Mátinmen berilgen esepterdi shyǵarý
Matematıka 5 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Mátinmen berilgen esepterdi shyǵarý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarmen jattyǵýǵa arnalǵan mátinmen berilgen esepter týraly túsinik bere otyryp, eseptiń maǵynasyn túsinip oqyp durys taldaı bilýge, negizgi máseleni ajyrata bilýge daǵdylandyrý, alǵan bilimderin esep shyǵarý kezinde qoldana bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń matematıka pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, taldaý, saralaý, salystyrý, qoldaný, este saqtaý, izdený, logıkalyq oılaý qabiletterin damytý, tez esepteı bilýge úıretý.
Tárbıelilik: Oqýshyny ár nársege synı turǵydan qarap, durys túsinip qorytyndy shyǵara bilýge, oılaǵan oıyn ashyq jetkizýge, sabaqqa belsene qatysýǵa, ózi men ózgeniń eńbegin baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń tıpi: Oqýshylardyń bilimin júıeleý sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, baıandaý, suraq - jaýap, taldaý, esep sheshý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kespe qaǵazdar, jetondar, test, syzba sýretter, formýlalar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý:
a) Oqýshylarmen sálemdesý, sabaqqa daıyndyǵyn, qatysýyn tekserý
á) Synyptaǵy oqýshylardy 2 topqa bólemin
b) Sabaqtyń taqyrybymen, maqsatymen tanystyrý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý: 1). Oqytý arqyly tekserý №971; №1007
2) Suraq - jaýap
1. Ondyq bólshekter qalaı qosylady?
2. Ondyq bólshekterdi qosýda qosýdyń qandaı qasıetteri oryndalady?
3. Ondyq bólshekterdi qalaı azaıtamyz?
4. Natýral sannan ondyq bólshekti qalaı azaıtamyz?
5. Jartyny ondyq bólshek túrinde qalaı aıtamyz?
6. Shıekti ondyq bólshekpen qalaı aıtamyz?
2) « Kim jyldam?»
Top jetekshileri birine biri kespe qaǵazdar boıynsha tapsyrmalar beredi. Mysaly myna túrde: A1+B6; V3 - G2 t. s. s. Shyǵarylǵan esepter sanyna baılanysty jetondar alady.
--------- A --------- B ---------- V ---------- G
1 ------ 3, 89 ----- 0, 253 --- 4, 16 ----- 2, 5
2 ------ 1, 23 ------ 6, 2 ------- 3 -------- 4, 7
3 ------ 0, 245 ----- 5, 21 ---- 5, 023 --- 0, 291
4 ------- 4 ---------- 12 -------- 6, 4 ------ 2
3. Jańa bilimdi meńgertý
Jattyǵýǵa arnalǵan mátinmen berilgen esepter týraly maǵlumat berý. Taldaý, eseptiń berilgenin durys jazý.
1 - mysal. Aǵynsyz sýdaǵy qaıyqtyń jyldamdyǵy 13, 4 km/saǵ, al ózen aǵysynyń jyldamdyǵy 1, 7 km/saǵ. Qaıyq 1 saǵatta aǵysqa qarsy qandaı qashyqtyqty júrip ótedi.
Sheshýi: 13, 4 - 1, 7=11, 7
Jaýaby: 11, 7m
2 - mysal. AV kesindisi qandaı da bir núktemen eki bólikke bólingen. Birinshi bóliktiń uzyndyǵy 5, 6sm, ekinshi bóliktiń uzyndyǵy 4, 2sm. AV kesindisiniń uzyndyǵy nege teń?
Sheshýi: A * ----------------- S *---------------------- *V
AV=AS+VS=5, 6+4, 2=9, 8
Jaýaby? AV=9, 8sm
3 - mysal. Kólemderi birdeı (1smi - den) mys, kúmis jáne altyn alyndy. Mystyń massasy 8, 9g, kúmis mystan 1, 6g aýyr, altyn kúmisten 8, 8g aýyr. Altynnyń massasy qansha?
Sheshýi: Mys – 8, 9g
Kúmis – ------ 1, 6g artyq
Altyn --------- 8, 8g artyq.?
((8, 9+1, 6)+8, 8)=19, 3
Jaýaby: 19, 3g
4 - mysal. It 9, 1m/s jyldamdyqpen ózinen 264/5 m qashyqtyqta otyrǵan qoıanǵa júgirdi. 1 sekýndtan soń ıt pen qoıannyń arasy qansha metr bolady?
Sheshýi: 264/5 - 9, 1= 26, 8 - 9, 1= 17, 7 (m)
5 - mysal. Úshburyshtyń perımetri 6, 7sm. Onyń bir qabyrǵasy 2, 3sm, ekinshi qabyrǵasy birinshisinen 0, 5sm uzyn bolsa, úshinshi qabyrǵasynyń uzyndyǵyn tabyńdar.
---- V
A ---- S
Sheshýi: R=6, 7sm; R=AV+VS+AS; VS=R – (AV+AS)
AV=2, 3sm
AS = AV+0, 5sm=2, 3sm+0, 5sm=2, 8sm
VS= 6, 7 – (2, 3+2, 8)= 1, 6
Jaýaby: 1, 6sm
4. Sergitý sáti. «Kim jyldam?»
1. Almanyń jartysy nege uqsaıdy?
2. Matematıka sózinde neshe árip bar?
3. 15 mınýt bir saǵattyń qandaı bóligi?
4. Táýlikte neshe saǵat bar?
5. Kóbeıtindi qaı ýaqytta nólge teń bolady?
6. Shırek ǵasyrda neshe jyl bar?
7. Bir jaı san ba, qurama san ba?
5. Oqýlyqpen jumys. Esepter shyǵarý
№959, №964, 976, 1003, 1005
6. Bekitý. Interaktıvti taqtada.
1). Kim qatelesti?
Bir sharýa aqshadan qysylyp, ósimqor kórshisinen eki teńge qaryz suraıdy. Kórshisi qaryz berýge kelisip, mynadaı shart qoıady: «Men saǵan eki teńge emes 200 tıyn beremin, biraq sen ony maǵan ózin - ózi kóbeıtkendegi ósimmen qaıtarasyń»deıdi. Qınalyp turǵan sharýa birden kelisip, «eki teńgesi ne, eki júz tıyny ne báribir emes pe?» dep oılaıdy. Belgili merzimnen keıin sharýa kórshisine tórt teńge ákelip beredi. Biraq kórshisi 4 teńgeniń az ekenin aıtyp daý salady.
Qatelesken kim? Kórshi sharýadan neshe teńge qaıtarýyn talap etti?
2) Shyǵarmashylyq tapsyrma Sýretterdiń birneshe bólikterin boıap, boıalǵan jáne boıalmaǵan bólikterdi ondyq bólshekpen jazyńdar:
3) Balamaly test tapsyrmasy:
1. Ondyq bólshek túrinde jaz: 27/5
A) 3, 4
Á) 0, 34
B) 0, 034
V) 34
2. Qosýdy orynda: 19, 07+3, 23
A) 2, 3
Á) 22, 3
B) 0, 2, 23
V) 0, 223
3. Teńdeýdi shesh: h - (17, 035 - 13, 965) = 220, 1
A) 22, 348
Á) 2, 23485
B) 223, 485
V) 223
4. Ondyq bólshekterdi azaıt: 8, 65 – 7, 75
A) 3, 4
Á) 0, 9
B) 0, 09
V) 9
5. Ondyq bólshekti jaı bólshekke aınaldyr: 4, 34
A) 434/100
Á) 34/10
B) 434/1000
V) 34/100
7. Qorytyndy. Baǵalaý
Baǵalaý paraǵy
Refleksıa
Búgin sabaqta ne istedik_______________________________________
Bilemin
Úırengenim
Bilgim keledi
8. Úıge tapsyrma: №972, №1004
Shyǵarmashylyq tapsyrma: №1007
Sabaqtyń taqyryby: Mátinmen berilgen esepterdi shyǵarý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarmen jattyǵýǵa arnalǵan mátinmen berilgen esepter týraly túsinik bere otyryp, eseptiń maǵynasyn túsinip oqyp durys taldaı bilýge, negizgi máseleni ajyrata bilýge daǵdylandyrý, alǵan bilimderin esep shyǵarý kezinde qoldana bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń matematıka pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, taldaý, saralaý, salystyrý, qoldaný, este saqtaý, izdený, logıkalyq oılaý qabiletterin damytý, tez esepteı bilýge úıretý.
Tárbıelilik: Oqýshyny ár nársege synı turǵydan qarap, durys túsinip qorytyndy shyǵara bilýge, oılaǵan oıyn ashyq jetkizýge, sabaqqa belsene qatysýǵa, ózi men ózgeniń eńbegin baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń tıpi: Oqýshylardyń bilimin júıeleý sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, baıandaý, suraq - jaýap, taldaý, esep sheshý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kespe qaǵazdar, jetondar, test, syzba sýretter, formýlalar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý:
a) Oqýshylarmen sálemdesý, sabaqqa daıyndyǵyn, qatysýyn tekserý
á) Synyptaǵy oqýshylardy 2 topqa bólemin
b) Sabaqtyń taqyrybymen, maqsatymen tanystyrý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý: 1). Oqytý arqyly tekserý №971; №1007
2) Suraq - jaýap
1. Ondyq bólshekter qalaı qosylady?
2. Ondyq bólshekterdi qosýda qosýdyń qandaı qasıetteri oryndalady?
3. Ondyq bólshekterdi qalaı azaıtamyz?
4. Natýral sannan ondyq bólshekti qalaı azaıtamyz?
5. Jartyny ondyq bólshek túrinde qalaı aıtamyz?
6. Shıekti ondyq bólshekpen qalaı aıtamyz?
2) « Kim jyldam?»
Top jetekshileri birine biri kespe qaǵazdar boıynsha tapsyrmalar beredi. Mysaly myna túrde: A1+B6; V3 - G2 t. s. s. Shyǵarylǵan esepter sanyna baılanysty jetondar alady.
--------- A --------- B ---------- V ---------- G
1 ------ 3, 89 ----- 0, 253 --- 4, 16 ----- 2, 5
2 ------ 1, 23 ------ 6, 2 ------- 3 -------- 4, 7
3 ------ 0, 245 ----- 5, 21 ---- 5, 023 --- 0, 291
4 ------- 4 ---------- 12 -------- 6, 4 ------ 2
3. Jańa bilimdi meńgertý
Jattyǵýǵa arnalǵan mátinmen berilgen esepter týraly maǵlumat berý. Taldaý, eseptiń berilgenin durys jazý.
1 - mysal. Aǵynsyz sýdaǵy qaıyqtyń jyldamdyǵy 13, 4 km/saǵ, al ózen aǵysynyń jyldamdyǵy 1, 7 km/saǵ. Qaıyq 1 saǵatta aǵysqa qarsy qandaı qashyqtyqty júrip ótedi.
Sheshýi: 13, 4 - 1, 7=11, 7
Jaýaby: 11, 7m
2 - mysal. AV kesindisi qandaı da bir núktemen eki bólikke bólingen. Birinshi bóliktiń uzyndyǵy 5, 6sm, ekinshi bóliktiń uzyndyǵy 4, 2sm. AV kesindisiniń uzyndyǵy nege teń?
Sheshýi: A * ----------------- S *---------------------- *V
AV=AS+VS=5, 6+4, 2=9, 8
Jaýaby? AV=9, 8sm
3 - mysal. Kólemderi birdeı (1smi - den) mys, kúmis jáne altyn alyndy. Mystyń massasy 8, 9g, kúmis mystan 1, 6g aýyr, altyn kúmisten 8, 8g aýyr. Altynnyń massasy qansha?
Sheshýi: Mys – 8, 9g
Kúmis – ------ 1, 6g artyq
Altyn --------- 8, 8g artyq.?
((8, 9+1, 6)+8, 8)=19, 3
Jaýaby: 19, 3g
4 - mysal. It 9, 1m/s jyldamdyqpen ózinen 264/5 m qashyqtyqta otyrǵan qoıanǵa júgirdi. 1 sekýndtan soń ıt pen qoıannyń arasy qansha metr bolady?
Sheshýi: 264/5 - 9, 1= 26, 8 - 9, 1= 17, 7 (m)
5 - mysal. Úshburyshtyń perımetri 6, 7sm. Onyń bir qabyrǵasy 2, 3sm, ekinshi qabyrǵasy birinshisinen 0, 5sm uzyn bolsa, úshinshi qabyrǵasynyń uzyndyǵyn tabyńdar.
---- V
A ---- S
Sheshýi: R=6, 7sm; R=AV+VS+AS; VS=R – (AV+AS)
AV=2, 3sm
AS = AV+0, 5sm=2, 3sm+0, 5sm=2, 8sm
VS= 6, 7 – (2, 3+2, 8)= 1, 6
Jaýaby: 1, 6sm
4. Sergitý sáti. «Kim jyldam?»
1. Almanyń jartysy nege uqsaıdy?
2. Matematıka sózinde neshe árip bar?
3. 15 mınýt bir saǵattyń qandaı bóligi?
4. Táýlikte neshe saǵat bar?
5. Kóbeıtindi qaı ýaqytta nólge teń bolady?
6. Shırek ǵasyrda neshe jyl bar?
7. Bir jaı san ba, qurama san ba?
5. Oqýlyqpen jumys. Esepter shyǵarý
№959, №964, 976, 1003, 1005
6. Bekitý. Interaktıvti taqtada.
1). Kim qatelesti?
Bir sharýa aqshadan qysylyp, ósimqor kórshisinen eki teńge qaryz suraıdy. Kórshisi qaryz berýge kelisip, mynadaı shart qoıady: «Men saǵan eki teńge emes 200 tıyn beremin, biraq sen ony maǵan ózin - ózi kóbeıtkendegi ósimmen qaıtarasyń»deıdi. Qınalyp turǵan sharýa birden kelisip, «eki teńgesi ne, eki júz tıyny ne báribir emes pe?» dep oılaıdy. Belgili merzimnen keıin sharýa kórshisine tórt teńge ákelip beredi. Biraq kórshisi 4 teńgeniń az ekenin aıtyp daý salady.
Qatelesken kim? Kórshi sharýadan neshe teńge qaıtarýyn talap etti?
2) Shyǵarmashylyq tapsyrma Sýretterdiń birneshe bólikterin boıap, boıalǵan jáne boıalmaǵan bólikterdi ondyq bólshekpen jazyńdar:
3) Balamaly test tapsyrmasy:
1. Ondyq bólshek túrinde jaz: 27/5
A) 3, 4
Á) 0, 34
B) 0, 034
V) 34
2. Qosýdy orynda: 19, 07+3, 23
A) 2, 3
Á) 22, 3
B) 0, 2, 23
V) 0, 223
3. Teńdeýdi shesh: h - (17, 035 - 13, 965) = 220, 1
A) 22, 348
Á) 2, 23485
B) 223, 485
V) 223
4. Ondyq bólshekterdi azaıt: 8, 65 – 7, 75
A) 3, 4
Á) 0, 9
B) 0, 09
V) 9
5. Ondyq bólshekti jaı bólshekke aınaldyr: 4, 34
A) 434/100
Á) 34/10
B) 434/1000
V) 34/100
7. Qorytyndy. Baǵalaý
Baǵalaý paraǵy
Refleksıa
Búgin sabaqta ne istedik_______________________________________
Bilemin
Úırengenim
Bilgim keledi
8. Úıge tapsyrma: №972, №1004
Shyǵarmashylyq tapsyrma: №1007
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Uzyndyq jáne onyń ólshem birlikteri
