InfoHub Logo

Atyraý oblysy,
Isataı aýdany, Zıneden selosy,
Iý. Gagarın atyndaǵy orta mekteptiń
mektepaldy daıarlyq synybynyń tárbıeshisi
Kýrmasheva Nýrgýl Mýhambetkalıevna

Páni: Saýat ashý
Sabaqtyń taqyryby: O dybysy men árpi
Maqsaty: 1) O dybysy jáne onyń árip tańbasymen tanystyrý. Sóz oılap tabý, sóılem qurap aıtýǵa úıretý.
2) Balalardyń sózdik qorlaryn molaıtý, oılaý qabiletin, dúnıetanymyn keńeıtý, tilin damytý.
3) Uqyptylyqqa, otansúıgishtikke tárbıeleý.
Ádisi: túsindirý, suraq-jaýap, toptastyrý, oıyn.
Kórnekiligi: kespe áripter, sýretter, syzbalar, álippe dápteri.
Pánaralyq baılanysy: til damytý, aınalamen tanystyrý.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý.
Jyl mezgili, aı aty, apta kúni.
İİ. Ótkendi qaıtalaý.
1-slaıd.
a) Suraq-jaýap:
- Dybys degen ne?
- Dybystar neshege bólinedi?
- Árip dep neni aıtamyz
- Áripterdi ne isteımiz?
2-slaıd.
á) Oıyn «Qaı dybystan bastalady?»
Sýret ataýlary qandaı dybystan bastalyp turǵanyn taýyp, tıisti áripke syzyq arqyly qos.
Almurt – A, shar – Sh, pil – P, radıo – R, nan – N, ýyq – Ý, laq – L, taraq – T, ıogýrt – I, ǵaryshker – Ǵ t. s. s.

İİİ. Jańa sabaq. 3-slaıd.
a) Taqtaǵa «Baýyrsaq» ertegisiniń sýreti ilinedi. Keıipkerlerin ataıdy. Bular neler? - Jabaıy ańdar.
- Olar qaıda ómir súredi?
- Ormanda.
- «Orman» sózi qandaı dybystan bastalyp tur?
- O dybysynan.
- Endeshe búgin biz O dybysymen tanysamyz.
Dybysty aıtyp kórip daýysty dybys ekenin anyqtaıdy. Eshqandaı kedergisiz erkin aıtylady, sozyp aıta alamyz.
á) - Endi ertegige qaıta oralaıyq. Baýyrsaqty túlkige jebizbeý úshin jabaıy ańdardyń tapsyrmasyn oryndaıyq. Sol arqyly o dybysymen tanysatyn bolamyz.
4-slaıd.

1. Qoıannyń tapsyrmasy.
« Ne artyq?» oıyny. Sýrette zattardyń ishinde ne artyq, qalǵanyn bir sózben qalaı ataýǵa bolady?
- Alma artyq, qalǵany oıynshyqtar.
- Oıynshyq sózi o dybysynan bastalady.
5-slaıd.
Árip tańbasymen tanystyrý. Nege uqsas?
- Dóńgelekke, dopqa, toqashqa.
6-slaıd.

2. Qasqyrdyń tapsyrmasy.
«Ornyn tap» oıyny. O dybysynyń ornyn tabý. Sózdiń basynda, ortasynda, keıbir basqa tilden engen sózderde sózdiń sońynda kezdesedi.
Oramal, oıý, otyrǵysh – sóz basynda;
Dop, monshaq, dombyra – sóz ortasynda;
Palto, kreslo - sóz sońynda.
Sózderdi býynǵa bólý.
7-slaıd.

3. Aıýdyń tapsyrmasy.
Dáptermen jumys: o árpin jazý.
a) aýada jazyp qol jattyqtyrý;
á) eki jolǵa baspa árpin toltyryp jazý.
Sergitý sáti:
Ormandaǵy aıýdyń,
Qulpynaıy kóp eken
Terip-terip alaıyq,
Qaltamyzǵa salaıyq.
8-slaıd.

4. Túlkiniń tapsyrmasy.
OTAN, TOǴAI, TON sózderine dybystyq taldaý jasaý.
- Otanymyz qalaı atalady?
- Otan týraly qandaı taqpaq bilesińder?
5. Baýyrsaq pen birge myna býyndardy oqıyq:
9-slaıd.
O-ı oı oı t-oı toı toı
O-r or or t-or tor tor
O-l ol ol t-ol tol tol
Oı-na oına oına Aı-na Aı-na
Baýyrsaq atasy men ájesine qaıtyp kelip, olar óte qatty qýanyp jatyr. Senderge rıza bolyp alǵystaryn bildirýde.
10-slaıd
«Kim zerek?» oıyny.
Daýysty dybystardy qyzyl tústi úıge, daýyssyz dybystardy kók tústi úıge syzyq arqyly qos.

İV. Qorytyndy.
Suraq-jaýap:
- Búgin biz qandaı dybyspen tanystyq?
- O dybysy qandaı dybys eken?
- Árip tańbasy nege uqsas?
-O dybysyna baılanysty sózder aıtý.
Madaqtaý.