Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Qurlyqtaǵy taýlar
Shyǵys Qazaqstan oblysy, Besqaraǵaı aýdany,
Ernazar aýyly, «Sosnovka orta mektebi»KMM
Geografıa pániniń muǵalimi
Gýlnısa Baıtýrsynovna Kakımjanova

Sabaqtyń taqyryby: Qurlyqtaǵy taýlar.
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik maqsaty: Oqýshylarǵa taýlar jaıynda, taý qyraty, ústirt, ólke, ańǵar degen sózderdiń erekshelikteri men mańyzdylyǵy jaıynda bilim berý.
2. Damytýshylyq maqsaty: Oqýshylarǵa dúnıejúzindegi jáne Qazaqstandaǵy bıik taýlardy keskin kartaǵa túsirte otyryp, qurylystyq erekshelikteri jaıly bilimderin damytý.
3. Tárbıelik maqsaty: Taýlardyń erekshelikterine toqtalý barysynda basty maqsat ekologıalyq tárbıege toqtalý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Dúnıejúziniń fızıkalyq kartasy, atlas, keskin
karta, prezentasıa.
Pán aralyq baılanys: geometrıa, ádebıet.

Sabaqtyń barysy.
1. Uıymdastyrý.
Amandasý, oqý quraldaryn tekserý, bir – birine jaqsy tilek aıtý.

2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
1. Keskin karta tekserý. /dúnıejúzi boıynsha janartaýlardy belgileý./
2. Ótken taqyryp boıynsha janartaýlardyń durys ornyn tap.

Vezývıı - Antraktıda
Etna - Japonıa
Krakattaý - Reseı
Kılımandjaro Italıa
Karısımbo Italıa
Orısabo Oń tústik Amerıka
Akonkagýa Sol tústik Amerıka
Fýdzıama Indonezıa
Elbýrs Islandıa
Gekla Afrıka
Klúchı shoqysy Afrıka

Durys jaýaby:
Vezývıı - Italıa
Etna - Italıa
Krakattaý - Indonezıa
Kılımandjaro Afrıka
Karısımbo Afrıka
Orısabo Sol tústik Amerıka
Akonkagýa Oń tústik Amerıka
Fýdzıama Japonıa
Elbrýs Antarktıda
Gekla Islandıa
Klúchı shoqysy Reseı

3. Ár oqýshyǵa bilimin tekserý úshin logıkalyq suraq:
1. Kúnge eń jaqyn planeta Plýton
2. Kún jerdi aınalady
3. Paralel soltústikten ońtústikke qaraı sozylyp jatyr.
4. Meredıan jerdi eki endikke bólip tur
5. Jer óz biliginen bir jylda bir ret aınalyp shyǵady.
6. Jer silkiný jazyq jerlerde bolady.
7. Janartaý magmalyq áserinen bolady.
8. Jer silkiný ıadronyń qozǵalýynan paıda bolady.
9. Jerdiń ishki qabaty tórt qabattan turady.
10. Masshtabtyń bes túri bar.

Durys jaýaby:
1. Kúnge eń jaqyn planeta (Merkýrıı), joq
2. Kún jerdi aınalady joq, (Jer kúndi aınalady)
3. Paralel soltústikten ońtústikke qaraı sozylyp jatyr. ) joq, (Batystan shyǵysqa qaraı)
4. Merıdıan jerdi eki endikke bólip tur. joq, (Eki boılyqqa bólip tur)
5. Jer óz biliginen bir jylda bir ret aınalyp shyǵady. joq (24 saǵ. aınalady)
6. Jer silkiný jazyq jerlerde bolady. joq, (taýly jerde)
7. Janartaý magmalyq áserinen bolady. (Iá)
8. Jer silkiný ıadronyń qozǵalýynan paıda bolady. joq, (Mantıanyń
qozǵalýynan).
9. Jerdiń ishki qabaty tórt qabattan turady. joq, (úsh qabattan)
10. Masshtabtyń bes túri bar. joq, (3 túri bar).

3. Jańa sabaq. Adam men adam kezdesse de,
... men... kezdespeıdi. /taý/
Iaǵnı qandaı sóz. Taý.

Búgingi sabaǵymyz «Qurlyqtaǵy taýlar».

Aspan taýlary maǵynasyn bildiretin taý ataýy Oral
Álemdegi eń bıik taýlar Tán - Shan
Azıa men Eýropany bólip turǵan taýlar Gımalaı
Eń uzyn taýlar júıesi Andy

3. Taýlardyń paıda bolýyna qaraı jiktelýi.
Qatparly taý: Alpy, Kavkaz, Kordıler
Qatparly - jaqparly: Altaı, Tán-SHan

4. Taýlardyń jasyna qaraı jiktelýi.
Eski taý: Oral
Jas taý: Kavkaz, Pamır, Gımalaı

5. Taýlar úgilýine qaraı bólinedi: Fızıkalyq, hımıalyq, organıkalyq

6. Kartamen, keskin kartamen jumys. /keskin kartada taýlardy qońyr boıaýmen boıaý/. Tómendegi tizimdegi taýlardy tez belgile.
1) Volga 6) Baıkal 11) Jaıyq
2) And 7) Gımalaı 12) Balqash
3) Amazonka 8) Kaspıı 13) Alpy
4) Kordıler 9) Tıbet 14) Aral
5) Altaı 10) Tán-SHan 15) Karpat
16) Kókshetaý 17) Jerorta 18) Ertis

Tolyq nusqasyn júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama