Meniń otbasym
Orys tildi mektepaldy daıarlyq tobyna arnalǵan ashyq oqý is - áreketiniń tehnologıalyq kartasy
Pán muǵalimi: Ibragımova E. I.
Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń túri: Qazaq tili
Toby: mektepaldy daıarlyq toby
Taqyryby: Meniń otbasym.
Maqsaty:
1. Balalardyń «Otbasy» taqyryby boıynsha bilimderin keńeıtý, otbasynda kimder turatynyn, otbasy músheleriniń ne isteı alatynyn aıta alýǵa úıretý.
2. Sýret boıynsha sóılemder qurap aıtýǵa mashyqtaný. Sózder men sóılemderdi oryndy qoldana bilýge daǵdylandyrý, til damytý.
3. Ózara syılastyqqa, kishipeıildilikke, otbasy múshelerin qurmettep, syılaýǵa tárbıeleý.
Qoldanylatyn kórneki quraldar: balalardyń otbasymen túsken fotosýretteri, úlestirmeli materıaldar, taqyrypqa saı slaıdtar, pıktogram sýretter.
Qajetti qural - jabdyqtar: ınteraktıvti taqta men qalamy, kórneki sýretter, qazaq álippesiniń magnıtti áripteri.
Ádis - tásilder: mnemotehnıka, ıntervú (suhbat), oıyn ádisteri.
Bılıngvaldi komponent:
Meniń otbasym – moıa semá
Ana – mat, mama
Áke – otes, papa
Ata – dedýshka
Áje – babýshka
Aǵa – starshıı brat
Ápke – starshaıa sestra
İni – mladshıı brat
Sińli, qaryndas – mladshaıa sestra
Oqý is - áreketiniń kezeńderi Pedagogtiń is - áreketi Balalardyń
is - áreketi
Motıvasıa - lyq qozǵaýshy
Uıymdastyrý - shylyq - izdenistik
Refleksıalyq
– túzetýshilik 1. Shattyq sheńberine turǵyzý.
Sálemetsińder me, balalar!
Sálemetsizder me, qonaqtar!
Amansyń ba, altyn kún!
Amansyń ba, kók aspan!
Amansyń ba, dostarym!
Senderdi kórip qýanam!
Endeshe, balalar, oryndaryńa jaıǵasyńdar.
- Qane, balalar, men senderge bir jumbaq jasyraıyn, sheshýin taýyp kórińder!
Jumbaq:
Maǵan da, saǵan da,
Jaqyn, týys adamdar.
Bári de óz jurtyń,
Aıtyńdar, olar, kim?
- Otbasy.
- Durys aıtasyńdar, balalar! Bizge eń jaqyn, eń qymbat jandar otbasynda turady. Ata, áje, áke, ana, aǵa, ápke, sińli, qaryndas – otbasy bolyp esepteletinin sender bilesińder. Olar bir - birin jaqsy kóredi, syılaıdy jáne qamqorlyq jasap júredi. Otbasy taqyrybynda bilimderińdi keńeıtý maqsatynda búgingi oqý is - áreketimizdiń taqyrybyn«Meniń otbasym» dep atap otyrmyz.
«Ǵajaıyp sát».
- Balalar, búgingi oqý is - áreketimizdiń qonaǵy - «Balapan» telearnasynyń keıipkeri – Bilimpaz ata. Ol bizben tikeleı telekópirge shyqqaly tur. Káne, ekranǵa nazar aýdaraıyq!
Bilimpaz ata:
- Sálemetsińder me, balapandar! Meniń atym - Bilimpaz ata! Men senderdiń otbasylaryń jaıynda bilgim keledi jáne otbasy taqyrybynda bilimderińdi tekserip kórmekpin. Ol úshin senderge ár túrli tapsyrmalar daıyndap ákeldim. Sol tapsyrmalardy múdirmeı oryndasańdar, «Bilimdi balapan» ataǵyna ıe bolasyńdar. Al, endeshe, iske sát, balaqaılar!
1. «Kimdi kórip tursyń?» oıyny. Balalarǵa ekrannan otbasy músheleri flıpchart - projektor arqyly bir birden kórsetiledi. Balalar kimdi kórip turǵandaryn aıtady.
Mysaly:
- Balalar, kózderińdi jumyńdar... endi kózderińdi ashyńdar, ekrannan kimdi kórip tursyń?
- Men atany kórip turmyn.
(oıyn osylaı jalǵasady).
2. Muǵalim: - Balalar, endi senderdi «Balamen betpe - bet» stýdıasyna shaqyramyn. Bul stýdıada óz otbasylaryń týraly qysqasha áńgimeleıtin bolasyńdar.
- Bul fotosýrette kimniń otbasy?
- Bul – meniń otbasym.
- Mynaý kim?
- Mynaý – meniń anam.
- Anańnyń aty kim?
- Onyń aty – Elena.
- Sen otbasyńmen qaıda qydyryp júrsiń?
- Men otbasymmen saıabaqta qydyryp júrmin.
- Qandaı keremet! Rahmet! - degen sıaqty suraq - jaýap boıynsha eki bala arasynda ıntervú ádisi júredi.
3. Muǵalim: - Balalar, sender úıde ata - analaryńa kómektesesińder me? Qalaı kómektesesińder? Ne isteısińder?
Kelesi tapsyrma «Kim ne isteıdi?» dep atalady. Mnemotehnıka ádisi boıynsha sýretpen jumys. Balalarǵa úlestirmeli sýretter taratylady. Balalar berilgen sýretterdi baılanystyryp sóılem quraıdy:
Anam tamaq pisiredi.
Ákem kitap oqıdy.
Atam teledıdar kóredi.
Aǵam sýret salady.
İnim tekshemen oınaıdy.
Ápkem sabaq oqıdy.
4. Muǵalim: - Balalar, kim otbasy týraly maqal - mátel biledi?
Otbasy týraly maqal - mátelder:
1. Otan - otbasynan bastalady.
2. Otbasy – shaǵyn memleket.
3. Ata – báıterek.
4. Balaly úı – bazar.
5. Aǵasy bardyń – jaǵasy bar,
İnisi bardyń – tynysy bar.
6. Ana súti boı ósiredi,
Ata tili oı ósiredi.
7. Ata – anańdy qurmette,
Úlkenderdi qurmette!
8. Ana – bulaq,
Áke – asqar taý,
Bala – japyraq.
Sergitý sáti.
Ekrannan beıne sergitý jattyǵýy jiberiledi.
5. Saýsaq jattyǵýy.
Otbasy týraly sanamaqty aıtaıyq.
Bir úıde biz nesheýmiz?
Kel, sanaıyq, ekeýmiz.
Bas barmaǵym – ákem,
Balań úırek - anam,
Ortan terek – aǵam,
Shyldyr shúmek – men,
Kishkene bóbek – sen.
Bir úıde biz nesheýmiz?
Bir úıde biz beseýmiz.
6. - Balalar, áke, áje degen sózder qaı árip pen dybystan bastalady?
- Á árpi men dybysynan bastalady.
- Á árpi qandaı dybys?
- Daýysty dybys.
- Á árpinen keletin sózderdi aıta qoıyńdar.
- Áje, áke, átkenshek, árip, átesh, Ásıa, Áset, t. b.
- Taǵy qandaı sózderde á árpi bar ekenin myna «Sıqyrly kitaptan» kóreıik (ekrannan á árpi týraly múltfılm júredi).
7. Dybystyq jattyǵý.
«Joǵalǵan áripter». Áripter magnıttik taqtada shashylyp japsyrylady. Balaǵa áje, áke sózderi beriledi. Bala sol sózdiń quramyndaǵy áripterdi tez taýyp, sóz qurastyrýy kerek. Sodan soń alaqanymyzdy bir - birine soǵyp, shapalaqtap sózderdi býynǵa bólemiz: á - ke, á - je.
8.«Sulbasyn tap» oıyny. Ekrannan ata, áje, áke, analardyń sýretteri sulbasymen beriledi. Balalar otbasy múshelerin sulbasymen durys sáıkestendiredi jáne ataıdy.
9. Al, balalar, sender otbasy týraly taqpaq bilesińder me? Bilseńder, aıta qoıyńdar.
Atam meniń aqyldy,
Ájem meniń meıirimdi.
Ákem meniń qaıratty,
Anam meniń ádemi.
Moı otes rodnoı – áke,
Mama mılaıa – ana.
Moıa babýshka – áje,
Dobryı dedýshka – ata.
Anam, anam, aq anam,
Men ózińdeı aq balań.
Aıtqan tildi alamyn,
Jumsaǵanda baramyn.
Aıalaǵan anashym,
Mápelegen anashym.
Meniń saǵan tilegim,
Qartaımashy anashym.
Mama, mama, mamataı,
Seni jaqsy kóremin.
Meıramyńmen quttyqtap,
Saǵan gúldi beremin.
Meniń ájem, aq ájem,
Ul men qyzdyń baǵy ájem.
Ertegi aıtyp ber deseń,
Aıtyp berer taǵy ájem.
Atalar, ájeler,
Aǵalar, ápkeler, (bári hormen)
Analar, balalar,
Ár úıde bar olar.
10. «Bul kim?» onlaın mozaıka oıyny. Balalarǵa onlaın mozaıka oıyny oınatylady. Bólingen pazl sýret qurastyrylýy kerek. Qurastyrylǵannan keıin kimniń sýreti shyqqanyn aıtady.
«Men... jaqsy kóremin» dıdaktıkalyq oıyny.
Ekrannan pıktogramlar kórsetiledi. Balalar pıktogram arqyly otbasyn, otbasy múshelerin jaqsy kóretindikterin aıtady.
Mysaly: Men atamdy (ájemdi, anamdy, ákemdi,...) jaqsy kóremin. Biz otbasymyzdy jaqsy kóremiz.
Bilimpaz ata:
- Jaraısyńdar, balapandar! Men senderdiń bilimderińe rıza bolyp turmyn. Barlyǵyń da «Bilimdi balapan» ataǵyna laıyqsyńdar. Men basqa da búldirshinderge barýym kerek. Kelesi kezdeskenshe, saý bolyńdar!
- Sizge kóp rahmet, Bilimpaz ata, saý bolyńyz!
- Balalar, búgingi oqý is - áreketimizde kimder týraly aıttyq?
- Ne úırendik?
- Senderge oqý is - áreketimiz unady ma?
- Endeshe, ornymyzdan turyp, topqa baramyz.
Balalar shattyq sheńberine turyp, sálemdesedi, taqpaqtaryn aıtady.
Balalar jumbaq sheshedi.
Balalar Bilimpaz atany tyńdaıdy.
Balalar flıpchart ekran arqyly kimdi kórip turǵanyn aıtyp beredi.
Ár bala óz otbasy jaıly fotosýret boıynsha áńgimelep beredi. Eki bala shyǵyp bir - birimen suhbattasady (ıntervú alady).
Balalar sýret boıynsha otbasynda kimniń ne isteıtinin aıtyp beredi.
Balalar otbasyna baılanysty maqal - mátelder aıtady.
Balalar qımyl - qozǵalys arqyly oryndaıdy, mýzykaǵa sáıkes bıleıdi.
Óleń joldaryn qaıtalap, mazmunyna sáıkes saýsaqtaryn búgip, qımyl jasaıdy.
Balalar Á árpi bar sózderdi eske túsirip, sózderdi aıtady, múltfılm tamashalaıdy.
Balalar magnıtti taqtadaǵy shashylǵan áripterden sóz qurastyrady.
Balalar otbasy múshelerin sulbasymen sáıkestendiredi (ınteraktıvti qalam qoldanylady).
Balalar otbasy týraly taqpaqtaryn mánerlep aıtyp beredi.
Balalar 1 - 2 taqpaqty pıktogramlar arqyly aıtady.
Balalar ınteraktıvti qalamnyń kómegimen mozaıkany qurastyrady.
Balalar pıktogramlar arqyly aıtyp beredi.
Balalar belsendi leksıkany hormen,
jeke - jeke qaıtalaıdy
Kútiletin nátıje:
Biledi: otbasy múshelerin qazaqsha atap, olardyń ne isteıtinin aıta biledi;
Igeredi: úlkenge qurmet, kishige izet kórsetý kerektigin ıgeredi;
Meńgeredi: sýretterdi sóıletip, otbasy múshelerin – áje, ata, áke, ana, aǵa, ápke, ini,
sińli, qaryndasty ajyratyp, olardy oryndy ataı alady.
Pán muǵalimi: Ibragımova E. I.
Bilim berý salasy: Qatynas
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń túri: Qazaq tili
Toby: mektepaldy daıarlyq toby
Taqyryby: Meniń otbasym.
Maqsaty:
1. Balalardyń «Otbasy» taqyryby boıynsha bilimderin keńeıtý, otbasynda kimder turatynyn, otbasy músheleriniń ne isteı alatynyn aıta alýǵa úıretý.
2. Sýret boıynsha sóılemder qurap aıtýǵa mashyqtaný. Sózder men sóılemderdi oryndy qoldana bilýge daǵdylandyrý, til damytý.
3. Ózara syılastyqqa, kishipeıildilikke, otbasy múshelerin qurmettep, syılaýǵa tárbıeleý.
Qoldanylatyn kórneki quraldar: balalardyń otbasymen túsken fotosýretteri, úlestirmeli materıaldar, taqyrypqa saı slaıdtar, pıktogram sýretter.
Qajetti qural - jabdyqtar: ınteraktıvti taqta men qalamy, kórneki sýretter, qazaq álippesiniń magnıtti áripteri.
Ádis - tásilder: mnemotehnıka, ıntervú (suhbat), oıyn ádisteri.
Bılıngvaldi komponent:
Meniń otbasym – moıa semá
Ana – mat, mama
Áke – otes, papa
Ata – dedýshka
Áje – babýshka
Aǵa – starshıı brat
Ápke – starshaıa sestra
İni – mladshıı brat
Sińli, qaryndas – mladshaıa sestra
Oqý is - áreketiniń kezeńderi Pedagogtiń is - áreketi Balalardyń
is - áreketi
Motıvasıa - lyq qozǵaýshy
Uıymdastyrý - shylyq - izdenistik
Refleksıalyq
– túzetýshilik 1. Shattyq sheńberine turǵyzý.
Sálemetsińder me, balalar!
Sálemetsizder me, qonaqtar!
Amansyń ba, altyn kún!
Amansyń ba, kók aspan!
Amansyń ba, dostarym!
Senderdi kórip qýanam!
Endeshe, balalar, oryndaryńa jaıǵasyńdar.
- Qane, balalar, men senderge bir jumbaq jasyraıyn, sheshýin taýyp kórińder!
Jumbaq:
Maǵan da, saǵan da,
Jaqyn, týys adamdar.
Bári de óz jurtyń,
Aıtyńdar, olar, kim?
- Otbasy.
- Durys aıtasyńdar, balalar! Bizge eń jaqyn, eń qymbat jandar otbasynda turady. Ata, áje, áke, ana, aǵa, ápke, sińli, qaryndas – otbasy bolyp esepteletinin sender bilesińder. Olar bir - birin jaqsy kóredi, syılaıdy jáne qamqorlyq jasap júredi. Otbasy taqyrybynda bilimderińdi keńeıtý maqsatynda búgingi oqý is - áreketimizdiń taqyrybyn«Meniń otbasym» dep atap otyrmyz.
«Ǵajaıyp sát».
- Balalar, búgingi oqý is - áreketimizdiń qonaǵy - «Balapan» telearnasynyń keıipkeri – Bilimpaz ata. Ol bizben tikeleı telekópirge shyqqaly tur. Káne, ekranǵa nazar aýdaraıyq!
Bilimpaz ata:
- Sálemetsińder me, balapandar! Meniń atym - Bilimpaz ata! Men senderdiń otbasylaryń jaıynda bilgim keledi jáne otbasy taqyrybynda bilimderińdi tekserip kórmekpin. Ol úshin senderge ár túrli tapsyrmalar daıyndap ákeldim. Sol tapsyrmalardy múdirmeı oryndasańdar, «Bilimdi balapan» ataǵyna ıe bolasyńdar. Al, endeshe, iske sát, balaqaılar!
1. «Kimdi kórip tursyń?» oıyny. Balalarǵa ekrannan otbasy músheleri flıpchart - projektor arqyly bir birden kórsetiledi. Balalar kimdi kórip turǵandaryn aıtady.
Mysaly:
- Balalar, kózderińdi jumyńdar... endi kózderińdi ashyńdar, ekrannan kimdi kórip tursyń?
- Men atany kórip turmyn.
(oıyn osylaı jalǵasady).
2. Muǵalim: - Balalar, endi senderdi «Balamen betpe - bet» stýdıasyna shaqyramyn. Bul stýdıada óz otbasylaryń týraly qysqasha áńgimeleıtin bolasyńdar.
- Bul fotosýrette kimniń otbasy?
- Bul – meniń otbasym.
- Mynaý kim?
- Mynaý – meniń anam.
- Anańnyń aty kim?
- Onyń aty – Elena.
- Sen otbasyńmen qaıda qydyryp júrsiń?
- Men otbasymmen saıabaqta qydyryp júrmin.
- Qandaı keremet! Rahmet! - degen sıaqty suraq - jaýap boıynsha eki bala arasynda ıntervú ádisi júredi.
3. Muǵalim: - Balalar, sender úıde ata - analaryńa kómektesesińder me? Qalaı kómektesesińder? Ne isteısińder?
Kelesi tapsyrma «Kim ne isteıdi?» dep atalady. Mnemotehnıka ádisi boıynsha sýretpen jumys. Balalarǵa úlestirmeli sýretter taratylady. Balalar berilgen sýretterdi baılanystyryp sóılem quraıdy:
Anam tamaq pisiredi.
Ákem kitap oqıdy.
Atam teledıdar kóredi.
Aǵam sýret salady.
İnim tekshemen oınaıdy.
Ápkem sabaq oqıdy.
4. Muǵalim: - Balalar, kim otbasy týraly maqal - mátel biledi?
Otbasy týraly maqal - mátelder:
1. Otan - otbasynan bastalady.
2. Otbasy – shaǵyn memleket.
3. Ata – báıterek.
4. Balaly úı – bazar.
5. Aǵasy bardyń – jaǵasy bar,
İnisi bardyń – tynysy bar.
6. Ana súti boı ósiredi,
Ata tili oı ósiredi.
7. Ata – anańdy qurmette,
Úlkenderdi qurmette!
8. Ana – bulaq,
Áke – asqar taý,
Bala – japyraq.
Sergitý sáti.
Ekrannan beıne sergitý jattyǵýy jiberiledi.
5. Saýsaq jattyǵýy.
Otbasy týraly sanamaqty aıtaıyq.
Bir úıde biz nesheýmiz?
Kel, sanaıyq, ekeýmiz.
Bas barmaǵym – ákem,
Balań úırek - anam,
Ortan terek – aǵam,
Shyldyr shúmek – men,
Kishkene bóbek – sen.
Bir úıde biz nesheýmiz?
Bir úıde biz beseýmiz.
6. - Balalar, áke, áje degen sózder qaı árip pen dybystan bastalady?
- Á árpi men dybysynan bastalady.
- Á árpi qandaı dybys?
- Daýysty dybys.
- Á árpinen keletin sózderdi aıta qoıyńdar.
- Áje, áke, átkenshek, árip, átesh, Ásıa, Áset, t. b.
- Taǵy qandaı sózderde á árpi bar ekenin myna «Sıqyrly kitaptan» kóreıik (ekrannan á árpi týraly múltfılm júredi).
7. Dybystyq jattyǵý.
«Joǵalǵan áripter». Áripter magnıttik taqtada shashylyp japsyrylady. Balaǵa áje, áke sózderi beriledi. Bala sol sózdiń quramyndaǵy áripterdi tez taýyp, sóz qurastyrýy kerek. Sodan soń alaqanymyzdy bir - birine soǵyp, shapalaqtap sózderdi býynǵa bólemiz: á - ke, á - je.
8.«Sulbasyn tap» oıyny. Ekrannan ata, áje, áke, analardyń sýretteri sulbasymen beriledi. Balalar otbasy múshelerin sulbasymen durys sáıkestendiredi jáne ataıdy.
9. Al, balalar, sender otbasy týraly taqpaq bilesińder me? Bilseńder, aıta qoıyńdar.
Atam meniń aqyldy,
Ájem meniń meıirimdi.
Ákem meniń qaıratty,
Anam meniń ádemi.
Moı otes rodnoı – áke,
Mama mılaıa – ana.
Moıa babýshka – áje,
Dobryı dedýshka – ata.
Anam, anam, aq anam,
Men ózińdeı aq balań.
Aıtqan tildi alamyn,
Jumsaǵanda baramyn.
Aıalaǵan anashym,
Mápelegen anashym.
Meniń saǵan tilegim,
Qartaımashy anashym.
Mama, mama, mamataı,
Seni jaqsy kóremin.
Meıramyńmen quttyqtap,
Saǵan gúldi beremin.
Meniń ájem, aq ájem,
Ul men qyzdyń baǵy ájem.
Ertegi aıtyp ber deseń,
Aıtyp berer taǵy ájem.
Atalar, ájeler,
Aǵalar, ápkeler, (bári hormen)
Analar, balalar,
Ár úıde bar olar.
10. «Bul kim?» onlaın mozaıka oıyny. Balalarǵa onlaın mozaıka oıyny oınatylady. Bólingen pazl sýret qurastyrylýy kerek. Qurastyrylǵannan keıin kimniń sýreti shyqqanyn aıtady.
«Men... jaqsy kóremin» dıdaktıkalyq oıyny.
Ekrannan pıktogramlar kórsetiledi. Balalar pıktogram arqyly otbasyn, otbasy múshelerin jaqsy kóretindikterin aıtady.
Mysaly: Men atamdy (ájemdi, anamdy, ákemdi,...) jaqsy kóremin. Biz otbasymyzdy jaqsy kóremiz.
Bilimpaz ata:
- Jaraısyńdar, balapandar! Men senderdiń bilimderińe rıza bolyp turmyn. Barlyǵyń da «Bilimdi balapan» ataǵyna laıyqsyńdar. Men basqa da búldirshinderge barýym kerek. Kelesi kezdeskenshe, saý bolyńdar!
- Sizge kóp rahmet, Bilimpaz ata, saý bolyńyz!
- Balalar, búgingi oqý is - áreketimizde kimder týraly aıttyq?
- Ne úırendik?
- Senderge oqý is - áreketimiz unady ma?
- Endeshe, ornymyzdan turyp, topqa baramyz.
Balalar shattyq sheńberine turyp, sálemdesedi, taqpaqtaryn aıtady.
Balalar jumbaq sheshedi.
Balalar Bilimpaz atany tyńdaıdy.
Balalar flıpchart ekran arqyly kimdi kórip turǵanyn aıtyp beredi.
Ár bala óz otbasy jaıly fotosýret boıynsha áńgimelep beredi. Eki bala shyǵyp bir - birimen suhbattasady (ıntervú alady).
Balalar sýret boıynsha otbasynda kimniń ne isteıtinin aıtyp beredi.
Balalar otbasyna baılanysty maqal - mátelder aıtady.
Balalar qımyl - qozǵalys arqyly oryndaıdy, mýzykaǵa sáıkes bıleıdi.
Óleń joldaryn qaıtalap, mazmunyna sáıkes saýsaqtaryn búgip, qımyl jasaıdy.
Balalar Á árpi bar sózderdi eske túsirip, sózderdi aıtady, múltfılm tamashalaıdy.
Balalar magnıtti taqtadaǵy shashylǵan áripterden sóz qurastyrady.
Balalar otbasy múshelerin sulbasymen sáıkestendiredi (ınteraktıvti qalam qoldanylady).
Balalar otbasy týraly taqpaqtaryn mánerlep aıtyp beredi.
Balalar 1 - 2 taqpaqty pıktogramlar arqyly aıtady.
Balalar ınteraktıvti qalamnyń kómegimen mozaıkany qurastyrady.
Balalar pıktogramlar arqyly aıtyp beredi.
Balalar belsendi leksıkany hormen,
jeke - jeke qaıtalaıdy
Kútiletin nátıje:
Biledi: otbasy múshelerin qazaqsha atap, olardyń ne isteıtinin aıta biledi;
Igeredi: úlkenge qurmet, kishige izet kórsetý kerektigin ıgeredi;
Meńgeredi: sýretterdi sóıletip, otbasy múshelerin – áje, ata, áke, ana, aǵa, ápke, ini,
sińli, qaryndasty ajyratyp, olardy oryndy ataı alady.