Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 11 saǵat buryn)
Muqaǵalı - máńgilik ǵumyr!
Tárbıe saǵatynyń taqyryby: Muqaǵalı - máńgilik ǵumyr!
Maqsaty: Aqıyq aqynnyń ómirinen maǵlumat berý, óleńderin mánerlep oqý, Muqaǵalı Maqataev poezıasynyń halyqqa keń taralaýyna jáne onyń shyǵarmalarynyń syry nede ekenin tanytý, aqyn óleńderin oqı otyryp, adamgershilikke, shyndyqty aıta bilýge, adaldyqqa, ádemilikke ánnen lázzat ala bilýge, izdenimpazdyqqa tárbıeleý. Oqýshy shyǵarmashylyq qabiletterin damyta túsý.
Kórnekiligi: Aqynnyń sýreti, qanatty sózder, kitap kórmesi, gúlder, býkletter, slaıdtar.
Jospary:
1. «Ushqan uıa», «Bilim baspaldaqtary»
2. «Poezıa mınýty»
3. «Poemany jatqa oqý».
4. «Jyr arnadym, aqynǵa!»

Kirispe sóz.
Qýat alyp Abaıdyń til kúshinen,
Jyr jazamyn Abaıdyń úlgisimen.
Abaı bolyp tabynsam bir kisige,
Abaı bolyp túńilem bir kisiden.
Ólmeý úshin, qulqyndy jemdeý úshin,
Men - daǵy óleń jazbaımyn ermek úshin.
Jazdym úlgi jastarǵa bermek úshin,
Abaı jaqqan bir sáýle sónbeý úshin,- dep Abaıdy úlgi tutyp, sóz qudiretin tanytqan, aıbyndy aqynymyz Muqaǵalı Maqataevqa búgingi keshimizdi arnamaqshymyz. Jyl kerýeni alǵa jyljyǵan saıyn Muqaǵalı Maqataeavtyń artyna qaldyrǵan óshpes murasy jaryq juldyzdaı jarq etip, kún sáýlesin shashyp turǵandaı seziledi. Abaımen úndes Muqaǵalıdaı perzenti bar halyq - shynymen, baqyttty halyq. Muqaǵalı - aqıyq aqyn. Ár jas talantty urpaq osy Muqaǵalı aqynnyń óleńderinen sýsyndaıtyny anyq. Muqaǵalı aqyndy qazaq ádebıetinde ózindik ereksheligin kórsetip dáleldep ketken aqyn dep bilemiz. Ózi aıtqandaı: « «Jazylar estelikter men týraly,-» deıdi aqyn. Jaryq dúnıedegi az ǵumyrynda máńgilikpen jalǵasatynyn aqynnyń sezimtal júregi sezgen sıaqty. Iá, aqyn týraly estelikter jazylyp jatyr. Ýaqyt ótken saıyn Muqaǵalı aqynnyń tulǵasy aqıqat pen ańyzǵa aınalǵan. Onyń poezıasy - halqymyzdyń baılyǵy. Ol halqymen birge bıiktep, birge jasaıtyn aqyn. Endeshe dúldúl aqıyq aqynymyzǵa arnalǵan «Muqaǵalı máńgilik ǵumyr!» atty ashyq tárbıe saǵatymyzdy bastaımyz.
1.«Ushqan uıa» (Ómiri týraly. Arýjan men Sarbına). «Bilim baspaldaqtary» (Bilim alǵan oqý oryndary).
2.«Poezıa mınýty.» (Aqyn óleńderin jatqa oqý. Gúldana, Aıaýlym, Qarylǵa, Kamıla, Arýjan, Aıatbek, Aqjibek).
3.«Poemany jatqa oqý». (Aıatbek aqynnyń «Aqqýlar uıyqtaǵanda», «Raıymbek, Raıymbek» poemalarynan úzindi oqıdy).
4. «Jyr arnadym, aqynǵa»

Júrgizýshi: Óleń – óner, ony týa bitken daryn ıesi, shyn talant qana dúnıege ákeledi, júrek pen sezimniń otyna orap aq qaǵazǵa túsiredi.
Aqynnyń óleńderi ózi aıtqandaı talaı bolashaqtarǵa aryz jazyp, ketkenin bilemiz. Endeshe sol máńgilik kóshtiń syrly áýenine, jadymyzda máńgilik jańǵyratyn jyr joldaryna qulaq salaıyq.

Sharamyzdyń birinshi bólimi: «Ushqan uıa» bólimine kezek bereıik. Arýjan men Sarbına aqyn ómiri, shyǵarmashylyǵy, oqý oryndary týraly tolyq málimet beredi. Nazar salyp, tyńdap alamyz.
Júrgizýshi: Jazylar estelikter men týraly,
Bireýler jan edi der ór tulǵaly.
Bireýler tulpar edi der de, múmkin,
Bútindelmeı ketken bir er - turmany,- dep, aqıyq aqyn ózi jyrlaǵandaı, tárbıelik sharamyzdyń kelesi bólimi «Poezıa mınýty» dep atalady. M. Maqataevtyń óziniń tól týyndylaryn jatqa oqý úshin kezekti oqýshylarǵa beremiz.
Óteshova Arýjan 8 - synyp oqýshysy. M. Maqataev «Kúrsinbeshi!» óleńin jatqa oqıdy.
M. Maqataevtyń «Sezim» atty óleńimen Jeńis Qarylǵany orataǵa shaqyramyz.
Talapova Aıaýylym. M. Maqataevtyń «Taýdaǵy kóktem» óleńin bizge jatqa mánerlep oqyp beredi.
Stamgazıeva Gúldana. M. Maqataev. «Aryz jazyp keteıin».
Aýhatqyzy Gúlbaýshan. M. Maqataev. «Lashynǵa».
Serikova Aqjibek. M. Maqataev. «Jolym meniń bolmaı júr».
Tursynov Aıatbek. M. Maqataev. «Shyda, shyda, shydaı tús!».

Júrgizýshi: Byltyrǵy oqý jylynda aýdandyq «Muqaǵalı oqýlaryna» qatysyp, atalymǵa ıe bolyp kelgen 8 - synyp oqýshysy Tursynov Aıatbekke kezek beremiz. Ol aqynnyń «Aqqýlar uıyqtaǵanda» jáne «Raıymbek, Raıymbek» poemalaryn jatqa oqıdy.

Júrgizýshi: Kelesi bólimimiz «Jyr arnadym, aqynǵa!» dep atalady. Bul bóliminde oqýshylarymyz óz júrekterinen shyqqan óleńderin oqıdy.
Mektebimizde Muqaǵalıdaı sıaqty óleń jazatyn oqýshylarymyz bar. Kezek bereıik.
Júrgizýshi: Muqaǵalı aqynyń poezıasy búginde ánge aınaldy. Onyń sózine jazylǵan ánderi qanshama. Ánderi halyq júreginen berik oryn alyp, qýanyshy men qaıǵysyn bólisetin jan serigine aınaldy.
Hasanova Aqgúlimniń oryndaýynda M. Maqataevtyń sózine jazylǵan «Esińe meni alǵaısyń!» atty ánge kezek beremiz.

Qorytyndy:
Qarasaz, qara shalǵyn óleńde óstim
Jyr jazsam, oǵan jurtym eleńdestiń.
... Ólse óler Muqaǵalı Maqataev,
Óltire almas alaıda óleńdi eshkim.
Iá, óleń ólmeıdi. Endeshe ony jazǵan aqyn da ólmeıdi. Aqynnyń óleńin eńkeıgen qarttan eńbektegen balasyna biledi dep aıtsam qatelespeıtin shyǵarmyn. Aryz jazyp ketken aqynnyń artyna iz qaldyrǵan sózderin júregimizden oryn tapty. Tarlan talant Muqaǵalı aqyn da ýaqyt ótken saıyn daralanyp, bıikke órlep, týǵan halqymen birge jasaýda.
Muqaǵalı murasy – halyq qazynasy.
Muqaǵalı poezıasy árbir mezgilmen birge, ár urpaqpen birge máńgilik jasaı beredi dep oılaımyz. Keshimizdi jabyq dep jarıalaımyn. Sizderge qatysqandaryńyzǵa, tyńdaǵandaryńyzǵa kópten - kóp rahmet aıtamyz.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama