«Myń bir maqal, júz bir jumbaq» saıysy
Maqsaty: Oqýshylardy rýhanı, zerdelilik jaǵynan tárbıeleý, maqal máteldiń aıyrmashylyǵymen uqsastyǵyn ajyratý, ártúrli formalar men ádister arqyly sóz ónerin baýlý, shyǵarmashylyq qabiletterin damytý.
Mindeti: Tárbıe jumysyn qyzǵylyqty, tartymdy, utymdy uıymdastyrý arqyly ózderin tikeleı qatystyra otyryp, taǵylym berý, qazirgi ómir talabyna saı qalyptastyrý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, úlestirmeli kartochkalar, plakat.
Jospary: 1 - týr. Jumbaqshylar saıysy Kórermenderge jumbaq
2 - týr. Maqalshylar saıysy Kórermenderge maqal
3 - týr. Sheshýshi saıys
Án.
Muǵalim: Al endi saıysymyzdy bastamas buryn qoldaryńdaǵy sandar arqyly topqa bólinemiz. Sodan keıin «Tobyńdy tap» oıynyn oınaımyz. Oıynnyń sharty: jeke kartochkalar úlestiriledi. Onda maqaldyń sózderi býynǵa bólinip jazylǵan, sol sózderden maqal qurasaq, tobymyzdyń atyn tabamyz.
«Qyran» toby: Kóp tú - kir - se kól
«Suńqar» toby A - na shal - qar kó – liń
«Tulpar» toby Á - ke as - qar taý - yń
Jumbaqshylar saıysy (Ortaǵa 9 oqýshy shyǵady)
1. Qyran tobyna:
1 - oqýshy Áıneksiz bir aınań bar Ózińe kóp paıdasy Mekteptegi, úıdegi Jigerińniń aınasy
(Kúndelik)
2. Aıtqanyńnyń bári dóp, Aqylyńnyń máni kóp Adam sıpap aıalar Al óziniń jany joq
(Kitap)
3. Súıreń - súıreń etedi, İz qaldyryp ketedi
(Qalam)
2 - oqýshy
1. Qarap tursań ózine Sýret túser kózińe Ol sýretiń uqsaıdy Dál qazirgi ózińe
(Aına)
2. Tańerteń tórt aıaqty Túste eki aıaqty Keshke úsh aıaqty
(Adamnyń sábı, jigit, qart kezi)
3. Bes jandy Bir jansyzǵa mińgesedi Ústinde aq taqyrdyń iz kesedi
(Qalam)
3 - oqýshy
1. Boıy eki - aq qarys Sıyp tur 25 arys
(Syzǵysh)
2. Biz, biz edik biz edik Biz jaltyraǵan qyz edik Tań atqansha jaıyldyq Tań atqan soń joıyldyq
(Juldyz)
3. Kóshede ul - qyzdy Tártippen júrgizdi
(Baǵdarsham)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady
2. «Suńqar» tobyna:
1 - oqýshy.
1. Tyqyrlatyp taqtaıdy Túni boıy jatpaıdy
(Tyshqan)
2. Jaqynnan - alystan Keltiredi habar tanystan
(Telefon)
3. Tańǵalarlyq bir ıt bar Úı baǵady úrmeıdi Aıaǵy joq júrmeıdi Ruqsatsyz ol ıtten Úıge eshkim kirmeıdi
(Qulyp)
2 - oqýshy.
1. Qurǵaq jerde saqtaısyń, Mensiz tamaq tatpaısyń
(Tuz)
2. Biri úlken, biri kishi Týysqan bes kisi
(Bes saýsaq)
3. Qardaı appaq Baldaı tátti - aq
(Qant)
3 - oqýshy
1. Aıaǵy joq - júredi Aýzy joq - sóıleıdi
(Hat)
2. Shyr - shyr etedi Qulaǵyńnan ótedi Ustaı alsań sóılep ketedi
(Telefon)
3. Kúnde oǵan qaraımyn
Shashymdy men taraımyn
(Aına)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady.
3.«Tulpar» tobyna:
1 - oqýshy
1. Aıaǵy bireý, qoly joq, Shıyr - shıy joly kóp Ózi sóıleı bilmeıdi Salǵan izi sóıleıdi
(Qaryndash)
2. Sýdan shashaq shashylar Sý toqtasa basylar
(Fontan)
3. Áýeden kúbi tústi Kúbiniń túbi tústi
(Naızaǵaı)
2 - oqýshy
1. Tońǵaqty tanıdy,
Betińdi qarıdy
(Aıaz)
2. Ol kúndi kúzetedi
Kún ony kúzetedi
(Kúnbaǵys)
3. Aıdalada aq otaý
Aýyzy muryny joq otaý
(Jumyrtqa)
3 - oqýshy
1. Eki aǵaıyndy
Ekeýi de bir úıde
Birin - biri kórmeıdi
(eki kóz)
2. Qabat - qabat qaptama
Aqylyń bolsa attama
(kitap)
3. Eki aınasy bar
Eki naızasy bar
Tórt syldyrmaǵy bar
Bir shybyrtqysy bar
(sıyr)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady
Kórermender jumbaǵy: Qara teri tamshylaıdy
Ózin - ózi qamshylaıdy
(bult)
2. Maqalshylar saıysy: (Ortaǵa upaıy kóp úsh oqýshy shyǵady(
Maqaldyń jalǵasyn tabý.
1 - Oqýshy
1. Jaqsy bala – qyzyq ---
Jaman bala – kúıik
2. Óner aǵyp jatqan ---
Bulaq
3. Oınap sóıleseń de,---
Oılap sóıle
2 - Oqýshy
1. Ata - báıterek ---
Bala – japyraq
2. Tilińmen júgirme ---
Bilimmen júgir
3. Elińdi súıseń ---
Erlik isteısiń
3 – Oqýshy
1. Eńbektiń nany tátti ---
Jalqaýdyń jany tátti
2. Kóp bil, ---
Az sóıle
Kórermenderge maqal:
Ótirik – qańbaq,
Shyn salmaq
Tatýlyq tabylmas baqyt
3 - týr. Sheshýshi saıys. Jeńgen oqýshy ortada qalady
Tóle bı
Joryqtan oralǵan jigit Tóle bıdiń úıine kelip, jol ústinde kórgen bilgenin áńgimelep otyrady
- Aýyl irgesine jaqyndaı bergende 2 - 3 jasar balasyn moınyna mingizip, 1 arqa sheńgeldi arqalap kele jatqan áıeldi kórdim. Tikenek ústinde otyrǵan balany erge – aldyma otyrǵyzaıyn desem, sheshesiniń moıynynan aıyrylmaı qoıdy.
- Kirpi sheshe balasyn arqalap júrip ósiredi
Tóle bıdiń jaýabyn tabyńyz
- Ananyń tikenekti arqasy da balaǵa mamyqtaı jumsaq, - depti Tóle bı
Mindeti: Tárbıe jumysyn qyzǵylyqty, tartymdy, utymdy uıymdastyrý arqyly ózderin tikeleı qatystyra otyryp, taǵylym berý, qazirgi ómir talabyna saı qalyptastyrý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, úlestirmeli kartochkalar, plakat.
Jospary: 1 - týr. Jumbaqshylar saıysy Kórermenderge jumbaq
2 - týr. Maqalshylar saıysy Kórermenderge maqal
3 - týr. Sheshýshi saıys
Án.
Muǵalim: Al endi saıysymyzdy bastamas buryn qoldaryńdaǵy sandar arqyly topqa bólinemiz. Sodan keıin «Tobyńdy tap» oıynyn oınaımyz. Oıynnyń sharty: jeke kartochkalar úlestiriledi. Onda maqaldyń sózderi býynǵa bólinip jazylǵan, sol sózderden maqal qurasaq, tobymyzdyń atyn tabamyz.
«Qyran» toby: Kóp tú - kir - se kól
«Suńqar» toby A - na shal - qar kó – liń
«Tulpar» toby Á - ke as - qar taý - yń
Jumbaqshylar saıysy (Ortaǵa 9 oqýshy shyǵady)
1. Qyran tobyna:
1 - oqýshy Áıneksiz bir aınań bar Ózińe kóp paıdasy Mekteptegi, úıdegi Jigerińniń aınasy
(Kúndelik)
2. Aıtqanyńnyń bári dóp, Aqylyńnyń máni kóp Adam sıpap aıalar Al óziniń jany joq
(Kitap)
3. Súıreń - súıreń etedi, İz qaldyryp ketedi
(Qalam)
2 - oqýshy
1. Qarap tursań ózine Sýret túser kózińe Ol sýretiń uqsaıdy Dál qazirgi ózińe
(Aına)
2. Tańerteń tórt aıaqty Túste eki aıaqty Keshke úsh aıaqty
(Adamnyń sábı, jigit, qart kezi)
3. Bes jandy Bir jansyzǵa mińgesedi Ústinde aq taqyrdyń iz kesedi
(Qalam)
3 - oqýshy
1. Boıy eki - aq qarys Sıyp tur 25 arys
(Syzǵysh)
2. Biz, biz edik biz edik Biz jaltyraǵan qyz edik Tań atqansha jaıyldyq Tań atqan soń joıyldyq
(Juldyz)
3. Kóshede ul - qyzdy Tártippen júrgizdi
(Baǵdarsham)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady
2. «Suńqar» tobyna:
1 - oqýshy.
1. Tyqyrlatyp taqtaıdy Túni boıy jatpaıdy
(Tyshqan)
2. Jaqynnan - alystan Keltiredi habar tanystan
(Telefon)
3. Tańǵalarlyq bir ıt bar Úı baǵady úrmeıdi Aıaǵy joq júrmeıdi Ruqsatsyz ol ıtten Úıge eshkim kirmeıdi
(Qulyp)
2 - oqýshy.
1. Qurǵaq jerde saqtaısyń, Mensiz tamaq tatpaısyń
(Tuz)
2. Biri úlken, biri kishi Týysqan bes kisi
(Bes saýsaq)
3. Qardaı appaq Baldaı tátti - aq
(Qant)
3 - oqýshy
1. Aıaǵy joq - júredi Aýzy joq - sóıleıdi
(Hat)
2. Shyr - shyr etedi Qulaǵyńnan ótedi Ustaı alsań sóılep ketedi
(Telefon)
3. Kúnde oǵan qaraımyn
Shashymdy men taraımyn
(Aına)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady.
3.«Tulpar» tobyna:
1 - oqýshy
1. Aıaǵy bireý, qoly joq, Shıyr - shıy joly kóp Ózi sóıleı bilmeıdi Salǵan izi sóıleıdi
(Qaryndash)
2. Sýdan shashaq shashylar Sý toqtasa basylar
(Fontan)
3. Áýeden kúbi tústi Kúbiniń túbi tústi
(Naızaǵaı)
2 - oqýshy
1. Tońǵaqty tanıdy,
Betińdi qarıdy
(Aıaz)
2. Ol kúndi kúzetedi
Kún ony kúzetedi
(Kúnbaǵys)
3. Aıdalada aq otaý
Aýyzy muryny joq otaý
(Jumyrtqa)
3 - oqýshy
1. Eki aǵaıyndy
Ekeýi de bir úıde
Birin - biri kórmeıdi
(eki kóz)
2. Qabat - qabat qaptama
Aqylyń bolsa attama
(kitap)
3. Eki aınasy bar
Eki naızasy bar
Tórt syldyrmaǵy bar
Bir shybyrtqysy bar
(sıyr)
Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵady
Kórermender jumbaǵy: Qara teri tamshylaıdy
Ózin - ózi qamshylaıdy
(bult)
2. Maqalshylar saıysy: (Ortaǵa upaıy kóp úsh oqýshy shyǵady(
Maqaldyń jalǵasyn tabý.
1 - Oqýshy
1. Jaqsy bala – qyzyq ---
Jaman bala – kúıik
2. Óner aǵyp jatqan ---
Bulaq
3. Oınap sóıleseń de,---
Oılap sóıle
2 - Oqýshy
1. Ata - báıterek ---
Bala – japyraq
2. Tilińmen júgirme ---
Bilimmen júgir
3. Elińdi súıseń ---
Erlik isteısiń
3 – Oqýshy
1. Eńbektiń nany tátti ---
Jalqaýdyń jany tátti
2. Kóp bil, ---
Az sóıle
Kórermenderge maqal:
Ótirik – qańbaq,
Shyn salmaq
Tatýlyq tabylmas baqyt
3 - týr. Sheshýshi saıys. Jeńgen oqýshy ortada qalady
Tóle bı
Joryqtan oralǵan jigit Tóle bıdiń úıine kelip, jol ústinde kórgen bilgenin áńgimelep otyrady
- Aýyl irgesine jaqyndaı bergende 2 - 3 jasar balasyn moınyna mingizip, 1 arqa sheńgeldi arqalap kele jatqan áıeldi kórdim. Tikenek ústinde otyrǵan balany erge – aldyma otyrǵyzaıyn desem, sheshesiniń moıynynan aıyrylmaı qoıdy.
- Kirpi sheshe balasyn arqalap júrip ósiredi
Tóle bıdiń jaýabyn tabyńyz
- Ananyń tikenekti arqasy da balaǵa mamyqtaı jumsaq, - depti Tóle bı