Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 apta buryn)
Ǵajaıyp sheberhana
Taqyryp «Ǵajaıyp sheberhana»

Maqsaty: Balalardyń ulttyq qol ónerge qyzyǵýshylyqtaryn damytý. Qazaq halqynyń qol ónerimen tanystyrý arqyly ult jandylyq qasıetterin bala boıyna sińirý. Ulttyq oıý - órnek túrlerin atap, ony óz jumystaryna qoldana bilýge, jipterdi órýge úıretý. ásemdikke, sheberlikke baýlý.
Qoldanatyn quraldar: Aına, aına úlgileri, oıýlar, jelim, jipter, taıaqshalar.

Sabaq barysy: Balalar qol óner sheberhanasyna qonaqqa keledi.
Tárbıeshi: Kúnniń kózi ashyldy,
Kókke shýaq shashyldy
Qutty qonaq, kelińder!
Tórimizge enińder!
Armysyzdar, qonaqtar! Tórletińizder!
«Bir kórgen – bilis» demekshi, qaı bala bolasyńdar?

Balalar: Amandasý úlkenge
Tárbıeniń basy ǵoı.
Al, kánekı bárimiz
Sálem deıik úlkenge.
Sálemetsiz be, apaı!

Tárbıeshi: Óte jaqsy balalar ekensińder.
Balalar: Munda qandaı ádemi!
Tárbıeshi: Bul – meniń sheberhanam. Aınaladaǵy zattardyń barlyǵyń óz qolymmen jasadym, shákirtterim jınaǵan óner týyndylary, batyrlardyń beıneleri bar.
Sender ejelgi batyrlardy bilesińder me?
Balalar: Biz Alpamys, Qobylandy, Er Tarǵyn, Qambar batyrlardy bilemiz.
Tárbıeshi: Óte jaqsy, olardy nege batyrlar dep ataǵan?
Balalar: Olar elin qorǵaǵan, olardy júırik attary, naızalary bolǵan.
Tárbıeshi: Jaqsy, sender kóp biledi ekensińder. Batyrlar elin qorǵaý úshin jeldeı júırik arǵymaq at mingen, qoldaryna ushtaýly naıza ustaǵan. Qashqan jaýdy qýyp jetý úshin attaryn qamshylaǵan. Qazirgi kezde de atpen shabatyn ulttyq oıyndar kóp. Olardy bapkerler baptap, shabandozdar minedi. Márege birinshi bolyp jetý úshin shabandoz qolyna qamshy alǵan.
Mynaý kórip otyrǵandaryń – qamshy. Bul – qol óner týyndysy. Ony daıyndaý úshin ılengen teri jipter kerek, al saby súıekten nemese ádemilep jonylǵan aǵashtan jasalady. Qamshy 8 nemese 6 órimdi bolady, qamshyny óredi. Qamshyny qandaı ulttyq oıyndardy qoldanady?
Balalar: «Báıge», «Qyz qýý», «Kókpar».

Tárbıeshi: Iá, oıyndardy biledi ekensińder. Endeshe biz búgin qamshy órip úıreneıik. Qamshy tek atty qamshylaý úshin ǵana emes, sonymen qatar keıbir dástúrlerge qoldanady. Mysaly, jaqyn týysqa syılaýǵa bolady, bala besiginiń bas jaǵyna qoıady. Qamshyny 2 adam óredi. Ol úshin eki – ekiden bólinip, meniń ılep qoıǵan jipterimdi 3 - ten alyńdar. Sodan keıin 3 jiptiń bir jaq basyn baılańdar, túıińder. Bir bala sol túıilgen basyn ustap turady, al ekinshi bala oń jaq jipten bastap óredi. Ol birinshi jipti ekinshi jiptiń ústine qoıyp, úshinshi jippen bekitemiz. Osylaısha jipter taýsylǵansha óremiz de, ádemilep jonylyp, daıyndalǵan aǵashqa baılaımyz. Órilgen jipterdiń ekinshi ushyn da baılap túıemiz.
(Órý úlgisin kórsetý, balalarmen tamashalaý).

Tárbıeshi: Balalar, eń ádemi qamshymen bir ulttyq oıyn oınaıyqshy.
Oıyn «Báıge»

Tárbıeshi: Ársen, sen myna qamshymen ne isteısiń?

Ársen: Men bul qamshyny atama syılaımyn, óıtkeni qamshyny tek er adamǵa syılaıdy.

Ekinshi bala: Men topta ulttyq oıyndar oınaǵan kezde qoldanamyn.
Úshinshi bala: Al meniń kishkentaı qaryndasym bar, osy qamshyny onyń besigine salyp qoıamyn.

Tárbıeshi: Durys aıtasyń, qamshyny sábı qoryqpaı uıyqtasyn dep besiginiń bas jaǵyna qoıady, al ádemi bolsyn dep qyz balanyń besigine aına qoıady jáne ol jaı ǵana aına emes, oıýlarmen órnektelgen aına bolýy kerek. Aına - ásemdik quraly. Erte zamanda sheberler aınany ulttyq oıýlarmen áshekeılegen. Sender qandaı oıý túrlerin bilesińder?
Balalar: Biz qımylmen kórsetkimiz keledi.

Sergitý sáti: «Aıgólek»

Tárbıeshi: Óte tamasha. Meniń senderge daıyndap qoıǵan zattarym bar. Káne, barlyǵymyz solardy alyp, jumysymyzǵa qoldanaıyq. Mynaý – «Botagóz» oıýy, osy oıýdy biz kishkentaı sábıdiń besigine salatyn aınamyzǵa qoldanaıyq.
Sonymen qatar meniń sheberhanamda áshekeılenbegen aına bar, olardy da qolmen órnekteıik.
(Úlgisin kórsetý, balalardyń jumysy).

Qorytyndylaý:
Tárbıeshi: Balalar, sender búgin qol óner sheberhanasynda kóp eńbek ettińder. Qandaı jumys atqardyńdar?

Balalar: Qamshy órdik, aınany oıýlarmen órnektedik,
Tárbıeshi: Men senderge úlken rahmet aıtamyn.
Án «Aıgólek»

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama