Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Qazaq tilinde qonaqta – Altyn teńge
Qaraǵandy oblysy, Jańaarqa aýdany, Atasý kenti.
Jezqazǵan ındýstrıaldyq - gýmanıtarlyq koleji.
Qazaq tili men ádebıeti pániniń oqytýshysy
Jarkınbekova Sagdat Serıkbaevna

Taqyryby: Qazaq tilinde qonaqta – Altyn teńge
Maqsaty:
bilimdilik: táýelsiz elimizdiń aıryqsha belgisi – teńgemen tereńirek tanystyrý, aqsha aınalymy tarıhynan maǵlumat berý; sóz taptary boıynsha alǵan bilimderin bekitý
damytýshylyq: stýdentterdiń iskerlik, kásipkerlik, aqsha týraly túsinikterin keńeıtý, sóıleý mádenıetin damytý;
tárbıelik: óz Otanyna maqtanysh sezimin oıatý.
Túri: bilimdi bekitý sabaǵy
Ádisi: túsindirý, suraq – jaýap, oı qozǵaý, izdený, t. b.
Kórnekiligi: úlestirme qaǵazdar, slaıd, naqyl sózder
Barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi: 1. Sálemdesý. 2. Túgendeý
3. Psıhologıalyq daıyndyq:
Kúndeı jadyrap,
Aıdaı araılap,
Juldyzdaı jarqyrap,
Sýdaı móldir taza kóńilmen
Búgingi sabaǵymyzdy bastaıyq.

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý. Suraqtar:
1. Qazaq tilinde neshe sóz taby bar?
2. Qazaq tilindegi sóz taptary qalaı jikteledi?
3. Zat esim degen ne?
4. Zattyń túrin, túsin, belgisin bildiretin sóz taby?
5. Qansha? Neshe? suraqtaryna jaýap beretin sóz taby?
6. Etistik jáne onyń erekshe túrleri?
7. Kómekshi sóz taptary?
8. Kúsheıtpeli shyraı jasaıtyn ústeý?
9. Shylaýdyń túrleri?
10. Elikteý sóz degen ne?

İİİ. Negizgi bólim
Jumysymyzdy jalǵastyrý úshin 4 topqa toptasyp otyrsyzdar. «Kóńil qoıyp tyńda, tez oılan, qalyp qoıma» - dep, jumbaqpen bastamaqshymyn:
Álemniń tynysy
Baılyqtyń belgisi
Ol ne? -... (aqsha, teńge)
Biz búgingi sabaǵymyzdy ádettegideı dástúrli túrde emes, túrlendirip, erekshe qylyp ótkizgeli turmyz. Nege deseńizder, sabaǵymyzdy táýelsizdigimizdiń sımvoldarynyń biri 15 qarasha ulttyq valúta kúnine oraılastyryp otyrmyz.
Endeshe búgin bizde qonaqta – ulttyq valútamyz teńge. Olaı bolsa altyn teńgemizge syı - qurmetimizdi bildirip, bar bilimimizdi kórsete bileıik. Teńge hanymnyń kóńilinen shyǵyp jatsaq, ol bizden aqshalaı syıaqysyn da aıamas.
(Sabaqtyń maqsatymen tanystyrý)
Qazaqstan – qarqyndap damyp, birtindep baıyp kele jatqan táýelsiz el. Al baıý úshin erinbeı eńbektený qajet. Bir sát ózderińdi kásipker, ıaǵnı bıznesmen jáne bıznesýmen dep elestetińder. Óziń unatqan ne jańa bir isti ashyp, aınalyspaqshysyń. Saǵan ne kerek? -... Aqshany qaıdan alasyń?
-... Árıne, bankten. Al bank – kez kelgen adamǵa aqsha bere bermeıdi. Solaı emes pe? Bankten aqsha alý úshin biz birneshe kezeńderden ótýimiz kerek.
Durys jaýap úshin belgilengen banknottardan alyp otyrasyzdar. Aqshaǵa qol jetkizý úshin 6 asýdan ótýlerińiz kerek. Ár berilgen durys jaýapqa banknottar beriledi. Sabaq sońynda bilimimen banknotty kóp jınaǵan stýdentti jáne topty anyqtaımyz.
1kezeń. «Aqsha týraly oı». Bul bólimde durys jaýap bergen oqýshy 200 teńgelik banknotqa ıe bolyp, 200 upaı jınaıdy.
Maqsaty: oqýshylardyń shyǵarmashylyǵyn damytý.
Sharty: oqýshylar tórt túrli shyǵarmashylyq tapsyrmanyń bireýin (top jetekshisi) tańdaıdy. Jaýaptaryn oqıdy.

Tapsyrma:
1. “Úsh sóz” - Kún, aqsha, kólik.

2. “5 joldy óleń” - Teńge.
Zat esim. Teńge
Syn esim. Qundy, sıqyrly
Etistik. Jumsalady, eńbekpen tabylady
Sóz tirkesi. Týǵan elimniń aıryqsha belgisi
Sınonım. Qazyna.

3. “Jumbaq”
Uly tulǵalary bar
Kerek qundy qaǵazdar ( Aqsha)
Myń... bolǵansha
Bir aqyldy basyń bolsyn(teńgeń)
«Aıryqsha belgisi»
Álemniń tynysy
Baılyqtyń belgisi (Aqsha)

200 teńge týraly tolyǵyraq maǵlumat beriledi.
2006 jylǵy 200 teńge
Banknota ólshemi 126h64 mm qaǵazda daıyndalǵan.
Bet jaǵy: basym túsi sarǵysh - jasyl, basym beınesi – tiginen. Ortalyq bóliginde «Astana - Báıterek» monýmenti beınelengen. Banknotanyń ortasynda kók, qońyr jáne jasyl jolaqtarda Qazaqstan Respýblıkasy memlekettik ánurany notalarynyń fragmentteri aq túspen beınelengen, osy jerge nomınaldyń sandyq belgisiniń kontýry aq syzyqtarmen júrgizilgen. «Báıterek» monýmentiniń sol jaǵynda Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik eltańbasy jasyl túspen beınelengen. Joǵarǵy oń jaq bóliginde Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik týy beınelengen. Banknotanyń tómengi jaǵynda ashyq alaqan beınelengen. Tómengi oń jaq buryshynda tiginen nomınaldyń memlekettik tildegi árippen belgisi ornalasqan. Memlekettik ánuran notalary astynda emıtent banktiń ataýy memlekettik tilde «QAZAQSTAN ULTTYQ BANKİ» ornalasqan, onyń astynda jalǵan aqsha jasaý jaýapkershiligin eskertetin "Banknottardy qoldan jasaý zańmen qýdalanady" degen memlekettik tildegi jazý ornalasqan.

Syrt jaǵy: basym túsi sarǵysh - jasyl, basym beınesi – kólbeý. Negizgi beınesi: Qazaqstan kartasynyń kontýry, aldyńǵy jaǵynda QR Kólik jáne komýnıkasıa mınıstrliginiń úıi jáne Astanada Esil ózeni arqyly kópirde ornatylǵan qanatty barystyń bireýi, artqy jaǵynda QR Qorǵanys mınıstrligi jáne jaılaý. Sol jaq tómende jáne oń jaq ústinde banknota nomınalynyń sandyq belgisi, al orta jaq tómende - orys tilindegi árippen belgisi ornalasqan. Ortasynda joǵary jaǵynda «QAZAQSTAN ULTTYQ BANKİ» jazýy jáne emıtent banktiń logotıpi basylǵan. Jalǵan aqsha jasaý jaýapkershiligin eskertetin "Poddelka banknot presledýetsá po zakoný" degen orys tilindegi jazý ashyq jerdiń joǵarǵy sol jaq buryshynda ornalasqan.
200 teńgelik banknota alǵash 1993 jyly shyǵyp, 1999, 2000, 2006 jyldary qaıta basylyp shyǵarylǵan.

2 kezeń. Tarıhqa sholý jasaıyq. Bul bólimde tapsyrmalardy oryndaǵan oqýshy 500 teńgelik banknotqa ıe bolyp, 500 upaı jınaıdy.
Tapsyrma: «Teńge tarıhy»
Maqsaty: oqýshylardyń oılaý qabiletin damytý.
Sharty: berilgen qıyndylardan sóılemderdi taýyp, maǵynaly mátin qurastyrý.
Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq valútasy TEŃGE 1993jyly 15 qarashada Elbasynyń jarlyǵymen el aýmaǵyndaǵy birden - bir zańdy tólem quralyna aınaldy.
1993 jyly 12 qarashada Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdentiniń ”Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq valútasyn qoldanysqa engizý týraly” jarlyǵy shyqty.
Eski aqshany qazaqstandyq teńgege aıyrbastaý 1993 jyly 15 qarashada tańǵy 8. 00 - de bastalyp, 20 qarasha kúni 20. 00 - de aıaqtaldy.
500 teńge týraly tolyǵyraq maǵlumat beriledi.
2006 jylǵy 500 teńge
Banknota ólshemi 130h67 qaǵazda daıyndalǵan.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama