InfoHub Logo

Abaı Qunanbaev- ónegeli ómirin óleńmen órip, artyna máńgilik mura qaldyrǵan qazaq halqynyń mańdaıyna bitken jaryq juldyzy. Onyń shyǵarmashylyǵynan oryn alǵan mahabbat, tabıǵat lırıkalary, saıası, áleýmettik, óner taqyryptarynyń qaı-qaısysy bolmasyn, ózindik órnekpen, aıryqsha sezimmen jyrlanǵan. Ásirese, óner máselesin kótergen «Qulaqtan kirip, boıdy alar», «Óleń-sózdiń patshasy, sóz sarasy» óleńderinde án men óleń qudireti ózara úılesim tapqan. 
Aqynnyń atalǵan óleńderine tereń úńile otyryp, olardan án men óleńge tán qasıetterdi, qudirettilikti anyq baıqaımyz. «Qulaqtan kirip, boıdy alar» óleńinde jaqsy án men tátti kúıdiń adamǵa aıryqsha áser etip, ózgeshe sezimge bóleıtindigi aıtylsa, «Óleń-sózdiń patshasy, sóz sarasy» týyndysynda óleńniń sóz patshasy ekenin, ony shyǵarýshylarǵa da úlken talaptar qoıylatynyn eskertedi.
«Bir kúıgizip, súıgizip,
Eski ómirdi tirgizer
Ómir tonyn kıgizip
Joqty bar ǵyp júrgizer,-degen jyr joldarynan ánniń adamdy tylsym kúıge bóleıtindigin uǵynamyz. Al:
«Bóten sózben bylǵansa el arasy,
Ol-aqynnyń bilimsiz bısharasy.
Aıtýshy men tyńdaýshy kóbi nadan,
Bul jurttyń sóz tanymas bir parasy» ,- degen úzindiden óleń sózdiń ózindik qasıeti men qudireti ańǵarylady. Aqyn ándi «bir kúıgizip, súıgizip, eski ómirdi tirgizer» uly kúsh retinde jyrlasa, óleńdi «ishi altyn, syrty kúmis sóz jaqsysyna» teńeıdi. Onyń «Qulaqtan kirip, boıdy alar» óleńinen baıqaıtynymyz- Abaı úshin án- tek óner týyndysy ǵana emes, sondaı-aq  «ótkendi tiriltip, eski oıdy eske túsiretin» júrektiń emi, jannyń qalaýy.  Al poezıany paıymdaǵan ekinshi óleńinde ol «qazirgi aqyndar aqylsyz, nadan  kelip, kóp jerdi joqtan qarmap óleń qylady» deı kele, óz zamanyndaǵy sóz qadirin túsinbeıtin keıbireýlerdiń jalǵan aqyndyǵyn synap, ashyna jyrlaıdy. Osy óleńderden Abaı atamyzdyń ónerge degen sheksiz qushtarlyǵyn, qurmetin anyq kóremiz.
Uly Abaıdyń «Qulaqtan kirip, boıdy alar», «Óleń-sózdiń patshasy, sóz sarasy» óleńderinde án men óleń qudireti bir arnada toǵysyp, ózara úılesimde  jyrlanǵan. Dana aqynnyń osyndaı dara týyndylary  óleńnen maǵyna, ánnen ásemdik ketken qazirgi zaman óneri úshin  úlgi bolarlyq.

---