InfoHub Logo

Beıneleý óneri 4 klass
Taqyryby: Súıikti ertegi
Sabaqtyń maqsaty. Oqýshylardy ertegi álemimen tanystyrý, ertegilerdiń mazmunyna baılanysty ılústrasıaly sýret salýǵa baýlý, ózindik kózqaras qalyptastyrý.
Sabaqtyń mindetteri.
Bilimdilik. Ertegiler týraly maǵlumat berý, jaqsy jáne jaman jaǵyn taldaý, bilimin qalyptastyrý.
Tárbıelilik. Balalardy eńbeksúıgishtikke, adamgershilikke, sezimtaldyqqa tárbıeleý.
Damytýshylyq. Balalardyń boıyndaǵy ertegige degen qyzyǵýshylyǵyn arttyra otyryp, olardyń dúnıetanymdyq kózqarastaryn jetildirý.
Sabaqtyń túri. Aralas sabaq.
Sabaqtyń kórnekiligi. Sózjumbaq, taspa, beınetaspa, ınteraktıvti taqta t. b.
Sabaqqa qajetti qural - jabdyqtar. Sýret álbomy, qaryndashtar, boıaýlar, qylqalam túrleri t. b.
Pánaralyq baılanys. Dúnıetaný, ana tili.

Sabaqtyń jospary:
İ. Kirispe bólim
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Bilimderin tekserý.
İİ. Negizgi bólim
1. Jańa taqyrypty túsindirý.
2. Mashyqtyq jumys.
İİİ. Qorytyndy bólim
1. Sabaqty qorytyndylaý.
2. Oqýshylardyń bilimderin baǵalaý.
3. Úıge tapsyrma.

İ. Kirispe bólim
1. Uıymdastyrý.
- Sálemetsizder me, balalar?
- Sálemetsiz be, aǵaı?
Oqýshylar sheńberge turyp bir - birine tilek aıtady, trenıń arqyly topqa bólinip otyrady.
- Otyra qoıyńdar. Kitap, álbom dápterlerińdi, qalamdaryńdy aldaryńa shyǵaryp, sabaqqa daıyndalyp otyramyz.
Maqsat qoıý. Sabaq kezeńderimen tanystyrý.

2. Bilimderin tekserý. Sózjumbaq
1. Qazaqstannyń halyq sýretshisi. (Qasteev)
2. Túr tapqysh taqtaısha. (Palıtra)
3. Beıneleý óneriniń bir túri. (Grafıka)
4. Sý boıaýy. (Akvarel)
5. Adamnyń bet álpetin beıneleıtin kórkem shyǵarma. (Portret)
Ótken sabaqqa sholý jasaý. (suraq - jaýap arqyly)

İİ. Negizgi bólim
1. Jańa taqyrypty túsindirý. Ertegi janrynyń paıda bolyp, qalyptasý tarıhy óte uzaq. Ol halyqtyń aýyzsha aıtatyn kórkem áńgimesi. Osy aýyzsha áńgimeleri, ertegileri arqyly halyq baqyt týraly, erkin ómir, jaıly meken týraly úmit, armandaryn baıandaıdy. Ertegide baıandalatyn san alýan qyzyq ýaqıǵalar shyndyqtan góri, kóbine qıal dúnıesi týdyrǵan. Ǵajaıyp qıal áńgimeleri, orasan ýaqıǵaly qazaq áńgimeleri, saltpen, tarıhpen baılanysty oqshaý áńgimeler - bári de erteginiń túrleri. Erteginiń taǵy bir tamyry - alǵashqy rýlyq qaýym adamdarynyń ańshylyq áńgimeleri men hıkaıalary. Alǵashynda shyn bolǵan oqıǵalar negizinde aıtylǵan áńgimeler birte - birte el arasyna taraǵan saıyn qospalarmen tolyqtyrylyp, hıkaıaǵa, odan ertegige aınalyp ketken.
Qazaq halqy prozasynda osy proses túgel derlik iz qaldyrǵan. Jalpy ertegilerdiń paıda bolyp, qalyptasýynyń alǵashqy kezderinde el ony qıal dep oılamaǵan, onda baıandalatyn oqıǵaǵa sengen, sebebi ol shaqta ertegi óz tórkininen alshaq kete qoımaǵan, sondyqtan kórkemdik qyzmet te atqarmaǵan.
Ertegilerdiń kóbirek jınalyp, jaryq kórgen tusy - 19 ǵ - dyń 2 - jartysy. Bul kezeńde qazaq ertegilerin ǵylymı maqsatta jarıalaǵan jınaqtar da boldy. Ásirese, V. V. Radlov, I. N. Berezın, Y. Altynsarın, G. N. Potanın, A. V. Vasılev, A. E. Alektorov, Á. Dıvaev jınaqtarynda ertegilerdiń kóptegen mátinderi jaryq kórip, olar týraly azdy - kópti pikir aıtyldy.
Ertegileri janrlyq ári sújettik quramy jaǵynan ár alýan. Ol ishteı birneshe janrǵa bólinedi:
1) janýarlar týraly ertegiler;
2) qıal - ǵajaıyp ertegiler, batyrlyq ertegiler;
3) hıkaıalyq ertegiler, satıralyq ertegiler;
Endeshe oqýshylar taqtaǵa nazar aýdaraıyq.
Beınetaspa arqyly oqýshylarǵa ertegilerden úzindiler kórsetiledi.

Kórgen ertegilerge baılanysty oqýshylarmen taldaý júrgiziledi. Oqýshylarǵa jeke keıipkerlerdi, ertegi ishindegi turmys tirshilikterin, jekelegen beınelerge kómek retinde taqta betine salý joldaryn kórsetemin.
Ertegidegi basty keıipkerlerdi anyqtap, ertegi ishindegi eń qyzyqty ýaqıǵadan sújettik kórinisterin, ertegilerdiń ár túrli mazmunda kórinisterin bir júıege keltirip, kompozısıalyq qurylymyn aıqyndap baryp ár top tańdaǵan ertegisi boıynsha qaǵaz betine túsiredi.
Ertegige arnalyp salynǵan ılústrasıa erteginiń mazmunyna sáıkes mánin ashýǵa tıis. Onyń túrli - tústi boıaýlary áserli bolýyna kóbirek mán beremiz. Endi osy talaptardy saqtaı otyra jumys jasaýǵa kirisedi.
Tapsyrma. Ertegilerden sújettik kórinis beınele.

İİİ. Qorytyndy bólim
Ár top bir - biriniń salǵan sýretteriniń mazmunyna, beıneleýdegi mánin ashýda,
kompozısıalyq qurylymyna, túrli - tústi boıaýlaryna taldaý jumystaryn júrgizedi jáne baǵalaıdy.
Úıge tapsyrma: Ertegi qurastyryp, ılústrasıa jasaý.

Aqtóbe oblysy, Áıteke bı aýdany,
Qarabutaq orta mektebiniń
beıneleý óneri pániniń muǵalimi
Týrebekov Erlangalı Týregalıevıch

Qosymshasyn júkteý
Qosymshasyn júkteý