InfoHub Logo

Bilim berý salasy: Varıatıvtik komponent
Taqyryby: Qasqyr men jeti laq
Maqsaty: Qasqyr men jeti laq ertegisin esterine túsirý, til baılyqtaryn molaıtý. Erteginiń mazmunyn daýys yrǵaǵyn keltire aıtýǵa jattyqtyrý, qıyn kezde dostaryna kómektese bilýge tárbıeleý.
Sózdik jumys: toǵaı, qasqyr, laq

Motıvasıalyq-qozǵaýshylyq
Uıymdastyrý kezeńi.
Balalarǵa sheńber boıyna turyp, óleń shýmaqtaryn aıtý.
Arym taza, aq kóńil
Adamdyqqa senemin.
Abyroıly, aq nıet
Adaldyqqa senemin

Uıymdastyrýshylyq - izdenýshilik
Kirispe áńgime.
- balalar, sender qandaı ertegi bilesińder?
- ertegi oqyǵan senderge unaı ma?
Ertegini oqý: Ertede bir eshkiniń jeti laǵy bolypty. Bireýi qara, qalǵandary aq laq eken. Ormanǵa barýǵa jınalǵan eshki laqtaryn shaqyryp alyp, aqylyn aıtady:
- Shyraqtarym, eshkimge esik ashpańdar. Ormanda qasqyr júr. Men kelgende
-«Shyraqtarym - laqtarym, analaryń keldi, sút ákeldi», - dep ándetemin. Osy kezde tereze syrtynda turǵan qasqyr onyń sózin estip qalady. Eshki ketisimen qasqyr esikti qaǵyp, óziniń jýan daýysymen onyń ánin aıtady. Biraq laqtar onyń bóten daýys ekenin bilip, esikti ashpaıdy. Qasqyr saýdagerge baryp bor satyp aldy. Bordyń bir kesegin jegende daýsy azdap jińishkerdi. Osy daýyspen án aıtyp edi, laqtar taǵy aldanbady. Qasqyr ustaǵa baryp, ózine tamaq jasatyp aldy – daýsy eshkiniki sıaqty jińishke bolyp shyqty. Biraq jańa daýystyń da kómegi bolmady – laqtar aıaǵyn kórip qoıyp, ashpaı qoıdy. Qasqyr jyldam naýbaıshyǵa baryp, aıaǵyna sebetin un satyp aldy. Qasqyr esik aldyna qaıtip keldi, aq aıaǵyn laqtarǵa kórsete sozyp turyp ánge basty:-

Shyraqtarym – laqtarym, analaryń keldi, sút ákeldi. Qoryqpańdar, esik ashyńdar! Laqtar senip esik ashty! Qasqyr úıge kirip kelgende laqtar jan - jaqqa qashyp, tyǵylyp qaldy. Qasqyr olardyń bárin de taýyp, jep qoıdy. Tek bireýin ǵana baıqamaı qaldy ol saǵattyń artyna tyǵylǵan edi. Qarny toıǵan qasqyr aǵash kóleńkesine jata ketip uıqyǵa kiristi. Uzamaı eshki úıine oraldy. Esikti ıterse, esik ashyq tur. Eshki úıge kirip, laqtaryn shaqyrady. Aman qalǵan laq qarsy shyǵyp, bolǵan jaıdy aıtyp beredi. Eshki men laǵy úıdiń artyna shyǵyp qarasa, qasqyr kógalda shalqasynan túsip qoryldap jatyr eken. Eshki múıizimen qasqyrdyń qarnyn jaryp jibergende alty laq shyǵa keledi. Báride aman - esen. Eshki men laqtardyń qýanyshynda shek bolmady. Qasqyr oıanbaı turǵanda eshki onyń qarynyn taspen toltyryp, qaıta tigip qoıady. Shóldegen qasqyr sý ishpek bolyp qudyqqa barady. Sol kezde ishindegi aýyr tastar ony tómen tartyp, qasqyr qudyqqa qulady da, batyp ketti.
- eshki men laqtar qaıda turady?
- eshki toǵaıǵa ne úshin barady?
- eshki toǵaıǵa jetkende kim keldi?
- laqtar qasqyrǵa esikti nege ashpady?
- eshki qasqyrǵa ne isteıdi?
- qasqyr qalaı qudyqqa batyp ketedi?
Qasqyr men jeti laq ertegisi júkteý