InfoHub Logo

SHQO, Aıagóz qalasy,
«№5 jalpy bilim beretin orta mektep» KMM
Bastaýysh klass muǵalimi
Qyzjanova Raýıa Aımuhametqyzy

Sabaqtyń taqyryby: Shalǵyn ósimdikteri men janýarlary

Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa Qazaqstan ósimdikteri men janýarlary týraly, shalǵyn ósimdikteri men janýarlary týraly málimet berý. Toptyq jumys jasaý arqyly shyǵarmashylyq qabiletin arttyrý. Dúnıetanymyn keńeıtý. Tabıǵatty qorǵaý, ósimdikterge, janýarlarǵa degen súıispenshiligin oıatý.

Sabaqtyń tıpi: Toptyq jumys.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Suraq - jaýap, toptastyrý,
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan ósimdikteri men janýarlarynyń sýretteri, syzbalar,
Sabaqtyń barysy:

İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Psıhologıalyq daıyndyq.
Oqýshylardy topqa bólý: Kóbelek, gúl, shegirtke, shóp arqyly topqa bólý.
Top basshysyn saılaý, baǵalaý paraǵyn taratý.
İ. Geım. «Boı sergitý» Ár top ózine tıisti suraqtarǵa jaýap beredi.
1 - top.
Beıimdelý degen ne?
Ólke, óńir uǵymyna túsinik ber.
Janýarlar neshe topqa bólinedi?
Aýa qalaı lastanady?
2 - top.
Qandaı tabıǵat jaǵdaılary ósimdikter men janýarlardyń beıimdelýine úlken áser etedi?
Tabıǵı birlestik degenimiz ne?
Ósimdikter neshe topqa bólinedi?
Aýany tazartýdyń eń tıimdi joly.
3 - top.
Aıagóz óńiriniń ósimdikteri.
4 - top.
Aıagóz óńiriniń janýarlary.
– Balalar, biz qandaı taraýdy bastadyq?
Qazaqstannyń ósimdikteri men janýarlary.
Olaı bolsa, sabaqtyń maqsatyn anyqtaıyq. Ol úshin myna sýretterge nazar aýdaryńdar.
(Kóbelek, gúl, shegirtke, shóp sýretteri) Osy sýretterge qarap búgingi sabaqta ne oqyp, úırenemiz dep oılaısyńdar?
Oqýshy jaýaby tyńdalady. (Ósimdikter men janýarlardyń tirshilik ortasy)
Durys aıtasyńdar, olar belgili bir ortada tirshilik etedi. Onyń qalaı atalatynyn myna rebýsty sheshý arqyly bilemiz.
Rebýs SHALǴYN

İİ. Geım. «Jumbaqtas».
Shóptekti ósimdikterdiń jaz boıy jaıqalyp ósetin, ylǵaly jetkilikti shaǵyn úleskini – kógal, al, aýmaǵy jaǵynan úlkendeýin – shalǵyn dep ataıdy. Shalǵynda kóbinese, kóktemde tasyǵan sý jaıylatyn ózen ańǵarlaryn, taý etekterin alyp jatady. Ony jazyq jerlerden kezdestirýge de bolady. Qulpyrǵan kók maısa jazda erekshe ádemi bolady. Munda shalǵyndyq jońyshqa, qyltanaqsyz arpabas, shalǵyndyq atqonaq, jupargúl, kúreńot, tyshqanburshaq sıaqty alýan túrli ósimdik ósedi. Jazdyń ortasynda shalǵyn ortasyndaǵy shóp jumsaq bolady. Pishen daıyndalatyn shalǵyndy shabyndyq dep ataıdy. Shalǵynda mal jemeıtin ýly ósimdik te kezdesedi. Olarǵa ý qorǵasyn, sarǵaldaq jatady. Jazda bunda býnaqdeneliler de kóp bolady. Olar ara, qońyzdar, túkti aralar, kóbelekter qaptap júredi. Boztorǵaıdyń saıraǵan áni, bódene de kóp kezdesedi. Shalǵynda iri ańdar bolmaıdy. Saryshunaq, kórtyshqan da az emes.

İİİ. Geım. «Kósemdikke umtylý». Mátindi ishteı oqyp, mátinde kezdesetin janýarlar men ósimdikter ataýlaryn dápterge terip jazyp alý.

Sergitý sáti.
Tabıǵaty elimniń,
Maqtanyshy bizderdiń
Ony ylǵı aıalap,
Qorǵap, kútip júremiz.

İV. Geım. «Bóshkeden shyqqan basqatyrǵylar».
Shalǵyn degenimiz ne?
Shalǵyndaǵy tabıǵı birlestik jaıly aıtyp ber.
Shalǵynda tirshilik etetin jándikterdiń qandaı paıdasy bar?
Janýarlarǵa shalǵynnyń qandaı paıdasy bar?
Kógal degenimiz ne?
Shabyndyq degenimiz ne?
Qandaı jyrtqysh qustar shalǵynnan jemtigin tabady?
Shalǵyndar kóbinese qaı jerdi alyp jatady?

V. Geım. «Men saǵan, sen maǵan».
1. Shalǵynnyń shóptesin ósimdik ósetin jer ekeni ras pa?
2. Sarǵaldaqtyń ýly gúl emes ekeni ras pa?
3. Adamdardyń shalǵynǵa mal jaıatyny ras pa?
4. Kók shalǵynnyń shaǵyn orman ekeni ras pa?
5. Bal aralar gúlden gúlge qonyp, shalǵynnan bal jınaıtyny ars pa?
6. Qoıandar, túlkiler shalǵyndy panalaıtyny ras pa?
7. Bódenelerdiń shalǵynǵa jumyrtqa salatyny ras pa?
8. Birde - bir tirshilik ıesi jeke - dara tirshilik ete almaıtyny ras pa?

Vİ. Geım. «Adasqan sýretter».
Shalǵynda ósetin ósimdikter men janýarlardy toptastyrý.
Baǵalaý. Sóz top basshylaryna beriledi.

Vİİ. Geım. «Sómke, ettartqysh, qoqys shelek»

Úıge tapsyrma berý.
Shalǵyn ósimdikteri men janýarlary týraly derekter jınap kelý.