Mine, qandaı aqqala!
Sabaqtyń taqyryby: Mine, qandaı aqqala!
Sabaqtyń maqsaty: Tabıǵat erekshelikterin, onyń ásemdigin baıqaý. Japsyrý sabaǵy arqyly beıne jasap úıretý.
Bilimdiligi: Balalarǵa aqqala qura bilýdi (qys pen jaz) úıretý. Qys pen jazdyń, sýyq jáne jyly tústerdiń aıyrmashylyǵyn ajyratý, tús erekshelikterin baıqaý. Jelimmen durys jumys isteý daǵdysyn pysyqtaý. Aqqala qandaı túste bolatynyn anyqtaý jáne bekitý.
Damytýshylyǵy: Balalardyń oı qıalyn damytý, beıneleý ónerine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Qaıshymen qıý arqyly qol, saýsaq usaq motorıkasyn damytý. Tabıǵat sulýlyǵyn sezine bilý, aıalaı bilý.
Tárbıeligi: Estetıkalyq talǵamyn arttyrý, ádemilikti, ásemdikti kóre bilýge, ujym bolyp jumys jasaýǵa, uqyptylyqqa, tıanaqtylyqqa tárbıeleý.
Qajetti materıaldar: Jelim, kók tústi qatyrma qaǵaz, túrli - tústi qaǵazdar, qaıshy, ártúrli janrda salynǵan sýretter. Úntaspa, súlgi, sandyq, Aqqalanyń sýreti, doptar.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: oıyn elementteri, suraq - jaýap, kórnekilik
Sabaqtyń barysy:
Balalar, búgin taǵy bir jańa kún keldi. Ol bizge bar jylýymen «Qaıyrly kún!» deıdi. Qane, bizde sálemdeseıik.
Balalar qonaqtarmen amandasady.
Dostarymen amandasady.
Júrektegi jylýdy bar álemge syılańdar.
Kóterińki kóńilmen sabaǵymyzdy bastaıyq.
- Balalar, aıtyńdarshy, qazir jyldyń qaı mezgili? (Qys)
- Al, kim qys týraly taqpaq biledi? (Balalardyń taqpaqtary)
Qandaı qyzyq qys degen?
Bárin sheber istegen.
Baqsha, baýdy, taýdy da
Boıaǵan aq túspenen.
Qandaı sýyq qys degen?
Qaltyraıdy qus degen.
Qulaqshyndy kımeseń
Qulaǵyńdy tistegen.
Qys degeniń aımaq pa?
Qatyp jatqan qaımaq pa?
Quldyraımyz shanamen,
Qyr basynan saı jaqqa.
Bizdiń baıtaq dalada
Asqar taýda, qalada.
Bıyl ǵajap is boldy
Tańǵajaıyp qys boldy.
İ. Suraq – jaýap:
1. Tústerdi neshege bólemiz?
2. «Sýyq túster» dep qandaı tústerdi aıtamyz?
3. «Jyly túster» dep qaı tústerdi aıtamyz?
4. Kóktem mezgilin beınelegende qandaı tústerdi kóbirek qoldanamyz?
5. Qys mezgiline qandaı tústerdi kóp qoldanamyz?
6. Jaz mezgiline she?
İİ. Oıyn: «Sýyq jáne jyly túster»
Oıynnyń sharty: Balalar, men senderge túrli tústi doptardy kórsetemin. Sender jyly tús bolsa shapalaqtaımyz, al eger sýyq tús bolsa shapalaq urmaımyz.
İİİ. Suraq – jaýap:
1. Portrettik janr degenimiz ne?
2. Natúrmort janry degenimiz ne?
3. Peızaj degen ne?
İÚ. Sýretpen jumys.
Túrli janrdaǵy sýretter kórsetedi. Oǵan qarap otyryp balalar sýrettiń qandaı janrǵa jatatyndyǵyn aıtady (peızaj, portret, natúrmort). Balalar jaýaby tyńdalady.
Ú. Topqa hat keledi.
- Balalar, bizderge hat kelipti. Kimmen kelgenin kóreıikshi.
Hat bizge Afrıka elinde mekendeıtin ańdardan kelipti.
Sálemetsizder me, balalar?! Biz qys mezgiliniń qandaı bolatynyn bilmeımiz. Óıtkeni, biz turatyn elde qys bolmaıdy, qar jaýmaıdy. Al senderde jyldyń bir mezgili qys eken. Qys qyzyqty, qar jaýyp, syrǵanaq teýip, aqqala jasaıtyndaryńdy estidik. Bizde sol qysty, aqqalany kórgimiz keledi. Bizge kómektesesizder me? Bizge hat arqyly aqqalanyń sýretin jiberseńizder, qýanyp qalar edik.
- Balalar, ańdarǵa kómek beremiz be?
- Nege olar aqqalany ózderi soǵyp almaıdy eken a?
- Durys aq, ol jaqta qar jaýmaıdy.
- Al, biz olarǵa aqqalany qalaı jasap bersek eken? Qardan soǵyp beremiz be? Qalaı oılaısyzdar?
- Balalar, biz olarǵa qardan jasalǵan aqqalany poshta arqyly jibere almaımyz ǵoı. Erip ketedi. Sondyqtan biz olarǵa aqqalany qaǵazdan jasap bereıik.
• Sergitý sáti. Qysta shańǵy tebemiz,
Dýmandatyp óńirdi.
Jazda gúlder teremiz,
Demalamyz kóńildi.
- Balalar, endi bizder qys mezgili týraly biletinimizdi ortaǵa salaıyq.
Jyl mezgilderine baılanysty mýzyka tyńdaý (qustar, ózen, jańbyr, naızaǵaı, jel, boran).
Oıyn: «Sıqyrly sandyq»
- Balalar, mine sıqyrly sandyq. Káne, ishinde ne bar eken? Oı, balalar, sandyq ashylmaıdy ǵoı. Endi ne isteımiz? Sandyq ashylý úshin sıqyrly sóz aıtý kerek. Káne bárimiz birge «Sıqyrly sandyq ashylshy, ishinen shashý shashylshy» dep aıtaıyq. Mine, sandyq ishinde qys jáne jaz mezgilin beıneleıtin sýretter bar eken, qazir (ár toptan bir) eki baladan shyǵyp, ár mezgilge baılanysty sýretterdi durys tańdap alý. Berilgen sýretter ( aıaz ata, shyrsha, gúl, kóbelek, shańǵy)
- Balalar, myna sýretterge qarańdarshy, ne beınelengen?
- Aqqala neshe bólikten jáne qandaı pishinnen turady?
- Aqqalanyń kózi, murny, aýzy qandaı? Basynda ne bar?
- Aqqala týraly kim taqpaq biledi?
Qar jaýǵanda top bala,
Soqty kelip aqqala.
Murny sábiz, úp úshkir.
Kózi kómir, qap qara.
Kóne shelek basynda,
Sypyrǵyshy qolynda.
Muz aıdynǵa oınaýǵa
Kelgendeı aq ol munda.
Jumystan buryn qol qımyly usaq motorıkasyna arnalǵan jattyǵý.
Aq jańbyr jaýady,
Tamshylar tamady.
Jylǵalar aǵady,
Jańartyp aýany
Aq jańbyr jaýady.
- Balalardyń óz betinshe jumystary.
Jumys barysynda balalarǵa japsyrý ádisin esterine túsirip, ártúrli keńes berip otyrý.
- Balalardyń jumysyn taldaý.
Sizder búgingi sabaqta jaqsy jumys jasadyńdar. Myna aqqalalardy ańdarǵa poshta arqyly jibereıik. Ańdar qýanyp qalsyn.
- Bárińe raqmet!
Búgingi sabaq osymen aıaqtaldy
Sabaqtyń maqsaty: Tabıǵat erekshelikterin, onyń ásemdigin baıqaý. Japsyrý sabaǵy arqyly beıne jasap úıretý.
Bilimdiligi: Balalarǵa aqqala qura bilýdi (qys pen jaz) úıretý. Qys pen jazdyń, sýyq jáne jyly tústerdiń aıyrmashylyǵyn ajyratý, tús erekshelikterin baıqaý. Jelimmen durys jumys isteý daǵdysyn pysyqtaý. Aqqala qandaı túste bolatynyn anyqtaý jáne bekitý.
Damytýshylyǵy: Balalardyń oı qıalyn damytý, beıneleý ónerine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Qaıshymen qıý arqyly qol, saýsaq usaq motorıkasyn damytý. Tabıǵat sulýlyǵyn sezine bilý, aıalaı bilý.
Tárbıeligi: Estetıkalyq talǵamyn arttyrý, ádemilikti, ásemdikti kóre bilýge, ujym bolyp jumys jasaýǵa, uqyptylyqqa, tıanaqtylyqqa tárbıeleý.
Qajetti materıaldar: Jelim, kók tústi qatyrma qaǵaz, túrli - tústi qaǵazdar, qaıshy, ártúrli janrda salynǵan sýretter. Úntaspa, súlgi, sandyq, Aqqalanyń sýreti, doptar.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: oıyn elementteri, suraq - jaýap, kórnekilik
Sabaqtyń barysy:
Balalar, búgin taǵy bir jańa kún keldi. Ol bizge bar jylýymen «Qaıyrly kún!» deıdi. Qane, bizde sálemdeseıik.
Balalar qonaqtarmen amandasady.
Dostarymen amandasady.
Júrektegi jylýdy bar álemge syılańdar.
Kóterińki kóńilmen sabaǵymyzdy bastaıyq.
- Balalar, aıtyńdarshy, qazir jyldyń qaı mezgili? (Qys)
- Al, kim qys týraly taqpaq biledi? (Balalardyń taqpaqtary)
Qandaı qyzyq qys degen?
Bárin sheber istegen.
Baqsha, baýdy, taýdy da
Boıaǵan aq túspenen.
Qandaı sýyq qys degen?
Qaltyraıdy qus degen.
Qulaqshyndy kımeseń
Qulaǵyńdy tistegen.
Qys degeniń aımaq pa?
Qatyp jatqan qaımaq pa?
Quldyraımyz shanamen,
Qyr basynan saı jaqqa.
Bizdiń baıtaq dalada
Asqar taýda, qalada.
Bıyl ǵajap is boldy
Tańǵajaıyp qys boldy.
İ. Suraq – jaýap:
1. Tústerdi neshege bólemiz?
2. «Sýyq túster» dep qandaı tústerdi aıtamyz?
3. «Jyly túster» dep qaı tústerdi aıtamyz?
4. Kóktem mezgilin beınelegende qandaı tústerdi kóbirek qoldanamyz?
5. Qys mezgiline qandaı tústerdi kóp qoldanamyz?
6. Jaz mezgiline she?
İİ. Oıyn: «Sýyq jáne jyly túster»
Oıynnyń sharty: Balalar, men senderge túrli tústi doptardy kórsetemin. Sender jyly tús bolsa shapalaqtaımyz, al eger sýyq tús bolsa shapalaq urmaımyz.
İİİ. Suraq – jaýap:
1. Portrettik janr degenimiz ne?
2. Natúrmort janry degenimiz ne?
3. Peızaj degen ne?
İÚ. Sýretpen jumys.
Túrli janrdaǵy sýretter kórsetedi. Oǵan qarap otyryp balalar sýrettiń qandaı janrǵa jatatyndyǵyn aıtady (peızaj, portret, natúrmort). Balalar jaýaby tyńdalady.
Ú. Topqa hat keledi.
- Balalar, bizderge hat kelipti. Kimmen kelgenin kóreıikshi.
Hat bizge Afrıka elinde mekendeıtin ańdardan kelipti.
Sálemetsizder me, balalar?! Biz qys mezgiliniń qandaı bolatynyn bilmeımiz. Óıtkeni, biz turatyn elde qys bolmaıdy, qar jaýmaıdy. Al senderde jyldyń bir mezgili qys eken. Qys qyzyqty, qar jaýyp, syrǵanaq teýip, aqqala jasaıtyndaryńdy estidik. Bizde sol qysty, aqqalany kórgimiz keledi. Bizge kómektesesizder me? Bizge hat arqyly aqqalanyń sýretin jiberseńizder, qýanyp qalar edik.
- Balalar, ańdarǵa kómek beremiz be?
- Nege olar aqqalany ózderi soǵyp almaıdy eken a?
- Durys aq, ol jaqta qar jaýmaıdy.
- Al, biz olarǵa aqqalany qalaı jasap bersek eken? Qardan soǵyp beremiz be? Qalaı oılaısyzdar?
- Balalar, biz olarǵa qardan jasalǵan aqqalany poshta arqyly jibere almaımyz ǵoı. Erip ketedi. Sondyqtan biz olarǵa aqqalany qaǵazdan jasap bereıik.
• Sergitý sáti. Qysta shańǵy tebemiz,
Dýmandatyp óńirdi.
Jazda gúlder teremiz,
Demalamyz kóńildi.
- Balalar, endi bizder qys mezgili týraly biletinimizdi ortaǵa salaıyq.
Jyl mezgilderine baılanysty mýzyka tyńdaý (qustar, ózen, jańbyr, naızaǵaı, jel, boran).
Oıyn: «Sıqyrly sandyq»
- Balalar, mine sıqyrly sandyq. Káne, ishinde ne bar eken? Oı, balalar, sandyq ashylmaıdy ǵoı. Endi ne isteımiz? Sandyq ashylý úshin sıqyrly sóz aıtý kerek. Káne bárimiz birge «Sıqyrly sandyq ashylshy, ishinen shashý shashylshy» dep aıtaıyq. Mine, sandyq ishinde qys jáne jaz mezgilin beıneleıtin sýretter bar eken, qazir (ár toptan bir) eki baladan shyǵyp, ár mezgilge baılanysty sýretterdi durys tańdap alý. Berilgen sýretter ( aıaz ata, shyrsha, gúl, kóbelek, shańǵy)
- Balalar, myna sýretterge qarańdarshy, ne beınelengen?
- Aqqala neshe bólikten jáne qandaı pishinnen turady?
- Aqqalanyń kózi, murny, aýzy qandaı? Basynda ne bar?
- Aqqala týraly kim taqpaq biledi?
Qar jaýǵanda top bala,
Soqty kelip aqqala.
Murny sábiz, úp úshkir.
Kózi kómir, qap qara.
Kóne shelek basynda,
Sypyrǵyshy qolynda.
Muz aıdynǵa oınaýǵa
Kelgendeı aq ol munda.
Jumystan buryn qol qımyly usaq motorıkasyna arnalǵan jattyǵý.
Aq jańbyr jaýady,
Tamshylar tamady.
Jylǵalar aǵady,
Jańartyp aýany
Aq jańbyr jaýady.
- Balalardyń óz betinshe jumystary.
Jumys barysynda balalarǵa japsyrý ádisin esterine túsirip, ártúrli keńes berip otyrý.
- Balalardyń jumysyn taldaý.
Sizder búgingi sabaqta jaqsy jumys jasadyńdar. Myna aqqalalardy ańdarǵa poshta arqyly jibereıik. Ańdar qýanyp qalsyn.
- Bárińe raqmet!
Búgingi sabaq osymen aıaqtaldy