshi býynǵa – ıntegraldyq negizinde qurylǵan EEM - der. Qazirgi kezdegi kompúterler tórtinshi býynǵa jatady.
Tórtinshi býynǵa - EEM – lar qoldanylýda.
Besinshi býyndaǵy - kompúterler áli shyqqan joq. EEM - di jasaý isi qolǵa alynýda.
Tapsyrmalar.
№1. Kartochka.
1. Birinshi elektrondy - esepteýish mashına qalaı atalǵan? Ol qaı jyly jasaldy?
2. Mark - 1 mashınasy qandaı elementterge negizdelgen?
№2. Kartochka.
1. Burynǵy Keńester Odaǵynda birinshi EEM qaı jyldary jasaldy? Ony kim jasady?
2. EEM býyndaryn atańdar?
№3. Kartochka.
1. EEM býyndarynyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ne de?
2. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
№4. Kartochka.
1. Esepshot qaı ǵasyrda paıda boldy?
2. Dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn kim jasady?
№5. Kartochka.
1. Logarıfm kestesi men logarıfm syzǵyshyn kim jasady?
2. Qazirgi kezde kompúterdiń atasy dep kimdi ataıdy?
№6. Kartochka.
1. Esepshi perforasıalyq mashınasyn kim qurdy?
2. Analıtıkalyq mashınanyń jobasyn kim jasady?
IV. Sabaqty bekitý suraqtary:
1. Birinshi elektrondy - esepteýish mashına qalaı atalǵan? Ol qaı jyly jasaldy?
2. Mark - 1 mashınasy qandaı elementterge negizdelgen?
3. Burynǵy Keńester Odaǵynda birinshi EEM qaı jyldary jasaldy? Ony kim jasady?
4. EEM býyndaryn atańdar. Olardyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ne de?
5. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
V. Úıge tapsyrma: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy. Test qurastyrý.
VI. Baǵalaý. Oqýshylardyń bilimine qaraı baǵalaý.
Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№170 orta mektebiniń ınformatıka páni muǵalimi
Qalymbetova Aıman Altynbaıqyzy
Informatıka 7 klasy
Sabaqtyń taqyryby: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardy ET - ń damý tarıhymen onyń qurylýynyń negizgi prınsıpterimen tanystyrý jáne E E M - niń qoǵam ómirindegi rólin túsindirý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oı - órisin, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Tárbıeligi: Oqýshylardy rýhanı adamgershilikke, uqyptylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Kompúter, ınteraktıvti taqta, sýret, kartochka.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Túsindirmeli, suraq – jaýap, taldaý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa sabaqty meńgertý.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi:
1) Synyp oqýshylarymen amandasý.
2) Oqýshylardyń sabaqqa qatysyn túgendeý.
3) Synyptyń tazalyǵyna mán berý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
•Informatıka degenimiz ne?
•Kompúter degenimiz ne?
•Aqparattyq quraldar neden turady?
•Kompúterdiń baǵdarlamalyq jasaqtamasyna neler kiredi?
•Baǵdarlamalaý júıeleri ne úshin qoldanylady?
İİİ. Jańa sabaqty meńgertý
Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№170 orta mektebiniń ınformatıka páni muǵalimi
Qalymbetova Aıman Altynbaıqyzy
Esepteýish tehnıkanyń damý tarıhy
Esepteýish tehnıka damymaı turyp adamdar qol saýsaqtaryn, tastardy, aǵash taıaqshalardy paıdalandy. Esepshottyń paıda bolýy derekterge qaraǵanda Qytaı nemese Egıpette 2000 - 5000 jyldar shamasynda bolǵan. Esepshot Reseı de XVI - XVII ǵasyrlarda paıda bolǵan XVII ǵasyrdyń aıaǵynda shotlandıalyq Djon Neper logorıfm túsinigin engizdi jáne logorıfm kestesin qurdy.
1761 jyly aǵylshyn D. Robertson logarıfm syzǵyshyn jasady. Mundaı ıdeıany Isaak Núton usynǵan.
1642 jyly fransýz matematıgi Blez Paskal 19 jasynda dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn jasady.
1694 jyly nemis matematıgi Leıbnıs Paskal mehanıkalyq esepteý mashınasyn arıfmometri qurdy. Esepteýish tehnıkanyń XIX ǵasyrdan qarqyndap damı bastady.
1833 jyly alǵashqy esepteýish avtomattyń avtory Charlz Bebbıdj analıtıkalyq mashınanyń jobasyn jasady. Ony qazirgi kezde kompúterdiń atasy dep ataıdy.
Dúnıe júzi boıynsha alǵashqy 1846 jyly Beıbbıdj mashınasyna baǵdarlama jasaýshy Ada Lavleıs birinshi baǵdarlamalaýshy dep atalynǵan.
XIX ǵasyrdyń sońynda amerıkandyq German Holerıat esepshi perfarsıalyq mashınasyn qurdy. Holerıat 7 jyl boıy paıdalanyldy. Holerıat esepshi - perforasıalyq mashınany jasaıtyn fırmanyń negizin qalady. 1944 amerıkan matematıgi Govard Aıken Gorvard Mark - 1 avtomatty esepteýish mashınasyn qurdy. Birinshi elektrondy mashınalar 1946 jyly Pensılvan ýnıversıtetinde ENIAC dep ataldy, 1949 jyly EDSAC mashınasy qurastyryldy.
EEM býyndary:
Birinshi býynda – birinshi elektrondyq mashınalar 1940 - 1955 jyldar.
Ekinshi býynǵa - 1955 jyldan bastap, jartylaı ótkizgishter, tranzıstorlar paıda bola bastady.
Úshinshi býynǵa – ıntegraldyq negizinde qurylǵan EEM - der. Qazirgi kezdegi kompúterler tórtinshi býynǵa jatady.
Tórtinshi býynǵa - EEM – lar qoldanylýda.
Besinshi býyndaǵy - kompúterler áli shyqqan joq. EEM - di jasaý isi qolǵa alynýda.
Tapsyrmalar.
№1. Kartochka.
1. Birinshi elektrondy - esepteýish mashına qalaı atalǵan? Ol qaı jyly jasaldy?
2. Mark - 1 mashınasy qandaı elementterge negizdelgen?
№2. Kartochka.
1. Burynǵy Keńester Odaǵynda birinshi EEM qaı jyldary jasaldy? Ony kim jasady?
2. EEM býyndaryn atańdar?
№3. Kartochka.
1. EEM býyndarynyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ne de?
2. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
№4. Kartochka.
1. Esepshot qaı ǵasyrda paıda boldy?
2. Dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn kim jasady?
№5. Kartochka.
1. Logarıfm kestesi men logarıfm syzǵyshyn kim jasady?
2. Qazirgi kezde kompúterdiń atasy dep kimdi ataıdy?
№6. Kartochka.
1. Esepshi perforasıalyq mashınasyn kim qurdy?
2. Analıtıkalyq mashınanyń jobasyn kim jasady?
IV. Sabaqty bekitý suraqtary:
1. Birinshi elektrondy - esepteýish mashına qalaı atalǵan? Ol qaı jyly jasaldy?
2. Mark - 1 mashınasy qandaı elementterge negizdelgen?
3. Burynǵy Keńester Odaǵynda birinshi EEM qaı jyldary jasaldy? Ony kim jasady?
4. EEM býyndaryn atańdar. Olardyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ne de?
5. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
V. Úıge tapsyrma: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy. Test qurastyrý.
VI. Baǵalaý. Oqýshylardyń bilimine qaraı baǵalaý.