Qazaq halqynyń qalyptasýy. Qazaqstan aýmaǵyndaǵy etnosaıası qaýymdastyqtyń qalyptasýy
6 TARAÝ. Qazaq halqynyń qalyptasýy. Qazaqstan aýmaǵyndaǵy etnosaıası qaýymdastyqtyń qalyptasýy
Konspekt
Qazaqstanda qola dáýirinde eýropeoıdtyq andron taıpalary ómir súrgen. Ǵalym O. Smaǵulovtyń pikirinshe, saq, sarmat, úısin taıpalarynyń kelbeti androndyqtarǵa uqsas bolǵan. Shyǵystan kelgen ǵun taıpalarynyń jergilikti taıpalarmen aralasýynyń nátıjesinde monǵoloıdtyq belgiler damı bastady. Monǵoldar túrkilenip, Shyńǵys tuqymdarynyń ózi túrik tilinde sóılep, monǵoldyq sıpattan ajyrady. Monǵoldarǵa deıin jergilikti rý - taıpalardaǵy paıda bola bastaǵan monǵoloıdtyq turpat kúsheıe tústi.
13 ǵasyrdyń basyndaǵy monǵol shapqynshylyǵy halyq bolyp qalyptasý barysyn buzdy. Qazaq jerindegi halyq bolyp qalyptasý úrdisi 150 - 200 jylǵa kesheýildedi.
Qazaq halqynyń etnıkalyq jaǵynan qalyptasýynda Aq Orda taıpalary basty ról atqardy. Jetisý jeri – úısinder órbigen ejelgi qazaq halqynyń etnosaıası qaýymdastyq aımaǵynyń biri. 15 ǵasyrdyń 1 - jartysynda Qazaqstanda ómir súrgen handyqtardyń etnıkalyq quramy, tili, túr - turpaty, sharýashylyǵy, ádet - ǵurpy, salt - sanasy uqsas bolǵan. Olar “92 baýly ózbekter” shejiresi boıynsha 92 taıpadan turǵan. Tarıhshy Rýzbıhannyń jazýynsha, ózbekterge shaıbanıler, qazaqtar, mańǵyttar jatady. Bul derekten baıqalatyny Ózbek han handyq qurǵan kezdiń ózinde qazaqtar halyq retinde erekshelene bastaǵan.
Konspekt suraqtar
1. Ózbekterge basty úsh halyq jatatynyn jazǵan tarıhshy:
2. Ózbekterge kiretin úsh halyqtyń erjúregi jáne eń kóbi:
3. Qazaq handary Ámen men Sámendi jazalaǵan bıleýshi:
4. Qazaqstanda ómir súrgen handyqtardyń etnıkalyq quramy uqsas bolǵan kezeń:
5. Úısinder degen ataý ýaqytsha aıtylmaı, ornyna ataldy:
6. Qazaq halqynyń etnıkalyq jaǵynan qalyptasýynda basty ról atqardy:
7. Monǵol shapqynshylyǵy qazaq halqynyń qalyptasý úrdisin kesheýildetti:
8. Qazaq jerinde paıda bolǵan túrkilengen jańa etnıkalyq toptar:
9. Monǵoloıdtyq belgiler tereńdeı tústi:
10. Saq, sarmat, úısin taıpalarynyń kelbeti qaı taıpaǵa uqsas:
11. Qazaq handyǵynyń negizi qalanǵan jerdi kórsetińiz:
Taqyryptyń testi
Konspekt
Qazaqstanda qola dáýirinde eýropeoıdtyq andron taıpalary ómir súrgen. Ǵalym O. Smaǵulovtyń pikirinshe, saq, sarmat, úısin taıpalarynyń kelbeti androndyqtarǵa uqsas bolǵan. Shyǵystan kelgen ǵun taıpalarynyń jergilikti taıpalarmen aralasýynyń nátıjesinde monǵoloıdtyq belgiler damı bastady. Monǵoldar túrkilenip, Shyńǵys tuqymdarynyń ózi túrik tilinde sóılep, monǵoldyq sıpattan ajyrady. Monǵoldarǵa deıin jergilikti rý - taıpalardaǵy paıda bola bastaǵan monǵoloıdtyq turpat kúsheıe tústi.
13 ǵasyrdyń basyndaǵy monǵol shapqynshylyǵy halyq bolyp qalyptasý barysyn buzdy. Qazaq jerindegi halyq bolyp qalyptasý úrdisi 150 - 200 jylǵa kesheýildedi.
Qazaq halqynyń etnıkalyq jaǵynan qalyptasýynda Aq Orda taıpalary basty ról atqardy. Jetisý jeri – úısinder órbigen ejelgi qazaq halqynyń etnosaıası qaýymdastyq aımaǵynyń biri. 15 ǵasyrdyń 1 - jartysynda Qazaqstanda ómir súrgen handyqtardyń etnıkalyq quramy, tili, túr - turpaty, sharýashylyǵy, ádet - ǵurpy, salt - sanasy uqsas bolǵan. Olar “92 baýly ózbekter” shejiresi boıynsha 92 taıpadan turǵan. Tarıhshy Rýzbıhannyń jazýynsha, ózbekterge shaıbanıler, qazaqtar, mańǵyttar jatady. Bul derekten baıqalatyny Ózbek han handyq qurǵan kezdiń ózinde qazaqtar halyq retinde erekshelene bastaǵan.
Konspekt suraqtar
1. Ózbekterge basty úsh halyq jatatynyn jazǵan tarıhshy:
2. Ózbekterge kiretin úsh halyqtyń erjúregi jáne eń kóbi:
3. Qazaq handary Ámen men Sámendi jazalaǵan bıleýshi:
4. Qazaqstanda ómir súrgen handyqtardyń etnıkalyq quramy uqsas bolǵan kezeń:
5. Úısinder degen ataý ýaqytsha aıtylmaı, ornyna ataldy:
6. Qazaq halqynyń etnıkalyq jaǵynan qalyptasýynda basty ról atqardy:
7. Monǵol shapqynshylyǵy qazaq halqynyń qalyptasý úrdisin kesheýildetti:
8. Qazaq jerinde paıda bolǵan túrkilengen jańa etnıkalyq toptar:
9. Monǵoloıdtyq belgiler tereńdeı tústi:
10. Saq, sarmat, úısin taıpalarynyń kelbeti qaı taıpaǵa uqsas:
11. Qazaq handyǵynyń negizi qalanǵan jerdi kórsetińiz:
Taqyryptyń testi
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Aq Orda, Moǵolstan, Ábilhaıyr handyǵy, Noǵaı Ordasynyń memlekettik – ákimshilik qurylysy
-
Qazaqstannyń 14 - 15 ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri
