InfoHub Logo

Maǵjan Jumabaev (1893 - 1938) Soltústik Qazaqstan oblysy Býlaev aýdany «Molodejnyı» keńsharynda týǵan. Alǵash bilimdi aýyl moldasynan, mektep muǵaliminen, sodan keıin Ýfadaǵy «Ǵalıa» medresesinen alǵan. Ombydaǵy muǵalimder semınarıasyn, Máskeýdegi Ádebı-kórkem ınstıtýtyn bitirip, Tashkentte, Qyzyljarda ustazdyq qyzmet atqarǵan. Maǵjannyń shyǵarmashylyq joly aqyndyqtan bastaldy. Ol halyq, jer týraly jyrlady. Aqynnyń «Jazǵy tań», «Qazaǵym», «Óner-bilim qaıtse tabylar» atty óleńderinde jastardy bilimge shaqyrý, azattyq jolǵa túsý, nadandyqpen kúresý keń oryn alǵan. Shyǵarmalarynda ómir men tabıǵatqa degen qushtarlyǵy tereń tanylǵan.

Aqynnyń «Batyr Baıan», «Ertegi», «Qorqyt», «Júsip han» atty poemalarynda halyqtyń tarıhy, taǵdyry men jeke tulǵalardyń is-áreketteri sýretteledi.

Maǵjan bala ómirin, qıal qanatyn tereń túsingen. Olarǵa arnalǵan shyǵarmalaryn jeńil jáne tartymdy baıandaǵan.

M. Jumabaev qazaqstandyq pedagogıka ǵylymynyń bastaýynda turdy. Ol gazetter men jýrnaldarǵa kóptegen maqalalar jazyp, birqatar oqýlyqtar men ádistemelik quraldar daıyndady. Oqý-aǵartý salasynda eńbek ete júrip, «Pedagogıka», «Bastaýysh mekteptegi ana tilin oqytý jaıy», «Saýatty bol!», «Álippe», «Tartý», «Oqý-jazýǵa úıretý», «Eresekterge oqý kitaby», t.b. týyndylaryn jarıalady.

Maǵjannyń poezıadaǵy alǵashqy qadamdarynan-aq jarqyn, ózindik talanttyń belgileri ańǵarylady. «Sholpan» óleńder jınaǵy aqyndy keńinen tanymal etti. Ol «Batyr Baıan» poemasyn, Túrkistan týraly óleńder toptamasyn, «Qoılybaıdyń qobyzy», «Oqjetpestiń qıasynda» poemalaryn jazdy. M. Jumabaev shyǵarmalarynda Shyǵys halyqtary men Batystyń rýhanı aǵyndary ushtasqan. Orta Azıa men Qazaqstan aımaǵyndaǵy aqyndardyń alǵashqy urpaǵyna jatady.

Oqýǵa keńes beremiz:

Maǵjan Jumabaevtyń óleńderi

Maǵjan Jumabaevtyń týyndylary

Maǵjan Jumabaevtyń naqyl sózderi

---