Jahandyq jylyný degen ne?
Adamdar tarapynan atmosferaǵa jiberilgen gazdardyń áserinen jer betiniń temperatýrasynyń artýyna jahandyq jylyný dep aıtylady.
Jer beti kún sáýleleri arqyly jylıdy. Bul sáýleler jerge shaǵylyp atmosferaǵa qaıtady. Biraq keıbir sáýleler jolda sý býy, kómirqashqyl gazy jáne metan gazynan quralǵan tabıǵı qabyqshada tutylady. Bul qubylystar jer betiniń jylýynyń artýyna ákelip soǵady.
Sonymen qatar sońǵy kezderdegi torf otynyn jaǵý, ormandardy qyrqý, halyq sanynyń jedel ósýi jáne adamdardyń tutyný qabiletteriniń artýy sıaqty sebeptermen kómirqyshqyl gazy, metan jáne dıazot monoksıt gazdarynyń atmosferadaǵy mólsheriniń kóbeıgeni anyqtaldy.
Ǵalymdardyń aıtýynsha jahandyq ysynýǵa osy atalǵan faktorlar sebep bolýda. 1860 j bastap osy kúnge deıingi tirkelgen aqparattar ortalama jahandyq jylýdyń 0,5 – 0,8 gradýsqa artqanyn atap kórsetti.
Eshqandaı shara qoldanylmaıtyn bolsa 2100 jyly ortasha jahandyq jylý 2 gradýsqa kóteriletini yqtımal. Mundaı jylýdyń áseri polústerdegi muzdardyń erýine, teńiz deńgeıinen kóterilip jaǵalaýlarda jerdiń azaıýyna ákelip soǵady.
You Might Also Like
-
Bir jolaýshy avtobýs kelgenshe avtovokzaldyń korıdoryn aralap júredi. Qolyn jýý úshin ájethanaǵa barǵanda jumysshy kıimin kıgen bir jas adam oǵan:
-
Báıterek týraly mıftik nanym jalpy álemdegi barlyq halyqtardyń da mıfologıasynda kezdesedi. Japyraǵyna «jan» ornalasqan osynaý kıeli terek týraly mıftik túsinik jalpy túrki halyqtarynda...
