- 26 qar. 2019 00:00
- 282
Máńgilik el - bizdiń izgi muratymyz!
Máńgilik el – bizdiń izgi muratymyz.
Táýelsiz elim – tuǵyryń seniń bıikte.
Otan sózi – ár adamnyń janyna jaqyn júregine jyly estileri sóz.
Meniń týǵan jerim - Qazaqstan. Qazaqstan Respýblıkasy – qazaq halqynyń táýelsiz ulttyq memleketi. Táýelsizdik kúni – eń qasterli kún! Táýelsiz memleketimizdiń boı kóterýi – alash eli urpaqtarynyń talaı ǵasyrǵa sozylǵan ult-azattyq jáne jeltoqsan oqıǵasynyń nátıjesi. Qazaq halqynyń kópshiligi bir jaǵynan patsha úkimetiniń otarlaý saıasatynyń qasiretin, ekinshi jaǵynan aýyldaǵy baı – shonjalardyń ezgisin, aýyrtpalyǵyn kóterdi. Osy ýaqyt ishinde qazaq halqynyń basynan ár túrli aýyr kezeńder ótti. Qazaq halqy qaısarlyq, qaıtpas qaırattyń arqasynda táýelsizdikke qol jetkizdi.
Táýelsizdikke jetý – qazaq alashy úshin dańǵyl jol bolǵan joq, árıne, halyq uly belesterden, qıyn – qystaý kezeńderdi bastan ótkerdi. Táýelsizdik – eń aldymen qazaq halqynyń bostandyqqa umtylǵan asqaq armandary men qaısar rýhynyń jemisi. Ótkenge shúkir, búgingini pikir etý úshin de ótkenge oı júgirtýge týra keledi. Ol úshin eń aldymen myna saýalǵa «bul táýlsizdik kúnge qalaı jettik?» jaýap izdeýimiz kerek sıaqty. 1916 jylǵy ult-azattyq kóterilisinde Isataı, Mahambetter patshalyq Reseıdiń ozbyr saıasatyna qarsy tura bildi. 20-shy jyldardaǵy ashtyq, 30-shy jyldardaǵy totolıtarlyq júıe, 1941jylǵy Uly Otan soǵysy, qazaqtyń sońǵy hany Kenesary azattyq úshin kúreste aıryqsha qylysh sermedi. Kenesary jaýyngerleri «Abylaı» dep urandap, óz erleriniń qadirin baǵalaı bilgen. Abylaı qazaq halqynyń kúshin tasytty, mártebesin kóterdi. Qansha qıynshylyq bolsa da, biz olardy umytpaımyz. Sebebi – bul tarıh.
Solar kórsetken úlgi urpaqtan-urpaqqa aýysa kele, 1986 jylǵy jeltoqsan jańǵyryǵyna ákeldi. Jeltoqsan kóterilisi ulttyq rýhtyń ólmeıtinin dáleldedi. 1986 jylǵy jeltoqsan oqıǵasynda qurban bolǵandar R.Qaırat, A.Lázzat, S.Erbol, M.Sabıra aǵa-apalarymyz eren erlikterin aıtpaı ketýge bolmas. Qazaq jastary ortalyqta sherýler ótkizip, alańǵa shyqty. Ádildik qurýyn suraǵan beıbit jandardyń tilekterine qulaq asqysy kelmegen ozbyr, qatygez fashıser beıbit halyqty ıtke talatty, aıaýsyz janshydy, bas – kóz joq uryp soqty. Jeltoqsan kóterilisi Keńes odaǵynyń keregesin shaıqaltqan oqıǵalardyń biri boldy. Qanshama órimdeı jasóspirimder qanaty qaıyrylsa da, namysyn jerge taptatpaı, eńselerin bıik ustady. Sonymen 1991 jyly qazaq eli egemendikke qol jetkizip, óz aldyna táýelsiz memleket atandy.
Óleń joldarynda aıtylǵandaı «Jeltoqsan gúldi soldyryp, nurdy ońdyryp, kóńilde muńdy iz qaldyryp» qana qoıǵan joq, jas býynnyń ulttyq sanasyn oıatýmen, ulttyq namysyn kóterýine sebep boldy.
«Laýla, laýla jeltoqsannyń muzǵa jaqqan alaýy» - dep aqyn M.Shahanovjyrlaǵandaı 1991 jyly 16 jeltoqsan táýelsizdik tańyn týdyrdy.
Táýelsizdik – halyqtyń úni, ulttyń tili, qalyń qazaq, alty alashtyń meretoıy. 1991 jyl-elimizdiń «Qazaqstan» degen atpen búkil álemge tanylǵan jyly. Ár Qazaqstan azamaty memlekettik tildi, dástúrin qurmettep, dinin saqtap, Otandy qorǵaý kerek. Qazaqstan – bizdiń ortaq úıimiz! Ulttyq merekemiz –Táýelsizdik kúni qutty bolsyn, qazaq eli!