F. Ońǵarsynova Áje óleńi
Sabaqtyń taqyryby: «Áje». F. Ońǵarsynova
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy F. Ońǵarsynova ómirimen, shyǵarmashylyǵymen tanystyrýdy jalǵastyrý. «Ana» týraly óleńdi pysyqtap, «Áje» óleńimen tanystyrý. Ájelerge degen qurmetin, sezimderin sóz arqyly jetkize bilýge, ájeni syılaı bilýge baýlý
Tárbıelilik: Ájeniń eńbegin qadirleýge, adamgershilikke, kishipeıildilikke tárbıeleý.
Damytýshylyq: Til baılyǵyn, oı - órisin, shyǵarmashylyǵyn qabletterin damytý.
Sabaq túri: Aralas sabaq
Ádis - tásili: Qyzyǵýshylyǵyn oıatý, problemalyq izdenis, sıtýasıalyq taldaý.
Kórnekiligi: F. Ońǵarsynovanyń sýreti, ájeniń sýreti, sózjumbaq, Venn dıagramsy, toptyq tapsyrmalar, shyǵarmashylyq tapsyrmalar, ınteraktıvti taqta.
Pánaralyq baılanys: mýzyka, matematıka
Sabaq jospary:
1. Uıymdastyrý bólimi;
- Qazir balalar, bizge qaı sabaq?
- Ana tili
- Balalar, aldymen esep shyǵarý arqyly eki topqa bólinip alaıyq.
8+2
2+8
20 - 10
30 – 20
9 – 4
7 – 2
8 – 3
35 – 30
45 - 40
55 – 50
- Balalar, qazir jyldyń qaı mezgili?
- Qys mezgili
- Qys mezgilinen keıin qaı mezgil keledi?..............
- Kóktemniń alǵashqy kúnderinde qandaı meıramdy qarsy alamyz?.................
Iá, balalar, aldymyzda analar meıramy kele jatyr eken.
Endeshe biz búgingi sabaǵymyzdy ár adamǵa eń qymbat adam – Analarǵa arnaımyz.
Olaı bolsa, balalar, sabaǵymyzdy bastamas buryn eń aldymen suraqtarǵa jaýap bereıik
- Ana tili páninen qazir ótilip jatqan taraýdyń aty qandaı?
- Osy taraýdaǵy mátinderdiń negizgi oıy qandaı?
- Úlkendi syılaýǵa baýlıdy. Adamgershilik qasıetterdi sińiredi.
- Farıza Ońǵarsynova kim? Ol kisi týraly ne bilesiń?
F. Ońǵarsynova Qazaqstannyń halyq jazýshysy Q. R. parlament májilisiniń depýtaty. 1939 jyly 5 jeltoqsan Atyraý oblysy, Monash aýylynda dúnıege kelgen.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý;
Jylý F. Ońǵarsynova eki toptan 3 - 4 oqýshydan jatqa suraý.
Oqýshylarǵa suraqtar qoıý arqyly bekitý;
- Aqyn anany ne úshin kúnge uqsatady?
- Ana meıirimi týraly ne deısiń?
- Ana súti týraly she?
- Ananyń alaqany qandaı?
- Jaqsy, balalar, ana balasyn jaqsy kórgende qandaı sózder aıtady?
- Qulynym, botam, erketaıym, qozym
- Ananyń qalaýy qandaı?
- Balam jaqsy bolyp ósse deıdi
- Rahmet, balalar! Suraqtarǵa jaýap alý arqyly ótilgen sabaqty tolyq túsingenderińdi ańǵardym.
Dúnıede adamǵa eń qymbat – ana eken. Anany
eshqashan renjitpeý kerek. Ómir baqı analaryńdy syılańdar. Analaryńdy arqalap Mekkege 3 kóterip aparsań da, ana qaryzynan qutylmaısyń degen sóz bar.
3. Jańa sabaq
Oqýlyqpen jumys;
Maqaldyń maǵynasyn ashý;
Kúnniń shýaǵy jyly,
Ananyń qushaǵy – jyly.
Venn dıagramsy boıynsha jumys.
Kún Ana
Kún jer betin jylytady, al ana úıdi jylytady.
Al anadan keıin, senderdi kútetin, erkelikterińe kónetin taǵy kim qymbat? Ony bilý úshin myna sóz jumbaqty sheship kóreıik.
Batyr, alǵyr balamyz,
oqyp bilim alamyz.
Sózjumbaqtar sheshemiz,
Jetilsin dep sanamyz.
Sózjumbaq sheshiledi.
- Balalar, búgingi sabaqta Áje atty óleńmen tanysamyz. Bul óleńdi de jazǵan Farıza Ońǵarsynova apamyz eken.
Ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly
Farıza Ońǵarsynova - Halyq jazýshysy. 1939 jyldyń 5 - jeltoqsanynda Gýrev (qazirgi Atyraý) oblysy, Novobogat aýdanyna qarasty Manash aýylynda týǵan. 1961 jyly Gýrev memlekettik pedogogıkalyq ınstıtýtynyń til - ádebıet fakúltetin bitirip, Balyqshy aýdanynyń Erkindala, Oktábrdiń 40 jyldyǵy atyndaǵy qazaq mektebinde ustazdyq etken.
1966 - 1968 jj. Gýrev oblystyq «Komýnıstik eńbek» partıa turmysy bóliminde ádebı qyzmetkeri. 1968 - 1970 jj. respýblıkalyq «Lenınshil jas» gazetiniń Aqtóbe, Gýrev, Oral oblystary boıynsha menshikti tilshisi qyzmetin atqarǵan.
Zamandastar kózimen
«Farıza apamyz poezıaǵa qanat qaǵyp alǵash qosylǵan kezden bastap, búgingi qazaq poezıasynyń padıshasyna aınalyp, búkil ómirin shyǵarmashylyqqa arnady»
Nursultan Nazarbaev.
«Farızada halyqtyq rýh bar, ol — elimen birge, qazaǵynan bólinbeıtin aqyn. Onyń tili júırik, ótkirligi men tapqyrlyǵy, qanaǵattyǵy bárimizdi de qyzyqtyratyn, qýantatyn aqyn. Abaı bastaǵan uly aqyndary bar elde qyzdan shyqqan Farızasy bolý da qazaq eli úshin keremet jarasym. Men osy jarasymdy kórgenime baqyttymyn»
Ábdilda Tájibaev.
«Farıza - poezıanyń ishi men tysyn oılaı alatyn aqyn»
Ǵabıt Músirepov
Balalar, áje degen sózdi estigende senderdiń oılaryńa ne keledi?
- Áje qandaı adam?
- Ájeńniń esimi kim?
- Naǵashy ájeńniń esimi kim?
- Ol qaıda turady?
- Ájeńdi sońǵy ret qashan kórdiń?
- Sen kórgende ájeń qandaı kóńil kúıde edi?
- Ájeń saǵan qandaı aqyl aıtty?
- Ájeń seni erkeletkende qalaı ataıdy?
Ananyń mahabbatyna, ananyń tilegine esh nárse jetpeıdi. Shyryldap jerge túskennen - aq seniń eń bir jaqynyń, eń bir dosyń, eń bir ustazyń bar. Ol - ana! Ol saǵan bárinen qymbat. Sondyqtan da sen bir - aq jandy bilesiń. Ol - ana!
Mine anaǵa degen mahabbat týǵan kúnińnen - aq bastalady. Ana degen ardaqty at. Anany qurmettep, syılaı bilińder! Áje - ákeniń sheshesi. El ishi, otbasynyń bútindigin oılaıtyn - el anasy. Qazaq halqynyń zańy boıynsha ájeni árbir adam tanysyn, tanymasyn oǵan sálem berip, qurmet kórsetýge tıis.
4. Oqýlyqtaǵy “Áje óleńin” mánerlep oqyp berý;
5. Balalarǵa ishteı oqytý.
6. Balalarǵa tizbekteı oqytý
7. Sergitý sáti.
Ájeler qurmetine Asyl ájem ánin oryndap sergip alaıyq.
8. Dáptermen jumys.
Aqyn qoldanǵan sózderge nazar aýdarý. Syzbany toltyrý.
Aqyn qoldanǵan kórkem sózder
Maǵynasy
.........
......... Renjip, ashýlanyp
Maqtap, shattanyp
9. Shyǵarmashylyq jumys.
1 - top. «Áje» taqyrybynda shyǵarma jazý.
2 - top. «Áje» taqyrybyna óleń shyǵarý.
Men uıyqtarda aıtady
Ertegisin ánderin
(Uıqastaryn paıdalanyp bir shýmaq óleń qurastyrý)
10. Ýaqyt bolyp jatsa, sıtýasıalyq suraqtar beremin, jaýap alamyn.
Sen mektepte tártipsizdik istediń, ájeńdi muǵalim mektepke shaqyrdy. Seniń áreketiń? (Bárin moıyndap keshirim suraý)
11. Qorytyndylaý. Balalar kimniń óleńin óttik? Óleń kim týraly aıtylǵan? Kim ájesin jaqsy kóredi? Kim ájesine qandaı syılyq syılaıdy? Áje eńbegin qalaı aqtar ediń?
12. Baǵalaý. Belsendi qatysqan topty madaqtaý.
13. Úıge tapsyrma berý: F. Ońǵarsynovanyń «Áje» óleńin jattaý.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy F. Ońǵarsynova ómirimen, shyǵarmashylyǵymen tanystyrýdy jalǵastyrý. «Ana» týraly óleńdi pysyqtap, «Áje» óleńimen tanystyrý. Ájelerge degen qurmetin, sezimderin sóz arqyly jetkize bilýge, ájeni syılaı bilýge baýlý
Tárbıelilik: Ájeniń eńbegin qadirleýge, adamgershilikke, kishipeıildilikke tárbıeleý.
Damytýshylyq: Til baılyǵyn, oı - órisin, shyǵarmashylyǵyn qabletterin damytý.
Sabaq túri: Aralas sabaq
Ádis - tásili: Qyzyǵýshylyǵyn oıatý, problemalyq izdenis, sıtýasıalyq taldaý.
Kórnekiligi: F. Ońǵarsynovanyń sýreti, ájeniń sýreti, sózjumbaq, Venn dıagramsy, toptyq tapsyrmalar, shyǵarmashylyq tapsyrmalar, ınteraktıvti taqta.
Pánaralyq baılanys: mýzyka, matematıka
Sabaq jospary:
1. Uıymdastyrý bólimi;
- Qazir balalar, bizge qaı sabaq?
- Ana tili
- Balalar, aldymen esep shyǵarý arqyly eki topqa bólinip alaıyq.
8+2
2+8
20 - 10
30 – 20
9 – 4
7 – 2
8 – 3
35 – 30
45 - 40
55 – 50
- Balalar, qazir jyldyń qaı mezgili?
- Qys mezgili
- Qys mezgilinen keıin qaı mezgil keledi?..............
- Kóktemniń alǵashqy kúnderinde qandaı meıramdy qarsy alamyz?.................
Iá, balalar, aldymyzda analar meıramy kele jatyr eken.
Endeshe biz búgingi sabaǵymyzdy ár adamǵa eń qymbat adam – Analarǵa arnaımyz.
Olaı bolsa, balalar, sabaǵymyzdy bastamas buryn eń aldymen suraqtarǵa jaýap bereıik
- Ana tili páninen qazir ótilip jatqan taraýdyń aty qandaı?
- Osy taraýdaǵy mátinderdiń negizgi oıy qandaı?
- Úlkendi syılaýǵa baýlıdy. Adamgershilik qasıetterdi sińiredi.
- Farıza Ońǵarsynova kim? Ol kisi týraly ne bilesiń?
F. Ońǵarsynova Qazaqstannyń halyq jazýshysy Q. R. parlament májilisiniń depýtaty. 1939 jyly 5 jeltoqsan Atyraý oblysy, Monash aýylynda dúnıege kelgen.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý;
Jylý F. Ońǵarsynova eki toptan 3 - 4 oqýshydan jatqa suraý.
Oqýshylarǵa suraqtar qoıý arqyly bekitý;
- Aqyn anany ne úshin kúnge uqsatady?
- Ana meıirimi týraly ne deısiń?
- Ana súti týraly she?
- Ananyń alaqany qandaı?
- Jaqsy, balalar, ana balasyn jaqsy kórgende qandaı sózder aıtady?
- Qulynym, botam, erketaıym, qozym
- Ananyń qalaýy qandaı?
- Balam jaqsy bolyp ósse deıdi
- Rahmet, balalar! Suraqtarǵa jaýap alý arqyly ótilgen sabaqty tolyq túsingenderińdi ańǵardym.
Dúnıede adamǵa eń qymbat – ana eken. Anany
eshqashan renjitpeý kerek. Ómir baqı analaryńdy syılańdar. Analaryńdy arqalap Mekkege 3 kóterip aparsań da, ana qaryzynan qutylmaısyń degen sóz bar.
3. Jańa sabaq
Oqýlyqpen jumys;
Maqaldyń maǵynasyn ashý;
Kúnniń shýaǵy jyly,
Ananyń qushaǵy – jyly.
Venn dıagramsy boıynsha jumys.
Kún Ana
Kún jer betin jylytady, al ana úıdi jylytady.
Al anadan keıin, senderdi kútetin, erkelikterińe kónetin taǵy kim qymbat? Ony bilý úshin myna sóz jumbaqty sheship kóreıik.
Batyr, alǵyr balamyz,
oqyp bilim alamyz.
Sózjumbaqtar sheshemiz,
Jetilsin dep sanamyz.
Sózjumbaq sheshiledi.
- Balalar, búgingi sabaqta Áje atty óleńmen tanysamyz. Bul óleńdi de jazǵan Farıza Ońǵarsynova apamyz eken.
Ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly
Farıza Ońǵarsynova - Halyq jazýshysy. 1939 jyldyń 5 - jeltoqsanynda Gýrev (qazirgi Atyraý) oblysy, Novobogat aýdanyna qarasty Manash aýylynda týǵan. 1961 jyly Gýrev memlekettik pedogogıkalyq ınstıtýtynyń til - ádebıet fakúltetin bitirip, Balyqshy aýdanynyń Erkindala, Oktábrdiń 40 jyldyǵy atyndaǵy qazaq mektebinde ustazdyq etken.
1966 - 1968 jj. Gýrev oblystyq «Komýnıstik eńbek» partıa turmysy bóliminde ádebı qyzmetkeri. 1968 - 1970 jj. respýblıkalyq «Lenınshil jas» gazetiniń Aqtóbe, Gýrev, Oral oblystary boıynsha menshikti tilshisi qyzmetin atqarǵan.
Zamandastar kózimen
«Farıza apamyz poezıaǵa qanat qaǵyp alǵash qosylǵan kezden bastap, búgingi qazaq poezıasynyń padıshasyna aınalyp, búkil ómirin shyǵarmashylyqqa arnady»
Nursultan Nazarbaev.
«Farızada halyqtyq rýh bar, ol — elimen birge, qazaǵynan bólinbeıtin aqyn. Onyń tili júırik, ótkirligi men tapqyrlyǵy, qanaǵattyǵy bárimizdi de qyzyqtyratyn, qýantatyn aqyn. Abaı bastaǵan uly aqyndary bar elde qyzdan shyqqan Farızasy bolý da qazaq eli úshin keremet jarasym. Men osy jarasymdy kórgenime baqyttymyn»
Ábdilda Tájibaev.
«Farıza - poezıanyń ishi men tysyn oılaı alatyn aqyn»
Ǵabıt Músirepov
Balalar, áje degen sózdi estigende senderdiń oılaryńa ne keledi?
- Áje qandaı adam?
- Ájeńniń esimi kim?
- Naǵashy ájeńniń esimi kim?
- Ol qaıda turady?
- Ájeńdi sońǵy ret qashan kórdiń?
- Sen kórgende ájeń qandaı kóńil kúıde edi?
- Ájeń saǵan qandaı aqyl aıtty?
- Ájeń seni erkeletkende qalaı ataıdy?
Ananyń mahabbatyna, ananyń tilegine esh nárse jetpeıdi. Shyryldap jerge túskennen - aq seniń eń bir jaqynyń, eń bir dosyń, eń bir ustazyń bar. Ol - ana! Ol saǵan bárinen qymbat. Sondyqtan da sen bir - aq jandy bilesiń. Ol - ana!
Mine anaǵa degen mahabbat týǵan kúnińnen - aq bastalady. Ana degen ardaqty at. Anany qurmettep, syılaı bilińder! Áje - ákeniń sheshesi. El ishi, otbasynyń bútindigin oılaıtyn - el anasy. Qazaq halqynyń zańy boıynsha ájeni árbir adam tanysyn, tanymasyn oǵan sálem berip, qurmet kórsetýge tıis.
4. Oqýlyqtaǵy “Áje óleńin” mánerlep oqyp berý;
5. Balalarǵa ishteı oqytý.
6. Balalarǵa tizbekteı oqytý
7. Sergitý sáti.
Ájeler qurmetine Asyl ájem ánin oryndap sergip alaıyq.
8. Dáptermen jumys.
Aqyn qoldanǵan sózderge nazar aýdarý. Syzbany toltyrý.
Aqyn qoldanǵan kórkem sózder
Maǵynasy
.........
......... Renjip, ashýlanyp
Maqtap, shattanyp
9. Shyǵarmashylyq jumys.
1 - top. «Áje» taqyrybynda shyǵarma jazý.
2 - top. «Áje» taqyrybyna óleń shyǵarý.
Men uıyqtarda aıtady
Ertegisin ánderin
(Uıqastaryn paıdalanyp bir shýmaq óleń qurastyrý)
10. Ýaqyt bolyp jatsa, sıtýasıalyq suraqtar beremin, jaýap alamyn.
Sen mektepte tártipsizdik istediń, ájeńdi muǵalim mektepke shaqyrdy. Seniń áreketiń? (Bárin moıyndap keshirim suraý)
11. Qorytyndylaý. Balalar kimniń óleńin óttik? Óleń kim týraly aıtylǵan? Kim ájesin jaqsy kóredi? Kim ájesine qandaı syılyq syılaıdy? Áje eńbegin qalaı aqtar ediń?
12. Baǵalaý. Belsendi qatysqan topty madaqtaý.
13. Úıge tapsyrma berý: F. Ońǵarsynovanyń «Áje» óleńin jattaý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
