Septikter handyǵy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń ótken sabaqtarda alǵan bilimderin qorytyndylaý, taqyrypqa baılanysty tapsyrmalar berý arqyly bilimderin tekserý, baǵalaý.
Damytýshylyq: Jeke tulǵanyń boıynda taldaý, salystyra bilý qabiletterin damytý, durys septik jalǵaýlaryn jalǵap úıretý. Aýyzsha, jazbasha jattyǵýlar júrgize otyryp, oqýshylardyń saýattylyǵyn, tilin damytý, logıkalyq oılaý jáne sózdik qoryn molaıtý.
Tárbıelik: Oqýshylardy memlekettik tilge qurmetpen qarap, til ıgerýdi sanaly da erikti túrde meńgerýge, qazaq tiliniń qazirgi kúndeligin túsindirý arqyly til úırenýge tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ár túrli sýretter, túrli tapsyrmalar, maqal – mátelder, sózjumbaq.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: áńgimeleý, suraq – jaýap, taldaý, juptyq, oıyn.
Sabaqtyń tehnologıasy: Oıyn tehnologıasy, densaýlyqty saqtaý tehnologıasy.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi:
a) Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Sabaqtyń taqyryby jáne maqsatymen tanystyrý
á) Sabaqqa kirispe.
Muǵalimniń sózi:
- Búgin qazaq tili sabaǵynda septikterdi qaıtalaımyz, ár oqýshy óz biliminiń dárejesin kórsetýi tıis.
- Qazir osy septikter týraly ertegini tyńdap kórińder.
- Erte – erte ertede Septik degen han turady eken. Onyń jeti uly bar eken.
Barlyǵy osy saraıda turady. Ár ulynyń óz qyzmeti bar. Septik hannyń ár ulyna bergen murasy bar eken.
- Septik han mynadaı jarlyqtaryn jiberipti. Hannyń jarlyqtaryn durys shapshań oryndaǵan oqýshyǵa hannyń syılyq baǵasy bar eken.
1 - Jarlyǵy: Uldarymnyń atyn atap, retimen qoıyńdar deıdi.
2 - Jarlyǵy: Uldarymnyń qyzmetin tabyńdar (suraqtaryn taýyp qoıý).
3 - Jarlyǵy: Olardyń muralaryn atańdar. (jalǵaýlaryn taýyp qoıý).
Oqýshylar ret – retimen septik ataýlaryn, suraqtaryn jáne jalǵaýlaryn aıtady.
2 - tapsyrma.
Berilgen sózderdi septep jalǵaýlarynyń astyn syzý.
1 - top han sózin septeıdi; 2 - top mura sózin septeıdi; 3 - top jarlyq sózin septeıdi.
- Balalar, qazaq halqynda jeti sany qasıetti san.
Jeti sanyna baılanysty kóptegen uǵymdar bar. Mysaly 7 ǵalamat - 7 chýdes sveta, 7 qazyna - 7 bogatstv, 7 ata – 7 kolen rodoslovnoı, «Naýryz kóje»de jeti taǵamnan jasalady. Kempirqosaqtyń da jeti túsi bar, apta kúnderi. Qazaq tilinde de jeti septik, 7 uıań daýyssyz, 7 úndi daýyssyz bar.
Endeshe, kelesi bizdiń tapsyrmamyz da osy sanmen baılanysty.
Septikter handyǵynda Naýryz meıramyna daıyndalyp jatyr, sondyqtan han osyndaı tapsyrma beripti. Naýryz kóje qandaı jeti taǵamdardan jasalady ekenin, aıtyp berińizshi deıdi.
Slaıd «Naýryz kóje».
3 - tapsyrma.
- Kelesi hannyń tapsyrmasyn oryndaıyq.
1 – top septik ataýlaryn jınaıdy, 2 - top apta kúnderin retimen qoıady, 3 - top jeti urpaqty retimen qoıady.
Sergitý sáti.
Bizder tatý bolamyz,
Gúl – gúl jaınap baramyz
Jattyǵýlar jasasaq,
Jaqsy sergip qalamyz!
Ornymyzdan turamyz,
Qoldy belge qoıamyz.
Burylamyz ońǵa bir,
Burylamyz solǵa bir
Bir, eki, úsh, tórt
Joǵary qoldy soǵamyz.
- Balalar, biz «Naýryz kóje» jeti taǵamnan jasalady dep aıtyp kettik.
Al endi aıtyńdarshy, Naýryz kóje degende sizdiń oılaryńyzda qandaı asosıasıa keledi.
- Durys, meıram. Al meıramda ne qurylady? Kıiz úı.
- Hannyń kelesi tapsyrmasy kıiz úıdi tigý.
Sondyqtan kıiz úıdi tigý úshin hannyń kelesi tapsyrmasyn oryndaýǵa tyrysamyz.
1 - top. Berilgen dıktant mátininen septik jalǵaýlary bar sózderdi terip jazý.
2 - top. Mátinniń ishinen tek qana jýan býyndy sózderdi terip jazý.
3 - top. «Shańyraq» sózine fonetıkalyq taldaý jasaý.
Kıiz úıdi tigý ońaı emes. Aldymen keregeni jaıady. Keregeniń bıiktigi eki metrdeı bolady. Keregeniń ár bóligin «qanat» dep ataıdy. Kıiz úı tórt, alty, segiz, on eki qanatty bolady. Osydan keıin shańyraqty kóteredi. Shańyraqtan keıin erekshe qasterlenetin bólshegi – bosaǵa. Ol tabaldyryq pen mańdaıshadan turady.
5 - tapsyrma.
Slaıdtar arqyly sóılemder kórsetiledi.
Oqýshylar ondaǵy kóp núkteniń ornyna tıisti jalǵaýlardy jalǵap jazýlary kerek.
6 - tapsyrma.
Balalar, kim bilim jáne óner týraly maqal – mátelder biledi.
(Oqýshylar maqal – mátel aıtady).
Qazaq halqynda maqal – mátelder óte kóp. Olardyń tapqyrlyǵy san alýan túrli. Búgin biz bilim men óner taqyrybyna berilgen maqal – mátelderdi oqyp, asty syzylǵan sózderdiń qaı septikte turǵanyn aýyzsha aıtaıyq.
(Ne?) Oqý – bilim bulaǵy,
(Ne?) Bilim - ómir shyraǵy.
(Kimniń?) Bilimdiniń – aldy jaryq,
(Kimniń?) Bilimsizdiń – kúni kárip.
(Kimge?) Ónerlige ólim joq,
(Kimge?) Jalqaýǵa jaryq joq.
(Neni?) Ónerdi úıren de jıren.
Oqý (nemen?) Inemen qudyq qazǵandaı.
Sabaqty qorytyndylaý. Sózjumbaqty sheshý.
1. Aptanyń 3 - shi kúni.
2. Zemlá sózi ilik septikte.
3. Nedelá sóziniń aýdarmasy.
4. Zıma sózi jatys septikte.
5. Odejda sóziniń aýdarmasy.
6. Jyl mezgili.
Sózjumbaqtan septik degen jasyrylǵan sóz shyǵady.
Q. Myrzalıevtiń «Jeti septik» atty óleńin mánerlep oqyp, septik jalǵaýlary men suraqtaryn qaıtalaý.
Jeti septik - jeti bala,
Jeteýiniń atyn ata.
Ataý septik kim? ne? dese,
Atyń menen zatyńdy ata.
Kimniń? neniń? - dep anyqtap,
İlik septik ilip alar.
Kimdi? neni? kerek etseń,
Tabys surap júrip tabar.
Kimge? nege? qaıda? barsań,
Barys septik bilip
Kimde? nede? qaıda? deseń,
Jatys septik sonda jatar.
Shyǵys septik kimnen? neden?
Qaıdan shyqtyń sony aıtar.
Kimmen? nemen? kerek bolsa,
Kómektes kómek berip qaıtar.
Baǵalaý.
Úı jumysy. Q. Myrzalıevtiń «Jeti septik» atty óleńin jattaý.
Bilimdilik: Oqýshylardyń ótken sabaqtarda alǵan bilimderin qorytyndylaý, taqyrypqa baılanysty tapsyrmalar berý arqyly bilimderin tekserý, baǵalaý.
Damytýshylyq: Jeke tulǵanyń boıynda taldaý, salystyra bilý qabiletterin damytý, durys septik jalǵaýlaryn jalǵap úıretý. Aýyzsha, jazbasha jattyǵýlar júrgize otyryp, oqýshylardyń saýattylyǵyn, tilin damytý, logıkalyq oılaý jáne sózdik qoryn molaıtý.
Tárbıelik: Oqýshylardy memlekettik tilge qurmetpen qarap, til ıgerýdi sanaly da erikti túrde meńgerýge, qazaq tiliniń qazirgi kúndeligin túsindirý arqyly til úırenýge tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ár túrli sýretter, túrli tapsyrmalar, maqal – mátelder, sózjumbaq.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: áńgimeleý, suraq – jaýap, taldaý, juptyq, oıyn.
Sabaqtyń tehnologıasy: Oıyn tehnologıasy, densaýlyqty saqtaý tehnologıasy.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi:
a) Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Sabaqtyń taqyryby jáne maqsatymen tanystyrý
á) Sabaqqa kirispe.
Muǵalimniń sózi:
- Búgin qazaq tili sabaǵynda septikterdi qaıtalaımyz, ár oqýshy óz biliminiń dárejesin kórsetýi tıis.
- Qazir osy septikter týraly ertegini tyńdap kórińder.
- Erte – erte ertede Septik degen han turady eken. Onyń jeti uly bar eken.
Barlyǵy osy saraıda turady. Ár ulynyń óz qyzmeti bar. Septik hannyń ár ulyna bergen murasy bar eken.
- Septik han mynadaı jarlyqtaryn jiberipti. Hannyń jarlyqtaryn durys shapshań oryndaǵan oqýshyǵa hannyń syılyq baǵasy bar eken.
1 - Jarlyǵy: Uldarymnyń atyn atap, retimen qoıyńdar deıdi.
2 - Jarlyǵy: Uldarymnyń qyzmetin tabyńdar (suraqtaryn taýyp qoıý).
3 - Jarlyǵy: Olardyń muralaryn atańdar. (jalǵaýlaryn taýyp qoıý).
Oqýshylar ret – retimen septik ataýlaryn, suraqtaryn jáne jalǵaýlaryn aıtady.
2 - tapsyrma.
Berilgen sózderdi septep jalǵaýlarynyń astyn syzý.
1 - top han sózin septeıdi; 2 - top mura sózin septeıdi; 3 - top jarlyq sózin septeıdi.
- Balalar, qazaq halqynda jeti sany qasıetti san.
Jeti sanyna baılanysty kóptegen uǵymdar bar. Mysaly 7 ǵalamat - 7 chýdes sveta, 7 qazyna - 7 bogatstv, 7 ata – 7 kolen rodoslovnoı, «Naýryz kóje»de jeti taǵamnan jasalady. Kempirqosaqtyń da jeti túsi bar, apta kúnderi. Qazaq tilinde de jeti septik, 7 uıań daýyssyz, 7 úndi daýyssyz bar.
Endeshe, kelesi bizdiń tapsyrmamyz da osy sanmen baılanysty.
Septikter handyǵynda Naýryz meıramyna daıyndalyp jatyr, sondyqtan han osyndaı tapsyrma beripti. Naýryz kóje qandaı jeti taǵamdardan jasalady ekenin, aıtyp berińizshi deıdi.
Slaıd «Naýryz kóje».
3 - tapsyrma.
- Kelesi hannyń tapsyrmasyn oryndaıyq.
1 – top septik ataýlaryn jınaıdy, 2 - top apta kúnderin retimen qoıady, 3 - top jeti urpaqty retimen qoıady.
Sergitý sáti.
Bizder tatý bolamyz,
Gúl – gúl jaınap baramyz
Jattyǵýlar jasasaq,
Jaqsy sergip qalamyz!
Ornymyzdan turamyz,
Qoldy belge qoıamyz.
Burylamyz ońǵa bir,
Burylamyz solǵa bir
Bir, eki, úsh, tórt
Joǵary qoldy soǵamyz.
- Balalar, biz «Naýryz kóje» jeti taǵamnan jasalady dep aıtyp kettik.
Al endi aıtyńdarshy, Naýryz kóje degende sizdiń oılaryńyzda qandaı asosıasıa keledi.
- Durys, meıram. Al meıramda ne qurylady? Kıiz úı.
- Hannyń kelesi tapsyrmasy kıiz úıdi tigý.
Sondyqtan kıiz úıdi tigý úshin hannyń kelesi tapsyrmasyn oryndaýǵa tyrysamyz.
1 - top. Berilgen dıktant mátininen septik jalǵaýlary bar sózderdi terip jazý.
2 - top. Mátinniń ishinen tek qana jýan býyndy sózderdi terip jazý.
3 - top. «Shańyraq» sózine fonetıkalyq taldaý jasaý.
Kıiz úıdi tigý ońaı emes. Aldymen keregeni jaıady. Keregeniń bıiktigi eki metrdeı bolady. Keregeniń ár bóligin «qanat» dep ataıdy. Kıiz úı tórt, alty, segiz, on eki qanatty bolady. Osydan keıin shańyraqty kóteredi. Shańyraqtan keıin erekshe qasterlenetin bólshegi – bosaǵa. Ol tabaldyryq pen mańdaıshadan turady.
5 - tapsyrma.
Slaıdtar arqyly sóılemder kórsetiledi.
Oqýshylar ondaǵy kóp núkteniń ornyna tıisti jalǵaýlardy jalǵap jazýlary kerek.
6 - tapsyrma.
Balalar, kim bilim jáne óner týraly maqal – mátelder biledi.
(Oqýshylar maqal – mátel aıtady).
Qazaq halqynda maqal – mátelder óte kóp. Olardyń tapqyrlyǵy san alýan túrli. Búgin biz bilim men óner taqyrybyna berilgen maqal – mátelderdi oqyp, asty syzylǵan sózderdiń qaı septikte turǵanyn aýyzsha aıtaıyq.
(Ne?) Oqý – bilim bulaǵy,
(Ne?) Bilim - ómir shyraǵy.
(Kimniń?) Bilimdiniń – aldy jaryq,
(Kimniń?) Bilimsizdiń – kúni kárip.
(Kimge?) Ónerlige ólim joq,
(Kimge?) Jalqaýǵa jaryq joq.
(Neni?) Ónerdi úıren de jıren.
Oqý (nemen?) Inemen qudyq qazǵandaı.
Sabaqty qorytyndylaý. Sózjumbaqty sheshý.
1. Aptanyń 3 - shi kúni.
2. Zemlá sózi ilik septikte.
3. Nedelá sóziniń aýdarmasy.
4. Zıma sózi jatys septikte.
5. Odejda sóziniń aýdarmasy.
6. Jyl mezgili.
Sózjumbaqtan septik degen jasyrylǵan sóz shyǵady.
Q. Myrzalıevtiń «Jeti septik» atty óleńin mánerlep oqyp, septik jalǵaýlary men suraqtaryn qaıtalaý.
Jeti septik - jeti bala,
Jeteýiniń atyn ata.
Ataý septik kim? ne? dese,
Atyń menen zatyńdy ata.
Kimniń? neniń? - dep anyqtap,
İlik septik ilip alar.
Kimdi? neni? kerek etseń,
Tabys surap júrip tabar.
Kimge? nege? qaıda? barsań,
Barys septik bilip
Kimde? nede? qaıda? deseń,
Jatys septik sonda jatar.
Shyǵys septik kimnen? neden?
Qaıdan shyqtyń sony aıtar.
Kimmen? nemen? kerek bolsa,
Kómektes kómek berip qaıtar.
Baǵalaý.
Úı jumysy. Q. Myrzalıevtiń «Jeti septik» atty óleńin jattaý.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Úsh tańbaly sanǵa kóbeıtý jáne bólý
-
Ulttyq taǵamdar týraly tereńirek maǵlumattar berý, «oı - qozǵaý» tásilderi arqyly oqýshylardyń tanymdylyqtaryn, óz betimen árekettený daǵdysyn damytý, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Esimshelerdiń...
