InfoHub Logo

Sabaq taqyryby: «Saıatshy Oraz» áńgimeleri
Jalpy maqsat: Sábıt Muqanovtyń shyǵarmashylyǵy týraly jan - jaqty bilim berý, taqyrypty meńgertý.
Silteme: Muǵalimderge arnalǵan nusqaýlyq
Qazaq tili men ádebıeti oqytý ádistemesi
7 - synypqa arnalǵan ádebıet oqýlyǵy
Úlestirme materıaldary
Oqý nátıjesi: Oılaý qabiletin damytý, sózdik qoryn molaıtý, shapshańdyqqa baýlý.
Sabaqta qoldanylatyn materıaldar: Interaktıvti taqta, jazýshynyń portreti, Esil ózeniniń, saıatshynyń sýretteri, alty qyrly kýbık.
Oqytý ádisteri: Oqytý men oqýdaǵy jańa ádis - tásilder, oqytýda AKT - ny paı - dalaný, synı turǵydan oılaýǵa úıretý, oqytý úshin baǵalaý jáne oqýdy baǵalaý. jas erekshelikterine saı oqý men oqý, basqarý men kóshbasshylyq

İ. Oqýshylarǵa psıhologıalyq ahýal týǵyzý
Muǵalimniń is - áreketi
Oqýshylar nazaryna «Nurly kún» vıdeorolıgin usynady. Túster arqyly toptastyrady.

İİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý
•Sábıt Muqanov kim? Ol týraly bizder ne bilemiz?
•«Esil boıynda» áńgimesiniń taqyryby ne?
• Áńgimeniń keıipkerleri kimder?
• «Esil tasyp barady» ániniń tarıhyn bilemiz be?

İİİ. Jańa taqyryp
Kýbızm ádisi.
Sýretteńiz: Esil ólkesiniń kórinisin jazýshy tilimen berilgen peızaj arqyly sýrette.
Salystyryńyz: «Esil boıynda» áńgimesin J. Aımaýytovtyń «Ánshi» áńgimesimen salystyr.
Qoldanyńyz: «Esil tasyp barady» ániniń tarıhynan áńgime qurastyryp aıt.
Dáleldeńiz: Myrzataı oryndaǵan ánderdiń áserin áńgimege súıene otyryp áńgimele.
Qarsy shyǵyńyz: Áńgime keıipkerleriniń «Halyq ánderiniń sózderi ár pikirden quralǵan qoıyrtpaq» degen pikirine men...
Zertteńiz: «Esil» ózeniniń geografıalyq ornyn zertteńiz.
Qazaq sahnasynyń sańlaqtaryna aınalǵan «Mýzart» trıosynyń «Esil aǵady» ánin tyńdaıyq.
Sábıt Muqanov «Saıatshy Oraz» («Ómir mektebi» ómirbaıandyq trılogıasynan úzindi)

Jańa sabaqtyń jospary:
Jazýshynyń esinde qalǵan jalǵyz adam – saıatshy Oraz.
Orazdyń Muqannyń úı – ishine kómek kórsetýi
Orazdyń ańshylyǵy adamgershiligi
Shyǵarmadaǵy kórkemdegish quraldar.
Sózdik jumys
Saıatshy – qusbegi, qus baptaýshy.
Saýǵa berý – aqysyz berý, sadaqa berý.
Poselke – shaǵyn aýyl.
Shilik – tórt túlik mal súısinip jaıylatyn jaıylym ósimdigi.
Itelgi – Qazaqstannyń barlyq óńirinde kezdesetin bıik aǵashtar men quzdarda ómir súretin búrkittiń bir túri.
Qarshyǵa – óte alǵyr qus, qarǵadan kólemdirek. Qazaqstanda Altaı, Alataý taýlarynyń bókterlerinde meken etedi
Tuıǵyn – qanaty qysqa, quıryǵy uzynyraq qarshyǵanyń bir túri. Usaq ańdar men qus aýlaýǵa óte yńǵaıly.

Mátinmen jumys
Qane, balalar, endi mátinnen kórkemdegish quraldardy tabaıyq.
1) Portret – shyǵarma keıipkerleriniń syrtqy túr - tulǵasyn sýretteý.
Orta boıly, keń jaýyryndy, tóstik keýdeli, murnynyń eki jaq saıynan basqa betin túgel japqan, uzyndyǵy kindigine túsetin qalyń aq saqaldy, kishirek kelgen dóńesteý muryndy, oınaqylaý kelgen dóńgelek qara kózdi, jelkildegen uzyn aq qasty, keń mańdaıly, ájimsiz qyzyl - kúreń keskindi, yqsham syrtqy kıimderin shalbarlanyp alatyn, keń shalbarynyń balaǵynishine sala qonyshyn tizeden ysyra etik kıetin, beline qazaqsha kise býynatyn, kisesiniń tóńireginde: myltyqtyń oǵyn, dárisin, tazalaıtyn saımandaryn salatyn salpynshaqtary kóp, kishigirim tebingideı oqshantaıly, sol jaq búıirinde qyndy uzyn kezdigi salbyrap júretin, arqasynan asynǵan shıti myltyǵy túspeıtin adam...
2) Peızaj – jazýshy shyǵarmada tabıǵatty barynsha kórkem sýretteý.
Biz kóship barǵan aýyl qystaýynyń uzyn turqy batystan shyǵysqa qaraı sozylǵan bıik dóńniń qyrqa jotasynda. Jotanyń uzyndyǵy tórt - bes shaqyrymdaı, qaptalynyń keńdigi eki - úsh shaqyrymdaı. Osy jotanyń batys pen shyǵys jaǵyn jáne eki jaq qaptaldyǵyn jaba ósken qalyń ný aǵash. Aǵashtary túp - túgel qaıyń men terek. Aýyl qalyń aǵashty qyrqa jonnyń arasynda turady. Tóbeden jaýǵan qar bolmasa, qysty kúni qalyń aǵashtan bul aýylǵa boran betteı almaıdy. Qyrqa jonnyń naq bıiginde saı bar, kóktem kezinde bul saıda attyń baýyrlyǵynan kelerlik sý jatady, da, tóńirekteı qalyń aǵash ósken aýyl osy saıda dóńgelene ornalasqan.
3) Keıipkerlerge minezdeme
Súleımen – orta dáýletti, sarań adam.
Oraz – jalǵyz oqty shıtimen atqan mergen, qys búrkit, jaz qarshyǵa men tuıǵyn salýmen aınalysqan qusbegi, óziniń oljasyn elmen bólise biletin qaıyrymdy jan.
Saıatshy Oraz áńgimeleri júkteý