- 11 aqp. 2020 00:00
- 239
Qoja men úsh sopy
Qojanasyrdyń zamanynda bir úsh sopy jıhan kezip, el aralap júripti. Bir kúni Qoja turǵan qalaǵa keledi. Sopylar: «aqyly, bilimi asqan qala adamdarymen dıdarlasyp, áńgimeleskimiz keledi» degen tilek bildiredi. Erikken jurt Qojany mazaq etip: «bul óz zamanynyń syrttany, ári bulbul, ári dúldúl» dep úsh sopymen kezdestirmek bolady.
Saraı alańyna jurt jınalyp, toı-dýman jasap, úsh sopy men Qojany shaqyrady. Habar kelgen soń-aq, Qoja bógelmesten, asasyn qolyna ustap, esegine minip alańǵa keledi. Asqan bilgirlik jasap izet bildirip jınalǵan jurtpen Qoja jaqsylap amandasady. Patsha aǵzamǵa densaýlyq tilep, duǵa qaırylǵan soń, Qojaǵa sopylardyń buıymtaıy aıtylady.
— Olaı bolsa, — deıdi Qoja, — aldymen dúdámal máselelerdi sheship alaıyq, dastarqan basyna sonsoń otyramyz. Qulaǵym sizderde, qandaı saýaldaryńyz bar, aıtyńyzdar.
Sózdi birinshi sopy bastaıdy:
— Ápende, aıtshy, osy jerdiń ortasy qaıda?
Qoja eseginiń aldyńǵy oń aıaǵyn asasymen túrtip kórsetip:
— Mine, osy meniń esegimniń aıaǵy basyp turǵan jer — jerdiń ortasy, — deıdi.
— Ony qalaı bilesiń? — dep sopy shap ete túsedi.
— Maǵan nanbasań, óziń ólshep kór, — deıdi Qoja, — artyq ıa kem shyqsa, aıtarsyń. — Sopy sózden jeńilip, syrt aınalyp ketedi.
Endi ekinshi sopy sóz alady:
— Aıtshy, kóktegi juldyzdyń sany qansha?
Qoja irkilmesten:
— Meniń esegimniń túgi qansha bolsa, kókte sonsha juldyz bar, — deıdi.
— Sonsha ekenin qalaı dáleldeısiń? — dep sopy qarsylasqanda, Qoja:
— Nanbasań, sanap shyq, artyq ıa kem bolsa, sonda kelip talasarsyń, — deıdi. Sopy óz sózin aıtyp ózeýrep qoımaıdy:
— Ápende-aý, esektiń túgin sanaǵandy neshe atańda kórip ediń?
— Pále, juldyzdy sanap shyqqan adamdy sen kóp kórgen bolarsyń, — degende, sopynyń aýzyna qum quıylsa kerek.
Endigi sóz kezegi úshinshi sopyǵa tıedi:
— Qoja, mynany aıtyp bershi, meniń saqalymda neshe tal qyl bar?
Qoja oılanyp jatpastan-aq:
— Meniń esegimniń quıryǵynda neshe tal qyl bolsa, seniń saqalyńda sonsha tal qyl bar, — deıdi.
— Ony qalaı dáleldeısiń?
— Ol op-ońaı, — deıdi Qoja, — seniń saqalyń men esektiń quıryǵynan qyldy bir-bir taldap jula beremiz, ekeýi dál birdeı shyqpasa, meniń aıtqanym teris-aq bolsyn.
Sopylar Qojanyń tapqyrlyǵy men danalyǵyna qatty rıza bolyp attanypty.