Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
Jýrnalısıka - úlken janr

Atyraý qalasynyń bilikti jýrnalısi Aınagúl Qalbaeva hanymmen suhbat.

- Jýrnalısıka salasy týraly tolyq aıtyp ótseńiz?

- Jýrnalısıka - óz aldyna úlken janr. Ol radıo jýrnalısıka, tele jýrnalısıka jáne baspasóz qyzmeti dep bólinedi. Armandaryńdy oryndaýǵa, elge paıdańdy tıgizýge, qoǵamnyń bir bóligin tárbıeleýge arnalǵan álem. Jýrnalısıka til bilimin, saýattylyqty, jan-jaqtylyqty talap etetin sala. Bul saladaǵy jandar únemi izdeniste júredi, oqıdy, ózin shyńdaý ústinde bolady.

- Mamandyǵyńyz balalyq shaqtaǵy armandaryńyzdyń arasynda boldy ma?

- Balalyq shaǵymda mende ár bala sekildi dáriger, ustaz bolýdy armandadym. Iaǵnı, jýrnalıs bolý oıymda bolǵan joq. Alaıda, eseıe kele, mektep shaǵynda qazaq tilge, ádebıetke jaqyn bolǵannan keıin ári ustazdarymnyń da nusqaýymen osy joldy tańdadym.

- Endeshe, salaǵa alǵash kelgen kezińizdi eske túsirsek?

- Eń alǵash osy stýdıaǵa 1-2 kýrs kezinde praktıka boıynsha keldik. 2006 jyly telearnada óndiristik tájirıbeden óttik. Baǵdarlamalarǵa qonaq retinde qatystyq. Sodan ózimizdiń ıdeıamyzdy usyný arqyly túsirilimge shyǵa bastadyq. Alǵashynda, árıne, bári tańsyq kórinedi. Kóp dúnıeden habarsyz boldyq. Biraq, júre-bara úırendik.

- Jýrnalısıkada jumys jasap júrgenińizge 15 jyldaı ýaqyt boldy. Qalaı oılaısyz, osy ýaqyt aralyǵynda salaǵa qandaı eńbek sińirip nemese ne úırene aldyńyz?

- Aldymen, jumysymnan ne úırengenimdi qarastyrsaq: ortada ózińdi ustaýdy, adamdarmen tez til tabysýdy úıretti. Jańalyqtardan alǵashqylardyń biri bolyp habardar bola alasyń. Ol órkenıet, mádenıet, saıasat, óner jańalyqtary bolady. Jáne, árıne, tanymaldylyq. Barǵan jerińde tanyp, bilip jatady. Al, bergenim: halyqqa paıdaly aqparattar, birneshe tanymdyq baǵdarlamalar jasadyq. Jasaǵan jumysym ózindik paıdasyn tıgizip jatyr. Bererim áli de kóp bolaryna senemin.

- Jýrnalısıka mamandyǵynyń búgini men erteńinen ne kútesiz?

- Jalpy, jýrnalısıka únemi jańaryp, ózgeris prosesinde turatyn sala ǵoı. Salanyń erteńi búgingige qaraǵanda edáýir damıtynyna senemin. Mysaly, qazir biz kompúterge jazyp, kameraǵa túsirip, montajdaımyz. Túsirilimge jýrnalıs, operator, dybys rejıser, montajer qatysady. Bolashaqta osy istiń bárin bir jýrnalıstiń ózi oryndaıdy, ıaǵnı, "ámbebap jýrnalıs" bolady dep oılaımyn.

- Sizdiń pikirińizshe, osy salada eńbek etip júrgen jýrnalısterden kimdi №1 dep sanaısyz?        - Negizi, kishkentaı kezimizde Nurtileý Imanǵalıuly, Sáýle Abıdınova, Qymbat Dosjan sekildi kisilerdi kórip óstik. Bul kisiler salanyń "ardagerleri" atandy. Qazirde isterin myqty atqaratyn jýrnalıster kóp. Sondyqtan, eshkimdi bólip jara almaımyn. Barlyǵyda istiń maıtalmany. Bireýi reportaj jaqsy jasaıdy, bireýi suhbat alýda bilgir. Jáne sol jumysymen halyqqa da unaýy múmkin.

- Qyzmet bolǵan soń, ásirese, shyǵarmashylyq salada baqtalastyqtyń da bolatyny haq. Áriptesterińizdiń arasynda qaı jýrnalısti "mine, ol meniń baqtalasym" dep atap aıta alasyz?

- Básekelesim dep oılanbappyn (kúlip)... Naqty eshkimdi aıta almaımyn, alaıda, bir-birimizdiń jumysymyzǵa qarap boıtúzeıtin, shyńdalatyn sátter bolady. Keıde áriptesimniń jumysy jaqsy shyǵyp, mende osaldyq bolyp jatsa, qyzǵanǵan sátter de boldy. Keı sátterde kórermen qońyraý shalyp, lebizin bildirip jatsa, marqaıyp qalasyń. Osyndaı sátter bolatyny bolmasa, baqtalasym dep qaraǵan kez bolmapty.

- Jýrnalısıka mamandyǵyn tańdaıtyn jandarǵa aıtaryńyz bolsa...

- Jýrnalıs bolam degen adamnyń qulshynysy birden bilinip turady. Ol pysyq, alǵyr bolady, kez-kelgen jaǵdaıdan shyǵyp kete alady. Sózdi sózge qosyp, óz oıyn erkin jetkize alady. Ol kreatıvti, jańashyldyqqa qumar jan bolady. Únemi izdeniste bolyp, sheteldik baǵdarlamalardy qaraý arqyly, júıesin kórip, baqylap otyrý kerek. Bir baǵytta bolmaı, óz-ózin ósirý qajet bolady.

- Ashyq áńgimeńizge rahmet!!! 

Jumabaı Aıymjan


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama