InfoHub Logo

Jasyrynbaq oınaýdy Ábdirahman shyǵardy. Turbek ony dereý qostady. Sydyq ta qarsy bolǵan joq.

Biraq eki-ekiden odaqtasý úshin jáne bir adam kerek.

Shaqyryp alatyn eshkim kórinbes pe eken dep, úsh bala qaqpadan shyǵyp, tóńirekke kóz salyp tur. İshterindegi eresegi Ábdirahman, besinshi klasta oqıdy. Dene turpaty uzynturalaý, minezi adýyndaý aq sur bala.

Turbek pen Sydyq ekeýi tórtinshide oqıdy. Bireý ózi tıispese, bular eshkimge shataq izdep urynbaıtyn basalqaly balalar.

Kesheniń arǵy betindegi óz qoralarynyń ústinde rogatkamen sotqar Almabek torǵaı atqylap tur. Ańdyǵany terekterdiń sonaý ushqary basy. Birli-jarym qonǵan torǵaı bolsa, atyp tıgize almaı tur. Basqa terekterdiń basynda qaptap ushyp júrgen torǵaılardyń álgi araǵa jolamaýyna qaraǵanda, Almabek olardy ábden zapy etip, úrkitip bitse kerek.

— Almabekti shaqyrsaq qaıtedi? — dedi Ábdirahman.

— Oı, qurysyn. Ol shataq shyǵarady, — dep Turbek pen Sydyq qabatynan bez ete qaldy.

Almabek osy kezde bulardy kerip, aıqaı saldy:

— Eı, nege toptalyp tursyńdar! Tarańdar! Atam!

Almabektiń syryn biletin balalar qaqpany tasalap, jasyryna berdi. Almabek aıtqanyn istedi. Atyp edi, tas yzyńdaǵan boıymen kep qaqpaǵa tıdi.

Úıden Turbektiń birinshi klasta oqıtyn qaryndasy Nazym shyqty. Eki ıyǵynda jelbiri bar, jeńsiz kók shubar kóılek kıgen, top-tolyq qara domalaq qyz. Kezi sheshesine tartyp shegirleý.

— Bireýimizge Nazym odaq bolsyn, — dedi Sydyq.

Ábdirahman tyjyrynyp:

— Muny qoıshy, — dedi.

Áńgime ózi jaıynda ekenin Nazym bile qoıdy da, balalardyń qasyna kelip:

— Ne? Ne aıtyp tursyńdar? — dep surady.

— Bizben jasyrynbaq oınaısyń ba? — dedi aǵasy.

— Oınaımyn.

Osy kezde Almabek atqan bir tas qaqpaǵa jáne kelip, saq etip tıdi. Artynsha onyń:

— Bálem, shyǵarsyńdar áli! — degen aıqaıy qosa estildi.

Nazym balalardy taspen atqylap turǵan Almabek ekenin kórdi.

— Nazymdy odaq etip alyp oınaıyq, — dedi Turbek te. Ábdirahmannyń sol álgi mensinbegen keıpi...

— Bul odaq bolyp jarytpas.

Nazym ashýlanyp qaldy:

— Men be? Men jasyrynbaq oınaýdy bilmeımin be?!

— Qyzdardyń qalaı jasyrynatynyn bilemiz. Bireýi aýyz úıge shyǵa týrady da, ekinshisi tór úıdegi tósektiń astyna kirip: «Kókek! Meni izde», dep daýystaıdy. Ne bolmasa basyn bur kep alady da, sıraǵy soraıyp kórinip jatady.

Ábdirahman bul sezdi Nazymdy qatyrdym dep, mysqyldy kúlkimen aıtty.

— Oınap kóreıik! — dedi Nazym otty kózi jábirlene jalpyldap.

Aqyry býlar jasyrynbaq oınaýǵa kelisti. Ábdirahman men Sydyq bir odaq; Turbek pen Nazym bir odaq boldy.

Jasyrynatyn jerdiń kólemi osy úıdiń qora - qopsy, aýlasynyń ishi bolsyn, odan syrtqa shyǵyp jasyrynsa eseptelmesin dep kelisildi.

Jerebe salysqanda, jasyryný kezek áýeli Ábdirahmandarǵa tıdi.

Turbek pen Nazym olar jasyrynyp bolǵansha úıge kirip turdy.

Mine, endi izdeýge shyǵyp keledi.

— Sen baqtyń ishin qara. Men qoranyń ishin qaraıyn, — dedi Nazym.

Qoranyń syrtqy jaq bosaǵasynda tóńkerýli taqtaı naýa jatyr. Nazym onyń qasymen ótip bara jatyp, álgige seziktene qarady. Shetinen ustap, áreń degende kóterip, aýdaryp tastap edi, astynda búk túsip jatqan Ábdirahmandy kórdi.

— A - a! Qaıdan bilip qoıdyń? — dep, ústi - basy shań - shań bop Ábdirahman túregeldi.

— Bilmegende. Bul naýa baǵana tóńkerilip jatpaı, shalqasynan jatqan, — dedi Nazym.

— Oı pálesin - aı myna qyzdyń!

Baqshadaǵy kartoptyń bitik sabaǵynyń arasyna kirip ketken Sydyqty da Turbek op-ońaı taýyp, jelkelep alyp keldi.

Ábdirahman alaqanyna qulshyna túkirip:

— Bálem, endi sender jasyrynyp kórińder, — deıdi.

...Olar birqaýym izdep, Turbekti qoranyń ishinen aqyrdaǵy bir qushaq kók shóptiń astynan taýyp aldy. Al Nazym bolsa, zym-zıa. Ábdirahman men Turbek ony izdep, qaramaǵan jer qoımady. Taba almady. Úıge kirip, kereýetterdiń astyna deıin qarady. Joq.

— Men bilsem, sol qyz jasyrynǵan joq. Bizdi bosqa áýrelep, bir jaqqa ketip qaldy, — deıdi dymy quryǵan Ábdirahman.

— Joq, ketken joq. Jasyrynyp jatyr. Tabyńdar! — deıdi Turbek.

Ábdirahman men Sydyq jáne izdeı bastady. Úıdiń ústine shyǵyp shatyrdyń ishin, odan soń qoradaǵy kartop salatyn uraǵa deıin túsip qarady. Biraq esh jerden Nazym tabylmady. Bir jerde shybyn bolyp jabysyp turmasa, endi tipti ony izdeıtin jer qalmady.

Ábdirahman terlep te ketti.

— Shyqsyn endi, taba almadyq — dedi Turbek.

— Nazym, shyq!

— Ýr – r – a - a! — dep, Nazym qaqpa túbindegi ıttiń úıshiginen sýmań etip shyǵa keldi. Ábdirahman men Sydyq tóbelerinen jaı túskendeı sileıip qalypty.

— Oı, qý - aı! Bul qý osyndaı! — dep Sydyq tańyrqap jatyr.

— Jańa men bul úıshikke úńilip qarap edim ǵoı? It jatqan sekildi edi ǵoı?! — deıdi Ábdirahman.

— O, sý júrek. It emeı-aq men, úńile bergenińde yr – r - r dep edim, perip uryp jóneldiń ǵoı!

Nazym máz bolyp, sylq-sylq kúledi.

— Men endi oınamaımyn. Jetedi, — dep Ábdirahman sólpıip jónele berdi. Yzalanyp bara jatqany keıpinen belgili edi.

Ol qaqpadan shyǵa bergen kezde:

— Baıqa, Almabek ańdyp turmasyn! — dedi Nazym. Ábdirahman selt etip te úlgirmedi, barmaqtaı bir tas qulaǵynyń dál tusynan zýlap ótip, qaqpaǵa saq etip tıdi.

Almabek rogatkasyna taǵy da tas salyp jatqanyn kórip, Ábdirahman tez sheginip ketti.

---