- 19 shil. 2022 00:00
- 247
Qazaq medısınasynyń atasy – Muhamedjan Qarabaev
Ol 1858 jyly jeltoqsan aıynda Qostanaı dalasyndaǵy Nıkolaı ýeziniń Keńaral bolysynyń aýylynda dúnıege kelgen. Ákesi kedeı baqtashy bolsa da bilimge qushtar ulyn aýylǵa kelgen tuńǵysh aǵartýshy Y. Altynsarınge tapsyryp, Troıski qalasyndaǵy erler gımnazıasyna jibergen. 1881 jyly 14 maýsymda gımnazıa tarıhynda tuńǵysh qazaq balasy — M. Qarabaev saltanatty túrde jalpy bilim atestatyn aldy. Túlekter keshinde «oqýymdy jalǵastyryp, óz halqymdy emdeıtin dáriger bolamyn» dep sóz sóılegen Muhamedjanǵa kópshilik qaýym tanǵalypty.
1887 jyly ýnıversıtetti támamdaǵan soń tájirıbe jınaqtaý úshin eń aldymen Qazan qalasyndaǵy iri klınıkalarda, sosyn Orynborǵa aýysyp, odan keıin 1888 jyly óz aýylyna oraldy.
1894 jyly ol óz erkimen Yrǵyz ýezine aýysyp kelgende bul aýmaqta indet pen aýyz sý tapshylyǵy jáne halyqtyń sanıtarlyq gıgıena jaǵy nashar ekendigin kórdi.
M. Qarabaev halqyn súıgen ul bola bildi. Aýyl aýyldy aralap, attan túspeı terapevt, otashy, akýsher, pedıator jáne epıdemıolog qyzmetterin atqaryp júrip eldegi taraǵan juqpaly aýrý túrlerimen kúresti.
Bilikti mamandardyń jetispeýi saldarynan M. Qarabaev 40 jyl boıy ómiriniń sońyna deıin dárigerlik etip 1927 jyly densaýlyǵyna baılanysty jeke zeınetaqy taǵaıyndalyp qyzmetten ketti. Ókinishke qaraı beınettiń zeınetin kórer shaǵynda 1928 jyly ómirden ótti.
Ótken ǵasyrdyń alǵashqy jartysynda dalany jaılaǵan súzek, tyrysqaq, merez, alapes sekildi t.b indetpen kúreste M. Qarabaev, M. Shombalov, S. Asfendıarov, H. Dosmuhamedov, S. Shalymbekov, N. Ipmaǵambetov, Á. Aldıarov, Á. Aıtbaqın, E. Qasabolatov esimderi otandyq medısına tarıhynda máńgige saqtalýy kerek.