- 05 naý. 2024 00:45
- 251
Oqýshylardyń úlgermeý sebepteri
Oqýshylardyń úlgermeý sebepteri
Oqý áreketin uıymdastyrýdyń nátıjesi oqýshy bilimimen anyqtalady. Qazirgi tańda memlekettik standarttyń oryndalýyn talap etý birinshi kezekke qoıylyp otyrǵan mindetterdiń biri. Oqýshy biliminiń ólsheýishteri - bilimniń beriktigi, tolyqtyǵy jáne júıeliligi.
Oqý áreketin durys uıymdastyrǵannyń ózinde de birneshe nashar oqıtyn, úlgermeıtin oqýshylar tabylyp jatady. Bul qubylys meıilinshe san alýan sebepterden turady. Bir synypta birdeı jaǵdaıda oqyp otyrǵan oqýshylardyń úlgerimi túrlishe bolýyna oqýshynyń jeke bas psıhologıalyq ereksheligi sebep bolady. Sabaqty bir oqýshylar tez meńgerse, ekinshisi baıaý qabyldaıdy, túsinbeı úlgermeýshiniń qataryna qosylady. Ár oqýshynyń úlgermeýshilik sebebi ártúrli bolady.
Oqýshylardyń artta qalýlarynyń, úlgermeýleriniń, sabaqta jáne úıde jumys jasamaýlarynyń sebebiniń biri – densaýlyqtarynyń nasharlyǵy.
Oqýshylardyń densaýlyǵyna zer salǵanda, jyl ótken saıyn balanyń rýhanı ómiriniń, onyń damýynyń, oılaý qabiletiniń, nazarynyń, tyndyrymdylyǵynyń, dene kúshine táýeldiliginiń tańǵajaıyp kórinisteri aıqyndala bastaıdy.
Keıbir balalardyń reńderi jaınap tursa da, olardyń densaýlyǵyna nazar aýdaryp, teksergende astyrtyn kesel tabylady. Astyrtyn keselder men álsireý muǵalim sabaqtyń ár mınýtyn oı eńbegin kóp qajet etetin jumyspen toltyrýǵa tyrysqan shaqta aıryqsha bilinedi. Ádetten tys oı eńbegimen qatty shuǵyldaný keıbir balalardyń shekten tys qımyl jasaýyna ákep soǵady, kózderi bozaryp, kóz qarasy buldyrap, qımyldary álsireıdi. Mundaı shapshań qarqyn saý balalardyń ózderine de aýyr bolady. Negizinde bala óz tabıǵatynda bilýge qumar talpynǵysh keledi, al mektepke alǵash kelgende onyń kózderinen bilimge degen qushtarlyq kórinip turady.
Oqý – bilimdi mehanıkalyq túrde bere salý emes. Bul – óte kúrdeli adamdyq ózara qatynastar. Oqýshy – aldymen adam, artynsha eńbekker. Eńbektiń nátıjesin kórse ǵana jetistikke qol jetkizedi. Nátıjesiz oqý bilimge degen yntany joıady.
Túptiń túbinde oqýǵa yntasy joq oqýshylar qaıtedi? Kún saıyn, aı saıyn óz eńbegi týraly jaman degen bir sózdi estıdi. Onyń eńbeginiń sıpatyn birtindep óziniń jeke basynyń sıpaty dep qabyldaıdy, bala birtindep ózim de jamanmyn degen senimge keledi. Bala janynda keremet jasyryn oryn bar, ol – adamdyq namys. Onyń jany bıazy, názik, osal, sezimtal, ony op - ońaı jaralap ıa jansyzdandyryp alýǵa bolady. Bul, ásirese, oqýdyń birinshi satysynda – bastaýysh mektepte mańyzdy, ondaı bala qıynshylyqty jeńýdi bilmeıdi, onda sátsizdik qaıǵy ákeledi. Eger bir sátsizdikten soń ekinshi sátsizdik kezdesse, bala biraz ýaqyt japa shegedi. Balanyń jan dúnıesi jaralanady, jansyzdanady, oǵan endi báribir bolady.
Oqý áreketin uıymdastyrýdyń nátıjesi oqýshy bilimimen anyqtalady. Qazirgi tańda memlekettik standarttyń oryndalýyn talap etý birinshi kezekke qoıylyp otyrǵan mindetterdiń biri. Oqýshy biliminiń ólsheýishteri - bilimniń beriktigi, tolyqtyǵy jáne júıeliligi.
Oqý áreketin durys uıymdastyrǵannyń ózinde de birneshe nashar oqıtyn, úlgermeıtin oqýshylar tabylyp jatady. Bul qubylys meıilinshe san alýan sebepterden turady. Bir synypta birdeı jaǵdaıda oqyp otyrǵan oqýshylardyń úlgerimi túrlishe bolýyna oqýshynyń jeke bas psıhologıalyq ereksheligi sebep bolady. Sabaqty bir oqýshylar tez meńgerse, ekinshisi baıaý qabyldaıdy, túsinbeı úlgermeýshiniń qataryna qosylady. Ár oqýshynyń úlgermeýshilik sebebi ártúrli bolady.
Oqýshylardyń artta qalýlarynyń, úlgermeýleriniń, sabaqta jáne úıde jumys jasamaýlarynyń sebebiniń biri – densaýlyqtarynyń nasharlyǵy.
Oqýshylardyń densaýlyǵyna zer salǵanda, jyl ótken saıyn balanyń rýhanı ómiriniń, onyń damýynyń, oılaý qabiletiniń, nazarynyń, tyndyrymdylyǵynyń, dene kúshine táýeldiliginiń tańǵajaıyp kórinisteri aıqyndala bastaıdy.
Keıbir balalardyń reńderi jaınap tursa da, olardyń densaýlyǵyna nazar aýdaryp, teksergende astyrtyn kesel tabylady. Astyrtyn keselder men álsireý muǵalim sabaqtyń ár mınýtyn oı eńbegin kóp qajet etetin jumyspen toltyrýǵa tyrysqan shaqta aıryqsha bilinedi. Ádetten tys oı eńbegimen qatty shuǵyldaný keıbir balalardyń shekten tys qımyl jasaýyna ákep soǵady, kózderi bozaryp, kóz qarasy buldyrap, qımyldary álsireıdi. Mundaı shapshań qarqyn saý balalardyń ózderine de aýyr bolady. Negizinde bala óz tabıǵatynda bilýge qumar talpynǵysh keledi, al mektepke alǵash kelgende onyń kózderinen bilimge degen qushtarlyq kórinip turady.
Oqý – bilimdi mehanıkalyq túrde bere salý emes. Bul – óte kúrdeli adamdyq ózara qatynastar. Oqýshy – aldymen adam, artynsha eńbekker. Eńbektiń nátıjesin kórse ǵana jetistikke qol jetkizedi. Nátıjesiz oqý bilimge degen yntany joıady.
Túptiń túbinde oqýǵa yntasy joq oqýshylar qaıtedi? Kún saıyn, aı saıyn óz eńbegi týraly jaman degen bir sózdi estıdi. Onyń eńbeginiń sıpatyn birtindep óziniń jeke basynyń sıpaty dep qabyldaıdy, bala birtindep ózim de jamanmyn degen senimge keledi. Bala janynda keremet jasyryn oryn bar, ol – adamdyq namys. Onyń jany bıazy, názik, osal, sezimtal, ony op - ońaı jaralap ıa jansyzdandyryp alýǵa bolady. Bul, ásirese, oqýdyń birinshi satysynda – bastaýysh mektepte mańyzdy, ondaı bala qıynshylyqty jeńýdi bilmeıdi, onda sátsizdik qaıǵy ákeledi. Eger bir sátsizdikten soń ekinshi sátsizdik kezdesse, bala biraz ýaqyt japa shegedi. Balanyń jan dúnıesi jaralanady, jansyzdanady, oǵan endi báribir bolady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.