InfoHub Logo

Qostanaı aýdany,
Mıchýrın OM
9- synyp oqýshysy
Jýmanazarova Aıda        

Sózjumbaq  «Áripterdi qosyp oqyńdar»

Tómendegi sýrettiń sol jaǵyndaǵy daýyssyz dybys áripteriniń ortasyna nemese aldyna, sońyna, oń jaqtaǵy daýysty dybys áripterin qosyp oqyńdar. Sonda bir jumbaq shyǵady. Ol ne degen jumbaq? Sheshýi ne?

Japanda bir nárse bar aýzy jabyq.

Ashylar mezgilinde baýryn jazyp.

İshinde tolyp jatqan qazynasy bar,

Qorek qyp paıdalanar tamam halyq.

                                            (Sheshýi: kitap)

«Kim taýyp oqı alar eken?»

Keltirilgen syzyqtarǵa el-halyq týraly segiz maqal jazylǵan. Syzyq boıymen syzǵyshty júrgize otyryp, sol maqaldardy taýyp kim oqı alar eken? (Qosý belgisi núkte ornyna júredi)

Jasyrynǵan maqaldar

1. Berekeli jerden mereke ketpes.

2. Halyq aıtpaıdy, halyq aıtsa, qalt aıtpaıdy.

3. Adassań elmen adas.

4. Elde túlki ashtan ólmes.

5. Keńes qylǵan azbas, keńinen pishken ton tozbas.

6. Ózbek óz aǵam.

7. El ishi – altyn besik.

8. Orys bar jerde qonys bar.

Jasyrynǵan sóz

Tómende berilgen sózderden týyndy syn esim jasap, shaqpaqty toltyryp jazyńdar. Eger tıisti jurnaqtaryn durys qoldanyp jazyp shyqsańdar, sarymen syzylǵan joldy tiginen oqyǵanda gramatıkalyq bir termınniń aty shyǵady.

Berilgen sózder:

1. Aǵash.
2. Aıt.
3. Jasa.
4. Sóz.
5. Báki.
6. Keń.
7. Búr

Sózjumbaq

Tómende berilgen jumbaqtardyń jaýabyn taba otyryp, kestege ornalastyrsańdar,  tiginen oqyǵanda gramatıkalyq bir termınniń aty shyǵady.

1. Bireýin berdim, onyn terdim.
2. Syldyrdan qorqady, shoshynyp jortady.  
3. Sýda ósip, ónedi, syrtqa shyqsa óledi.
4. Tórt aıaqqa kerildi, ádemi úı bop kórindi.
5. Syrtyn otqa qaqtaıdy, odan basqa jaqpaıdy.
6. Tórteý adamy, bireý alańy.
7. Sýda kólik, qumda ólik.
8. Appaq dop taýyp, shaqyrdy aq ....
9. Sıraǵy uzyn, tyrnaǵy uzyn, tumsyǵy bizdeı.
10. Shashyldy kókten aq monshaq, joǵaldy bizder tapqansha–aq.

Jaýaptary:

1. Tuqym
2. Qoıan
3. Balyq
4. Shatyr
5. Qazan
6. Ústel
7. Qaıyq
8. Taýyq
9. Tyrna
10.Burshaq