InfoHub Logo

«Men balanyń shyraǵyn jaǵý úshin mekteptemin...»
«Alty alashtyń balasy bas qosqanda qadirli oryn - muǵalimdiki»
M. Jumabaev
Qaı kezde de qazaq – qazaq bolǵaly bala, otbasy, tárbıe uǵymdaryn birinshi satyǵa qoıǵan dana babalarymyzdyń urpaǵynan ulasqan qarakóz qazaqtyń qyzy búginde «Ustaz - uly esim» dep Muhtar Áýezov atamyz ulaǵatty sózimen sıpattaǵandaı osy uly sózdi men de arqalap júrmin.

Ustaz bolý mártebe. Bul qyzmet qarapaıym kóringenimen adam ómirindegi jalpy tarıhtaǵy eń uly istiń biri bolyp qala beredi. Mektep meniń ekinshi úıim, ystyq uıam. Men munda shákirtterimdi bilim nárimen sýsyndatyp, tálimdi tárbıe berip, adamgershilik rýhta baǵyt - baǵdar berý arqyly men ózime erekshe bir kúsh - qýat, qaırat jiger alamyn. Boıyma osyndaı jiger qaırat daryp otyrǵanda bar yntammen izdenip, mekteptiń júregine aınalyp, oqytyp otyrǵan shákirtterimdi súıe otyryp, bilim oshaǵynyń qudiretti sáýlesi ispettes jarqyrap qyzmet etemin. Qazaq danalyǵynda «Shyraǵyń sónbesin» degen ádemi aıtylǵan qanatty sóz bar. Shyraǵyń sónbesin... ıá, rasynda da, balanyń shyraǵyn jaǵý bul astarlap aıtylyp otyrǵan eki sózden quralǵan sóz tirkesi. Alaıda munyń astary óte tereń ári kúrdeli basqalardy úırete júrip, óziń de boıyńa kóp nárseni sińiretin jaýapty qyzmet.

Shákárim atamyzdyń «adamnyń jaqsy ómir súrýine úsh sapa negiz bola alady: adal eńbek, minsiz aqyl, taza júrek. Bul sanalar adamdy dúnıege kelgen kúnnen bastap tárbıeleıdi» degen sózi bar. Iaǵnı, adamgershilikke tárbıeleý bilim berýmen ǵana shektelmeıdi. Aldymen júregiń taza, eńbegiń adal bolý kerek. Osyndaı taza júrek arqyly balanyń sezimine áser etý arqyly ishki dúnıesin oıatýdyń nátıjesinde onyń dúnıetanymyn qalyptastyrady. Osylaısha ul tárbıeleı otyryp jer ıesin, qyz tárbıeleı otyryp ultty tárbıeleımiz. Demek, qazaq eliniń, jurtynyń órkenıetti qoǵamda erkin ómir súrýi ult bolashyǵy ul - qyzdarymyzǵa tikeleı baılanysty bolsa, ul - qyzdarymyzdyń jas urpaqtyń taǵdyry bizdiń qolymyzda. Biz, ol ustazdar. Ustaz, ol men. Men – ustazbyn, men – zertteýshimin, men – uıymdastyrýshymyn, men – urpaqty keleshekke jetelep aparatyn tárbıeshimin. Meniń aldymda otyrǵan árbir jas jetkinshektiń erteńgi kúni amgershilikke mol, qoǵamdy órkendetýge qarymy jetetin azamat, tereń oılap, durys is - áreket etetin, barlyq tiri janǵa súıispenshilikpen qaraıtyn rýhanı baı tulǵa bolyp qalyptasýyn qalaımyn jáne qalyptastyramyn. Meni osy qıyn da qyzyq mamandyq eshqashan jalyqtyrǵan emes, qaıta ómir súrýge kúnnen-kúnge qulshynysymdy arttyryp, jańa joldar men sheshimderdi, jańa ádis – tásilderdi izdeýge ıtermeleıdi. Demek boıymdaǵy jastyq jigerimdi, kúsh - qýatymdy, jańashyldyǵymdy shákirt tárbıeleýge jumsaý kerek. Bolashaqta ósip – damýyna, jeke tulǵa bolyp qalyptasýyna men sebepker bolǵan shákirtterimdi bıik belesterden kórsem, ózimdi baqytty ustaz, baqytty adam retinde tolyqtaı sezinip bilemin. Osy esseni jaza otyryp tolqynysta bolyp oıymnyń qorytyndysy retinde óz shyǵarmashylyǵymnan týǵan myna óleń joldaryn usynsam dep edim.
Ustazdyq etem bilim berem jalyqpaımyn,
Beıbit eldiń aspanynda qalyqtaımyn.
Shákirtterim tursa ozyp ózimnen de,
Baqyttan bas aınalyp sharyqtaımyn.

Arman menen maqsatymdy anyqtaımyn,
Eńbektenem, izdenemin qalyspaımyn.
Shákirtterdi rýhy bıik uly adam etip,
Ómir atty qarıaǵa tabystaımyn.