Ómirdi tanyp bilýge qushtarlyq
Aqtóbe oblysy, Baıǵanın aýdany,
Qaraýylkeldi orta mektebiniń
ózin - ózi taný páni muǵalimi Áripova Maral
Taqyryby: Ómirdi tanyp bilýge qushtarlyq
Ózin - ózi taný 3 synyp
Maqsaty: «Ómir» uǵymynyń adamgershilik qundylyq retindegi mánin ashý.
Mindetteri:
- ómirdi taný týraly túsinikterin keńeıtý;
- ómirdi tanyp bilýge qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý;
- ómirdi súıýge, jaqsy ómir súrýge tárbıeleý
Kórneki quraldar: oqýlyq, dápter, úntaspa, syzba.
Ádis - tásilderi: túsindirý, suraq - jaýap, áńgimeleý
Uıymdastyrýshylyq: Oqýshylardy sabaqqa baǵyttap, sabaqtyń taqyrybymen tanystyrý.
5 t
Tártip, talap, tynyshtyq, tazalyq, tatýylyq
Úı tapsyrmasy: Adam bolǵym keledi
Jańa sabaq:
Tynyshtyq sáti:
- Balalar, yńǵaılanyp, erkin otyryńdar. Kózderińdi jumsańdar da bolady. Bizge kún jarqyrap, sáýlesin mol tógip tur. Aýa tap - taza. Kógildir aspan. Qustar saırap dalanyń sánin keltirip tur. Osylardyń bári óz jaqsylyǵyn barlyq adamǵa, barlyq tirshilik ıelerine birdeı kórsetip tur. Adamdar da sondaı bolsa eken, shirkin.... Árbir tiri jan ıesi: kip - kishkentaı qumyrsqalardan bastap qustar da, ańdar men janýarlar da, adamdar da óziniń ómiri úshin qulshynyp, urpaǵy úshin tirshilik etip júr. Bári de osy ashyq aspan aıasynda, beıbit elde ómirge kelgenine qýanyshty, bolashaǵyna senimmen qaraıdy. Osyndaı jaqsy nıetpen burynǵy qalpymyzǵa keleıik.
Áńgimelesý
Muǵalim oqýshylarǵa ómir súrýdiń mánin uǵyndyrý jáne sol boıynsha olarǵa da óz pikirlerin aıttyrý úshin áńgimelesý júrgizedi.
• Ómirdi taný ne úshin qajet?
• Óz qyzyǵýshylyqtaryń týraly áńgimelep berińder.
Dáptermen jumys: altyn balyqtan «Ózin - ózi tanýdan ne úırengileriń keletinin» suraǵan tilekterińdi aıtyp berińder.
Balalardyń jaýaptary tyńdalyp, muǵalim tarapynan túıindeledi:
- Durys aıtasyńdar. Adam uzaq, jaqsy, baqytty ómir súrý úshin ómirdi súıý kerek. Al ómir ózinen, aınalasyndaǵy adamdardan, qorshaǵan tabıǵattan quralady. Sol sebepti de adam osy aıtylǵandardyń barlyǵyn súıýi, syılaýy qajet. Adam ómirge qandaı bolyp kelse, ózin sol tabıǵı kúıinde qabyldaýy tıis, jasandylyq adamǵa jat qasıet. Ómirde kóp jetistikterge jetý men jaqsylyqqa, syı - qurmetke, qýanysh pen baqytqa kenelý adamnyń ómirdi tanyp bilýge, onyń úırenýge degen qushtarlyǵyna baılanysty. Kóp bilip, bilgenin oryndy qoldanǵan adamnyń jaqsy ómir súrýi aqıqat. Ómirge adam bolyp kelgen soń ómirdiń qýanyshyn, baqytyn, jaqsylyǵyn seziný kerek. Óıtkeni ómirdi jaqsartý, baqytty ómir súrý óz qolymyzda.
Tapsyrma
Sabaqta oqýshylarǵa «Ómirdi tanyp bilgim keledi» taqyrybyna áńgime qurastyrý tapsyrylady.
Mátinmen jumys
Muǵalim balalardyń ómirge qushtarlyǵyn arttyrý maqsatynda «Ata ósıeti» áńgimesin kidirispen aıta otyryp, suraq qoıý arqyly oqýshylardy da áńgimege qatystyrady.
Túıindeme
Muratqa jetý jolyn bilýge arnalǵan túıindeme usynylady.
Dáıeksóz
Áńgime mazmuny boıynsha týǵan oılar dáıeksózdiń túsindirilýimen túıindeledi.
Muǵalim taqtaǵa jazylǵan «Ózińdi tanyǵyń kelse, adamdarǵa, olardyń isine qara» degen Frıdrıh Shıllerdiń sózine balalardyń nazaryn aýdarady, onyń mánine toqtalady, túsindiriledi.
Balalar dáıeksózdi dápterlerine jazady.
Oqýshylarǵa ómirdegi adamdar men aınalasynyń qajettiligin uǵyndyrý maqsatynda jattyǵý - oılaný uıymdastyrylady.
Jattyǵý - oılaný
Balalar úsh topqa bólinip, ár top óz suraqtary boıynsha plakattaǵy sulbalar syzbasyna jaýaptaryn jazyp shyǵady.
1 - top. Ómirde kimderdiń kómegin, qamqorlyǵyn sezindińder? Olardyń ómir súrýge qandaı kómegi bar?
2 - top. Óz boıyńnan adamnyń qandaı jaqsy qasıetterin sezine bildińder? Ómirde qandaı jaǵdaıda sol qasıetterińniń septigi tıdi?
3 - top. Ómirdi súıý nege jeteleıdi? Adamǵa ómirdi tanyp bilý úshin ne qajet?
Úıge tapsyma: 1 tapsyrma. Dáptermen jumys
1 - tapsyrma: «Meniń baqytty bolýym úshin» taqyrybyna qysqasha áńgime qurastyryńdar.
2 - tapsyrma: «Baqytty balalyq shaq» taqyrybyna sýret salyńdar.
Qorytyndylaý
Muǵalim oqýlyqtaǵy qorjynda berilgen túıindi sózderdi paıdalanyp, búgingi sabaqty qorytyndylaıdy.
Muǵalim sabaqta aıtylǵan oılardy qorytyndylaıdy, oqýshylar búgingi sabaqtan alǵan túsinikterin Á. Dúısenbıevtiń «Biz ómirdiń gúlimiz» óleńi arqyly bildiredi.
- Búgingisabaqtan oqyp bilgenimizdeı ómirdi súıý, oǵan qushtar bolý - baqytty, jaqsy ómir súrýge kómektesedi. Osy ómir ózderi sıaqty balalardyń qyzyqty álemi. Ómirdiń gúli de, qýanyshy da sendersińder. Ózderińdi súıińder.
Úntaspadan «Biz ómirdiń gúlimiz» ánin tyńdaıdy. Bári birge qosylyp aıtady.
Biz ómirdiń gúlimiz
Sózin jazǵan Á. Dúısenbıev
Ánin jazǵan B. Ǵızatov
Zeńgir kókten, Bal dostyqqa,
Nuryn tókken, Joldastyqqa,
Ortaq bizdiń kúnimiz Shaqyrady ánimiz.
Jaınap ósken, Tynyshtyqta,
Jaıdary ósken Nur qushaqta,
Biz ómirdiń gúlimiz. Baqyttymyz bárimiz..
Qaraýylkeldi orta mektebiniń
ózin - ózi taný páni muǵalimi Áripova Maral
Taqyryby: Ómirdi tanyp bilýge qushtarlyq
Ózin - ózi taný 3 synyp
Maqsaty: «Ómir» uǵymynyń adamgershilik qundylyq retindegi mánin ashý.
Mindetteri:
- ómirdi taný týraly túsinikterin keńeıtý;
- ómirdi tanyp bilýge qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý;
- ómirdi súıýge, jaqsy ómir súrýge tárbıeleý
Kórneki quraldar: oqýlyq, dápter, úntaspa, syzba.
Ádis - tásilderi: túsindirý, suraq - jaýap, áńgimeleý
Uıymdastyrýshylyq: Oqýshylardy sabaqqa baǵyttap, sabaqtyń taqyrybymen tanystyrý.
5 t
Tártip, talap, tynyshtyq, tazalyq, tatýylyq
Úı tapsyrmasy: Adam bolǵym keledi
Jańa sabaq:
Tynyshtyq sáti:
- Balalar, yńǵaılanyp, erkin otyryńdar. Kózderińdi jumsańdar da bolady. Bizge kún jarqyrap, sáýlesin mol tógip tur. Aýa tap - taza. Kógildir aspan. Qustar saırap dalanyń sánin keltirip tur. Osylardyń bári óz jaqsylyǵyn barlyq adamǵa, barlyq tirshilik ıelerine birdeı kórsetip tur. Adamdar da sondaı bolsa eken, shirkin.... Árbir tiri jan ıesi: kip - kishkentaı qumyrsqalardan bastap qustar da, ańdar men janýarlar da, adamdar da óziniń ómiri úshin qulshynyp, urpaǵy úshin tirshilik etip júr. Bári de osy ashyq aspan aıasynda, beıbit elde ómirge kelgenine qýanyshty, bolashaǵyna senimmen qaraıdy. Osyndaı jaqsy nıetpen burynǵy qalpymyzǵa keleıik.
Áńgimelesý
Muǵalim oqýshylarǵa ómir súrýdiń mánin uǵyndyrý jáne sol boıynsha olarǵa da óz pikirlerin aıttyrý úshin áńgimelesý júrgizedi.
• Ómirdi taný ne úshin qajet?
• Óz qyzyǵýshylyqtaryń týraly áńgimelep berińder.
Dáptermen jumys: altyn balyqtan «Ózin - ózi tanýdan ne úırengileriń keletinin» suraǵan tilekterińdi aıtyp berińder.
Balalardyń jaýaptary tyńdalyp, muǵalim tarapynan túıindeledi:
- Durys aıtasyńdar. Adam uzaq, jaqsy, baqytty ómir súrý úshin ómirdi súıý kerek. Al ómir ózinen, aınalasyndaǵy adamdardan, qorshaǵan tabıǵattan quralady. Sol sebepti de adam osy aıtylǵandardyń barlyǵyn súıýi, syılaýy qajet. Adam ómirge qandaı bolyp kelse, ózin sol tabıǵı kúıinde qabyldaýy tıis, jasandylyq adamǵa jat qasıet. Ómirde kóp jetistikterge jetý men jaqsylyqqa, syı - qurmetke, qýanysh pen baqytqa kenelý adamnyń ómirdi tanyp bilýge, onyń úırenýge degen qushtarlyǵyna baılanysty. Kóp bilip, bilgenin oryndy qoldanǵan adamnyń jaqsy ómir súrýi aqıqat. Ómirge adam bolyp kelgen soń ómirdiń qýanyshyn, baqytyn, jaqsylyǵyn seziný kerek. Óıtkeni ómirdi jaqsartý, baqytty ómir súrý óz qolymyzda.
Tapsyrma
Sabaqta oqýshylarǵa «Ómirdi tanyp bilgim keledi» taqyrybyna áńgime qurastyrý tapsyrylady.
Mátinmen jumys
Muǵalim balalardyń ómirge qushtarlyǵyn arttyrý maqsatynda «Ata ósıeti» áńgimesin kidirispen aıta otyryp, suraq qoıý arqyly oqýshylardy da áńgimege qatystyrady.
Túıindeme
Muratqa jetý jolyn bilýge arnalǵan túıindeme usynylady.
Dáıeksóz
Áńgime mazmuny boıynsha týǵan oılar dáıeksózdiń túsindirilýimen túıindeledi.
Muǵalim taqtaǵa jazylǵan «Ózińdi tanyǵyń kelse, adamdarǵa, olardyń isine qara» degen Frıdrıh Shıllerdiń sózine balalardyń nazaryn aýdarady, onyń mánine toqtalady, túsindiriledi.
Balalar dáıeksózdi dápterlerine jazady.
Oqýshylarǵa ómirdegi adamdar men aınalasynyń qajettiligin uǵyndyrý maqsatynda jattyǵý - oılaný uıymdastyrylady.
Jattyǵý - oılaný
Balalar úsh topqa bólinip, ár top óz suraqtary boıynsha plakattaǵy sulbalar syzbasyna jaýaptaryn jazyp shyǵady.
1 - top. Ómirde kimderdiń kómegin, qamqorlyǵyn sezindińder? Olardyń ómir súrýge qandaı kómegi bar?
2 - top. Óz boıyńnan adamnyń qandaı jaqsy qasıetterin sezine bildińder? Ómirde qandaı jaǵdaıda sol qasıetterińniń septigi tıdi?
3 - top. Ómirdi súıý nege jeteleıdi? Adamǵa ómirdi tanyp bilý úshin ne qajet?
Úıge tapsyma: 1 tapsyrma. Dáptermen jumys
1 - tapsyrma: «Meniń baqytty bolýym úshin» taqyrybyna qysqasha áńgime qurastyryńdar.
2 - tapsyrma: «Baqytty balalyq shaq» taqyrybyna sýret salyńdar.
Qorytyndylaý
Muǵalim oqýlyqtaǵy qorjynda berilgen túıindi sózderdi paıdalanyp, búgingi sabaqty qorytyndylaıdy.
Muǵalim sabaqta aıtylǵan oılardy qorytyndylaıdy, oqýshylar búgingi sabaqtan alǵan túsinikterin Á. Dúısenbıevtiń «Biz ómirdiń gúlimiz» óleńi arqyly bildiredi.
- Búgingisabaqtan oqyp bilgenimizdeı ómirdi súıý, oǵan qushtar bolý - baqytty, jaqsy ómir súrýge kómektesedi. Osy ómir ózderi sıaqty balalardyń qyzyqty álemi. Ómirdiń gúli de, qýanyshy da sendersińder. Ózderińdi súıińder.
Úntaspadan «Biz ómirdiń gúlimiz» ánin tyńdaıdy. Bári birge qosylyp aıtady.
Biz ómirdiń gúlimiz
Sózin jazǵan Á. Dúısenbıev
Ánin jazǵan B. Ǵızatov
Zeńgir kókten, Bal dostyqqa,
Nuryn tókken, Joldastyqqa,
Ortaq bizdiń kúnimiz Shaqyrady ánimiz.
Jaınap ósken, Tynyshtyqta,
Jaıdary ósken Nur qushaqta,
Biz ómirdiń gúlimiz. Baqyttymyz bárimiz..