Qazaq tili sabaǵynda oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin damytý úshin synı turǵydan oılaýǵa úıretý.
Qazaq tili sabaǵynda oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin damytý úshin synı turǵydan oılaýǵa úıretý.
“Sabaq berý úırenshikti jaı sheberlik emes, ol únemi jetildirýdi qajet etetin, únemi jańany tabatyn óner”, - dep J. Aımaýytov aıtqanda sabaq berýdi óner dep baǵalaý tegin emes.
Synı turǵydan oılaý «oılaý týraly oılaný» dep sıpattalǵan. Synı turǵydan oılaý kóbinese qarsy pikir aıtýǵa, balamaly sheshimderdi qabyldaýǵa, oılaý jáne is – áreketimizge jańa nemese túrlendirilgen tásilderdi engizý daıyn bolýǵa, uıymdastyrylǵan qoǵamdyq áreketterge jáne basqalardy synı turǵydan oılaýǵa baýlýdy bildiredi. Kópshiligi bul áreket túrin qoldanýda esh jańalyq joq dep aıtady. Bizdiń ómirimizdiń sapalyq máni de, jumys isteý qarqyny da sapaly oılaýymyzdan týyndaıdy. Durys oılamaýdyń, synı baǵa bere almaýdyń joly qıyndyqqa ákeledi. Óte jaqsy synı turǵydan baǵalaý men baqylaý júıeli túrde damý úrdisine jeteleıdi.
«Syn turǵydan oılaý degen ne?» Ol – oqýshyny oılaýǵa, taldaý jasaı bilýge, durys oıyn jetkize bilýge, tájirıbelik baqylaýdy baǵalaýda alǵa jetekteıtin qyzmet negizi». Ózime eń bastysy dep belgilegenim, synı turǵydan oılaýdy oqýshylar birge ózim de nyq úırenip alýym kerektigi. Atalǵan modýldi oqyp – úırenýde synı turǵydan oılaýdyń myna belgilerin anyqtadym:
- Synı turǵydan oılaý – ózindik oılaý;
- Aqparat alý – synı oılaýdyń sońǵy pýnkti emes, jetekshisi ekenin este ustaý.
- Syn turǵysynan oılaý oqýshylardy suraqty durys oılap qoıýynan bastalady, sheshilmegen máselelerdiń jolyn durys oılap sheshimge keltirý jolyn uıymdastyra bilý.
- Synı turǵydan oılaý – naqty dáıektemeler, tujyrymdamalar jasaýǵa jeteledi;
- Synı turǵydan oılaý – áleýmettik turǵydan oılaý (Devıd Klýster)
Meniń oıymsha «Synı turǵydan oılaý» modýlin sabaqty josparlaý kezinde, qoldaný kezinde oqýshylarda:
- Jańa aqparat alýdaǵy qyzyǵýshylyqtary oıanady;
- Birigip jumys istıdi;
- Synı turǵydan oılaý – joǵary deńgeıge jeteleıdi;
- Erkin oılap, syn kózben qaraıdy.
Buny oryndaý úshin myna tómengi mindetterdi qoıdym:
«Muǵalimge arnalǵan nusqaýlylyqtyń 51 – 54 betterine súıene otyryp, sóıleýdiń mazmuny men sapasy oqýdyń mańyzdy ótýinen turatyny. Dıalogqa túsip, taldaýy óziniń tanym potensıalyn kórsetedi. Taǵy da baıqaǵanym, dıalog kezinde basqa adamdy tyńdaı bilýi, óz túsinigin ári tereńdetý múmkindiginiń qoldanýy. Ózimdi qyzyqtyratyn tásilge toqtalmaqpyn.
Ár sabaqta ádis tásilderdi qoldaný kezinde oqýshylar sabaqqa qyzyǵýshylyqpen jáne belsene qatysady, bir - birine pikir aıtyp keńes beredi, ıdeıalarmen almasady, óz aldaryna maqsat qoıady. Oqýshylar oqý úderisinde qyzyǵýshylyqpen belsene qatysqan kezde ǵana jańa materıaldy tereń meńgerýine jol ashylady.
Osyǵan qarap mende oqýshy neni qalaıtynyn, ne jasaǵysy keletinin túsinýge tyrysamyn. Kóbinese oqýshylarǵa birin - biri oqytýyna múmkindik bergen durys.. Oqýshylar óz qoldarymen jasap kórse, talqylasa, bir - birine bilim berse kóp jetistikterge jetedi. Men bul pikirmen kelisemin, óıtkeni ózimniń is - tájirıbemde baıqadym.
Óz sabaǵymda kórgenim, ádistiń bazalyq modeli úsh kezeńnen turatynyn eske sala otyryp(bastapqy kezeń, oılaý kezeńi, qorytyndy kezeńi) oqýshylardy úzdiksiz eńbekke jumyldyrý kerek. Barlyq kezendi oqytýda synı turǵydan oılaý strategıalaryn qoldaný kerek. Bastapqy kezeńderde taqyrypty anyqtaý úshin: mıǵa shabýyl, topqa bólý, emosıalyq refleksıa. Refleksıa kezeńinde «Konvert», «Ystyq oryndyq», «Saýal alý», «Sınkveıin» ádisterin qoldandym. Men úshin óte tıimdi ádister.
Syn turǵydan oılaýdy modýldi iske asyrý úshin sabaq barysynda yntymaqtastyq atmosferasyn qalyptastyrý úshin uıymdastyrý kezeńinde «Men sizdi… tanystyrǵym keledi», «Shattyq sheńberi» oıyndaryn paıdalandym. Oıyn sharty qasynda otyrǵan synyptasy týraly qosymsha málimet alý. Bul jerde oqýshylar dıalogqa tústi. Sabaq barysynda oqýshylardyń jas erekshelikterin eskere otyryp, tómen dárejeli suraqtardy qoldandym. Dıalog qurastyrýlaryna baǵyt berip otyrdym. Sondaı - aq suraq qoıý tehnıkasyn qarastyryp, ár oqýshynyń túsiný deńgeıin anyqtaýda ár oqýshy ózin jáne jubyn baǵalatyp otyrdy. Olar bir – birin qolpashtap, madaqtady. Kelesi ár sabaqta toptarǵa bólgen kezde ártúrli ádisterdi qoldandym. Oqýshylar túster, asyqtar, sýret qıyqtary, kámpıt arqyly topqa bólindi. Osy tásildi sabaǵymda qoldaný óte tıimdi boldy, sebebi toppen jumys isteý barysynda ár oqýshy óz úlesin qosyp, este saqtaý, oılaý qabiletterin damytty jáne synı kózben qarap, ádil baǵalaýǵa úırendi.
Sabaqtarda posterlerge flıpchart qurastyrý, ol barlyǵyna qatty unady. Oqýshylar oqyǵandy qatty unatpasa, sýret salýdy óte quptaıtyny baıqalady. Oqýshylar bir – birin tyńdap, suraq qoıý, qolpashtaý arqyly baǵalaıdy. Taǵy meni tańǵaldyrǵany sabaqta oqýshylar bir – biriniń posterin baǵalaý kezinde eki juldyz, bir usynys synı turǵydan qarap, ádil baǵalady.
Sabaqqa keletin bolsaq top basshylary tapsyrmalyq paraqtardy alady. Tapsyrmany oryndar aldynda oqýshylarǵa ózdiginen tabysty túrde oryndaý úshin krıterıı qurǵyzý kerek. Bir mınýt ishinde ár top 1 - 2 krıterııdi oılap taqtaǵa jazady. Osylaı synı turǵydan baǵalaýdyń tizbektik kórinisin shyǵarttym. Sabaqta qazaq tilinde krıterıılerdi qurýǵa tyrysty. Bul tapsyrma jetistikke jetkendigi kóńilimnen shyqty.
Pavlodar qalasy, № 26 JOM
qazaq tili men ádebıet muǵalimi
Abylhaırova G. T.
“Sabaq berý úırenshikti jaı sheberlik emes, ol únemi jetildirýdi qajet etetin, únemi jańany tabatyn óner”, - dep J. Aımaýytov aıtqanda sabaq berýdi óner dep baǵalaý tegin emes.
Synı turǵydan oılaý «oılaý týraly oılaný» dep sıpattalǵan. Synı turǵydan oılaý kóbinese qarsy pikir aıtýǵa, balamaly sheshimderdi qabyldaýǵa, oılaý jáne is – áreketimizge jańa nemese túrlendirilgen tásilderdi engizý daıyn bolýǵa, uıymdastyrylǵan qoǵamdyq áreketterge jáne basqalardy synı turǵydan oılaýǵa baýlýdy bildiredi. Kópshiligi bul áreket túrin qoldanýda esh jańalyq joq dep aıtady. Bizdiń ómirimizdiń sapalyq máni de, jumys isteý qarqyny da sapaly oılaýymyzdan týyndaıdy. Durys oılamaýdyń, synı baǵa bere almaýdyń joly qıyndyqqa ákeledi. Óte jaqsy synı turǵydan baǵalaý men baqylaý júıeli túrde damý úrdisine jeteleıdi.
«Syn turǵydan oılaý degen ne?» Ol – oqýshyny oılaýǵa, taldaý jasaı bilýge, durys oıyn jetkize bilýge, tájirıbelik baqylaýdy baǵalaýda alǵa jetekteıtin qyzmet negizi». Ózime eń bastysy dep belgilegenim, synı turǵydan oılaýdy oqýshylar birge ózim de nyq úırenip alýym kerektigi. Atalǵan modýldi oqyp – úırenýde synı turǵydan oılaýdyń myna belgilerin anyqtadym:
- Synı turǵydan oılaý – ózindik oılaý;
- Aqparat alý – synı oılaýdyń sońǵy pýnkti emes, jetekshisi ekenin este ustaý.
- Syn turǵysynan oılaý oqýshylardy suraqty durys oılap qoıýynan bastalady, sheshilmegen máselelerdiń jolyn durys oılap sheshimge keltirý jolyn uıymdastyra bilý.
- Synı turǵydan oılaý – naqty dáıektemeler, tujyrymdamalar jasaýǵa jeteledi;
- Synı turǵydan oılaý – áleýmettik turǵydan oılaý (Devıd Klýster)
Meniń oıymsha «Synı turǵydan oılaý» modýlin sabaqty josparlaý kezinde, qoldaný kezinde oqýshylarda:
- Jańa aqparat alýdaǵy qyzyǵýshylyqtary oıanady;
- Birigip jumys istıdi;
- Synı turǵydan oılaý – joǵary deńgeıge jeteleıdi;
- Erkin oılap, syn kózben qaraıdy.
Buny oryndaý úshin myna tómengi mindetterdi qoıdym:
«Muǵalimge arnalǵan nusqaýlylyqtyń 51 – 54 betterine súıene otyryp, sóıleýdiń mazmuny men sapasy oqýdyń mańyzdy ótýinen turatyny. Dıalogqa túsip, taldaýy óziniń tanym potensıalyn kórsetedi. Taǵy da baıqaǵanym, dıalog kezinde basqa adamdy tyńdaı bilýi, óz túsinigin ári tereńdetý múmkindiginiń qoldanýy. Ózimdi qyzyqtyratyn tásilge toqtalmaqpyn.
Ár sabaqta ádis tásilderdi qoldaný kezinde oqýshylar sabaqqa qyzyǵýshylyqpen jáne belsene qatysady, bir - birine pikir aıtyp keńes beredi, ıdeıalarmen almasady, óz aldaryna maqsat qoıady. Oqýshylar oqý úderisinde qyzyǵýshylyqpen belsene qatysqan kezde ǵana jańa materıaldy tereń meńgerýine jol ashylady.
Osyǵan qarap mende oqýshy neni qalaıtynyn, ne jasaǵysy keletinin túsinýge tyrysamyn. Kóbinese oqýshylarǵa birin - biri oqytýyna múmkindik bergen durys.. Oqýshylar óz qoldarymen jasap kórse, talqylasa, bir - birine bilim berse kóp jetistikterge jetedi. Men bul pikirmen kelisemin, óıtkeni ózimniń is - tájirıbemde baıqadym.
Óz sabaǵymda kórgenim, ádistiń bazalyq modeli úsh kezeńnen turatynyn eske sala otyryp(bastapqy kezeń, oılaý kezeńi, qorytyndy kezeńi) oqýshylardy úzdiksiz eńbekke jumyldyrý kerek. Barlyq kezendi oqytýda synı turǵydan oılaý strategıalaryn qoldaný kerek. Bastapqy kezeńderde taqyrypty anyqtaý úshin: mıǵa shabýyl, topqa bólý, emosıalyq refleksıa. Refleksıa kezeńinde «Konvert», «Ystyq oryndyq», «Saýal alý», «Sınkveıin» ádisterin qoldandym. Men úshin óte tıimdi ádister.
Syn turǵydan oılaýdy modýldi iske asyrý úshin sabaq barysynda yntymaqtastyq atmosferasyn qalyptastyrý úshin uıymdastyrý kezeńinde «Men sizdi… tanystyrǵym keledi», «Shattyq sheńberi» oıyndaryn paıdalandym. Oıyn sharty qasynda otyrǵan synyptasy týraly qosymsha málimet alý. Bul jerde oqýshylar dıalogqa tústi. Sabaq barysynda oqýshylardyń jas erekshelikterin eskere otyryp, tómen dárejeli suraqtardy qoldandym. Dıalog qurastyrýlaryna baǵyt berip otyrdym. Sondaı - aq suraq qoıý tehnıkasyn qarastyryp, ár oqýshynyń túsiný deńgeıin anyqtaýda ár oqýshy ózin jáne jubyn baǵalatyp otyrdy. Olar bir – birin qolpashtap, madaqtady. Kelesi ár sabaqta toptarǵa bólgen kezde ártúrli ádisterdi qoldandym. Oqýshylar túster, asyqtar, sýret qıyqtary, kámpıt arqyly topqa bólindi. Osy tásildi sabaǵymda qoldaný óte tıimdi boldy, sebebi toppen jumys isteý barysynda ár oqýshy óz úlesin qosyp, este saqtaý, oılaý qabiletterin damytty jáne synı kózben qarap, ádil baǵalaýǵa úırendi.
Sabaqtarda posterlerge flıpchart qurastyrý, ol barlyǵyna qatty unady. Oqýshylar oqyǵandy qatty unatpasa, sýret salýdy óte quptaıtyny baıqalady. Oqýshylar bir – birin tyńdap, suraq qoıý, qolpashtaý arqyly baǵalaıdy. Taǵy meni tańǵaldyrǵany sabaqta oqýshylar bir – biriniń posterin baǵalaý kezinde eki juldyz, bir usynys synı turǵydan qarap, ádil baǵalady.
Sabaqqa keletin bolsaq top basshylary tapsyrmalyq paraqtardy alady. Tapsyrmany oryndar aldynda oqýshylarǵa ózdiginen tabysty túrde oryndaý úshin krıterıı qurǵyzý kerek. Bir mınýt ishinde ár top 1 - 2 krıterııdi oılap taqtaǵa jazady. Osylaı synı turǵydan baǵalaýdyń tizbektik kórinisin shyǵarttym. Sabaqta qazaq tilinde krıterıılerdi qurýǵa tyrysty. Bul tapsyrma jetistikke jetkendigi kóńilimnen shyqty.
Pavlodar qalasy, № 26 JOM
qazaq tili men ádebıet muǵalimi
Abylhaırova G. T.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
