InfoHub Logo

Bastaýysh synyp muǵalimi: Kaýmenova S. K.

Aýyzsha qosý jáne azaıtý tásilderi. (Ekinshi kezeń)
Sabaqtyń taqyryby: Teńdeýdi sheshý
Maqsaty:
Bilimdilik: Teńdikti jazý, teńdeý sheshe bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Oı - órisin, este saqtaý qabiletin damytý.
Tárbıelik: Alǵyrlyqqa, shapshańdyqqa tárbıeleý.
Kórnekilikter: oqýlyq, slaıd, úlestirmeli kartoketalar
Sabaq túri: jańa sabaq.
Sabaq ádisi: suraq - jaýap, izdenýshilik, ózindik, oıyn túrinde.
T. Q: Partada durys túzý otyrý kerektigin, qalamdy aýyzǵa salýǵa bolmaıtynyn eskertý kerek

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi:
Shyryldady qońyraý
Biz sabaqty bastaımyz.
Partamyzǵa otyryp,
Ózara kóz tastaımyz.
Tabys tilep kózbenen
Jańa bilim alýǵa
Alǵa qadam attaımyz

İİ. Maqsat qoıý kezeńi: Aýyzsha qosý jáne azaıtý tásilderi. (Ekinshi kezeń) Teńdeýdi sheshý.
- Al, balalar, oıyndar álemine qosh keldińder!
1.«Kim alǵyr?»- oıyny
1 - den 9 - ǵa deıingi sandardan eki tańbaly sandardy qurastyra otyryp, quramdaryn aıtý. Mysaly; 19 - da 1 - ondyq, 9 - birlik baryn aıtady.

2. «Kim shapshań?»- oıyny Úı jumysyn tekserý №7 - esep
Aýyzsha qosý jáne azaıtý (juppen jumys) Mysaly; 8+7=15. 15 - 7=8 (bir - birine kómektesedi)

İİİ. Jańa sabaq. a/ Oqýlyqpen, dáptermen jumys.
Suraqtar: Teńdeý degenimiz ol - Belgisiz sany bar teńdikti teńdeý deımiz.
- Belgisiz san nemen belgilenedi?
- Teńdeýde belgisiz san latyn áripterimen belgilenedi.
- Teńdeý sheshý degenimiz ne?
- Teńdeý sheshý degenimiz - teńdeýdi durys sandyq teńdikke aınaldyratyndaı belgisiz sannyń mánin tabý. Belgisiz sannyń máni teńdeýdiń túbiri nemese teńdeýdiń sheshýi dep atalady.
3. «Kim qyzyqty?»- oıyny. Qyzyǵýshylyqty oıatý
Sandy órnek pen teńdeýdi salystyryńyzdar: 20+50=70
h+50=70
4. «Kim muqıat?»- oıyny Jańa sabaqty qabyldaýyna baılanysty.
№ 1.
a) Teńdikti jazý. --------------------- á) synap kórý tásilimen teńdeýdi shesh:
3 + 2 = 5 ---------------- h+2=29
(3+2)- 2=5 - 2 ---------- h=29 - 2
3=3 ----------------------- h=27
Osy teńdiktiń sol jaq bóliginen jáne 27+2=29
oń jaq bóliginen 2 - ni azaıtsaq ta teńdigimiz teńesedi, ózgermeıdi 29=29
№ 2.
a) Tarazynyń sol jaq tabaǵynda un bar, ol h kg. Onyń qasynda 2kg gır tasy bar. Tarazynyń oń jaq tabaǵynda 2kg, 2kg, 1kg - dyq gır tastary bar. Olardyń qosyndysy 5kg. Onda osyny paıdalanyp teńdeýdi ózimiz qurap kóreıik
h+2=5

á) h kg unnyń qasyndaǵy 2kg gır tasyn alyp tastaǵanda, 2kg, 2kg, 1kg - dyq gır tastary bar oń jaq tabaq basyp ketti. Tarazy basy teń bolmady. Oń jaq tabaqtan da 2kg gır tasyn alyp edik, tarazy basy teńeldi. Endeshe unnyń salmaǵy 3 kg eken.
h+2=5
Endeshe, h=5 - 2
Budan, h=3
Tekserý: 3+2=5
5=5
Qorytyndy: Teńdeýdi sheshý úshin, onyń eki bóliginen de 2 - ni azaıttyq.
İV. Bilimderin tekserý.
5. «Kim júırik?»- oıyny
№ 3. Sheshimderi birdeı teńdeýlerdi tap.
h+7=14 ------- 16 - h=9 ------ 25 - x=20 ---------- h+24=25 -------- h+6=11 ------ 15 - h=14
h=14 - 7 ------ h=16 - 9 ------ h=25 - 20 ---------- h=25 - 24 ------- h=11 - 6 ------ h=15 - 14
h=7 ------------- h=7 ----------- h=5 ----------------- h=1 --------------- h=5 ----------- h=1
7+7=14 -------- 16 - 7=9 ----- 25 - 5=20 ---------- 25 - 1=24 ------- 5+6=11 ------ 15 - 1=14
14=14 ---------- 9=9 ---------- 20=20 --------------- 24=24 ----------- 11=11 ------- 14=14

Y. Sergitý sáti. «Mıǵa shabýyl» strategıasy

6.«Kim keremet?»- oıyny
• Aıdynda 10 mashına, al Bekjanda 4 kem mashına boldy. Bekjannyń mashınasy neshege teń?
• Samat 2 bet, al Aıgúl odan 10 bet artyq oqydy. Aıgúl neshe bet oqydy?
• Marjanda 100 teńge boldy, ol 40 teńgege dápter satyp aldy. Marjanda neshe teńge qaldy.
• Ákesi 50 jasta, al balasy odan 20 jas kishi. Balasy neshe jasta?
• Ákesi 30 jasta, al ájesi ákesinen 20 jas úlken. Ájesi neshe jasta?
• Balapanǵa kómektes: (7 - 4)- 2=1 (7+4)- 10 = 1
7.«Kim zerek?»oıyny
№4. Eki amalmen shyǵaratyn; bir amalmen shyǵarylatyn esep qurastyr jáne shyǵar:
Akvarel - 60 teńge --------------------------------- Akvarel - 60 teńge
Boıaý qaryndash -?, 30 teńge arzan ------------- Boıaý qaryndash -?, 30 teńge arzan
Barlyǵy -?, teńge
Sheshýi: 60+(60 - 30)=90 teńge --------------------- Sheshýi: 60 - 30=30 teńge
Jaýaby: Ekeýi 90 teńge turady. ------------------ Jaýaby: Boıaý qaryndash 30 teńge turady

8.«Kim bilgir?»- oıyny
№5. Órnekti jaz jáne mánin tap
50+(4+2) =58
a+(5+3) = 48
a=40
30+(a+6) = 38
a=2
9.«Kim aqyldy?»- oıyny
№ 6. Mánderi sáıkesinshe 11 - ge jáne 17 - ge teń bolatyndaı bir tańbaly eki sannyń qosyndylaryn jaz. Qosyndynyń máni men qosylǵyshtyń aıyrmasyn jaz. Olardyń mánderin tap.
9+2=11
9+8=17
11 - 2=9
17 - 8=9
11 - 9=2
17 - 9=8

VI. Qorytyndy: Suraq - jaýap arqyly, ne túsingenderin anyqtaý Baǵdarshamnyń tústerin kótere otyryp, baıqaý. Jasyl tús - óte jaqsy túsingenderi úshin, sary tús - tolyqqandy túsiný úshin biraz suraqtary bar, qyzyl tús - jańa sabaqty ıgere almaǵandar

YII. Úıge tapsyrma: 113 bettegi № 7.
YIII. Baǵalaý. Jınaǵan smaılıkter arqyly baǵalaý
Qosymsha:
10.«Kim ǵajap?»- oıyny (logıkalyq tapsyrmalar)
1. Kólden ushqan 15 qaz
Qaıtyp qondy 9 qaz.
Qonbady onyń nesheýi?
Qane, kim tez sheshedi? (6) Endi osydan teńdeý quraıyq ta, shyǵaraıyq. h+9=15
4. Bir – birimen jarysqan
Tórt aıý, bir arystan.
Eki qoıan, bir túlki,
Bári nesheý kim bildi? (8)