InfoHub Logo

Sandar syrynyń qupıalary
Maqsaty:
Ǵasyrlar boıy qalyptasqan sandarǵa baılanysty nanym - senimderiniń qupıasyn ashyp, olardyń álemdegi syryna qanyǵý
Mazmuny

İ. Kirispe
İİ. Negizgi bólim
1. 1. Sandar tarıhy
1. 2. Sandar syr shertedi
1. 3. Sandar qasıeti
1. 4. Zertteý jumysymda qol jetkizgen derekterim:
Sandar syrynyń qupıalary
İİİ. Qorytyndy
Usynystar
Paıdalanylǵan ádebıetter
Anotasıa
Resenzıa

• Sandar syrynyń qupıasy qaıda jatyr?
«0» sany
Bul san absolúttik sımvoly. Sheksizdik belgisi jáne jaratylmaǵan álemniń sany bolyp tabylady. Bul barlyq zattardyń bastamasy. Grafıkalyq joba boıynsha saqına nemese dóńgelek retinde belgilenedi.

«1» sany
Bir sanyn qazaq halqynyń uǵymynda Alla jalǵyz, Alladan basqa táńir joq. Qaı tilde bolsyn birlik sóziniń túpki túbiri sanalady. Adam ómirin basqaratyn, ár pende umtylatyn san bolyp esepteledi.
Daos ilimin ustanǵandar úshin jasampazdyq sany. Qandaı da bir qubylystyń, tirshiliktiń, álem jaratylysynyń bastaýyn bildiredi. Daostyq uǵymda da qazaq halqynyń túsinigimen sáıkes «birlik tynysy» degendi bildiredi, sonymen qatar «rýh úıi», «barlyq tirshiliktiń ortasy» maǵynasyn ańǵartady. 1 sany shyrshamen teńestiriledi. Baıaý bolsa da basqalardan bıik, kórkem bolyp ósip, uzaq jyl saqtalyp, kez kelgenniń kózine joǵarydan, alystan - aq ilinedi.

EEM - de latyn, qazaq alfavıtteriniń áripteri jáne sıfrlar 0 men 1 tizbeginen turatyn segiz ekilik tańbamen beınelenedi:
Árip --- Kod ----------- Árip ------ Kod ----------- San ----- Kod
A ------ 10000000 ------ A -------- 01000001 ------ 0 ------ 00110000
Á ------ 11110000 ------ V -------- 01000010 ------ 1 ------ 00110001
B ------ 10000001 ------ S -------- 01000011 ------ 2 ------ 00110010
V ------ 10000010 ------ D -------- 01000100 ------ 3 ------ 00110011
G ------ 10000011 ------ E --------- 01000101 ------ 4 ------ 00110100
F ------ 11110001 ------ F --------- 01000110 ------ 5 ------ 00110101

"AHA" degen sóz 24 - razrádty mynadaı ekilik sandarmen beınelenedi:
AHA - 10000000 10001011 10000000

«2» sany
Qosylý, tolyqtyrý sımvoly. Jaqsy men jaman, er men áıel, kún men tún, aq pen qara. Eki sanyna qazaq halqynyń kózqarasy mine osyndaı bolyp keledi.
Prosesor ekilik sanaý júıesinde jumys isteıdi. Ekilik sanaý júıesi 0 jáne 1 sanynan ǵana turady.
Mysaly A árpiniń AscII kody 65 - ge teń, ekilik sanaý júıesinde bylaı 1000001 bolyp kórsetiledi.
Ekilik sanaý júıesindegi qosý kestesi

«3» sany
Úsh qýat: Aqyl, Júrek, Til
Úsh qasıet: Aqyl, Uıat, Sabyr
Úsh júz: Uly júz, Orta júz, Kishi júz

«4» sany
Tabıǵattaǵy tórt qubylys: Ot, jer, sý, aýa
Tórt kitap: Taýrat, Zabýr, İnjil, Quran
Tórt asyl: Iman, Namaz, Ashý, Meıir

«5» sany
Talap, eńbek, tereń oı,
Qanaǵat, raqym oılap qoı,
Bes asyl is kónseńiz.
Ósek, ótirik, maqtanshaq,
Erinshek, beker mal shashpaq,
Bes dushpandy bilseńiz.