Seıtqul Ospanov «Shybyn men kóbelek» mysaly
S. Ospanov. «Shybyn men kóbelek» mysaly
Ádebıettik oqý 4 synyp
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik. Oqýshylardyń S. Ospanovtyń ómiri men shyǵarmalary týraly bilimin keńeıtý. Shybyn men kóbelek áńgimesiniń mazmuny men ıdeıasyn ashý.
Janýarlar, jansyz zattar áreket etetin mysaldyń rólindegi jándikter ómirine toqtalý. Shybyn men kóbelektiń paıdasy men zıany týraly túsinik berý.
Damytýshylyq. Oqýshylardyń oılaý, sóıleý, tildik qoryn damytý.
Tárbıelik. Tabıǵatty aıalaýǵa baýlý. Jaqsydan úırený jáne jamannan jırenýge tárbıeleý. Adamgershilikke, ınabattylyqqa, birlikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: úsindirý, áńgimeleý, dıalogtyq suraq - jaýap, oqý daǵdysyn damytatyn ádis - tásilder (mánerlep oqý, tizbektep oqý), oı tastaý, RAFT ádisi, Insert ádisi.
Kórnekiligi: avtor portreti, sýretter, keste.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi: Sálemdesý. Oqýshylardyń oıyn sabaqqa burý.
II. Úı tapsyrmasyn suraý Suraq - jaýap:
1. Sapar men parta shyǵarmanyń qaı túrine jatady?
2. Mysal degen ne?
3. Sapar men parta mysaly ne jaıly?
4. Parta nege renjidi?
5. Parta óz oıyn qalaı bildirdi?
6. Monolog degen ne?
7. Sapar óz kúnásin moıyndady dep oılaısyń ba?
8. Mysaldyń tárbıelik máni ne dep oılaısyń?
III. Jańa sabaq 1. As kórse - aq jalaıdy,
Sodan aýrý taraıdy. (shybyn)
2. Kólbeń - kólbeń etedi,
Gúlden ushyp jetedi.
Gúl shyrynyn sorady,
Soǵan rıza bolady. (kóbelek)
Ospanov Seıitqul 1955 j 30 naýryzda Qyzylorda oblysynyń Qazaly qalasynda dúnege kelgen. 1977 j Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń
jýrnalısıka fakúltetin bitirdi. Jalyn, Mektep baspalarynda, Pıoner, Zerde, Parasat jýrnaldarynda, jetisý gazetinde jumys istedi. 1994 - 2003 jj. Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń apparatynda aýdarma sektoryn basqardy. Qazaqoıl ulttyq munaı - gaz
kompanıasynda qyzmet etti. Báıge, Ashshy qaýyn, tátti qaýyn, Kún kóterilgen
shaq atty jyr jınaqtarymen Aǵash at, Baqytty úı, Eń qyzyqty kúnQuldar kóterilisi atty proza kitaptarynyń avtory.
Názik jandy býnaq deneliler 1 aq kún ómir súredi eken. Arasyndaǵy eń myqtysy, 2 kúnge deıin shydasa, rekord bolyp sanalmaq.
— Alaıda, sol 2 kúnniń ishinde, qolynan kelgenshe óz jumysyn sheber túrde atqarady. Iaǵnı, myńdaǵan gúlderdi tozańdandyryp, bolashaq gúlderdiń taǵdyryna tikeleı qatysy bar eken. Bir kúnde 1000 tuqymdaı tastaı alady. Tuqymnan qurtqa, qurttan qýyrshaqqa aınalady. Sol qýyrshaqtan kóbelek bolyp shyǵýy da bir ǵıbratty áńgime:
Egerde kóbelektiń sol qalybynan shyǵyp jatqanyn kórip qalsańyz, onyń qatty qınalyp jatqanyna kýá bolasyz. Janyńyz ashyp, qurt qabynan shyǵyp jatqan kóbelekti bosatyp jiberseńiz, oǵan tek jamandyq jasaǵan bolasyz. Keıinnen, ómirde esh usha almaı qalatynyna sebepker bolyp qalýyńyz ábden múmkin.
— Kóbelek, sol qurt qalybynan shyǵamyn dep tyrysyp, qınalǵanda, álsiz qanatyna kúsh jınaıdy eken. Sol jınalǵan áldiń arqasynda bir kúngi ómirinde kóptegen tozańdandyrý prosesterin jasaıdy eken. Jibek kóbelekten jibek mata alynady.
Shybynnyń paıdasy men zıany týraly aıtý
Shyn máninde shybyn óte las jándik eken. Zıandylyǵy óte kóp, biraq paıdaǵa asatyn tustary da bar. Máselen, sınantroptyq shybynnyń medısınalyq - sanıtarlyq máni bar. Jaz kezinde 12 - 14 kúnniń ishinde shybynnyń jańa urpaǵy ósip - ónip otyrady. Shetelderde onyń qurty kóbeıtilip, úı qustaryn jemdeýge, balyq aýlaýǵa paıdalanylady. Anglıanyń Northempton okrýginiń ortalyǵyna osy qurttardy saptatyn avtomat qoıylǵan kórinedi.
- Bizde de osy másele qolǵa alyna bastady. Máselen Semeıdegi qus fabrıkasynda jemdi shybyn - qurttarymen baıytyp berý tájirıbege engizilgen.
IV. Oqýlyqpen jumys: Mysaldy oqýshylarǵa oqytý.
Suraqtarǵa jaýap alý.
1 - top. Áńgimeniń negizgi keıipkerlerin ata?
Shybyn men kóbelek nege kelispeı qaldy?
2 - top Shybyn ne dep maqtandy?
Kóbelekke nege haliń múshkil dep aıtty?
3 - top Kóbelek oǵan ne dedi?
Qaısysynyń aıtqany durys dep oılaısyń?
Jalpy suraq
Mysalda adamdardyń qandaı qylyǵy synalady?
Mysalda adamdardyń maqtanshaqtyq, toǵysharlyq, jalqaýlyq qasıetteri synalady.
Sózdik jumysyn júrgizý.
Kóz shyrymyn alý - uıyqtaý
Qaýyz - ashylaıyn dep turǵan gúl basynyń juqa qabyǵy
Juqsyz - súıkimsiz, jek kórinishti
Suǵanaq - ury
Sapalaq - shybyn qoryǵysh qural
Shylǵı ótirik - múlde ótirik
Jeke jumys
1 – top. Uıqas sózderdi paıdalanyp kóbelek týraly 1shýmaq óleń qurastyrady.
.............. kórkimin,
.............. júremin
.............. astynda
.............. keshemin.
2 - top. Shybyn men kóbelekke minezdeme berý
V. Bekitý Suraq - jaýap ádisi. (STO tehnologıasy)
1. Mysal ne týraly?
2. Shybyn men Kóbelek nege kelispeı qaldy?
3. Shybyn ne dep maqtandy?
4. Kóbelek oǵan ne dedi?
5. Qaısysynyń aıtqany durys dep oılaısyń? Nege?
6. Sen Shybynnyń ornynda bolǵanda ne ister ediń?
7. Mysalda adamdardyń qandaı qylyǵy synalady?
VI. Úıge tapsyrma berý:. Mysaldy oqý, túsinik aıtýǵa daǵdylaný.
VII. Baǵalaý Oqýshynyń bilimin baǵalaý.
Atyraý oblysy, Jylyoı aýdany, Shoqpartoǵaı aýyly,
№3 jalpy orta bilim beretin mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Bekjanova Elvıra Týrehanovna
Ádebıettik oqý 4 synyp
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik. Oqýshylardyń S. Ospanovtyń ómiri men shyǵarmalary týraly bilimin keńeıtý. Shybyn men kóbelek áńgimesiniń mazmuny men ıdeıasyn ashý.
Janýarlar, jansyz zattar áreket etetin mysaldyń rólindegi jándikter ómirine toqtalý. Shybyn men kóbelektiń paıdasy men zıany týraly túsinik berý.
Damytýshylyq. Oqýshylardyń oılaý, sóıleý, tildik qoryn damytý.
Tárbıelik. Tabıǵatty aıalaýǵa baýlý. Jaqsydan úırený jáne jamannan jırenýge tárbıeleý. Adamgershilikke, ınabattylyqqa, birlikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: úsindirý, áńgimeleý, dıalogtyq suraq - jaýap, oqý daǵdysyn damytatyn ádis - tásilder (mánerlep oqý, tizbektep oqý), oı tastaý, RAFT ádisi, Insert ádisi.
Kórnekiligi: avtor portreti, sýretter, keste.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi: Sálemdesý. Oqýshylardyń oıyn sabaqqa burý.
II. Úı tapsyrmasyn suraý Suraq - jaýap:
1. Sapar men parta shyǵarmanyń qaı túrine jatady?
2. Mysal degen ne?
3. Sapar men parta mysaly ne jaıly?
4. Parta nege renjidi?
5. Parta óz oıyn qalaı bildirdi?
6. Monolog degen ne?
7. Sapar óz kúnásin moıyndady dep oılaısyń ba?
8. Mysaldyń tárbıelik máni ne dep oılaısyń?
III. Jańa sabaq 1. As kórse - aq jalaıdy,
Sodan aýrý taraıdy. (shybyn)
2. Kólbeń - kólbeń etedi,
Gúlden ushyp jetedi.
Gúl shyrynyn sorady,
Soǵan rıza bolady. (kóbelek)
Ospanov Seıitqul 1955 j 30 naýryzda Qyzylorda oblysynyń Qazaly qalasynda dúnege kelgen. 1977 j Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń
jýrnalısıka fakúltetin bitirdi. Jalyn, Mektep baspalarynda, Pıoner, Zerde, Parasat jýrnaldarynda, jetisý gazetinde jumys istedi. 1994 - 2003 jj. Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń apparatynda aýdarma sektoryn basqardy. Qazaqoıl ulttyq munaı - gaz
kompanıasynda qyzmet etti. Báıge, Ashshy qaýyn, tátti qaýyn, Kún kóterilgen
shaq atty jyr jınaqtarymen Aǵash at, Baqytty úı, Eń qyzyqty kúnQuldar kóterilisi atty proza kitaptarynyń avtory.
Názik jandy býnaq deneliler 1 aq kún ómir súredi eken. Arasyndaǵy eń myqtysy, 2 kúnge deıin shydasa, rekord bolyp sanalmaq.
— Alaıda, sol 2 kúnniń ishinde, qolynan kelgenshe óz jumysyn sheber túrde atqarady. Iaǵnı, myńdaǵan gúlderdi tozańdandyryp, bolashaq gúlderdiń taǵdyryna tikeleı qatysy bar eken. Bir kúnde 1000 tuqymdaı tastaı alady. Tuqymnan qurtqa, qurttan qýyrshaqqa aınalady. Sol qýyrshaqtan kóbelek bolyp shyǵýy da bir ǵıbratty áńgime:
Egerde kóbelektiń sol qalybynan shyǵyp jatqanyn kórip qalsańyz, onyń qatty qınalyp jatqanyna kýá bolasyz. Janyńyz ashyp, qurt qabynan shyǵyp jatqan kóbelekti bosatyp jiberseńiz, oǵan tek jamandyq jasaǵan bolasyz. Keıinnen, ómirde esh usha almaı qalatynyna sebepker bolyp qalýyńyz ábden múmkin.
— Kóbelek, sol qurt qalybynan shyǵamyn dep tyrysyp, qınalǵanda, álsiz qanatyna kúsh jınaıdy eken. Sol jınalǵan áldiń arqasynda bir kúngi ómirinde kóptegen tozańdandyrý prosesterin jasaıdy eken. Jibek kóbelekten jibek mata alynady.
Shybynnyń paıdasy men zıany týraly aıtý
Shyn máninde shybyn óte las jándik eken. Zıandylyǵy óte kóp, biraq paıdaǵa asatyn tustary da bar. Máselen, sınantroptyq shybynnyń medısınalyq - sanıtarlyq máni bar. Jaz kezinde 12 - 14 kúnniń ishinde shybynnyń jańa urpaǵy ósip - ónip otyrady. Shetelderde onyń qurty kóbeıtilip, úı qustaryn jemdeýge, balyq aýlaýǵa paıdalanylady. Anglıanyń Northempton okrýginiń ortalyǵyna osy qurttardy saptatyn avtomat qoıylǵan kórinedi.
- Bizde de osy másele qolǵa alyna bastady. Máselen Semeıdegi qus fabrıkasynda jemdi shybyn - qurttarymen baıytyp berý tájirıbege engizilgen.
IV. Oqýlyqpen jumys: Mysaldy oqýshylarǵa oqytý.
Suraqtarǵa jaýap alý.
1 - top. Áńgimeniń negizgi keıipkerlerin ata?
Shybyn men kóbelek nege kelispeı qaldy?
2 - top Shybyn ne dep maqtandy?
Kóbelekke nege haliń múshkil dep aıtty?
3 - top Kóbelek oǵan ne dedi?
Qaısysynyń aıtqany durys dep oılaısyń?
Jalpy suraq
Mysalda adamdardyń qandaı qylyǵy synalady?
Mysalda adamdardyń maqtanshaqtyq, toǵysharlyq, jalqaýlyq qasıetteri synalady.
Sózdik jumysyn júrgizý.
Kóz shyrymyn alý - uıyqtaý
Qaýyz - ashylaıyn dep turǵan gúl basynyń juqa qabyǵy
Juqsyz - súıkimsiz, jek kórinishti
Suǵanaq - ury
Sapalaq - shybyn qoryǵysh qural
Shylǵı ótirik - múlde ótirik
Jeke jumys
1 – top. Uıqas sózderdi paıdalanyp kóbelek týraly 1shýmaq óleń qurastyrady.
.............. kórkimin,
.............. júremin
.............. astynda
.............. keshemin.
2 - top. Shybyn men kóbelekke minezdeme berý
V. Bekitý Suraq - jaýap ádisi. (STO tehnologıasy)
1. Mysal ne týraly?
2. Shybyn men Kóbelek nege kelispeı qaldy?
3. Shybyn ne dep maqtandy?
4. Kóbelek oǵan ne dedi?
5. Qaısysynyń aıtqany durys dep oılaısyń? Nege?
6. Sen Shybynnyń ornynda bolǵanda ne ister ediń?
7. Mysalda adamdardyń qandaı qylyǵy synalady?
VI. Úıge tapsyrma berý:. Mysaldy oqý, túsinik aıtýǵa daǵdylaný.
VII. Baǵalaý Oqýshynyń bilimin baǵalaý.
Atyraý oblysy, Jylyoı aýdany, Shoqpartoǵaı aýyly,
№3 jalpy orta bilim beretin mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Bekjanova Elvıra Týrehanovna