InfoHub Logo

Buryn bir jalǵyz basty Týys degen jigit bolypty. Oıdan orady, qyrdan qyrady, artyp-tartyp úıine eki-úsh aıda bir kelip, úıip  tastap turady. Biraq ta dúnıesi artpaıdy, kemı beredi, berekesi bolmaıdy. Qasynda jaqyn otyrǵan bala-shaǵaly bir áıel kórshisi bar eken, onyń eshqandaı tabary joq, úı aınalasynan alysqa bara almaıdy. Biraq turmysy kúnnen kúnge gúldene beredi. Týys «bul qalaı?» dep surap Aqylǵa baryp  synatady, keńes suraıdy. Aqyl «Baqytqa bardyń ba?» – deıdi. Týys barmaǵanyn aıtady. Aqyl «Endeshe, sen soǵan bar, ol tentek meniń aıtqanymdy oryndatpaıdy, buzyp  jiberedi»,– deıdi. Týys Baqytty izdep kele jatyp, joldaǵy bir qara qosqa kiredi. Kirse bir-shal, bir kempir, bir boıjetken aqsaq qyz otyr. Týys tústenip keterinde shal Týysqa amanat tapsyrady: «Baqyttan suraı kel, qyzymdy qandaı adamǵa bereıin?» – deıdi. Týys júrip kele jatyp darıa jaǵasynda basy ıilip jerge tıip turǵan bir báıterektiń kóleńkesine dem alady. Báıterek te amanat tapsyrady: «Basymdy jańa shyqqan ýaqytymnan beri jer tartyp jibermeıdi, buǵan ne amal qylamyn?» – deıdi. Baqytqa jetip, kelgen jumysyn aıtyp bolǵan soń, Baqyt Týysqa: «Aqylǵa barmadyń ba?» – deıdi. Týys «Barmadym, biraq ol áýeli sizge bar, áıtpese ol meniń aıtqanymdy oryndamaıdy, buzyp jiberedi dedi», – deıdi. Baqyt kúlip «ras» depti. Baqyt  bárin de tyńdap bolyp Týysqa:

         — Qaıt, bara jatyp báıterektiń basyn ıip turǵan bir tulyp altyn bar, sony sen qazyp al, sonda báıterek basyn kóteredi, altynnyń jartysyn shal men kempirge ber de, solardyń aqsaq qyzyn al, – deıdi. Týys aıtqandaryn oryndaıdy. Týystyń ómiri sodan keıin órkendeıdi.

         «Bas ekeý bolmaı, mal ekeý bolmaıdy» degen jáne «Yrys qashsa, týys qoımaıdy» degen maqal sodan qalypty.

---