Eseptik jáne rettik san esim
Sabaqtyń taqyryby: Eseptik jáne rettik san esim
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Eseptik jáne rettik san esim týraly tolyq málimet berý arqyly meńgertý, oqýshylardyń san esim týraly alǵan bilimderin eske túsirý, keńeıtý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń oı - óristerin tanymdyq qabiletterin, sózdik qoryn, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Tárbıeligi: Tıanaqtylyqqa, tildi qurmetteýge, dostaryn syılaýǵa, saýatty jazýǵa tárbıeleý. Otan súıgishtikke baýlý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaqty meńgertý.
Pánaralyq baılanys: ózin - ózi taný, mýzyka, matematıka.
Ádisi: Suraq - jaýap, taldaý, oıyn, túsindirý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, semantıkalyq karta.
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Psıhologıalyq sát
Qazaq tilim - óz tilim, ana tilim,
Abaı, Muhtar sóılegen dana tilim,
Qasterleıdi ul - qyzyń máńgi seni,
Bolashaǵym baqytym dara tilim.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Qyzyǵýshylyqty oıatý.
San esim degenimiz ne?
Oı qozǵaý
İİİ. Jańa sabaq
San esim maǵynalaryna qaraı eseptik jáne rettik bolyp ekige bólinedi.
1 - tapsyrma “Myqty bolsań, taýyp kór” oıyny
Qansha? neshe? suraqtaryna jaýap beretin sózderdi bir bólek, neshinshi? suraǵyna jaýap beretin bir bólek toptastyr.
Bir, altynshy, jeti, segiz, bes, on alty, toǵyzynshy, birinshi, tórt, jıyrma, elý, ekinshi.
Qansha? neshe? neshinshi?
Qansha? neshe? suraqtaryna jaýap beretin san esimderdi eseptik san esim dep ataıdy: eki, alty, jeti.
Neshinshi? suraǵyna jaýap beretin san esimderdi rettik san esim dep ataıdy: ekinshi, altynshy, jetinshi.
Rettik san esim eseptik san esimge: (– ynshy,- inshi,- nshy,- nshi) jurnaqtary jalǵaný arqyly jasalady.
2 - tapsyrma Semantıkalyq karta
Sózder ---------- eseptik -------- rettik
alpys
segizinshi
on altynshy
otyz
qyryq
úshinshi
eki
úsh
3 – tapsyrma
İÚ. Dáptermen jumys
17 - jattyǵý
Mátindi oqy.
San esimderdi terip jaz, olarǵa suraq qoı.
San esimderdi salystyr. Bulardyń bir - birinen ózgesheligi nede?
18 - jattyǵý.
Kóp núkteniń ornyna eseptik san esimdi rettik san esimge aınaldyryp jaz.
Rettik san esimderdiń quramyndaǵy jurnaqtardy tıisti belgimen belgile.
Ár qatardaǵy san esimderge suraq qoı. Olardyń maǵynalyq ózgesheligin aıtyp túsindir.
Bir qatar __________ qatar
Úsh oryn ____________ oryn
Toǵyz mektep ___________ mektep
Alty synyp _______________ synyp
5 – tapsyrma «Tapqyr bolsań, taýyp kór» oıyny
Maqal - máteldi jalǵastyrý.
Batyr... ret óledi. \bir\
Qorqaq... ret óledi. \ myń\
... atasyn bilmegen jetesiz. \jeti\
... ret ólshep,... ret kes. \jeti, bir\
Er jigittiń... sóılegeni ólgeni. \eki\
....... tisten shyqqan sóz... rýly elge taraıdy.\otyz eki, qyryq \
El qulaǵy... \elý\
Bilekti... jyǵady, bilimdi... jyǵady \birdi, myńdy\
Taqtamen jumys
19 - jattyǵý
Rettik san esimderdi sóz quramyna talda.
Rettik san esimderge jalǵanǵan qosymshanyń eki túrli (- nshy,- nshi) bolý sebebin túsindir.
Birinshi, ekinshi, besinshi, altynshy, jetinshi, toǵyzynshy, onynshy, otyzynshy.
20 - jattyǵý
Mátindi túsinip oqy.
San esimderdi taýyp, olar san esimniń qaı túri ekenin aıt.
Mátinge aıt qoı. Mátin neshe bólikten turady? Ár bóligi qandaı joldan bastap jazylǵan?
Qyzyqty málimet.
Túrkistandaǵy Qoja Ahmet Iassaýı kesenesiniń qazandyq bólmesinde Kóregen Ámir Temir zamanynan qalǵan qundy jádigerlerdiń biregeıi – qasıetti Taıqazan tur. Bul qazan 1399 jyly 25 maýsymda (hıjra 801 jyl, 20 - shaýýal) Túrkistan qalasynyń batysynda, 27 shaqyrym jerde ornalasqan Qarnaq eldi mekeninde, sırek kezdesetin jeti túrli asyl metaldyń (mys, myrysh, altyn, kúmis, qola, qorǵasyn, temir) qospasynan quıylǵan. Qazannyń salmaǵy – 2 tonna, syıymdylyǵy – 3 myń lıtr, bıiktigi – 1, 60 m., dıametri – 2, 42 m. Tuǵyrynyń bıiktigi – 0, 54 m., dıametri – 0, 607 m.
Oı qorytý
1. Zattyń sanyn, retin bildiretin sóz tabyn anyqtańyz.
A) San esim.
B) Zat esim.
C) Syn esim.
D) Etistik.
2. San esimi bar maqal - máteldi tabyńyz.
A) Týǵan jerge týyń tik.
V) Jeti ret ólshep, bir ret kes.
S) Týǵan jerdiń kúni de ystyq, túni de ystyq.
D) Otansyz adam - ormansyz bulbul.
3. Rettik san esimdi belgileńiz.
A) Júz.
B) Toǵyzynshy.
C) Beseý.
D) Otyzdaǵan.
4. Rettik san esimniń jurnaǵyn tabyńyz.
A) – aý, - eý.
V) – tan, - ten.
S) – ynshy, - inshi.
D) – shy, - shi.
5. Eseptik san esimdi tabyńyz.
A) Bes.
B) Altaý.
C) Segizinshi.
D) On toǵyzynshy.
- Balalar jaraısyńdar, tapsyrmalardy durys oryndap, mine sandyqshadaǵy qupıa sandy taptyq. Myna qupıa san týraly ne bilemiz?
Sergitý sáti «Aq mamam» ánin oryndaý
Refleksıa
Sender búgin sabaqta qandaı jańa bilim aldyńdar?
Qandaı qyzyqty maǵlumattar aldyńdar?
Qaı tapsyrmany oryndaǵanda qıyndyqqa tap boldyńdar?
Qaı tapsyrma unady?
Úıge tapsyrma: Erejeni jattaý
Baǵalaý \Sabaqqa qatysqan oqýshylardy madaqtap baǵalaý\.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Eseptik jáne rettik san esim týraly tolyq málimet berý arqyly meńgertý, oqýshylardyń san esim týraly alǵan bilimderin eske túsirý, keńeıtý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń oı - óristerin tanymdyq qabiletterin, sózdik qoryn, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Tárbıeligi: Tıanaqtylyqqa, tildi qurmetteýge, dostaryn syılaýǵa, saýatty jazýǵa tárbıeleý. Otan súıgishtikke baýlý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaqty meńgertý.
Pánaralyq baılanys: ózin - ózi taný, mýzyka, matematıka.
Ádisi: Suraq - jaýap, taldaý, oıyn, túsindirý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, semantıkalyq karta.
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Psıhologıalyq sát
Qazaq tilim - óz tilim, ana tilim,
Abaı, Muhtar sóılegen dana tilim,
Qasterleıdi ul - qyzyń máńgi seni,
Bolashaǵym baqytym dara tilim.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Qyzyǵýshylyqty oıatý.
San esim degenimiz ne?
Oı qozǵaý
İİİ. Jańa sabaq
San esim maǵynalaryna qaraı eseptik jáne rettik bolyp ekige bólinedi.
1 - tapsyrma “Myqty bolsań, taýyp kór” oıyny
Qansha? neshe? suraqtaryna jaýap beretin sózderdi bir bólek, neshinshi? suraǵyna jaýap beretin bir bólek toptastyr.
Bir, altynshy, jeti, segiz, bes, on alty, toǵyzynshy, birinshi, tórt, jıyrma, elý, ekinshi.
Qansha? neshe? neshinshi?
Qansha? neshe? suraqtaryna jaýap beretin san esimderdi eseptik san esim dep ataıdy: eki, alty, jeti.
Neshinshi? suraǵyna jaýap beretin san esimderdi rettik san esim dep ataıdy: ekinshi, altynshy, jetinshi.
Rettik san esim eseptik san esimge: (– ynshy,- inshi,- nshy,- nshi) jurnaqtary jalǵaný arqyly jasalady.
2 - tapsyrma Semantıkalyq karta
Sózder ---------- eseptik -------- rettik
alpys
segizinshi
on altynshy
otyz
qyryq
úshinshi
eki
úsh
3 – tapsyrma
İÚ. Dáptermen jumys
17 - jattyǵý
Mátindi oqy.
San esimderdi terip jaz, olarǵa suraq qoı.
San esimderdi salystyr. Bulardyń bir - birinen ózgesheligi nede?
18 - jattyǵý.
Kóp núkteniń ornyna eseptik san esimdi rettik san esimge aınaldyryp jaz.
Rettik san esimderdiń quramyndaǵy jurnaqtardy tıisti belgimen belgile.
Ár qatardaǵy san esimderge suraq qoı. Olardyń maǵynalyq ózgesheligin aıtyp túsindir.
Bir qatar __________ qatar
Úsh oryn ____________ oryn
Toǵyz mektep ___________ mektep
Alty synyp _______________ synyp
5 – tapsyrma «Tapqyr bolsań, taýyp kór» oıyny
Maqal - máteldi jalǵastyrý.
Batyr... ret óledi. \bir\
Qorqaq... ret óledi. \ myń\
... atasyn bilmegen jetesiz. \jeti\
... ret ólshep,... ret kes. \jeti, bir\
Er jigittiń... sóılegeni ólgeni. \eki\
....... tisten shyqqan sóz... rýly elge taraıdy.\otyz eki, qyryq \
El qulaǵy... \elý\
Bilekti... jyǵady, bilimdi... jyǵady \birdi, myńdy\
Taqtamen jumys
19 - jattyǵý
Rettik san esimderdi sóz quramyna talda.
Rettik san esimderge jalǵanǵan qosymshanyń eki túrli (- nshy,- nshi) bolý sebebin túsindir.
Birinshi, ekinshi, besinshi, altynshy, jetinshi, toǵyzynshy, onynshy, otyzynshy.
20 - jattyǵý
Mátindi túsinip oqy.
San esimderdi taýyp, olar san esimniń qaı túri ekenin aıt.
Mátinge aıt qoı. Mátin neshe bólikten turady? Ár bóligi qandaı joldan bastap jazylǵan?
Qyzyqty málimet.
Túrkistandaǵy Qoja Ahmet Iassaýı kesenesiniń qazandyq bólmesinde Kóregen Ámir Temir zamanynan qalǵan qundy jádigerlerdiń biregeıi – qasıetti Taıqazan tur. Bul qazan 1399 jyly 25 maýsymda (hıjra 801 jyl, 20 - shaýýal) Túrkistan qalasynyń batysynda, 27 shaqyrym jerde ornalasqan Qarnaq eldi mekeninde, sırek kezdesetin jeti túrli asyl metaldyń (mys, myrysh, altyn, kúmis, qola, qorǵasyn, temir) qospasynan quıylǵan. Qazannyń salmaǵy – 2 tonna, syıymdylyǵy – 3 myń lıtr, bıiktigi – 1, 60 m., dıametri – 2, 42 m. Tuǵyrynyń bıiktigi – 0, 54 m., dıametri – 0, 607 m.
Oı qorytý
1. Zattyń sanyn, retin bildiretin sóz tabyn anyqtańyz.
A) San esim.
B) Zat esim.
C) Syn esim.
D) Etistik.
2. San esimi bar maqal - máteldi tabyńyz.
A) Týǵan jerge týyń tik.
V) Jeti ret ólshep, bir ret kes.
S) Týǵan jerdiń kúni de ystyq, túni de ystyq.
D) Otansyz adam - ormansyz bulbul.
3. Rettik san esimdi belgileńiz.
A) Júz.
B) Toǵyzynshy.
C) Beseý.
D) Otyzdaǵan.
4. Rettik san esimniń jurnaǵyn tabyńyz.
A) – aý, - eý.
V) – tan, - ten.
S) – ynshy, - inshi.
D) – shy, - shi.
5. Eseptik san esimdi tabyńyz.
A) Bes.
B) Altaý.
C) Segizinshi.
D) On toǵyzynshy.
- Balalar jaraısyńdar, tapsyrmalardy durys oryndap, mine sandyqshadaǵy qupıa sandy taptyq. Myna qupıa san týraly ne bilemiz?
Sergitý sáti «Aq mamam» ánin oryndaý
Refleksıa
Sender búgin sabaqta qandaı jańa bilim aldyńdar?
Qandaı qyzyqty maǵlumattar aldyńdar?
Qaı tapsyrmany oryndaǵanda qıyndyqqa tap boldyńdar?
Qaı tapsyrma unady?
Úıge tapsyrma: Erejeni jattaý
Baǵalaý \Sabaqqa qatysqan oqýshylardy madaqtap baǵalaý\.
You Might Also Like
