Kúsh
Pavlodar oblysy,
Ertis aýdany, Yntymaq negizgi mektebi
Matematıka men fızıka pán muǵalimi
Idrısova Dana Temırbaevna
Taqyryby: Kúsh
Maqsaty:
1. Kúndelikti tirshilikten tájirıbe keltire otyryp kúsh týraly túsinik, anyqtamasyn, shamasyn belgilenýin, ólshem birligin, ereksheligin mengertý.
2. Tájirıbe arqyly baqylaý kóz jetkizý, oılaý qabiletin damytý.
3. Oqýshylardy fızıkalyq mádenıetke tárbıeleý, júıeli túrde jumys isteýge, óz oıyn dál tıanaqty aıta bilýge úıretý, tárbıeleý.
Ádis - tásili: Tájirıbe, suraq jaýap, toppen jumys.
Tıpi: Jana sabaq.
Kórnekiligi: Oqýlyq, sýretter, deńgeılik tapsyrmalar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi
II. Ótken taqyrypty pysyqtaý
III. 1. Synypty úsh topqa bólip ótken taqyryptar boıynsha tapsyrma berý, top basshysyn saılaý.
I top Kúsh - bilimde
II top Kúsh - atasyn tanymas
III top Kóptiń kúshi birlikte
Maqal - mátel:
“ Bilimi kúshti birdi - jyǵady, bilimi kúshti myńdy jyǵady”
“Kóptiń kúshi - birlikte”
I top:
1. Denelerdi ózara árekettesýi degenimiz ne?
2. Qozǵalys jyldamdyǵy degenimiz ne? Ol neni kórsetedi? Formýlasyn jazyńdar.
II top:
1. Inersıa dep neni ataıdy?
2. Tyǵyzdyǵy men kólemi boıynsha deniń massasyn qalaı esepteımiz.
III top:
1. Zattyń tyǵyzdyǵy dep neni aıtamyz. Formýlasyn jazyńdar.
2. Denege esh nárse áreket etpese, ol qandaı kúıde bolady?
Jaýap:
I top
1. Denelerdiń ózara árekettesýi degenimiz – denelerdiń bir – birine áreket etýi.
Ózara árekettesý kúrdeli qubylys, mysal keltirý
2. Qozǵalys jyldamdyǵyn anyqtaý úshin onyń berilgen ýaqyt ishinde oryn aýystyrýyn sol ýaqyt aralyǵyna bólý kerek.
m\s V=L/t V=S/t
II top
1. Denege basqa deneler áreket etpegen kezdegi jyldamdyǵyn saqtaý qubylysy ınersıa dep atalady( latynsha ınersıa – qozǵalysta emes áreketsizdik)
2. Denelerdiń ózara árekettesý kezindegi jyldamdyqtarynyń ózgertý dárejesin anyqtaıtyn fızıkalyq shama massa dep atalady. Massany m belgileıdi. m = p * v, ólshem birligi kg
III top
1. Zattyń tyǵyzdyǵy dep sol zattyń kólem birligindeı massasyna teń fızıkalyq shamany aıtady. S=m/υ kg/m
2. Denege basqa deneler áreket etpese, onda ol tynyshtyq kúıinde bolady, nemese Jermen salystyrǵanda túzý syzyqty birqalypty qozǵalady. Ózgermeıdi.
2. Deńgeılik tapsyrma. Oqýshylarǵa jeke tapsyrma berý. Topty baǵalaý úshin suraqqa berilgen jaýap boıynsha uıashyqqa upaıyn salyp otyrý.
1. Demonstrasıalap kórsetemin. Jaı qaǵaz, ýmajdalǵan qaǵazdyń túsýi. Arbany ıterip júrgizý. Arbany ıtermelep qozǵaltýǵa bolady. Bul jaǵdaıda arba neniń áserinen qozǵalady, ıaǵnı arbanyń jyldamdyǵy adam qolymen áser etkendikten ózgeredi. Áser etýshi dene adamnyń qoly, ıaǵnı denege kúsh áser etedi, nemese denege kúsh túsirilgen delinedi. Taqyrypty ashý.
3. Úsh topqa tapsyrma berý.
I top. Taqtaǵa shyǵady bir - birin ıteredi
II top. Mashına sýreti.
III top. Dop beremin.
Ár top berilgen tapsyrma boıynsha jaýap beredi. Kúsh týraly klassır jasap anyqtama berý.
4. Dáptermen jumys. Kúsh erejesin jazyp, kúshtiń baǵytyn kórsetip, belgileýin jazý.
Kúsh - qozǵalys jyldamdyǵyn ózgertýshi. Kúsh fızıkalyq shama. F; F
Kúsh sandyq mánimen ( modýlimen) jáne baǵytymen sıpattalatyn fızıkalyq shama bolyp tabylady.
5. Referat oqytyp, kúshtiń tarıhı málimet berip kúshtiń ólshem birligin aıtý ıaǵnı (H) Núton, ıaǵnı N tynyshtyq kúıindegi massasy 1 kg denege 1 s ishinde Kılonúton (kN)
6. Sýretpen jumys.
7. Toppen jumys.
I top
1. Bir deneniń ekinshi denege áser etken neden bilinedi?
2. Fızıkada kúsh degen sózdi biz qalaı túsinemiz?
II top
1. Kúsh deneniń qozǵalys sıpatyna qalaı áreket etedi?
2. Kúsh nemen sıpattalady?
III top
1. Deneniń jyldamdyǵy oǵan basqa dene áser etý saldarynan ózgeretiniń kórsetetin mysaldar keltirý
2. Kúsh birligi retinde ne qabyldanǵan.
IV. Refleksıa.
V. Sabaqtyń qorytyndy.
VI. Úıge tapsyrma
Ertis aýdany, Yntymaq negizgi mektebi
Matematıka men fızıka pán muǵalimi
Idrısova Dana Temırbaevna
Taqyryby: Kúsh
Maqsaty:
1. Kúndelikti tirshilikten tájirıbe keltire otyryp kúsh týraly túsinik, anyqtamasyn, shamasyn belgilenýin, ólshem birligin, ereksheligin mengertý.
2. Tájirıbe arqyly baqylaý kóz jetkizý, oılaý qabiletin damytý.
3. Oqýshylardy fızıkalyq mádenıetke tárbıeleý, júıeli túrde jumys isteýge, óz oıyn dál tıanaqty aıta bilýge úıretý, tárbıeleý.
Ádis - tásili: Tájirıbe, suraq jaýap, toppen jumys.
Tıpi: Jana sabaq.
Kórnekiligi: Oqýlyq, sýretter, deńgeılik tapsyrmalar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi
II. Ótken taqyrypty pysyqtaý
III. 1. Synypty úsh topqa bólip ótken taqyryptar boıynsha tapsyrma berý, top basshysyn saılaý.
I top Kúsh - bilimde
II top Kúsh - atasyn tanymas
III top Kóptiń kúshi birlikte
Maqal - mátel:
“ Bilimi kúshti birdi - jyǵady, bilimi kúshti myńdy jyǵady”
“Kóptiń kúshi - birlikte”
I top:
1. Denelerdi ózara árekettesýi degenimiz ne?
2. Qozǵalys jyldamdyǵy degenimiz ne? Ol neni kórsetedi? Formýlasyn jazyńdar.
II top:
1. Inersıa dep neni ataıdy?
2. Tyǵyzdyǵy men kólemi boıynsha deniń massasyn qalaı esepteımiz.
III top:
1. Zattyń tyǵyzdyǵy dep neni aıtamyz. Formýlasyn jazyńdar.
2. Denege esh nárse áreket etpese, ol qandaı kúıde bolady?
Jaýap:
I top
1. Denelerdiń ózara árekettesýi degenimiz – denelerdiń bir – birine áreket etýi.
Ózara árekettesý kúrdeli qubylys, mysal keltirý
2. Qozǵalys jyldamdyǵyn anyqtaý úshin onyń berilgen ýaqyt ishinde oryn aýystyrýyn sol ýaqyt aralyǵyna bólý kerek.
m\s V=L/t V=S/t
II top
1. Denege basqa deneler áreket etpegen kezdegi jyldamdyǵyn saqtaý qubylysy ınersıa dep atalady( latynsha ınersıa – qozǵalysta emes áreketsizdik)
2. Denelerdiń ózara árekettesý kezindegi jyldamdyqtarynyń ózgertý dárejesin anyqtaıtyn fızıkalyq shama massa dep atalady. Massany m belgileıdi. m = p * v, ólshem birligi kg
III top
1. Zattyń tyǵyzdyǵy dep sol zattyń kólem birligindeı massasyna teń fızıkalyq shamany aıtady. S=m/υ kg/m
2. Denege basqa deneler áreket etpese, onda ol tynyshtyq kúıinde bolady, nemese Jermen salystyrǵanda túzý syzyqty birqalypty qozǵalady. Ózgermeıdi.
2. Deńgeılik tapsyrma. Oqýshylarǵa jeke tapsyrma berý. Topty baǵalaý úshin suraqqa berilgen jaýap boıynsha uıashyqqa upaıyn salyp otyrý.
1. Demonstrasıalap kórsetemin. Jaı qaǵaz, ýmajdalǵan qaǵazdyń túsýi. Arbany ıterip júrgizý. Arbany ıtermelep qozǵaltýǵa bolady. Bul jaǵdaıda arba neniń áserinen qozǵalady, ıaǵnı arbanyń jyldamdyǵy adam qolymen áser etkendikten ózgeredi. Áser etýshi dene adamnyń qoly, ıaǵnı denege kúsh áser etedi, nemese denege kúsh túsirilgen delinedi. Taqyrypty ashý.
3. Úsh topqa tapsyrma berý.
I top. Taqtaǵa shyǵady bir - birin ıteredi
II top. Mashına sýreti.
III top. Dop beremin.
Ár top berilgen tapsyrma boıynsha jaýap beredi. Kúsh týraly klassır jasap anyqtama berý.
4. Dáptermen jumys. Kúsh erejesin jazyp, kúshtiń baǵytyn kórsetip, belgileýin jazý.
Kúsh - qozǵalys jyldamdyǵyn ózgertýshi. Kúsh fızıkalyq shama. F; F
Kúsh sandyq mánimen ( modýlimen) jáne baǵytymen sıpattalatyn fızıkalyq shama bolyp tabylady.
5. Referat oqytyp, kúshtiń tarıhı málimet berip kúshtiń ólshem birligin aıtý ıaǵnı (H) Núton, ıaǵnı N tynyshtyq kúıindegi massasy 1 kg denege 1 s ishinde Kılonúton (kN)
6. Sýretpen jumys.
7. Toppen jumys.
I top
1. Bir deneniń ekinshi denege áser etken neden bilinedi?
2. Fızıkada kúsh degen sózdi biz qalaı túsinemiz?
II top
1. Kúsh deneniń qozǵalys sıpatyna qalaı áreket etedi?
2. Kúsh nemen sıpattalady?
III top
1. Deneniń jyldamdyǵy oǵan basqa dene áser etý saldarynan ózgeretiniń kórsetetin mysaldar keltirý
2. Kúsh birligi retinde ne qabyldanǵan.
IV. Refleksıa.
V. Sabaqtyń qorytyndy.
VI. Úıge tapsyrma
You Might Also Like
